Τα πτώματα των Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν στις ισραηλινές επιθέσεις μεταφέρονται στο νεκροτομείο στο Αραβικό Νοσοκομείο Αλ-Άχλι στην πόλη της Γάζας, στις 18 Μαρτίου. Omar Ashtawy APA images

Ben Reiff

Η επιστροφή του Ισραήλ στον πόλεμο είναι το προοίμιο για μαζική εκδίωξη

Με το πράσινο φως του Τραμπ για εθνοκάθαρση, η νέα επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα απειλεί να μετατραπεί σε μια ολοκληρωτική προσπάθεια να αδειάσει τον θύλακα από τους Παλαιστίνιους.

Δύο μήνες αφότου αποδέχθηκε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που θα έπρεπε να είχε τερματίσει τον πόλεμο, το Ισραήλ επανέλαβε τους βομβαρδισμούς του στη Λωρίδα της Γάζας με μια ένταση που θυμίζει τις πρώτες ημέρες της επίθεσης^[1]. Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές έχουν σκοτώσει πάνω από 400 Παλαιστίνιους και έχουν τραυματίσει εκατοντάδες άλλους από τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, ενώ ο στρατός έχει διατάξει χιλιάδες κατοίκους των πόλεων και των γειτονιών που εκτείνονται περιμετρικά της Λωρίδας να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους^[2].

Το Ισραήλ απέκλεισε και πάλι πλήρως το πέρασμα της Ράφα για τις ιατρικές διακομιδές, ενώ οι αιγυπτιακές και αμερικανικές δυνάμεις που είχαν αντικαταστήσει τα ισραηλινά στρατεύματα στο διάδρομο Νετσαρίμ στο πλαίσιο της κατάπαυσης του πυρός αποσύρονται από τις θέσεις τους^[3]. Τα διαμελισμένα πτώματα συσσωρεύονται στα νοσοκομεία για άλλη μια φορά, με το ιατρικό προσωπικό σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας να προειδοποιεί ότι οι εγκαταστάσεις τους είναι πλήρως φορτωμένες^[4].

Ξέρουμε τι θα ακολουθήσει: περισσότερες αεροπορικές επιδρομές και εντολές εκκένωσης και πιθανότατα άλλη μια χερσαία εισβολή, η οποία, αν πιστέψουμε τα λόγια των Ισραηλινών υπουργών, υπόσχεται να είναι πιο εκτεταμένη και θανατηφόρα από την προηγούμενη. «Το Ισραήλ, από εδώ και στο εξής, θα δράσει εναντίον της Χαμάς με αυξανόμενη στρατιωτική δύναμη», ανέφερε το γραφείο του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου σε ανακοίνωσή του νωρίτερα σήμερα. «Με τη βοήθεια του Θεού», επανέλαβε ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ, «[η νέα επίθεση] θα μοιάζει εντελώς διαφορετική από ό,τι έχει γίνει μέχρι τώρα»^[5]. Ο πρώην υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, ο οποίος εγκατέλειψε την κυβέρνηση λόγω της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, αλλά φαίνεται ότι θα επιστρέψει θριαμβευτικά στο αξίωμα^[6].

Αλλά για ποιο σκοπό; Το Ισραήλ διασπείρει μια αφήγηση ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να συνεχίσει την επίθεση λόγω «της επανειλημμένης άρνησης της Χαμάς να απελευθερώσει τους ομήρους μας, καθώς και της απόρριψης όλων των προτάσεων που της έγιναν από τον προεδρικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και από τους διαμεσολαβητές»^[7]. Ωστόσο, αυτό αποτελεί πλήρη διαστρέβλωση της πραγματικότητας και οι οικογένειες των Ισραηλινών ομήρων που παραμένουν αιχμάλωτοι στη Γάζα το γνωρίζουν.

«Ο ισχυρισμός ότι ο πόλεμος αναζωπυρώνεται για την απελευθέρωση των ομήρων είναι μια πλήρης εξαπάτηση», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Φόρουμ Οικογενειών Ομήρων και Αγνοουμένων. «Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει επιλέξει να εγκαταλείψει τους ομήρους [μέσω] της σκόπιμης διάλυσης της διαδικασίας για την επιστροφή των αγαπημένων μας προσώπων»^[8].

Πράγματι, αυτό που απέρριψε η Χαμάς ήταν οι προσπάθειες του Ισραήλ να υπαναχωρήσει από τους όρους της εκεχειρίας στους οποίους είχαν δεσμευτεί και τα δύο μέρη. Η δεύτερη φάση της συμφωνίας^[9], η οποία υποτίθεται ότι θα επέφερε την επιστροφή των υπόλοιπων ομήρων και μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός, επρόκειτο να ξεκινήσει πριν από δύο εβδομάδες, μόνο που το Ισραήλ δεν το επέτρεψε ποτέ. Αντιθέτως, μαζί με τον Γουίτκοφ, το Ισραήλ έσκισε τη συμφωνία και επινόησε μια νέα πρόταση: να παραταθεί η πρώτη φάση και να συνεχιστεί η ανταλλαγή ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους∙ με άλλα λόγια, να αποσυνδεθεί η απελευθέρωση των ομήρων από οποιαδήποτε εγγύηση για τον τερματισμό του πολέμου^[10].

Το Ισραήλ γνώριζε ότι η Χαμάς θα απέρριπτε αυτή την πρόταση, και αυτό ήταν το ζητούμενο εξ αρχής^[11]. Ο ελιγμός αυτός απλώς έδωσε στην ισραηλινή κυβέρνηση ένα πρόσχημα για να επιβάλει εκ νέου έναν πλήρη αποκλεισμό^[12] της Λωρίδας της Γάζας σε τρόφιμα, νερό, καύσιμα, ηλεκτρική ενέργεια και φάρμακα∙ και τώρα, με την πλήρη υποστήριξη του προέδρου Τραμπ, για να συνεχίσει τη γενοκτονική της επίθεση^[13]. Αυτή τη φορά, όμως, ο τελικός στόχος είναι πιο ξεκάθαρος από ποτέ.

«Τελειώνοντας τη δουλειά»

Όταν ο Τραμπ στάθηκε δίπλα στον Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο στις 4 Φεβρουαρίου και διακήρυξε την πρόθεσή του να «καταλάβει» και να «αποκτήσει» τη Λωρίδα της Γάζας^[14], δεν αναφέρθηκε λεπτομερώς στο τι ακριβώς θα σήμαινε αυτό για τα 2,3 εκατομμύρια Παλαιστίνιους κατοίκους του θύλακα, εκτός από το να ξεκαθαρίσει ότι η Γάζα δεν θα είναι πλέον το σπίτι τους. «Θα φροντίσουμε να γίνει κάτι πραγματικά εντυπωσιακό», δήλωσε, προσθέτοντας ότι ο πληθυσμός θα μπορούσε να μετεγκατασταθεί σε «άλλες χώρες που ενδιαφέρονται με ανθρωπιστική καρδιά», όπου θα μπορούν να «ζήσουν τη ζωή τους ειρηνικά και αρμονικά».

Στην ουσία, αυτό που παρουσίασε ο Τραμπ δεν ήταν ένα πραγματικό σχέδιο∙ ήταν ένα πράσινο φως για την κυβέρνηση και το αμυντικό κατεστημένο του Ισραήλ να αρχίσουν να φαντάζονται σενάρια για την εθνοκάθαρση της Γάζας^[15].

Το πού θα πήγαινε ο πληθυσμός δεν είχε πραγματικά σημασία (η Αίγυπτος και η Ιορδανία απέρριψαν γρήγορα την πρόταση του Τραμπ ότι θα έπαιρναν τους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους). Αυτό που είχε σημασία ήταν ότι η ισχυρότερη χώρα στον κόσμο είχε δώσει την υποστήριξή της σε αυτό που η ισραηλινή δεξιά εδώ και καιρό αποκαλεί «ολοκλήρωση της δουλειάς» που η Νάκμπα του 1948 άφησε ανολοκλήρωτη∙ αυτό που ανώτεροι υπουργοί και κυβερνητικές υπηρεσίες ζητούσαν από τις 7 Οκτωβρίου^[16]∙ και αυτό που ο ίδιος ο Νετανιάχου^[17] φέρεται να θεωρεί ως επιθυμητό αποτέλεσμα^[18].

Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν έχασε καθόλου χρόνο για να κινητοποιηθεί. Όπως το έθεσε ο υπουργός Προστασίας του Περιβάλλοντος Ιντίτ Σλιμάν: «Ο Θεός μας έστειλε τη διοίκηση [Τραμπ] και μας λέει ξεκάθαρα: ήρθε η ώρα να κληρονομήσετε τη γη»^[19].

Μόλις ο Νετανιάχου επέστρεψε από την Ουάσινγκτον, το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ ενέκρινε με ενθουσιασμό την πρόταση του Τραμπ^[20]. Ο υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατς δημιούργησε μια νέα υπηρεσία^[21] για να διευκολύνει αυτό που κατ’ ευφημισμόν αναφέρεται ως «εθελοντική μετανάστευση» των Παλαιστινίων από τη Γάζα, και συζήτησε τα σχετικά σχέδια με ανώτερα στελέχη του στρατού και του πρωθυπουργικού γραφείου. Η COGAT, η μονάδα του στρατού που είναι υπεύθυνη για το χειρισμό των παλαιστινιακών πολιτικών υποθέσεων, ετοίμασε το δικό της προσχέδιο^[22], δηλώνοντας ότι η απέλαση των Παλαιστινίων από τη Γάζα μπορεί να προχωρήσει ακόμη και αν η Αίγυπτος αρνηθεί να ανοίξει τα σύνορά της: αντί αυτού, ο στρατός θα διευκολύνει τη μεταφορά τους μέσω ξηράς ή θάλασσας σε ένα αεροδρόμιο και από εκεί σε χώρες προορισμού.

Εξαίροντας τη δημιουργία από τον Κατς ενός «πολύ μεγάλου τμήματος μετανάστευσης» στο υπουργείο Άμυνας, ο Σμότριχ δήλωσε σε συνεδρίαση στην Κνεσέτ νωρίτερα αυτό το μήνα ότι «αν απομακρύνουμε 5.000 [Παλαιστίνιους] την ημέρα, θα χρειαστούμε ένα χρόνο [για να τους απελάσουμε όλους]»^[23], προσθέτοντας ότι ο προϋπολογισμός δεν θα είναι πρόβλημα. Και ενώ παραδέχτηκε ότι η υλικοτεχνική υποδομή για την εξεύρεση χωρών που θα τους υποδεχθούν θα είναι πολύπλοκη, σημείωσε ότι το Ισραήλ συνεργάζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τον εντοπισμό υποψηφίων.

Πράγματι, τις τελευταίες ημέρες, Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν στο AP ότι οι κυβερνήσεις τους είχαν προσεγγίσει το Σουδάν, τη Σομαλία και τη Σομαλιλάνδη σχετικά με την απορρόφηση Παλαιστινίων από τη Γάζα με αντάλλαγμα οικονομικά^[24], διπλωματικά οφέλη και οφέλη σε θέματα ασφάλειας. Το CBS μετέδωσε αργότερα ότι η κυβέρνηση Τραμπ προσέγγισε επίσης τη νέα προσωρινή κυβέρνηση στη Συρία μέσω τρίτου συνομιλητή^[25].

Δεν είναι σαφές αν κάποιο από αυτά τα καθεστώτα θα μπορούσε πράγματι να δεχτεί μια τέτοια πρόταση. Αλλά αν μάθαμε κάτι από τις συμφωνίες του Αβραάμ, είναι ότι, για το κατάλληλο αντίτιμο, θα υπάρξουν ενδιαφερόμενοι^[26].

Κάνοντας τη Γάζα αβίωτη

Φυσικά, δεν θα υπάρξει «εθελοντική μετανάστευση» από τη Γάζα∙ οι Παλαιστίνιοι έχουν απορρίψει απερίφραστα το σχέδιο του Τραμπ^[27], ανταπαντώντας ότι τα μόνα μέρη στα οποία θα μετεγκατασταθούν πρόθυμα είναι τα χωριά, οι κωμοπόλεις και οι πόλεις εντός του Ισραήλ από τα οποία εκδιώχθηκαν το 1948. Ο Νετανιάχου, ο Σμότριτς και ο Κατς το γνωρίζουν αυτό ακόμα καλύτερα από ό,τι ο Τραμπ – γι’ αυτό και στην πράξη η ιδέα της εξάλειψης του πληθυσμού της Γάζας προϋπέθετε πάντα την επανάληψη της στρατιωτικής επίθεσης του Ισραήλ στην περιοχή.

Η βίαιη εκτόπιση πάνω από 2 εκατομμυρίων ανθρώπων, ακόμη και με την υποστήριξη μιας παγκόσμιας υπερδύναμης, δεν είναι απλή υπόθεση. Καταρχάς, θα απαιτούσε την εξάλειψη της Χαμάς ως βιώσιμης δύναμης αντίστασης, κάτι που το Ισραήλ δεν μπόρεσε να κάνει σε περισσότερους από 15 μήνες μαχών. Ο Τραμπ δεν επρόκειτο ποτέ να συμφωνήσει να τοποθετήσει αμερικανικά στρατεύματα στο έδαφος για να εκπληρώσει τη φαντασίωσή του^[28]∙ θα αφήνεται πάντα στα χέρια των Ισραηλινών να επεξεργαστούν τις πρακτικές λεπτομέρειες. Και ενώ δεν ξέρουμε ακόμη πώς ακριβώς θα κλιμακώσει ο στρατός την αναζωπυρωμένη επίθεσή του –αν πράγματι, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, το προτίθεται– έχουμε ενδείξεις από τον τρόπο με τον οποίο διεξήγαγε τον πόλεμο μέχρι τώρα^[29].

Ειδικότερα, η τρίμηνη επιχείρηση του στρατού στη βόρεια Γάζα^[30] που προηγήθηκε της κατάπαυσης του πυρός αποτέλεσε ένα είδος δοκιμής για μαζική εκδίωξη, με βάση το λεγόμενο Σχέδιο των Στρατηγών^[31]. Απομονώνοντας τρεις πόλεις από την υπόλοιπη Λωρίδα της Γάζας, υποβάλλοντάς τες σε έντονους βομβαρδισμούς και αρνούμενο την είσοδο οποιασδήποτε ανθρωπιστικής βοήθειας, το Ισραήλ κατάφερε να εκτοπίσει βίαια εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους^[32]. Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι μια νέα χερσαία εισβολή θα μπορούσε να προαναγγείλει μια παρόμοια κίνηση που θα επεκτεινόταν και θα περιελάμβανε ολόκληρο τον θύλακα. Το πόσο επιτυχημένη θα ήταν μια τέτοια προσπάθεια μένει να το δούμε.

Αλλά η 15μηνη επίθεση του Ισραήλ έδειξε επίσης μια άλλη παρόρμηση, η οποία, αν και δεν αποτελεί επίσημο πολεμικό στόχο, φαίνεται να καθοδηγεί μεγάλο μέρος της πολιτικής του στρατού στη Γάζα: μια προσπάθεια να δημιουργηθούν συνθήκες που καθιστούν αδύνατη τη διατήρηση της ζωής^[33].

Απλώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος να εξηγηθεί η λιμοκτονία ενός ολόκληρου πληθυσμού με επιθέσεις σε κέντρα διανομής τροφίμων και αυτοκινητοπομπές βοήθειας, το κλείσιμο των αγωγών ύδρευσης και η άρνηση παροχής ηλεκτρικού ρεύματος σε μονάδες αφαλάτωσης, η συστηματική καταστροφή εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης, η απαγωγή ιατρικού προσωπικού και οι περιορισμοί σε αλλοδαπούς εργαζόμενους στον τομέα της υγείας, η κατεδάφιση ολόκληρων πόλεων και γειτονιών και η απόπειρα κατάργησης του μοναδικού οργανισμού που είναι σε θέση να αποτρέψει την πλήρη ανθρωπιστική κατάρρευση^[34]. Ακόμη και μετά την έναρξη της εκεχειρίας, το Ισραήλ συνέχισε να εμποδίζει την είσοδο λυόμενων κατοικιών στη Γάζα κατά παράβαση της συμφωνίας^[35], διασφαλίζοντας ότι η σταθερή ζωή δεν μπορεί να επιστρέψει στη Λωρίδα.

Υπό αυτή την έννοια, το Ισραήλ είχε ήδη θέσει τα θεμέλια για την εξάλειψη του πληθυσμού της Γάζας πριν καν αναλάβει ο Τραμπ. Όπως έγραψε ο Meron Rapoport εδώ τον περασμένο μήνα, η ομιλία του προέδρου στον Λευκό Οίκο απλώς έδωσε στα οράματα του Ισραήλ για εθνοκάθαρση τη σφραγίδα έγκρισης «Made in America»^[36].

Είναι ακόμα πιθανό ότι αυτή η νέα κλιμάκωση θα κοπάσει το ίδιο γρήγορα όπως ξεκίνησε∙ ότι η σημερινή σφαγή που διέπραξε το Ισραήλ ήταν απλώς μια πράξη εντυπωσιασμού με σκοπό να πιέσει τη Χαμάς να απελευθερώσει τους υπόλοιπους ομήρους χωρίς δέσμευση για τον τερματισμό του πολέμου, ή ένα ύστατο τέχνασμα για να επαναφέρει τον Μπεν Γκβιρ στον συνασπισμό εγκαίρως για να περάσει ο προϋπολογισμός^[37]. Αλλά ακόμη και αν το Ισραήλ επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων –αύριο, σε μια εβδομάδα από τώρα ή σε δύο μήνες– τίποτα δεν εμποδίζει την επόμενη σφαγή ή τη μεθεπόμενη, μέχρις ότου, με ή χωρίς τους ομήρους, το Ισραήλ αποφασίσει ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να υλοποιήσει το σχέδιο του Τραμπ.

Το ότι αυτή είναι πλέον η κατεύθυνση αυτής της πορείας είναι αναμφισβήτητο. Όσο επικρατούν οι σημερινές συνθήκες και η ισορροπία δυνάμεων, η ώθηση για τη μαζική εκτόπιση του πληθυσμού της Γάζας με τη βία φαίνεται αναπόφευκτη, αν όχι επικείμενη.

Μετάφαρση: elaliberta.gr

Ben Reiff, “Israel’s return to war is a prelude to mass expulsion”, +972, 18 Μαρτίου 2025, https://www.972mag.com/israel-trump-gaza-war-mass-expulsion/.

Σημειώσεις

^[1] Yuval Abraham, “‘A mass assassination factory’: Inside Israel’s calculated bombing of Gaza”, +972, 30 Νοεμβρίου 2023, https://www.972mag.com/mass-assassination-factory-israel-calculated-bombing-gaza/.

^[2] ,18 Μαρτίου 2025 , X , « افيخاي ادرعي , « #عاجل !! تحذير إلى جميع سكان

https://x.com/AvichayAdraee/status/1901888785308143730.

^[3] Yoav Zitun, “IDF closes Rafah border crossing”, 18 Μαρτίου 2025, https://www.ynetnews.com/article/ryojrk831e. Ruwaida Kamal Amer, “Weeks after Israeli withdrawal, Gazans still search for the missing in Netzarim”, +972, 4 Μαρτίου 2025, https://www.972mag.com/netzarim-corridor-gaza-missing-bodies/. Jack Khoury, “Reports say that the Egyptian-American security forces are withdrawing their personnel from the Netzarim Corridor”, Haaretz, 18 Μαρτίου 2025, https://www.haaretz.com/israel-news/2025-03-18/ty-article-live/hamas-netanyahus-government-endangers-the-fate-of-the-hostages/00000195-a73c-d280-a1d5-bfff0d070000?liveBlogItemId=1195087880&utm_source=site&utm_medium=button&utm_campaign=live_blog_item#1195087880.

^[4] Rawan Suleiman, “Gaza’s Al-Shifa Hospital says they reached full capacity, lack resources”, Haaretz, 18 Μαρτίου 2025, https://www.haaretz.com/israel-news/2025-03-18/ty-article-live/hamas-netanyahus-government-endangers-the-fate-of-the-hostages/00000195-a73c-d280-a1d5-bfff0d070000?liveBlogItemId=557566159&utm_source=site&utm_medium=button&utm_campaign=live_blog_item#557566159.

^[5] Prime Minister of Israel, “Israel will, from now on, act against Hamas …”, X, 18 Μαρτίου 2025, https://x.com/IsraeliPM/status/1901805685525901443. Sam Sokol, “Smotrich: Renewed Gaza fighting will ‘look completely different from what has been done so far’”, The Times of Israel, 18 Μαρτίου 2025, https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/smotrich-renewed-gaza-fighting-will-look-completely-different-from-what-has-been-done-so-far/.

^[6] Michael Hauser Tov, Noa Shpigel, Chen Maanit, Josh Breiner, “After Return to Gaza Fighting, Ben-Gvir’s Far-right Party Agrees to Rejoin Netanyahu Gov't”, Haaretz, 18 Μαρτίου 2025, https://www.haaretz.com/israel-news/2025-03-18/ty-article/.premium/after-return-to-gaza-fighting-ben-gvirs-far-right-party-agrees-to-rejoin-netanyahu-govt/00000195-a94f-d610-a79d-affff8870000.

^[7] Prime Minister of Israel, “This follows Hamas’s repeated refusal to release our hostages, …”, X, 18 Μαρτίου 2025, https://x.com/IsraeliPM/status/1901805678651388197.

^[8] Bar Peleg, “Hostages’ Families Forum: Our greatest fear has come true – the Israeli government has chosen to give up on the hostages”, Haaretz, 18 Μαρτίου 2025, https://www.haaretz.com/israel-news/2025-03-18/ty-article-live/hamas-netanyahus-government-endangers-the-fate-of-the-hostages/00000195-a73c-d280-a1d5-bfff0d070000?liveBlogItemId=435012885&utm_source=site&utm_medium=button&utm_campaign=live_blog_item#435012885.

^[9] Oren Ziv, “‘We won’t let them sabotage this’: Hostage families fight to keep ceasefire alive”, +972, 30 Ιανουαρίου 2025, https://www.972mag.com/israeli-hostage-families-ceasefire-netanyahu/.

^[10] Bethan McKernan, “Israel ‘wants to extend first phase of Gaza ceasefire deal’ as talks stall”, The Guardian, 25 Φεβρουαρίου 2025, https://www.theguardian.com/world/2025/feb/25/israel-wants-to-extend-first-phase-of-gaza-ceasefire-deal-as-talks-stall.

^[11] Ben Reiff, “Make no mistake: Israel’s far right is planning for a Gaza without Palestinians”, The Guardian, 28 Ιανουαρίου 2025, https://www.theguardian.com/commentisfree/2025/jan/28/israel-far-right-planning-gaza-without-palestinians.

^[12] Ruwaida Kamal Amer and Ibtisam Mahdi, “Fasting while starving, Gazans struggle to mark Ramadan”, +972, 17 Μαρτίου 2025, https://www.972mag.com/ramadan-gaza-starving-blockade/.

^[13] “Trump said to ‘green-light’ renewal of Gaza strikes, as world laments truce collapse”, The Times of Israel, 18 Μαρτίου 2025, https://www.timesofisrael.com/trump-said-to-green-light-renewal-of-gaza-strikes-as-world-laments-truce-collapse/.

^[14] “Full text: Trump, at press conference with Netanyahu, says US ‘will take over’ Gaza”, The Times of Israel, 6 Φεβρουαρίου 2025, https://www.timesofisrael.com/full-text-trump-at-press-conference-with-netanyahu-says-us-will-take-over-gaza/.

^[15] Meron Rapoport, “The damage of Trump’s Gaza plan has already been done”, +972, 7 Φεβρουαρίου 2025, https://www.972mag.com/trump-gaza-damage-israeli-society/.

^[16] “Smotrich says half of Gazans can be ‘encouraged’ to leave within two years”, The Times of Israel, 26 Νοεμβρίου 2024, https://www.timesofisrael.com/smotrich-says-half-of-gazans-can-be-encouraged-to-leave-within-two-years/. “Ben Gvir again calls to push ‘voluntary emigration’ of Palestinians from Gaza”, The Times of Israel, 27 Ιανουαρίου 2025, https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/ben-gvir-again-calls-to-push-voluntary-emigration-of-palestinians-from-gaza/. Yuval Abraham, “Expel all Palestinians from Gaza, recommends Israeli gov’t ministry”, The Times of Israel, 30 Οκτωβρίου 2023, https://www.972mag.com/intelligence-ministry-gaza-population-transfer/.

^[17] , “ מתי טוכפלד , ” תוכנית רה"מ לאזרחי הרצועה: הכיוון - החוצה

יִשְׂרָאֵל הַיּוֹם, Νοεμβρίου 30, 2025, https://www.israelhayom.co.il/magazine/hashavua/article/14889801.

^[18] 19 Μαρτίου 2025 , Χ , “: יערה שפירא , ” נתניהו בועדת חו"ב

https://x.com/yaara_shapira/status/1770058283132293354.

^[19] “Netanyahu Minister: ‘Only Solution for Gaza Is to Empty It of Gazans,’ God Sent Us Trump to Build Settlements”, Haaretz, 11 Μαρτίου 2025, https://www.haaretz.com/israel-news/2025-03-11/ty-article/netanyahu-minister-only-solution-for-gaza-is-to-empty-it-of-gazans-god-sent-us-trump/00000195-8492-daf4-a9b7-d4f63d060000.

^[20] “ איתמר אייכנר , ” 'השיחות על שלב ב' ייעצרו: 'חמאס הפר את ההסכם, מצפים לשחרור 9 חטופים תוך ימים

ynet, 25 Φεβρουαρίου 2025, https://www.ynet.co.il/news/article/skrznjkk1e.

^[21] Yonah Jeremy Bob, “Katz forms new body to assist Gaza Palestinians to ‘voluntarily emigrate’”, The Jerusalem Post, 18 Φεβρουαρίου 2025, https://www.jpost.com/breaking-news/article-842566.

^[22] ,“ אמיר בוחבוט, ” פרסום ראשון: בצה"ל עולים שלב עם מימוש תוכנית טראמפ להעברת פלסטינים מעזה

וואלה חדשות , Φεβρουαρίου 6, 2025, https://news.walla.co.il/item/3725221.

^[23] , 9 Μαρτίου 2025 , סמוטריץ': 'אנחנו מקימים מנהלת הגירה מעזה - פוטנציאל לשינוי היסטורי' “, ישראל היום”

https://www.israelhayom.co.il/news/local/article/17505109?amp=1.

^[24] Josef Federman, Matthew Lee And Samy Magdy, “AP Exclusive: US and Israel look to Africa for moving Palestinians uprooted from Gaza”, AP, 14 Μαρτίου 2025, https://apnews.com/article/israel-palestinians-gaza-trump-somaliland-sudan-somalia-575e03aaa0c487bae2fbadfdef8f5ca3.

^[25] Camilla Schick, Margaret Brennan, “U.S., Israel interested in Sudan, Somalia and Syria for resettlement of Gazans, sources say”, CBSNews, 19 Μαρτίου 2025, https://www.cbsnews.com/news/gazans-resettlement-sudan-somalia-syria/.

^[26] Karim Kattan, “A fever dream of dictators”, +972, 17 Σεπτεμβρίου 2020, https://www.972mag.com/uae-israel-accords-dictators/.

^[27] Mahmoud Mushtaha, “‘Gaza is not for sale’: Palestinians dismiss Trump’s ethnic cleansing plan”, +972, 5 Φεβρουαρίου 2025, https://www.972mag.com/gaza-trump-ethnic-cleansing-refusal/.

^[28] Jeff Mason, Matt Spetalnick, Steve Holland and Nidal Al-Mughrabi, “Trump aides defend Gaza takeover proposal but walk back some elements”, Reuters, 6 Φεβρουαρίου 2025, https://www.reuters.com/world/middle-east/hamas-official-says-trumps-remarks-about-taking-over-gaza-are-could-ignite-2025-02-05/.

^[29] ,“ 'יואב זיתון , ”תוכניות ההתקפה שאישר הרמטכ"ל זמיר - וההערכה: 'הלחימה תהיה קשה לעצירה'

ynet, 7 Μαρτίου 2025, https://www.ynet.co.il/news/article/bk6zvdpsyx.

^[30] Idan Landau, “Exterminate, expel, resettle: Israel’s endgame in northern Gaza”, 1 Νοεμβρίου 2024, +972, https://www.972mag.com/exterminate-expel-resettle-israel-northern-gaza/.

^[31] Meron Rapoport, “A plan to liquidate northern Gaza is gaining steam”, +972, 17 Σεπτεμβρίου 2024, https://www.972mag.com/northern-gaza-liquidation-scenario-eiland-rabi/.

^[32] Ahmed Ahmed, “Israel storms northern Gaza’s last hospital as remaining residents forced south”, +972, 27 Δεκεμβρίου 2024, https://www.972mag.com/israel-storms-northern-gazas-last-hospital/.

^[33] Ahmed Ahmed, “After returning north, Gazans struggle to envision any future”, +972, 13 Φεβρουαρίου 2025, https://www.972mag.com/northern-gaza-return-humanitarian-aid/.

^[34] Ruwaida Kamal Amer, “Gazans face extreme hunger as ‘real famine’ spreads from north to south”, +972, 4 Δεκεμβρίου 2024, https://www.972mag.com/gaza-famine-aid-looting-siege/. “Gaza: Israeli missile strike on WFP warehouse kills staff member of CARE partner, seriously injures two others”, Care, 7 Ιανουαρίου 2025, https://www.careinternational.org.uk/press-office/press-releases/gaza-attack-kills-staff-member-of-care-partner-seriously-injures-two-others/. Mahmoud Mushtaha, “Survivors of Gaza aid convoy massacre describe ‘indiscriminate’ Israeli fire”, +972, 5 Μαρτίου 2024, https://www.972mag.com/gaza-aid-convoy-massacre-testimonies/. Nancy Murray και Amahl Bishara, “In Gaza, Israel has turned water into a weapon of mass destruction”, +972, 16 Ιανουαρίου 2024, https://www.972mag.com/gaza-israel-water-weapon/. Liat Kozma and Lee Mordechai, “A war on hospitals is a war on civilians: Israel’s fatal blow to health in Gaza”, +972, 1 Νοεμβρίου 2024, https://www.972mag.com/health-system-gaza-hospitals-fatal-blow/. Ruwaida Kamal Amer, “Beatings, diseases, humiliation: A Palestinian doctor’s year in Israeli jails”, +972, 18 Φεβρουαρίου 2025, https://www.972mag.com/abu-shahada-doctor-israeli-detention-abuse/. Ruwaida Kamal Amer, “Albina Abu Safiya: ‘The Israeli army deliberately targeted my husband’”, +972, 17 Ιανουαρίου 2025, https://www.972mag.com/hussam-abu-safiya-albina-kamal-adwan/. Patricia Martinez Sastre, “The deadly cost of Israel’s restrictions on foreign doctors in Gaza”, +972, 30 Ιανουαρίου 2025, https://www.972mag.com/the-deadly-cost-of-israels-restrictions-on-foreign-doctors-in-gaza/. Ruwaida Kamal Amer, “Gazans dreamed of returning to Rafah. The reality is a nightmare”, +972, 4 Φεβρουαρίου 2025, https://www.972mag.com/rafah-ruins-gaza-ceasefire-nightmare/. Ahmed Ahmed, “‘My neighborhood was one of the most beautiful in Gaza. All that’s left is rubble’”, +972, 23 Ιανουαρίου 2025, https://www.972mag.com/palestinians-returning-northern-gaza-ceasefire-destruction/. Ghousoon Bisharat and Meron Rapoport, “‘If UNRWA implodes tomorrow, there’d be no alternative’”, +972, 27 Φεβρουαρίου 2025, https://www.972mag.com/unrwa-lazzarini-israeli-ban/.

^[35] Mohamed Majed and Mohammad Sio, “Only 15 mobile homes entered Gaza out of 60,000 needed: Media office”, AA, 3 Μαρτίου 2025, https://www.aa.com.tr/en/middle-east/only-15-mobile-homes-entered-gaza-out-of-60-000-needed-media-office/3498066.

^[36] Meron Rapoport, “The damage of Trump’s Gaza plan has already been done”, +972, 7 Φεβρουαρίου 2025, https://www.972mag.com/trump-gaza-damage-israeli-society/.

^[37] Eliav Breuer, “Ben-Gvir strikes budget compromise, abstains on first bill”, The Jerusalem Post, 17 Μαρτίου 2025, https://www.jpost.com/israel-news/politics-and-diplomacy/article-846425.