Paul Martial
Σύγκρουση μεταξύ πραξικοπηματιών στο Σουδάν
Στο Σουδάν διεξάγονται μάχες μεταξύ του στρατού και παραστρατιωτικών ομάδων. Οι δύο αυτές δυνάμεις διεξάγουν έναν ανελέητο πόλεμο για τον έλεγχο της χώρας, θέτοντας σε κίνδυνο τις διαπραγματεύσεις για την εγκαθίδρυση μιας πολιτικής κυβέρνησης.
Ήταν μαζί προκειμένου να ανατρέψουν την πολιτική κυβέρνηση που προέκυψε από την σουδανική επανάσταση που έβαλε τέλος στο καθεστώς του Ομάρ αλ Μπασίρ. Σχεδόν τρία χρόνια αργότερα, οι υπάρχουσες αντιπαλότητες μεταξύ του Αμπντέλ Φάταχ αλ-Μπουρχάν, επικεφαλής των τακτικών στρατευμάτων, των Σουδανικών Ενόπλων Δυνάμεων (SAF), και της παραστρατιωτικής ομάδας Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF), υπό την ηγεσία του Μοχάμεντ Χαμντάν Ντόγκολο, γνωστού ως Χεμιντί, έχουν μετατραπεί σε ανοιχτή και θανατηφόρα σύγκρουση.
Ένας πόλεμος που εξαπλώνεται
Οι δύο παρατάξεις μάχονται για στρατηγικές τοποθεσίες στο Χαρτούμ, την πρωτεύουσα του Σουδάν, με βαρύ οπλισμό. Οι RSF προσπαθούν να καταλάβουν τα επίσημα μέσα ενημέρωσης, το προεδρικό μέγαρο και το αεροδρόμιο. Οι SAF, από την άλλη πλευρά, δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν την πολεμική αεροπορία για να βομβαρδίσουν τα στρατόπεδα των RSF που βρίσκονται σε διάφορες κατοικημένες περιοχές.
Οι κάτοικοι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να μείνουν στα σπίτια τους και να ελπίζουν ότι οι οβίδες δεν θα τα χτυπήσουν. Ήδη δεκάδες πολίτες έχουν σκοτωθεί και εκατοντάδες έχουν τραυματιστεί.
Οι φόβοι ότι η σύγκρουση θα επεκταθεί σε ολόκληρη τη χώρα επιβεβαιώνονται. Μάχες διεξάγονται και σε πολλές άλλες μεγάλες πόλεις, στο Πορτ Σουδάν, στην Καμπκαμπίγια στο Βόρειο Νταρφούρ, στο Ελ Ομπέιντ στο Βόρειο Κορντοφάν, στο Ζαλινγκέι στο Κεντρικό Νταρφούρ, αλλά και στην Ελ Γκενέινα, την πρωτεύουσα του Δυτικού Νταρφούρ.
Παραστρατιωτική δύναμη
Οι RSF προέρχονται από τους Τζαντζαουίντ. Αυτές οι πολιτοφυλακές χρησιμοποιήθηκαν εκτεταμένα από τον Ομάρ αλ Μπασίρ για την εξάπλωση του τρόμου κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στο Νταρφούρ πριν από είκοσι χρόνια. Αυτό οδήγησε στο να απαγγελθεί στον Μπασίρ κατηγορία από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Υπό την ηγεσία του Χεμιντί, οι Τζαντζαουίντ βοήθησαν στην οικοδόμηση της παραστρατιωτικής ομάδας RSF. Οι τελευταίες διατηρούν τον έλεγχο των ορυχείων χρυσού της χώρας, επιτρέποντας στον ηγέτη τους να είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στο Σουδάν. Οι RSF λειτουργούσαν επίσης ως συνοριοφύλακες. Συμμετείχαν στην εμπορία ανθρώπων. Συνέλαβαν και πούλησαν μετανάστες που προσπαθούσαν να διασχίσουν τα σύνορα σε λιβυκές πολιτοφυλακές. Κατόπιν αιτήματος της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Πολιτειών, οι RSF έπαιξαν το ρόλο μισθοφόρων στον πόλεμο στην Υεμένη κατά των Χούθι, έναντι αμοιβής.
Αν και ο Χεμιντί, τους τελευταίους μήνες, δεν έχει πάψει να επικρίνει το πραξικόπημα του οποίου είναι ένας από τους πρωτεργάτες και καλεί τους πολίτες να τον στηρίξουν, κανείς δεν έχει ξεχάσει ότι οι RSF ήταν υπεύθυνες για τις σφαγές της καθιστικής διαμαρτυρίας της 3ης Ιουνίου 2019, όπου περισσότεροι από εκατό διαδηλωτές δολοφονήθηκαν, κι ότι εξακολουθούν να συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στην καταστολή κατά των αντιφρονούντων.
Τι διακυβεύεται στη σύγκρουση
Παραδόξως, ήταν η συμφωνία για την παράδοση της εξουσίας σε πολίτες, για την οποία διαπραγματεύονταν επί μήνες ο στρατός και μέρος των δημοκρατικών δυνάμεων, που πυροδότησε τη σύγκρουση. Είχε υπογραφεί μια πρώτη συμφωνία-πλαίσιο. Η συμφωνία αυτή άφηνε άλυτα ορισμένα ευαίσθητα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης των RSF στις SAF. Ο Μπουρχάν πρότεινε μια βαθμιαία ενσωμάτωση, ενώ ο Χεμιντί, αντίθετα, στόχευε στην ενσωμάτωση των RSF ως έχουν. Αυτό του επέτρεψε να παραμείνει πρόσωπο-κλειδί στο Σουδάν. Δεν έκρυψε ποτέ τις φιλοδοξίες του να βρεθεί στην ηγεσία της χώρας. Ένα είδος εκδίκησης για αυτόν τον πρώην έμπορο καμηλών από το Νταρφούρ. Ταυτόχρονα, μέρος του προσωπικού των SAF, με επικεφαλής τον στρατηγό Σαμς ελ-Ντιν Καμπάσι, δεν ήταν ευχαριστημένο με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους πολιτικούς. Τέλος, οι ισλαμιστές αξιωματικοί δεν συγχώρεσαν ποτέ τον Χεμιντί για αυτό που θεωρούσαν προδοσία. Ο Χεμιντί είχε αρνηθεί να υποστηρίξει τον Ομάρ αλ Μπασίρ μέχρι τέλους, όταν η εξουσία του κλονίστηκε υπό την πίεση του δρόμου το 2019.
Η εξέλιξη των γεγονότων μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως επιβεβαίωση της σημασίας της θέσης των επιτροπών αντίστασης. Πάντα αρνούνταν να διαπραγματευτούν με μια στρατιωτική δύναμη που δεν έχει σταματήσει, από την ανεξαρτησία της χώρας, να πραγματοποιεί πραξικοπήματα και να προδίδει τις δεσμεύσεις της.
Ας θυμηθούμε ότι ο Μπουρχάν και ο Χεμιντί δικαιολόγησαν το πραξικόπημά τους, ότι μ’ αυτό ήθελαν για να αποφύγουν την πτώση της χώρας στο χάος.
19 Απριλίου 2023
Μετάφραση: elaliberta.gr
Paul Martial, « Soudan : affrontement entre putschistes », L’Anticapitaliste, 20 Απριλίου 2023, https://lanticapitaliste.org/actualite/international/soudan-affrontement-entre-putschistes.
Paul Martial, “Conflict between putchists in Sudan”, International Viewpoint, 24 Απριλίου 2023, https://internationalviewpoint.org/spip.php?article8068.
