Οι κοινωνικές διαμαρτυρίες των δύο τελευταίων χρόνων, από το επίπεδο ριζοσπαστισμού και πόλωσης που τις χαρακτήρισε, ανέδειξαν μια βούληση να αμφισβητηθεί η καθεστηκυία τάξη πραγμάτων. Η έντονη συμμετοχή νέων, πληθυσμών μειονοτικών φυλών, η έντονη παρουσία γυναικών και σε ηγετικές θέσεις στις κινητοποιήσεις, αποδεικνύουν ότι οι νέες γενιές προσφέρουν σημαντική πηγή ριζοσπαστισμού, ποικιλομορφίας, δυναμισμού και ανανέωσης των δομών στα ίδια τα κινήματα. Ωστόσο, όσο πιο σημαντικοί και πιο εκτεταμένοι είναι οι αγώνες, τόσο μεγαλύτερη είναι και η απόκλιση ανάμεσα στο δυναμισμό των κινητοποιήσεων αυτών και στην αδυναμία των εναλλακτικών πολιτικών απαντήσεων.

«Ο πιο πολύτιμος πόρος παγκόσμια δεν είναι πια το πετρέλαιο αλλά τα δεδομένα». Από το 2017, που το περιοδικό Economist δημοσίευε άρθρο με αυτό τον τίτλο – αν και η πατρότητα της συγκεκριμένης φράση αποδίδεται στον Βρετανό μαθηματικό Clive Humby από το 2006 – οι εξελίξεις σε σχέση με τη συλλογή και τη χρήση των δεδομένων έχουν τρέξει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Η έκφραση «Τα δεδομένα είναι το νέο πετρέλαιο» είναι πια κοινός τόπος, έχοντας άλλοτε θετικό και άλλοτε αρνητικό πρόσημο, ανάλογα με το πώς και από ποιόν χρησιμοποιείται κάθε φορά. Εξάλλου και το πετρέλαιο για άλλους είναι ευλογία και για άλλους κατάρα.

Όμως τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα γιατί κάπου εδώ αρχίζουν οι μνημονιακοί όροι. Η χορήγηση οποιουδήποτε ποσού θα λάβει χώρα κατόπιν υποβολής σχεδίου «ανάκαμψης και ανθεκτικότητας» από τις χώρες μέλη. Αυτό είναι το όνομα του νέου μνημονίου. Όπως μας πληροφορεί το Banking news σε ένα παλαιότερο δημοσίευμα (21/7/2020) για την Ιταλία αυτό θα σημάνει τη «μεταρρύθμιση», δηλαδή το πετσόκομμα του ασφαλιστικού της συστήματος, ενώ για την Ελλάδα την εγκατάλειψη των όποιων φορελαφρύνσεων και την επιβολή πακέτου μέτρων λιτότητας. Με αυτά τα δεδομένα η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός θα πρέπει να είναι πολύ απελπισμένοι για να κάνουν τις δηλώσεις που έκαναν για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Διαφορετικά οι κυβερνητικές εξαγγελίες πάσχουν από αβάσταχτη ελαφρότητα…

Leila Al Shami

Όπως και με την Κομμούνα του Παρισιού, υπάρχουν πολλά να μάθουμε από την επαναστατική εμπειρία της Συρίας. Σε περιόδους εξέγερσης ή σε περιόδους κρίσης, συχνά εμφανίζονται νέοι τρόποι οργάνωσης που παρέχουν εναλλακτικές λύσεις στα ιεραρχικά, καταναγκαστικά και εκμεταλλευτικά συστήματα που εφαρμόζουν τόσο ο καπιταλισμό όσο και το κράτος. Μέσω της αποκεντρωμένης αυτοοργάνωσης, χωρίς την ανάγκη για ηγέτες ή αφεντικά, αλλά με την εθελοντική ένωση, τη συνεργασία και την ανταλλαγή πόρων, οι άνθρωποι μπορούν να μεταμορφώσουν τις κοινωνικές σχέσεις και να επηρεάσουν ριζικές κοινωνικές αλλαγές. Μας δείχνουν ότι το μέλλον της χειραφέτησης μπορεί να οικοδομηθεί εδώ και τώρα, ακόμη και στη σκιά του κράτους.

Δεν υπάρχει παρά μόνο ένας ασφαλής δρόμος για τη ριζοσπαστική αριστερά: να ετοιμαστεί για τη νέα κινητοποίηση της διαμαρτυρίας και να δώσει τον αγώνα για να διατηρηθούν τα κόμματά της, τα συνδικάτα της και τα όργανα αυτο-οργάνωσης της λαϊκής εξουσίας. Η ριζοσπαστική αριστερά πρέπει να οδηγήσει το δημοκρατικό πρόγραμμα σε νικηφόρα έκβαση με τα δικά της μέσα….Η απάντηση δεν μπορεί να είναι παρά η συμμετοχή στο δημοκρατικό κίνημα -χωρίς μονολιθική συγχώνευση στις κορυφές της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης- και η στήριξη των διεκδικήσεων των διαδηλωτών που οδηγούν προς την αποδιάρθρωση της δικτατορίας και που τείνουν ταυτόχρονα και πιο πέρα από την αστική δημοκρατία.

Τί είναι το σημαντικό που το διαφοροποιεί από τις προηγούμενες διαμαρτυρίες; Όχι μόνο η μαζικότητά του, αλλά και ότι έχει επεκταθεί πλατιά σε όλη τη χώρα. Για πρώτη φορά είδαμε συγκεντρώσεις με χιλιάδες ανθρώπους σε πολλές επαρχιακές πόλεις. Στις 23 Ιανουαρίου, για παράδειγμα, ήταν σε πάνω από 100 πόλεις της Ρωσίας.. Αυτό είναι πολύ διαφορετικό από τις διαμαρτυρίες του 2011, όταν αυτές είχαν κατά πολύ περιοριστεί στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη… Ήταν επίσης και μια τεράστια πολιτικοποίηση για τους νέους ανθρώπους. Είδαμε δεκαεξάρηδες, δεκαεφτάρηδες, εικοσάρηδες να μπαίνουν στη διαμαρτυρία. Είναι μια γενιά που μεγάλωσε κάτω από το καθεστώς του Πούτιν.

Η παρούσα ανοιχτή επιστολή συντάχθηκε από μια ομάδα σύριων συγγραφέων και διανοουμένων μαζί με άλλους αλληλέγγυους. Υπογράφεται από αγωνιστές, συγγραφείς, καλλιτέχνες και πανεπιστημιακούς από τη Συρία και από 32 άλλες χώρες της Αφρικής, της Ασίας, της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, της Βορείου Αμερικής, της Ωκεανίας και της Νοτίου Αμερικής. Δημοσιεύεται ταυτόχρονα σε πολλές γλώσσες: αγγλικά, αραβικά, γαλλικά, ισπανικά, ελληνικά και ιταλικά: «Ανυπόληπτα δημοσιεύματα, συχνά εμφανιζόμενα ως “ανεξάρτητη δημοσιογραφία” με υποτιθέμενες “αριστερές” ευαισθησίες, διασπείρουν προπαγάνδα διαφθοράς και αποπληροφόρησης, με στόχο να βγάλουν τους Σύριους από την πολιτική ατζέντα…»

Σχεδόν 10 χρόνια μετά το ξεκίνημα της συριακής λαϊκής εξέγερσης, το καθεστώς επικρατεί πλέον σε περισσότερο από το 70% του συριακού εδάφους. Με τη βοήθεια της Ρωσίας, του Ιράν, της λιβανέζικης Χεζμπολάχ και άλλων θρησκευτικών και αντιδραστικών πολιτοφυλακών, η Δαμασκός έχει συντρίψει την αρχική λαϊκή εξέγερση και, κατά πολύ, έχει νικήσει σε αυτό που μετατράπηκε σιγά-σιγά, με τα χρόνια, σε περιφερειακό και διεθνή πόλεμο. Ωστόσο, το συριακό καθεστώς αντιμετωπίζει τεράστιες κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις που καθόλου δεν έχουν ξεπεραστεί. Η κατάσταση για τις λαϊκές τάξεις στη Συρία είναι πιο πολύ και από καταστροφική. Το ποσοστό φτώχειας ξεπερνάει το 85% …

Νομοσχέδιο για μεταρρυθμίσεις σχετικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων: Η τελική μορφή του νομοσχεδίου που κατατέθηκε ευτυχώς δεν περιέχει τον παραλογισμό της υποχρεωτικής συνεπιμέλειας, αλλά δυστυχώς περιέχει κάτι πολύ πιο επικίνδυνο: Την σχετικοποίηση της ίδιας της γονικής μέριμνας. Και φαίνεται ότι αυτό δεν έχει γίνει αντιληπτό ακόμα στις αντιμαχόμενες πλευρές, που εξακολουθούν να ορθώνουν τα πυρά τους γύρω από το θέμα της συνεπιμέλειας, παραβλέποντας ότι απέναντι στο διαπιστωμένο αδιέξοδο της τελευταίας, επιχειρείται ένας νομοθετικός σχεδιασμός πολύ περισσότερο επικίνδυνος, ταξικός και διαλυτικός για τι ανθρώπινες σχέσεις...

Οι μεγαλύτερες κοινωνικές αντιδράσεις εκδηλώθηκαν από το ναυτεργατικό δυναμικό και από την πολυπληθή κατηγορία των φτωχών αγροτών, οι οποίοι, υπό την επιρροή των ριζοσπαστικών ιδεών του Διαφωτισμού, απέκτησαν γρήγορα εξεγερσιακή συνείδηση ενάντια στους Οθωμανούς, αλλά και ενάντια στις ανώτερες τάξεις των Ελλήνων προυχόντων, κοτζαμπάσηδων, πλοιοκτητών κλπ. Εν κατακλείδι, αυτό που προσπαθούμε να αναδείξουμε είναι ότι οι βασικοί πρωταγωνιστές της ιστορίας είναι τελικά «οι από κάτω», οι αδικημένοι, οι καταπιεσμένοι, όλοι αυτοί που αναδεικνύουν ότι η Απελευθέρωση ξεπηδά από τη δράση των ανθρώπων.