Λαϊκή διαμαρτυρία και εργατική εξέγερση στο Ιράν
ΠΗΓΗ: https://spectrejournal.com
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: elaliberta.gr
Σχεδόν ένα χρόνο μετά τις μαζικές κινητοποιήσεις ως απάντηση στη δολοφονία της Ζίνα Αμινί από την ιρανική αστυνομία ηθών, τώρα υπάρχει μια σχετική νηνεμία. Επομένως, είναι κρίσιμης σημασίας να εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία για να αναλύσουμε τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του κύκλου του ιρανικού κινήματος και να καθορίσουμε τα διδάγματα που πρέπει να αντλήσουμε από τον αγώνα του.
Αυτό πρέπει να γίνει ως προετοιμασία για το επόμενο κύμα της εξέγερσης, που παράγεται από τη συνεχιζόμενη συσσώρευση των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών ανταγωνισμών.
Στο αποκορύφωμά της, η εξέγερση αποτέλεσε αντικείμενο παγκόσμιας κάλυψης από τα μέσα ενημέρωσης, τα οποία έτειναν να την αναγάγουν σε έναν φιλελεύθερο φεμινιστικό αγώνα για τα νομικά δικαιώματα που ήδη απολαμβάνουν οι λευκές γυναίκες της μεσαίας τάξης στον δυτικό κόσμο. Παρόλο που στα αρχικά του στάδια το κίνημα επικεντρώθηκε αναμφίβολα στα δικαιώματα των γυναικών -όπως δείχνει ένα από τα κύρια συνθήματά του, "Γυναίκες, Ζωή, Ελευθερία"- είναι τέτοιος ο ποικιλόμορφος και ενίοτε αντιφατικός χαρακτήρας της εξέλιξής του δεν μπορεί να απλουστευθεί σε ένα ομοιογενές σύνολο αιτημάτων που εκφράζονται από μια συγκεκριμένη τάξη ή φύλο.
Τα μέσα ενημέρωσης στη γλώσσα Φαρσί, που ανήκουν και ελέγχονται από εξόριστους δεξιούς, παρουσίαζαν σταθερά τα αιτήματα της μαζικής εξέγερσης ως προσανατολισμένα στις ανησυχίες αυτού που θα μπορούσε να ονομαστεί "φιλελεύθερος, λευκός φεμινισμός", αποσιωπώντας την πολύ πραγματική ποικιλομορφία του κινήματος περιορίζοντάς το στον αγώνα κατά του υποχρεωτικού χιτζάμπ. Αυτό δεν σημαίνει ότι το ζήτημα του υποχρεωτικού χιτζάμπ δεν ήταν σημαντικό ή ότι δεν παραμένει σημαντικό στο Ιράν σήμερα. Δεν μπορούμε, ωστόσο, να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα του χιτζάμπ ως το μοναδικό ζήτημα που βρίσκεται στο κέντρο του μαζικού κινήματος. Αντ' αυτού, πρέπει να εξετάσουμε τα άλλα ευρύτατα διαδεδομένα αιτήματα που έχουν τύχει πολύ μικρής προσοχής από τα μέσα ενημέρωσης και να προσδιορίσουμε γιατί αυτά δεν έχουν αναφερθεί σε μεγάλο βαθμό.Ενώ είναι αλήθεια ότι έχει επανέλθει σχετική ηρεμία σε μεγάλες πόλεις όπως η Τεχεράνη και το Ισφαχάν, οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης αγνοούν γενικά το γεγονός ότι το κίνημα εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη σε επαρχίες όπως το Σιστάν και Μπαλουσεστάν στο νοτιοανατολικό Ιράν, το Κουρδιστάν στα βορειοδυτικά και ορισμένες πόλεις του Χουζεστάν στο νότο. Αντίστοιχα, υπήξε ελάχιστη κάλυψη της δραστηριότητας του ιρανικού εργατικού κινήματος, είτε στο αποκορύφωμα της μαζικής εξέγερσης είτε μετά την υποχώρησή της. Αυτή η αδιαφορία είναι εύκολο να εξηγηθεί: κάθε αίτημα που αμφισβητεί τις νεοφιλελεύθερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και που έχουν οδηγήσει σε μαζικές εξεγέρσεις τέσσερις φορές τα τελευταία πέντε χρόνια πρέπει να περιθωριοποιηθεί. Η απώλεια της νομιμοποίησης του σημερινού καθεστώτος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδυσώπητη "οικονομική αναδιάρθρωση" που ξεκίνησε μια δεκαετία μετά την επανάσταση του 1979 και οδήγησε στην κατάργηση των κρατικών επιδοτήσεων και των υπηρεσιών πρόνοιας για την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, τη στέγαση, τα βασικά τρόφιμα και τα καύσιμα. Το αναδιανεμητικό καθεστώς που εγκαθιδρύθηκε αμέσως μετά την επανάσταση του 1979 δεν παραχωρήθηκε απλώς στον λαό από το κράτος, αλλά επιτεύχθηκε μέσω της αυτοοργάνωσης των εργατών, των αγροτών, των κατοίκων της περιοχής και των μειονοτήτων, καθώς και στα σχολεία, τα νοσοκομεία, τα γραφεία, τα εργοστάσια και τον στρατό με εκατοντάδες ανεξάρτητα shuras (συμβούλια) που είχαν σκοπό να καθιερώσουν τον εργατικό και λαϊκό έλεγχο των χώρων εργασίας και των γειτονιών.
Αυτά τα όργανα της λαϊκής εξουσίας σύντομα καταστάλθηκαν βάναυσα και αντικαταστάθηκαν από κρατικά ελεγχόμενα shuras.
Στην πραγματικότητα, κάθε φορά που το κράτος καταργούσε μια επιδότηση σε είδη πρώτης ανάγκης όπως τα τρόφιμα ή τα καύσιμα, επιτρέποντας στις τιμές να ανέβουν σε όποιο επίπεδο υπαγορεύει η αγορά, το αποτέλεσμα ήταν μαζικές εξεγέρσεις που με τη σειρά τους καταστέλλονταν με αυξανόμενα επίπεδα βίας. Η απονομιμοποίηση του καθεστώτος που ακολουθούσε κάθε ένα από αυτά τα επεισόδια συνέβαλε στη δημιουργία των συνθηκών για την τελευταία εξέγερση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η δεξιά αντιπολίτευση, από τους μοναρχικούς μέχρι τους ρεπουμπλικάνους, δεν σκοπεύει να ξαναχτίσει τον καπιταλισμό στο Ιράν από το μηδέν, όπως συχνά ισχυρίζεται. Αντίθετα, σκοπεύουν να εκμεταλλευτούν τις πλούσιες ευκαιρίες που προσφέρει το σημερινό καθεστώς για να επιδιώξουν ακόμη πιο σκληρές νεοφιλελεύθερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Παρά το γεγονός ότι πάνω από το 90% των εθνικών βιομηχανιών έχουν πωληθεί στον ιδιωτικό τομέα, η δεξιά αντιπολίτευση εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει "πραγματική" ιδιωτικοποίηση, επειδή ορισμένα από τα ενεργειακά και πετρελαϊκά προϊόντα -σε μια από τις πιο πλούσιες σε πετρέλαιο χώρες του κόσμου- δεν πωλούνται στην τιμή της διεθνούς αγοράς.
Στην πραγματικότητα, οι κρατικές επιχορηγήσεις που προορίζονται να διατηρήσουν τα βασικά τρόφιμα και το πετρέλαιο προσιτά, καταργήθηκαν σταδιακά τα τελευταία πέντε χρόνια. Η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει περιοριστεί σχεδόν αποκλειστικά στους φοιτητές των ανώτερων τάξεων και το 80% των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων έχουν γίνει προσωρινές. Σε αυτό το σημείο, η κρατική παρέμβαση περιορίζεται στην καταστολή με στόχο την προστασία των συμφερόντων των καπιταλιστών που συνδέονται στενά με το καθεστώς. Η κατάργηση των κρατικών επιδοτήσεων στο πετρέλαιο το 2019 όχι μόνο δεν κατάφερε να βελτιώσει τη ζωή των απλών ανθρώπων, αλλά προκάλεσε εξέγερση των φτωχών, κατά την οποία σύμφωνα με πληροφορίες σκοτώθηκαν 1500 άτομα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η δεξιά αντιπολίτευση κάνει κάθε προσπάθεια να αποσιωπήσει τα αιτήματα της εργατικής τάξης επαναδιατυπώνοντάς τα με πολύ ασαφείς και αφηρημένους όρους. Στη "Χάρτα του Μαχάσα", τα οικονομικά αιτήματα μεταφράζονται σε αφηρημένα και καθολικά δικαιώματα που δεν μπορούν να υλοποιηθούν στην καπιταλιστική κοινωνία. Ακόμα και τα πιο πιεστικά συγκεκριμένα προβλήματα με τα οποία παλεύουν καθημερινά οι γυναίκες στο Ιράν αγνοούνται από τη δεξιά. Δεν έχουν τίποτα να πουν για το 80% της ανεργίας μεταξύ των γυναικών, τη θηλυκοποίηση της φτώχειας ή τον σεξουαλικό καταμερισμό της εργασίας. Έχουν περιορίσει την έννοια της ισότητας στο δικαίωμα να μη φορούν το χιτζάμπ.
Παραμένει, ωστόσο, το ερώτημα αν η εργατική τάξη συμμετείχε στη μαζική εξέγερση και, αν ναι, ποια ήταν τα βασικά αιτήματά της. Την 1η Νοεμβρίου, τοπικά ειδησεογραφικά πρακτορεία στο Σιστάν και στο Μπαλουχιστάν ανέφεραν ότι το ορυχείο χρυσού Αντζιράκ στο Ταφτάν έκλεισε από μέλη των φυλών του βόρειου Μπαλουχιστάν, αφού περισσότεροι από 80 διαδηλωτές σκοτώθηκαν και 300 άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά από τις δυνάμεις ασφαλείας μέσα σε μία μόνο ημέρα. Έκλεισαν τον δρόμο προς τα ορυχεία και σαμποτάρισαν τον εξοπλισμό εξόρυξης. Το χρυσωρυχείο Ταφτάν είναι ένα από τα μεγαλύτερα στο Ιράν και, όπως παρατήρησε πέρυσι ο επαρχιακός κυβερνήτης του Σιστάν και του Μπαλουχιστάν, "διαθέτει ορυκτά κοιτάσματα αξίας σχεδόν 800 δισεκατομμυρίων δολαρίων", κάτι που, όπως επέμεινε, σήμαινε "ένα λαμπρό μέλλον για τους κατοίκους". Στην πραγματικότητα, παρά τον ορυκτό της πλούτο, η επαρχία έχει το υψηλότερο ποσοστό φτώχειας σε ολόκληρο το Ιράν και ο πληθυσμός των Μπαλούτσι αντιμετωπίζει διακρίσεις και παραμέληση. Η πρόσφατη εξέγερση ενάντια σε ένα δεσποτικό κράτος που έχει δεσμευτεί να υπερασπιστεί την ολοένα και πιο άνιση κατανομή του πλούτου και να επιβάλει τη δική του αντιδημοφιλή εκδοχή του Ισλάμ στο λαό, οδήγησε όχι μόνο σε ενεργή αλληλεγγύη στις διαμαρτυρίες, αλλά και σε μια αυξανόμενη αίσθηση οργής για το πόσο λίγος από τον μεγάλο πλούτο της επαρχίας πηγαίνει σε αυτούς που τον παράγουν. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό κανάλι Rasad Baluchistan, οι εργάτες του ορυχείου και οι υποστηρικτές τους δήλωσαν ότι "ο πλούτος σε αυτό το ορυχείο ανήκει στους Μπαλούτσι και δεν θα επιτρέψουμε ποτέ σε ξένους να εξάγουν και να εκμεταλλευτούν αυτόν τον πλούτο". Ο Ρεζά Μοχτασάμι-Πουρ, αναπληρωτής υπουργός Μεταλλείων και Επεξεργασίας Ορυκτών Πρώτων Υλών, ανέφερε ότι ορισμένες εταιρείες εξόρυξης διέκοψαν τις δραστηριότητές τους λόγω των διαδηλώσεων.
Αμέσως μετά την έναρξη των πανεθνικών διαδηλώσεων για τη δολοφονία της Ζίνα Αμινί, οι συμβασιούχοι εργαζόμενοι στην πετροχημική βιομηχανία Bushehr προχώρησαν σε απεργία σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το μαζικό κίνημα και κατά της βίαιης καταστολής από το καθεστώς, αποκλείοντας το δρόμο και φωνάζοντας συνθήματα που στόχευαν άμεσα στην ανατροπή του καθεστώτος. Η απεργία σύντομα επεκτάθηκε στο συγκρότημα διυλιστηρίων στο Αμπαντάν, το μεγαλύτερο στο Ιράν, που βρίσκεται στο πλούσιο σε πετρέλαιο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας. Ωστόσο, όπως αναμενόταν, το κράτος κινήθηκε γρήγορα για να σπάσει την απεργία, με μαζικές συλλήψεις (σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, 200 εργαζόμενοι του εργοστασίου) και αυστηρά μέτρα ασφαλείας, τα οποία κατάφεραν να αποθαρρύνουν περαιτέρω δράσεις αλληλεγγύης από τους εργαζόμενους στο πετρέλαιο.
Η βίαιη καταστολή, οι συλλήψεις, η επιτήρηση και η πολύ συνηθισμένη σύνδεση των απεργιών των εργαζομένων με τον "εξωτερικό εχθρό", σε μια προσπάθεια να αποσπαστεί η προσοχή από τις σκληρές συνθήκες εργασίας που επέβαλαν οι νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις, αποθάρρυναν την εργατική τάξη από το να λάβει σαφείς πολιτικές θέσεις με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος και των κυρίαρχων κοινωνικοοικονομικών σχέσεων. Επιπλέον, οι καιροσκοπικές προσπάθειες της δεξιάς πτέρυγας να χρησιμοποιήσει τις απεργίες των εργαζομένων ως μέσο για την ανάκτηση της εξουσίας αποθάρρυναν ακόμη περισσότερο την εργατική τάξη από το να πάρει άμεσες πολιτικές θέσεις. Η δεξιά αντιπολίτευση, άνετα εγκατεστημένη στο εξωτερικό χάρη στον δημόσιο πλούτο που είχε κλαπεί λίγο πριν από την επανάσταση του 1979, έφτασε στο σημείο να καταγγείλει τους Ιρανούς εργάτες επειδή δεν υπάκουσαν στα διατάγματά της για γενική απεργία.
Ωστόσο, όπως εξήγησε ο Μεϊσάμ Αλ-ε Μαχντί, εργάτης και ακτιβιστής που ζει στην εξορία, σε συνέντευξή του στην αριστερή συλλογικότητα Slingers: "οι εργάτες δεν εμπορεύονται τις απεργίες τους, απεργούν όπως το απαιτούν οι καθημερινές συνθήκες εργασίας τους".
Οι εργαζόμενοι εξέτασαν πολύ προσεκτικά τον καλύτερο τρόπο για να προωθήσουν τον αγώνα τους μπροστά στους περιορισμούς που τους επιβάλλει τόσο το σημερινό καθεστώς όσο και η δεξιά αντιπολίτευση. Η μαζική εξέγερση τους παρείχε γόνιμο έδαφος για να εκφράσουν αιτήματα που συνδέονται με την καθημερινή τους ύπαρξη και τη ζωντανή εμπειρία τους. Οι εργαζόμενοι συνειδητοποίησαν αμέσως ότι η σαφής διατύπωση αιτημάτων με στόχο την κατάρρευση του καθεστώτος θα μπορούσε να οδηγήσει μόνο σε καταστολή και θα μπορούσε δυνητικά να γίνει αντικείμενο ιδιοποίησης από τη δεξιά πτέρυγα για την προώθηση των φιλοκαπιταλιστικών συμφερόντων της. Επομένως, οι εργαζόμενοι από διάφορους βιομηχανικούς κλάδους και κλάδους παροχής υπηρεσιών ξεκίνησαν απεργίες διαμαρτυρόμενοι για τους χαμηλούς μισθούς, τις πολλές ώρες εργασίας, τις καθυστερημένες πληρωμές, την έλλειψη μέτρων ασφαλείας στο χώρο εργασίας, τις αυθαίρετες απολύσεις και την έλλειψη ανεξάρτητων εργατικών οργανώσεων.Η απάντηση που δόθηκε στη στρατηγική που ανέπτυξαν οι εργατικές οργανώσεις από τη δεξιά αντιπολίτευση και ορισμένα τμήματα της Αριστεράς, ήταν ότι η διατύπωση αιτημάτων σχετικά με τους μισθούς και τις συνθήκες εργασίας αποτελεί έκφραση των ιδιαίτερων συμφερόντων των εργαζομένων χωρίς υποκείμενα πολιτικά αιτήματα και ότι νομιμοποιεί το καθεστώς απλώς και μόνο με το να του απευθύνει αιτήματα. Η απόρριψη των αιτημάτων των εργαζομένων από τη δεξιά αντιπολίτευση δεν προκαλεί καμία έκπληξη, καθώς η αντιπολίτευση αυτή ασπάζεται την πιο δρακόντεια μορφή του νεοφιλελευθερισμού. Αλλά η στάση ενός τμήματος της αριστεράς προκαλεί έκπληξη. Τα αιτήματα των εργαζομένων αμφισβητούν τις κατευθυντήριες αρχές της νεοφιλελεύθερης οικονομίας από την οποία εξαρτάται η IRGC (Islamic Revolutionary Guard Corps/ Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης). Επειδή το καθεστώς έχει επιταχύνει το ρυθμό των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων την τελευταία δεκαετία, κάθε εμπόδιο που θέτουν οι εργαζόμενοι μπορεί να αμφισβητήσει σοβαρά τη λειτουργία του και θα πρέπει να θεωρηθεί ως ήττα για το καθεστώς. Αν το κράτος αναγκαστεί να συμφωνήσει με τα άμεσα αιτήματα των εργαζομένων, οδηγώντας σε βελτίωση των υλικών τους συνθηκών, ο αγώνας θα αποτελέσει παράδειγμα και θα ενθαρρύνει άλλους σε όλο το Ιράν. Αυτό δίνει στους εργαζόμενους εμπιστοσύνη στη δύναμή τους να διεξάγουν αγώνες και να νικούν, και να βλέπουν τα τρωτά σημεία του κράτους. Αν, ωστόσο, το κράτος απορρίψει τα αιτήματα των εργαζομένων και χρησιμοποιήσει βίαια μέσα για να καταστείλει το κίνημα, το καθεστώς απονομιμοποιείται περαιτέρω και οι αντεργατικές πολιτικές του ξεσκεπάζονται, ενώ αποκαλύπτεται το ψέμα του υποτιθέμενου αντιιμπεριαλισμού του καθεστώτος. Το πιο σημαντικό είναι ότι ο αγώνας για την κατάκτηση των άμεσων αιτημάτων βοηθάει στην προετοιμασία της εργατικής τάξης και των λαϊκών μαζών ευρύτερα να αγωνιστούν ενάντια σε κάθε προσπάθεια επιβολής της πειθαρχίας της αγοράς που τους στερεί τα μέσα συντήρησης ή τους οδηγεί στην εξαθλίωση.Η δεξιά αντιπολίτευση έχει μάθει από την "τραυματική" εμπειρία της επανάστασης του 1979 ότι η πετρελαϊκή βιομηχανία είναι ένας από τους πιο κρίσιμους τομείς στο Ιράν- η απεργία που πραγματοποίησαν οι εργαζόμενοι στο πετρέλαιο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην παράλυση της οικονομίας και στην επίσπευση της πτώσης του Σάχη. Ελπίζει να χρησιμοποιήσει το όπλο της απεργίας των εργαζομένων στο πετρέλαιο ως ένα γρήγορο και εύκολο μέσο για την πτώση του σημερινού καθεστώτος, αλλά για να το πετύχει αυτό πρέπει να περιορίσει τα αιτήματα των εργαζομένων σε ένα και μόνο θέμα: τον εξαναγκασμό του καθεστώτος να παραιτηθεί. Η εμπειρία του 1979 δείχνει, ωστόσο, ότι οι κινητοποιήσεις των εργατών δεν μπορούν να καθοδηγηθούν από τα πάνω αλλά και είναι πολύ πιθανό να υπερβούν τα πολιτικά και τα νόμιμα αιτήματα. Γνωρίζουν από την εμπειρία τους ότι οι εργαζόμενοι στο Ιράν έχουν οργανώσει πάντα σε τέτοιες περιστάσεις shuras για να αντιμετωπίσουν την εξουσία του κράτους και των εργοδοτών. Ευτυχώς, το εργατικό κίνημα σήμερα έχει χαράξει μια ανεξάρτητη πορεία που απογοητεύει τη δεξιά αντιπολίτευση και τρομάζει το σημερινό καθεστώς.
Όπως σημειώθηκε παραπάνω, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης συστηματικά παραλείπουν να αναφερθούν στην πολύπλευρη κινητοποίηση των εργαζομένων που ακολούθησε τις πρώτες ημέρες της μαζικής εξέγερσης στο Ιράν. Αυτό που ακολουθεί είναι μια σύντομη περιγραφή της κινητοποίησης, δίνοντας έμφαση τόσο στο βάθος της όσο και στο εύρος της.
Οι εργαζόμενοι στις βιομηχανίες πετρελαίου, φυσικού αερίου και πετροχημικών προχώρησαν σε απεργία αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου και του Νοεμβρίου, διεκδικώντας ένα σύνολο κοινών αιτημάτων, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων στους μισθούς και του δικαιώματος ίδρυσης ανεξάρτητων συνδικάτων. Τα συνδικάτα που ελέγχονται από το κράτος καθορίζουν και επιβάλλουν τα επίπεδα των μισθών, τα οποία είναι πολύ κάτω από το όριο της φτώχειας, συχνά μόλις το 25 τοις εκατό αυτού που θα ήταν απαραίτητο για τα προς το ζην. Οι εργαζόμενοι αγωνίστηκαν επίσης με συνέπεια για την εξάλειψη των εργολάβων, οι οποίοι πολλαπλασιάστηκαν σαν μανιτάρια μετά τη νεοφιλελευθεροποίηση της οικονομίας που παρέδωσε τις εθνικοποιημένες βιομηχανίες στον ιδιωτικό τομέα. Μετά την ιδιωτικοποίηση αυτών των βιομηχανικών μονάδων, οι μόνιμες συμβάσεις αντικαταστάθηκαν από προσωρινές και εξατομικευμένες συμβάσεις, στερώντας από τους εργαζόμενους την προστασία που παρέχει ο Εργατικός Κώδικας κατά των αυθαίρετων απολύσεων.
Στις 22 Νοεμβρίου, οι εργαζόμενοι του 11ου διυλιστηρίου της Φάσης 19 του συγκροτήματος φυσικού αερίου South Pars της πετροχημικής βιομηχανίας Masjed Soleiman και οι εργαζόμενοι στο τμήμα επισκευών της πετροχημικής βιομηχανίας Asaluyeh ξεκίνησαν απεργία αφού οι εργοδότες τους δεν ανταποκρίθηκαν στο επανειλημμένο αίτημά τους για αυξήσεις μισθών. Το καλοκαίρι του 2021, οι εργαζόμενοι στο πετρέλαιο ξεκίνησαν μια δίμηνη απεργία γνωστή ως καμπάνια "10-20", απαιτώντας τη μείωση των εργάσιμων ημερών σε 20 ανά μήνα -από 24-. Εργαζόμενοι από περισσότερες από 100 διαφορετικές εγκαταστάσεις πετροχημικών συμμετείχαν στην απεργία και κατάφεραν να κερδίσουν αυτό το βασικό αίτημα.
Η χαλυβουργία ήταν επίσης ένας άλλος τομέας που γνώρισε απεργιακές κινητοποιήσεις κατά την ίδια περίοδο. Τέσσερις χιλιάδες εργαζόμενοι στη χαλυβουργία Esfahan Steel Company, την τρίτη μεγαλύτερη χαλυβουργία του Ιράν, προχώρησαν σε απεργία στις 15 και 16 Νοεμβρίου διεκδικώντας αυξήσεις μισθών και την εφαρμογή ενός "συστήματος κατάταξης θέσεων εργασίας". Όπως ανέφερε η Ελεύθερη Ένωση Ιρανών Εργαζομένων (FUIW), η οποία αρχικά ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2006 ως Εθνική Ένωση Εκδιωχθέντων και Ανέργων Εργαζομένων, ο διευθυντής της εταιρείας και ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εργασίας παρευρέθηκαν στη συνέλευση των εργαζομένων και υποσχέθηκαν να ικανοποιήσουν τα αιτήματά τους. Σύμφωνα με το Radio Zamaneh, το ποσό των 10 εκατομμυρίων ριάλ (20 δολάρια ΗΠΑ) μεταφέρθηκε στον τραπεζικό λογαριασμό κάθε εργαζομένου για να τους πείσει να σταματήσουν την απεργία. Στις 25 Νοεμβρίου, ήταν σαφές ότι η εταιρεία δεν είχε καμία πρόθεση να τηρήσει την υπόσχεσή της και οι εργαζόμενοι από κάθε κλάδο της εταιρείας σταμάτησαν την εργασία τους, φωνάζοντας: "Όχι άλλες κούφιες υποσχέσεις, τα τραπέζια μας είναι άδεια".
Στη συνέχεια πραγματοποίησαν πορεία σε έναν άλλο τομέα, όπου σταμάτησαν τη ροή του λιωμένου και του χυτοσιδήρου και έκλεισαν τους φούρνους. Οι γραμμές φόρτωσης διακόπηκαν και τα βαγόνια δεν ξεφορτώθηκαν. Οι χειριστές γερανών έκλεισαν τα μηχανήματά τους και συμμετείχαν επίσης στην απεργία. Ο εκπρόσωπος της " Social Security Insurance Company" επισκέφθηκε τους εργαζόμενους και ανακοίνωσε αύξηση των μισθών τους κατά 30 έως 50 εκατομμύρια ριάλ (60-100 δολάρια ΗΠΑ) μέχρι την 1η Δεκεμβρίου 2022. Οι εργαζόμενοι προειδοποίησαν ότι είχαν επισήμως αποφασίσει να απεργήσουν ξανά εάν οι μισθοί τους δεν αυξηθούν όπως είχαν υποσχεθεί. Εκτός από τους χαμηλούς μισθούς, οι συνθήκες εργασίας στη χαλυβουργία Esfahan είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες, τόσο λόγω της χρήσης παρωχημένων τεχνολογιών όσο και λόγω των άθλιων και ανεξέλεγκτων συνθηκών εργασίας. Ένα πρόσφατο tweet από έναν επισκέπτη των εγκαταστάσεων που δημοσιεύτηκε στον λογαριασμό Instagram της Collective98 μας δίνει μια γεύση από τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι εργαζόμενοι:
Το 2015 πήγαμε σε μια ερευνητική περιοδεία που διοργάνωσε το πανεπιστήμιο στην εταιρεία χάλυβα Esfahan Steel Company. Κατά την άφιξή μας, μας είπαν εξοργισμένοι ότι δεν μπορούμε να βγάλουμε selfies. Μετά από μια σειρά από αντεγκλήσεις, μας επετράπη η είσοδος. Είδα πράγματα που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Ένας από τους εργάτες ήταν φίλος ενός φίλου μου. Μου κράτησε το χέρι και με πήγε κοντά στον κλίβανο. Η έντονη θερμότητα με έκανε να λιώνω. Μου είπε: "Λυπάμαι που σου φέρθηκα άσχημα κατά την άφιξή σου. Αυτό είναι ένα πολύ επικίνδυνο μέρος. Αν αποσπαστεί η προσοχή σας βγάζοντας selfies, μπορεί να συμβεί μια καταστροφή. Ένας από τους εργάτες σκοτώθηκε μετά από έκρηξη την περασμένη εβδομάδα. Το σώμα του φαινόταν υγιές, αλλά είχε ψηθεί από μέσα.Η απεργία των ηλεκτροσυγκολλητών στην εταιρεία Foolad Technic Company του συγκροτήματος χάλυβα Bafgh (επαρχία Kerman) με αφορμή το θάνατο των συναδέλφων τους αποτελεί άλλη μια απόδειξη των κακών συνθηκών εργασίας και των χαμηλών προδιαγραφών ασφαλείας. Την Παρασκευή, 25 Νοεμβρίου, τρεις ηλεκτροσυγκολλητές υπέστησαν θανατηφόρα εγκαύματα καθώς εργάζονταν σε έναν συμπιεστή λόγω διαρροής αερίου και έκρηξης ενός σωλήνα αερίου που δεν είχε εκτονωθεί. Ένας από τους εργάτες πέθανε επί τόπου πριν από την άφιξη των ομάδων διάσωσης και δύο άλλοι πέθαναν μετά την είσοδό τους στο νοσοκομείο με εγκαύματα που κάλυπταν πάνω από το 70% του σώματός τους. Οι εργαζόμενοι σε αυτό το συγκρότημα έχουν επίμονα αμφισβητήσει την έγκριση αδειών που επιτρέπει στη διοίκηση να τους υποχρεώνει να εργάζονται υπό μη ασφαλείς συνθήκες. Το Ιράν κατατάσσεται στην 102η θέση στον κόσμο όσον αφορά την ασφάλεια των εργαζομένων. Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων HRANA, κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους τουλάχιστον 811 εργαζόμενοι σκοτώθηκαν και 10.895 τραυματίστηκαν. Η στατιστική αυτή βασίζεται σε περιστατικά που έχουν πράγματι αναφερθεί από τους εργαζόμενους- τα πραγματικά στοιχεία είναι σίγουρα σημαντικά υψηλότερα.
Επίσης, στις 23 Νοεμβρίου, οι εργαζόμενοι στη South Aluminum Corporation (SALCO), το μεγαλύτερο συγκρότημα παραγωγής αλουμινίου στο Ιράν, που βρίσκεται στην Ειδική Οικονομική Ζώνη Lamerd στην επαρχία Fars, προχώρησαν σε απεργία μετά την άρνηση της διοίκησης να συμφωνήσει στα αιτήματά τους.
Η μελέτη των απεργιών που ξεκίνησαν στην αυτοκινητοβιομηχανία έχει επίσης μεγάλη σημασία, διότι ο τομέας αυτός βρίσκεται εδώ και αρκετά χρόνια στο επίκεντρο των συζητήσεων σχετικά με την ιδιωτικοποίησή του. Οι δύο μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες στο Ιράν -η Iran Khodroo και η SAIPA, οι οποίες απασχολούν συνολικά περίπου 100.000 εργαζομένους- ανήκουν από κοινού στο κράτος και σε διάφορες εταιρείες ανταλλακτικών αυτοκινήτων του ιδιωτικού τομέα. Η Crouse, ο μεγαλύτερος ιδιωτικός κατασκευαστής ανταλλακτικών αυτοκινήτων στο Ιράν, ανήκει στους Hamid Keshavarz Toochai και Mohammad Alipoor Fetrati και απασχολεί 12.000 εργαζομένους. Οι υποστηρικτές του νεοφιλελευθερισμού μιλούν για την εταιρεία αυτή ως εταιρεία που διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη και εξέλιξη της χώρας. Η εταιρεία αυτή έχει αγοράσει το 62% του μετοχικού κεφαλαίου της Bahman Group και ένα εντυπωσιακό μερίδιο της Iran Khodroo και της SAIPA. Σύμφωνα με τα επίσημα πρακτορεία ειδήσεων, η Crouse πραγματοποιεί ετησίως πωλήσεις περίπου 30.000 δισεκατομμυρίων ριάλ (85 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ) στην Iran Khordroo και την SAIPA μαζί. Όμως οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν χαμηλούς μισθούς και εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες εργασίας σε μια από τις μεγαλύτερες και πιο κερδοφόρες εταιρείες του Ιράν.
Στις 19 Νοεμβρίου, πολλοί από τους 12.000 εργαζόμενους της Crouse –που είναι η μεγαλύτερη εταιρεία κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων στο Ιράν- κατέβηκαν σε απεργία για τρεις ημέρες. Σύμφωνα με τις αναφορές που έδωσε η FUIW, οι εργαζόμενοι διαμαρτυρήθηκαν για τις διακρίσεις λόγω φύλου και τις συνθήκες εργασίας τα τελευταία χρόνια. Τα αιτήματά τους περιλάμβαναν αυξήσεις μισθών, τον τερματισμό της υποχρεωτικής υπερωριακής εργασίας και την απαγόρευση των υπερωριακών βαρδιών τις Παρασκευές, που είναι επίσημη αργία στο Ιράν. Όταν η διοίκηση αρνήθηκε να ανταποκριθεί στα αιτήματά τους, οι εργαζόμενοι αποχώρησαν και πάλι από τη δουλειά, φωνάζοντας: "Το επίπεδο φτώχειας είναι 200 εκατομμύρια ριάλ (400 δολάρια ΗΠΑ), ο μισθός μας είναι μόνο 60 εκατομμύρια ριάλ (120 δολάρια ΗΠΑ)", επισημαίνοντας ότι το επίπεδο φτώχειας είναι περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερο από τον μέσο μισθό στην Crouse. Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, Hamid Keshavarz, απείλησε ότι θα καλέσει τις δυνάμεις ασφαλείας αν οι εργαζόμενοι συνεχίσουν την απεργία ή τα συνθήματά τους.
Ένα μέρος της εξήγησης για τους εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς βρίσκεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες αποτελούν το 70% του εργατικού δυναμικού της εταιρείας. Πρέπει να εργάζονται όρθιες επί 10 ώρες την ημέρα και η χρήση κινητών τηλεφώνων απαγορεύεται -εκτός από τις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Η εταιρεία απασχολεί μόνο ανύπαντρες γυναίκες κάτω των 32 ετών- όσες παντρεύονται απολύονται αμέσως. Η εξέταση ορισμένων από τα σχόλια των εργαζομένων στον ιστότοπο της ίδιας της εταιρείας βοηθά να κατανοηθούν οι σκληρές καταστάσεις που βιώνουν:
Αναγκάστηκα να φύγω από την εταιρεία μετά από 6 χρόνια, επειδή ο λαιμός μου είχε υποστεί σοβαρή βλάβη.
Ο λαιμός και τα χέρια μου είχαν υποστεί σοβαρές ζημιές εξαιτίας των δύσκολων συνθηκών εργασίας.
Αν ενδιαφέρεστε έστω και λίγο για την πνευματική και σωματική σας υγεία, μην πάτε εκεί για δουλειά.
Την ίδια περίοδο, στις 22-23 Νοεμβρίου, οι εργαζόμενοι στις εταιρείες Bahman Motor και Bahman Diesel πραγματοποίησαν απεργία ενάντια στους χαμηλούς μισθούς, φωνάζοντας: "Δεν θέλουμε υποσχέσεις, θέλουμε την εφαρμογή των δικαιωμάτων μας" και "Οι ειδικοί που πληρώνονται με δολάρια, εργαζόμενοι που πληρώνονται με ριάλ". Η εταιρεία Bahman Diesel παράγει ελαφρά, βαρέα, ημι-βαρέα φορτηγά και μικρά λεωφορεία στη βιομηχανική πόλη Alborz του Qazvin. Ο όμιλος Bahman ιδιωτικοποιήθηκε το 2016 και η Crouse είναι ο κύριος μέτοχος, ενώ απασχολεί πάνω από 4.000 εργαζόμενους και προσωπικό. Επισκεπτόμενος τη γραμμή παραγωγής της Bahman Motor, ο Ahmad Naderi, μέλος του κοινοβουλίου, σημείωσε: "Χαίρομαι που ο όμιλος Bahman Group και οι παραγωγοί ανταλλακτικών αυτοκινήτων Crouse λειτουργούν ως ιδιωτικές εταιρείες. Το αποτέλεσμα είναι αμέτρητα επιτεύγματα στην εγχώρια παραγωγή".
Πολλά ειδησεογραφικά πρακτορεία μιλούν για τον όμιλο Bahman ως έναν από τους πιο επιτυχημένους ιδιωτικούς κατασκευαστές αυτοκινήτων και οι υπέρμαχοι του νεοφιλελευθερισμού συγκαταλέγονται στους πιο ένθερμους υποστηρικτές του. Όπως είναι προφανές, η "επιχειρηματική επιτυχία" και η υψηλή αποδοτικότητα για τις κρατικές αρχές και τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων σημαίνει αύξηση της παραγωγικότητας και του κέρδους, που αποκτάται μέσω της αναγκαστικής υπερωριακής εργασίας, των χαμηλών μισθών, των σωματικά επιβλαβών συνθηκών εργασίας, της αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης και της απόλυσης των εκπροσώπων των εργαζομένων. Επιπλέον, ένας από τους μύθους που επαναλαμβάνουν συνεχώς οι υποστηρικτές του νεοφιλελευθερισμού είναι ότι η "ελεύθερη αγορά" παρέχει την ευκαιρία για "ανταγωνισμό" μεταξύ ισάξιων ιδιωτών χωρίς κρατική παρέμβαση. Αλλά η περίπτωση της Crouse, η οποία ελέγχει ένα μεγάλο μερίδιο της αυτοκινητοβιομηχανίας στο Ιράν (έναν από τους μεγαλύτερους και πιο κερδοφόρους τομείς της οικονομίας) και η οποία ανήκει σε δύο άτομα χωρίς δεσμούς με το καθεστώς, είναι διδακτική. Η απαλλαγή της εταιρείας από κρατικές παρεμβάσεις είχε ως αποτέλεσμα την επιβολή συνθηκών εργασίας σημαντικά χειρότερων από αυτές που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην Iran Khodroo και τη SAIPA.
Περίπου την ίδια εποχή, στα τέλη Νοεμβρίου του 2022, οι εργαζόμενοι στην εταιρεία παραγωγής Morattab, μια εταιρεία κατασκευής SUV με έδρα την Τεχεράνη, οργάνωσαν μια σειρά απεργιών, απαιτώντας την καταβολή των καθυστερημένων μισθών εννέα μηνών, φωνάζοντας: "Ψωμί, τυρί, ρίγανη: όλοι πεινάμε". Το γεγονός ότι οι εργοδότες αισθάνονται ελεύθεροι να παρακρατούν τους μισθούς των εργαζομένων για μια περίοδο εννέα μηνών, στερώντας έτσι από τους εργαζόμενους τη δυνατότητα να αναπαράγουν τη δική τους εργατική δύναμη και να συνεχίσουν να εργάζονται, δείχνει τη δέσμευση του σημερινού καθεστώτος στις πιο ακραίες μορφές του νεοφιλελευθερισμού. Οι εργαζόμενοι σε τέτοιες συνθήκες συχνά κάνουν μια δεύτερη ή τρίτη δουλειά για να συντηρηθούν ενώ εργάζονται χωρίς αμοιβή με την ελπίδα ότι μια μέρα θα πάρουν τους μισθούς τους.
Επίσης, στα τέλη του 2022, οι εργαζόμενοι στην Iran Tractor Manufacturing Company -μια εταιρεία κατασκευής τρακτέρ, φορτηγών, ανταλλακτικών αυτοκινήτων και κινητήρων ντίζελ στην Ταμπρίζ- σταμάτησαν να εργάζονται επειδή κανένα από τα αιτήματά τους στην εννιαήμερη απεργία του προηγούμενου έτους δεν ικανοποιήθηκε. Ζήτησαν αυξήσεις μισθών, την εφαρμογή ενός "συστήματος ταξινόμησης θέσεων εργασίας" και το δικαίωμα να οργανώσουν ένα ανεξάρτητο εργασιακό συμβούλιο.
Απεργίες ξεκίνησαν επίσης οι οδηγοί στον τομέα των μεταφορών κατά τη διάρκεια της εξέγερσης της Τζίνα Αμινί. Όπως αναφέρει το Collective98, η Ένωση Οδηγών και Ιδιοκτητών Φορτηγών κάλεσε σε 10ήμερη απεργία που ξεκίνησε από τις 26 Νοεμβρίου, τόσο σε ένδειξη αλληλεγγύης προς όσους υπέστησαν την αιματηρή καταστολή στο Μπαλουχιστάν και το Κουρδιστάν, όσο και για να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες εργασίας τους.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής των συνδικαλιστικών οργανώσεων των φορτηγατζήδων, Seyyed Jalal Moosavi Nayeb, "οι φορτηγατζήδες απαιτούν την επιστροφή του βασικού μεριδίου των επιδοτούμενων καυσίμων, το οποίο είχε κοστολογηθεί σε 3000 ριάλ (6 δολάρια ΗΠΑ) ανά 2000 λίτρα". Και πρόσθεσε: "Στους οδηγούς φορτηγών δεν παρέχεται σαφές πρόγραμμα σχετικά με τον χρόνο και τον τόπο των πρατηρίων που παρέχουν επιδοτούμενα καύσιμα. Ένας φορτηγατζής πρέπει να πηγαίνει από το ένα πρατήριο καυσίμων στο άλλο αναζητώντας το επιδοτούμενο καύσιμο. Το άλλο πρόβλημα είναι ότι τα καθορισμένα πρατήρια παρέχουν καύσιμα σε τυχαίες ώρες, γεγονός που οδηγεί σε μεγάλες ουρές". Η κατάργηση των κρατικών επιδοτήσεων στα καύσιμα έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος νεοφιλελευθεροποίησης. Ωστόσο, αυτή είναι μόνο μία πηγή προβλημάτων- αρκετοί άλλοι πρόσθετοι παράγοντες αποτέλεσαν πρόσθετες πηγές δυσαρέσκειας. Όχι μόνο το κόστος συντήρησης είναι εξαιρετικά υψηλό, αλλά ορισμένοι από τους κανονισμούς που εισήχθησαν πρόσφατα αυξάνουν τα ναύλα μεταφοράς αποκλειστικά προς όφελος των ιδιωτών εργολάβων. Οι φορτηγατζήδες ζητούν την επέκταση ενός συστήματος ναύλων που να εγγυάται βασικούς μισθούς.
Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι αυτή δεν είναι η πρώτη απεργία των οδηγών φορτηγών τα τελευταία χρόνια. Οι μεγαλύτερες και πιο ολοκληρωμένες απεργίες των φορτηγατζήδων πραγματοποιήθηκαν το 2018. Οι οδηγοί φορτηγών και λεωφορείων από περισσότερες από 100 πόλεις διοργάνωσαν μία από τις μεγαλύτερες απεργίες το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2018, προκαλώντας σοβαρές δυσλειτουργίες στον κύκλο των μεταφορών και της γενικότερης οικονομίας. Ωστόσο, κανένα από τα αιτήματά τους δεν ικανοποιήθηκε και μετά από τέσσερα χρόνια οι συνθήκες εργασίας τους έχουν μάλλον επιδεινωθεί παρά βελτιωθεί.
Αυτό που μπορεί να ονομαστεί καρπός της παρέμβασης των εργαζομένων στην εξέγερση της Ζίνα συνέβη τον Φεβρουάριο του 2023, όταν 20 ανεξάρτητες εργατικές οργανώσεις και συνδικάτα μέσα στο Ιράν διατύπωσαν μια Χάρτα που εξέφραζε τα μίνιμουμ αιτήματά τους. Το σημαντικό σε αυτή τη Χάρτα είναι ότι οι υπάρχουσες οργανώσεις κατάφεραν να ενωθούν γύρω από κοινούς στόχους παρά την απουσία αριστερού κόμματος και να διεκδικήσουν την ύπαρξη και τη δύναμή τους σε μια περίοδο αλλαγών στους συσχετισμούς. Επιπλέον, έγινε πιο φανερό ότι υπάρχουν πολλαπλές ανταγωνιστικές δυνάμεις και θέσεις στον συνεχιζόμενο αγώνα κατά του καθεστώτος. Αυτό που η δεξιά αντιπολίτευση περιέγραφε διαρκώς ως την αναγκαία ενότητα όλων απέναντι σε έναν κοινό εχθρό κατέρρευσε όταν κατέστη σαφές ότι η εξαθλίωση της εργατικής τάξης στα χέρια του καθεστώτος θεωρήθηκε ανάξια αναφοράς. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα αιτήματα που εκφράζονται στη Χάρτα των Εργαζομένων, σε αντίθεση με εκείνα της "Χάρτας του Μαχάσα" της δεξιάς, προκύπτουν από τις συγκεκριμένες συνθήκες στο εσωτερικό της χώρας και βασίζονται στη δύναμη των υπαρχουσών οργανώσεων (συμπεριλαμβανομένων των ανεξάρτητων εργατικών shuras) για την υλοποίησή τους - σε αντίθεση με την έμφαση της δεξιάς αντιπολίτευσης σε αφηρημένα και καθολικά δικαιώματα που εξαρτώνται από την ισχύ των διεθνών διακηρύξεων και συμβάσεων για την υλοποίησή τους.
Τον Μάιο του 2023, περίπου οκτώ μήνες μετά την εξέγερση της Ζίνα, σημειώθηκαν δύο εξελίξεις που εξέφραζαν ορισμένες αλλαγές στην πολιτική συγκυρία. Πρώτον, υπήρξε η κατάρρευση της συμμαχίας μεταξύ των διαφόρων πτερύγων της εξόριστης αντιπολίτευσης. Ο συνασπισμός αυτός είχε αρχικά σχηματιστεί τον Φεβρουάριο του 2023 μεταξύ του Ρεζά Παχλαβί, του Χαμέντ Εσμαϊλίον, της Ναζανίν Μπονιάντι, της Σιρίν Εμπάντι, της Μαχσά Αλί Νετζάντ και του Αμπντολάχ Μοχτάντι στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν στην Ουάσινγκτον. Διαλύθηκε λόγω της κριτικής των μοναρχικών προς τον του Ρεζά Παχλαβί για τον εξευτελισμό της "βασιλικής του μεγαλειότητας" μέσω της συμμαχίας. Επιπλέον, επειδή οι διαμαρτυρίες καθοδηγούνταν κυρίως από τις εθνικές μειονότητες στο Κουρδιστάν, το Σιστάν, το Μπαλουχιστάν και το Χουζεστάν, η συμμαχία αναγκάστηκε να συμπεριλάβει δικαιώματα όπως η επίσημη αναγνώριση της μητρικής τους γλώσσας και η αποκέντρωση της εξουσίας, αν και με πολύ ασαφείς και διφορούμενες διατυπώσεις. Οι μοναρχικοί, ωστόσο, άρχισαν να καταγγέλλουν τα άλλα μέλη της συμμαχίας για τη συμπερίληψη τέτοιων δικαιωμάτων, τα οποία, όπως υποστήριξαν, απειλούν την "εδαφική ακεραιότητα" του έθνους και δίνουν διέξοδο στα "διαχωριστικά" αιτήματα των μειονοτήτων. Ο Χαμέντ Εσμαελιόν παρατήρησε επίσης ότι η συμμαχία διαλύθηκε εξαιτίας της "αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς" των υποστηρικτών του Ρεζά Παχλαβί, των οποίων η μόνη αντίδραση στη φασιστική στάση τους ήταν η σιωπή.
Η δεύτερη σημαντική εξέλιξη σημειώθηκε όταν χιλιάδες συμβασιούχοι εργαζόμενοι από περισσότερες από 100 εταιρείες -κυρίως από τον κλάδο του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, των πετροχημικών διυλιστηρίων, των ορυχείων και της χαλυβουργίας- ξεκίνησαν ένα νέο κύμα πανεθνικών απεργιών με την ονομασία "Καμπάνια 2023", διαμαρτυρόμενοι για την αύξηση των μισθών κατά 21% που καθορίστηκε από το Υπουργείο Εργασίας και την Ανώτατη Σούρα της Εργασίας (έναν οργανισμό που ελέγχεται από το κράτος), για το νέο εργασιακό έτος. Η αύξηση αυτή δεν μπορούσε να καλύψει το ποσοστό πληθωρισμού του 50 τοις εκατό. Η απεργία για το πετρέλαιο επεκτάθηκε πέρα από τα σύνορα στο Ιράκ, όπου εργάτες οικοδομών που προσλήφθηκαν από ιρανικές εταιρείες εργολάβων και ήταν υπεύθυνες για την εγκατάσταση σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα περίχωρα της πόλης της Βασόρας προσχώρησαν στην απεργία. Τα αιτήματα που διατύπωσαν οι εργάτες πετρελαίου περιλάμβαναν αύξηση μισθών κατά 79%, πλήρη εφαρμογή του συστήματος εργασίας "10-20", καταβολή καθυστερούμενων μισθών και μπόνους, αποζημίωση για ακραία καιρικά φαινόμενα, δικαίωμα ύπαρξης ανεξάρτητων εργατικών οργανώσεων και βελτίωση των καταλυμάτων. Οι εργαζόμενοι φιλοξενούνταν σε εξαιρετικά ανεπαρκείς κοιτώνες, όπου έξι άτομα στριμώχνονταν σε δωμάτια 12 m2. Επιπλέον, οι εργολαβικές εταιρείες παρείχαν στους εργαζόμενους φαγητό πολύ χαμηλής ποιότητας.
Οι απεργοί καταστάλθηκαν βάναυσα και πολλοί εργάτες συνελήφθησαν από το καθεστώς, το οποίο τους κατηγόρησε ως "κύριους ηγέτες των απεργιών". Λογαριασμοί στο Instagram, όπως "Τα επίσημα μέσα ενημέρωσης της Κεντρικής Εκστρατείας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου", οι οποίοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο συντονισμό και τη δημοσίευση ειδήσεων σχετικά με τις πανεθνικές απεργίες, απενεργοποιήθηκαν. Ταυτόχρονα, ωστόσο, πολλοί εργαζόμενοι είδαν αύξηση των μισθών τους στο τέλος αυτής της περιόδου. Το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της πρόσφατης πανεθνικής απεργίας ήταν ότι η ενωμένη δύναμη των εργαζομένων, με την πλήρη απουσία οποιασδήποτε οργάνωσης της αριστεράς, έγινε σαφώς ορατή. Περιείχε επίσης ένα σαφές μήνυμα: οι εργαζόμενοι δεν θα εξαπατηθούν από καμία εξουσία που υπόσχεται να εγκαθιδρύσει τη "δημοκρατία" και την "ελευθερία", αλλά παραβλέπει τα αιτήματα των εργαζομένων. Τα αιτήματα που εξέφρασαν οι εργαζόμενοι είναι διαμετρικά αντίθετα με τις νεοφιλελεύθερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες έχουν ήδη προκαλέσει φτώχεια και εξαθλίωση στην πλειοψηφία του λαού και τις οποίες η δεξιά αντιπολίτευση προβάλλει ως απάντηση στα προβλήματα του Ιράν.
SHIRIN KAMANGAR
22 Αυγούστου 2023
Η Shirin Kamangar είναι αριστερή ακτιβίστρια που ζει στην Τεχεράνη και γράφει με ψευδώνυμο.
https://spectrejournal.com/popular-protest-and-labor-insurgency-in-iran/
