Τζακάρτα. 28 Αυγούστου 2025. (Photo by Bay Ismoyo/AFP via Getty Images)

Michael G. Vann

Οι διαδηλώσεις στην Ινδονησία είναι μια εξέγερση κατά της ολιγαρχίας

Η Τζακάρτα φλέγεται. Το ίδιο και το Μακάσαρ, η Μπαντούνγκ, η Σουραμπάγια, η Ματαράμ και άλλες πόλεις σε όλη την Ινδονησία. Η δυσαρέσκεια που ξεκίνησε ως οργή για τα πλούσια προνόμια των βουλευτών εξελίχθηκε γρήγορα σε μια σφοδρή καταγγελία της αστυνομικής βίας, των προνομίων της ελίτ, της οικονομικής επισφάλειας, των ανισοτήτων στον πλούτο και της διάβρωσης της δημοκρατίας.

Ο φρικτός θάνατος ενός νεαρού άνδρα με το όνομα Αφφάν Κουρνιαβάν από την αστυνομία έσπρωξε την Ινδονησία στο χείλος του γκρεμού. Προς το παρόν, δεν είναι σαφές πόσο θα επιδεινωθούν τα πράγματα. Αλλά ακόμη και ο αυταρχικός πρόεδρος της Ινδονησίας, Πραμπόβο Σουμπιάντο, κάνει παραχωρήσεις στην τεράστια έκρηξη κοινωνικής οργής.

Σκοτεινή Ινδονησία

Ως η τέταρτη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο και (τουλάχιστον προς το παρόν) η τρίτη μεγαλύτερη δημοκρατία στον κόσμο, η Ινδονησία έχει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του αυταρχισμού και της πειθάρχησης στην ελεύθερη αγορά από τότε που η λαϊκή εξέγερση ανέτρεψε τη δικτατορική Νέα Τάξη του Σουχάρτο.

Την περασμένη εβδομάδα, διάφορες δράσεις διαμαρτυρίας, που υποβόσκουν εδώ και καιρό, συνενώθηκαν σε βίαιες μαζικές κινητοποιήσεις σε όλο το αρχιπέλαγος. Με πρωτοφανή σφοδρότητα και ταχύτητα, χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χιλιάδες απογοητευμένοι πολίτες ξέσπασαν σε πράξεις ανυπακοής.

Η ένταση αυξήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025. Τον Φεβρουάριο, μια σειρά φοιτητικών διαδηλώσεων σε όλη την Ινδονησία αμφισβήτησαν τον Πραμπόβο. Οργανωμένοι με το hashtag #IndonesiaGelap ή #DarkIndonesia [Σκοτεινή Ινδονησία], οι διαδηλωτές αντιτάχθηκαν σε μια σειρά πολιτικών, συμπεριλαμβανομένων των μαζικών περικοπών στον προϋπολογισμό, του ρόλου του στρατού στην εσωτερική διακυβέρνηση, του νεποτισμού, της διαφθοράς και ενός αμφιλεγόμενου προγράμματος δωρεάν σχολικών γευμάτων.

Το νεολαιίστικο κίνημα αγκάλιασε με ενθουσιασμό την πανκ DIY αισθητική και υιοθέτησε το τραγούδι «Μπαγιάρ, Μπαγιάρ, Μπαγιάρ» («Πλήρωσε, πλήρωσε, πλήρωσε») του Σουκατάνι ως ύμνο του. Το τραγούδι του δίδυμου μεικτού φύλου συνδύαζε πανκ, γκοθ και ρετρό New Wave αισθητική σε μια θορυβώδη καταδίκη της αστυνομικής διαφθοράς.

Αν και αυτές οι διαδηλώσεις τελικά διαλύθηκαν, το απαισιόδοξο κλίμα της «Σκοτεινής Ινδονησίας» εξαπλώθηκε. Πολλοί μιλούσαν για το ενδεχόμενο να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Το hashtag #KaburAjaDulu, ή «Απλά φύγε πρώτος», έγινε viral, αντανακλώντας την ευρεία δυσαρέσκεια των νέων Ινδονησίων που αντιμετωπίζουν περιορισμένες ευκαιρίες εργασίας και προοπτικές σταδιοδρομίας στη χώρα τους.

Ο Πραμπόβο και η κυβέρνησή του αντέδρασαν σκληρά, απορρίπτοντας τη νέα τάση, χλευάζοντας τους νέους και υπονοώντας ότι επρόκειτο για μέρος μιας συνωμοσίας. Ο βουλευτής της αντιπολίτευσης Τσαρλς Ονόρις αντέδρασε περιγράφοντας το hashtag ως «ένα σήμα αφύπνισης, και όχι λόγο για να χαρακτηρίσουμε τους νέους ως αντιπατριώτες ή να τους αποθαρρύνουμε από το να επιστρέψουν... Αντί να αντιδράσει αρνητικά σε αυτή την τάση, η κυβέρνηση θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ενίσχυση των προγραμμάτων απασχόλησης και προστασίας των εργαζομένων».

Ξαναγράφοντας την ιστορία

Τον Μάιο, ο υπουργός Πολιτισμού Φαντλί Ζον, επί χρόνια υποστηρικτής του Πραμπόβο και φανατικός σινοφοβικός, προκάλεσε την κατάπληξη πολλών Ινδονησίων όταν ανακοίνωσε ότι γράφει μια νέα εθνική ιστορία. Το εγχείρημα αυτό ήταν μια προφανής προσπάθεια να συγκαλυφθούν οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την εποχή του Σουχάρτο. Ο Ζον έκανε στη συνέχεια περιφρονητικές δηλώσεις για τους μαζικούς βιασμούς Κινέζων γυναικών κατά τη διάρκεια των χαοτικών τελευταίων ημερών της Νέας Τάξης, υπονοώντας ότι οι φήμες είχαν υπερβάλει ως προς την έκταση αυτών των καλά τεκμηριωμένων εγκλημάτων.

Η αντι-κινεζική βία του 1998 ήταν μέρος μιας στρατηγικής για να αποσπάσει την οργή του λαού από τον Σουχάρτο και να την κατευθύνει προς έναν δοκιμασμένο αποδιοπομπαίο τράγο. Ο Πραμπόβο, τότε υψηλόβαθμος στρατηγός και γαμπρός του Σουχάρτο, αποτάχθηκε ατιμωτικά για τον ρόλο του στην απαγωγή, τα βασανιστήρια και την εξαφάνιση ακτιβιστών. Σε ακρόαση της επιτροπής, οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης Μέρσι Κρίστι Μπάρεντς και Μπόνι Τριγιάνα καταδίκασαν δημοσίως τον Ζον για την προσπάθειά του να διαγράψει αυτά τα εγκλήματα από τα αρχεία.

Αντιμέτωπος με διαφωνίες από διάφορες πλευρές, ο Πραμπόβο αποφάσισε να ενώσει τον λαό, καλώντας τον κυριολεκτικά να συσπειρωθεί γύρω από τη σημαία. Καθώς στις 17 Αυγούστου συμπληρώνονταν ογδόντα χρόνια από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας υπό τον Σουκάρνο, διέταξε όλους να υψώσουν την κόκκινη και λευκή εθνική σημαία σε ένδειξη πατριωτισμού. Σημαίες και πατριωτικά φωτιστικά τοποθετήθηκαν γρήγορα σε όλα τα 17.000 νησιά της χώρας, εβδομάδες πριν από την ημερομηνία που οι κοινότητες συνήθως διακοσμούν για την εορτή.

Όμως, τότε, κάτι παράξενο συνέβη στους φημισμένους για την κυκλοφοριακή συμφόρηση δρόμους της Ινδονησίας. Οι οδηγοί φορτηγών, που ήταν απογοητευμένοι από τις πολλές ώρες εργασίας και τους εξοντωτικούς κανονισμούς, αρνήθηκαν να υψώσουν την εθνική σημαία. Σε μια αυθάδη πράξη διαμαρτυρίας, υψώσαν τη σημαία «One Piece», μια τροποποιημένη πειρατική σημαία Jolly Roger από ένα δημοφιλές ιαπωνικό anime. Αφού οι εικόνες των φορτηγατζήδων έγιναν viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι σημαίες άρχισαν να εμφανίζονται παντού.

Ο Πραμπόβο ήταν έξαλλος. Σε μια πράξη μικροπρέπειας συγκρίσιμη με τις διάφορες εμμονές του Ντόναλντ Τραμπ, ο υπουργός συντονισμού πολιτικών και ασφαλείας της Ινδονησίας, Μούντι Γκουναβάν, προειδοποίησε για ποινικές συνέπειες (όπως πέντε χρόνια φυλάκιση ή πρόστιμο 30.000 δολαρίων) για όσους τολμούσαν να υψώσουν το κωμικό κρανίο με τα χιαστί κόκαλα, στολισμένο με ένα ψάθινο καπέλο. Η παράλογη υπερβολική αντίδραση του Πραμπόβο απλώς αύξησε τις πωλήσεις αυτών των σημαιών.

Αντίθετα, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Ινδονησίας, Πουάν Μαχαρανί, πρότεινε μια πιο συμβιβαστική προσέγγιση στην καλοπροαίρετη διαμαρτυρία: «Αυτές οι εκφράσεις μπορούν να έχουν τη μορφή σύντομων φράσεων όπως “Καμπούρ Ατζά Ντουλού” [Απλά φύγε πρώτος], αιχμηρής σάτιρας όπως “Σκοτεινή Ινδονησία”, πολιτικών αστείων όπως “Konoha country” [άλλη αναφορά σε anime] και νέων συμβόλων όπως η σημαία One Piece και πολλά άλλα που κυκλοφορούν ευρέως στον ψηφιακό χώρο».

Εκτός από το ότι είναι η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Βουλής, η Πουάν είναι κόρη της πρώτης γυναίκας Προέδρου της Ινδονησίας και εγγονή του Σουκάρνο, του πρώτου ηγέτη της χώρας μετά την ανεξαρτησία. Υπενθύμισε στους ακροατές της ότι οι δημοκρατίες πρέπει να επιτρέπουν τη διαφωνία και την κριτική.

Σημείο ανάφλεξης

Καθώς πλησίαζε η Ημέρα της Ανεξαρτησίας, η απογοήτευση για την κυβέρνηση πήρε βίαιη τροπή στην επαρχία Πάτι της Κεντρικής Ιάβας. Μεταξύ 10 και 13 Αυγούστου, τουλάχιστον 85.000 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για την εξωφρενική αύξηση κατά 250% των φόρων για τη γη και τα κτίρια. Αυτό που ξεκίνησε ως διαμαρτυρία ενάντια στην αναδρομική φορολογία μετατράπηκε σε απαιτήσεις για την παραίτηση του κυβερνήτη Σουντέβο και την αναίρεση πολλών μη δημοφιλών τοπικών πολιτικών.

Εξοργισμένος Σουντέβο χλεύασε τους διαδηλωτές, αλλά σύντομα βρέθηκε αντιμέτωπος με την οργή του λαού. Όταν κάλεσε την αστυνομία για να τον σώσει, αυτός και οι αστυνομικοί δέχτηκαν βροχή από σκουπίδια και εκδιώχθηκαν από το κέντρο της πόλης. Μετά από αρκετές ημέρες συγκρούσεων μεταξύ διαδηλωτών και Brimob [Σώμα Κινητής Ταξιαρχίας], η τοπική βουλή ακύρωσε την αύξηση των φόρων και ξεκίνησε τη διαδικασία μομφής κατά του Σουντέβο. Αυτή η σπάνια νίκη ενθάρρυνε τους ακτιβιστές στην Τζακάρτα.

Σύμφωνα με τις περισσότερες μαρτυρίες, οι εορτασμοί για το Χαρί Μερντέκα, που σηματοδοτούσαν τα ογδόντα χρόνια από την ανακήρυξη του τέλους της ολλανδικής κυριαρχίας που έγινε από τον Σουκάρνο και τον Μοχάμαντ Χάτα, ήταν μεγάλα και χαρμόσυνα γεγονότα. Βεβαίως, πολλοί ακτιβιστές επέλεξαν να μην συμμετάσχουν. Ο Πραμπόβο διοργάνωσε μια τεράστια γιορτή στο Ιστάνα (το νεοκλασικό προεδρικό μέγαρο, πρώην έδρα του κυβερνήτη των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών), με στρατιωτικές παρελάσεις, τιμητική φρουρά και πομπή ιππικού, αλλά και πολλαπλές συντονισμένες χορευτικές παραστάσεις με τη συμμετοχή στρατιωτών, αξιωματικών, γραφειοκρατών και ολιγαρχών. Οι μη επίσημοι προσκεκλημένοι παρακολούθησαν μια μεγάλη παρέλαση και αεροπορικές επιδείξεις γύρω από το Μόνας, το εθνικό μνημείο.

Μια εβδομάδα αργότερα, τη Δευτέρα 25 Αυγούστου, η διάθεση στην πρωτεύουσα της χώρας ήταν εντελώς διαφορετική. Ένας φράγμα έσπασε όταν αποκαλύφθηκε ότι τα 580 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων λάμβαναν μηνιαίο επίδομα στέγασης ύψους 50 εκατομμυρίων ρουπίων –πάνω από 3.000 δολάρια ΗΠΑ, ή σχεδόν δέκα φορές τον ελάχιστο μισθό της Τζακάρτα– επιπλέον των μισθών και των άλλων παροχών τους. Οι διαδηλωτές φοιτητές, εξοργισμένοι από αυτή την τερατώδη επίδειξη προνομίων, κινήθηκαν για να εισβάλουν στο κοινοβουλευτικό συγκρότημα. Η αστυνομία έριξε δακρυγόνα, οι φοιτητές αντέδρασαν με πέτρες και έβαλαν φωτιές κάτω από μια γέφυρα. Οι δρόμοι μπλοκαρίστηκαν και η πόλη βυθίστηκε στο χάος.

Οι διαδηλώσεις γρήγορα επεκτάθηκαν και εντάθηκαν. Στις 28 Αυγούστου, τα συνδικάτα εντάχθηκαν στον αγώνα. Χιλιάδες φοιτητές, εργαζόμενοι και οδηγοί μοτοσικλετών με πράσινα μπουφάν (οτζόλ) διαδήλωσαν απαιτώντας τον τερματισμό των υπεργολαβιών, υψηλότερους κατώτατους μισθούς και προστασία από μαζικές απολύσεις. Η αντιπαράθεση με την αστυνομία εξελίχθηκε σε κανονικές μάχες στους δρόμους. Χρησιμοποιώντας δακρυγόνα και κανόνια υψηλής πίεσης, το Brimob αντιμετώπισε τους διαδηλωτές στις περιοχές γύρω από το κοινοβούλιο, επεκτείνοντας τις συγκρούσεις σε εμπορικά κέντρα, αυτοκινητόδρομους και σιδηροδρομικούς σταθμούς, παραλύοντας το κέντρο της Τζακάρτα.

Εξέγερση

Ένας φρικτός θάνατος αύξησε κατακόρυφα το διακύβευμα. Την Πέμπτη το βράδυ, έξω από το Κοινοβούλιο της Ινδονησίας, ένα θωρακισμένο όχημα της αστυνομίας χτύπησε και στη συνέχεια παρέσυρε τον Αφφάν Κουρνιαβάν, πριν διαφύγει από τον τόπο του ατυχήματος με μεγάλη ταχύτητα. Το 21χρονο θύμα εργαζόταν ως οτζόλ, μια εξαντλητική και επικίνδυνη δουλειά με χαμηλό μισθό. Ο θάνατος καταγράφηκε σε βίντεο και αμέσως αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Με τρόπο παρόμοιο με τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από την αστυνομία το 2020, το συγκλονιστικό βίντεο έγινε viral, προκαλώντας θλίψη και οργή.

Ξαφνικά, η εξέγερση εξαπλώθηκε εκτός Τζακάρτα. Πάνω από είκοσι πέντε πόλεις, από την Ατσέχ έως την Παπούα, έγιναν χώροι εξέγερσης. Οι διαδηλωτές στο Μεντάν έκαψαν ελαστικά και έστησαν οδοφράγματα. Στο Ποντιανάκ, οι ηγέτες των φοιτητών συνελήφθησαν (και στη συνέχεια αφέθηκαν ελεύθεροι με την προϋπόθεση ότι θα υποσχεθούν να μην επαναλάβουν τις ενέργειές τους). Στο Μακάσαρ, μια πυρκαγιά κατέστρεψε το κτίριο του τοπικού κοινοβουλίου, σκοτώνοντας τρεις δημόσιους υπαλλήλους και τραυματίζοντας πέντε σε μια φρικτή σκηνή.

Οι νέοι στο Λομπόκ έκαψαν επίσης το περιφερειακό κοινοβούλιο, ενώ στη Σουραμπάγια, τα γραφεία του κυβερνήτη της Ανατολικής Ιάβας λεηλατήθηκαν και πυρπολήθηκαν. Στο Γιογκιακάρτα, η πρόκληση κορυφώθηκε με την πυρπόληση ενός κτιρίου που στεγάζει την υπηρεσία έκδοσης αδειών οδήγησης – μια πράξη συμβολικής αντίστασης, ακόμη και όταν ο σουλτάνος της περιοχής προσπάθησε να κατευνάσει τις εντάσεις μέσω του διαλόγου. Η βία απλώθηκε σε όλη την Ιάβα, με κτίρια να πυρπολούνται, αστυνομικά τμήματα να καταστρέφονται και εμπορικά κέντρα να κλείνουν.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αστυνομία έχασε εντελώς τον έλεγχο της κατάστασης. Από οργή ή πανικό, δεκάδες αστυνομικοί αντέδρασαν με τυφλή βία. Τα δακρυγόνα, τα κανόνια νερού και οι πυροβολισμοί έχουν γίνει συνηθισμένα σε όλες τις μεγάλες πόλεις και σε μερικές μικρότερες κωμοπόλεις. Υπήρξαν χιλιάδες τραυματίες, πολλοί από τους οποίους σοβαρά, σε ολόκληρη τη χώρα. Έχουν αναφερθεί περισσότεροι θάνατοι και, δυστυχώς, αναμένονται και άλλοι, καθώς η βία δεν φαίνεται να υποχωρεί μετά από σχεδόν μια εβδομάδα.

Με τις αποδείξεις για την παραβατική συμπεριφορά της αστυνομίας και τις μαζικές πράξεις ανυπακοής να αναρτώνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το TikTok διέκοψε προσωρινά τις υπηρεσίες του σε μια μάταιη προσπάθεια να επιβραδύνει την ταχεία κλιμάκωση και να σταματήσει τη διάδοση της παραπληροφόρησης. Ωστόσο, σε όλες τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, διαδίδονται φήμες για προβοκάτορες που ενθαρρύνουν τα πλήθη προκειμένου να δικαιολογήσουν τη βία της αστυνομίας.

Σε μια πολύ γνωστή αντισημιτική μεταφορά, τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης εικάζουν ότι ο Τζορτζ Σόρος βρίσκεται πίσω από τις αναταραχές. Ακτιβιστές της αριστεράς έχουν επισημάνει ότι οι επιθέσεις έχουν επικεντρωθεί στην PolRI, την εθνική αστυνομική δύναμη, και έχουν αφήσει ανεπηρέαστο τον στρατό (Εθνικές Ένοπλες Δυνάμεις της Ινδονησίας, TNI). Λαμβάνοντας υπόψη τη μακρά και κατά καιρούς βίαιη αντιπαλότητα μεταξύ TNI και PolRI, είναι πιθανό ορισμένα στοιχεία εντός του στρατού να εκμεταλλευτούν αυτή την ευκαιρία για δικούς τους σκοπούς.

Άλλοι σημειώνουν ότι, καθώς οι αναταραχές αμαυρώνουν τη φήμη τόσο του Πραμπόβο όσο και της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο αποτυχημένος υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2024, Ανίς Μπασβεντάν, επωφελείται περισσότερο από όλους. Λαμβάνοντας υπόψη την καιροσκοπική εκμετάλλευση της ισλαμικής ταυτότητας, τις μαζικές κινητοποιήσεις και τη σινοφοβία που χρησιμοποίησε στο παρελθόν για να καταστρέψει την καριέρα αντιπάλων του, όπως ο Μπασούκι Ττζαχάγια Πουρνάμα, το σημείο αυτό αξίζει να ληφθεί υπόψη.

Συμφιλίωση και εξαναγκασμός

Το Σάββατο, η βία συνεχίστηκε. Πολλά αστυνομικά τμήματα στην Τζακάρτα και αλλού δέχθηκαν επιθέσεις, με ομάδες να ρίχνουν πέτρες αλλά και μολότοφ. Το αστυνομικό τμήμα της Ανατολικής Τζακάρτα κάηκε ολοσχερώς. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γέμισαν με εκατοντάδες βίντεο από συγκρούσεις, μερικά από τα οποία έδειχναν ανησυχητικές πράξεις βίας.

Στις πλούσιες συνοικίες της Τζακάρτα, εκατοντάδες άνθρωποι εισέβαλαν σε περιφραγμένες κοινότητες και επιτέθηκαν στα σπίτια ιδιαίτερα διαβόητων πολιτικών. Ο Έκο Πατρίο, ο οποίος είχε δημοσιεύσει μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χλευάζοντας τους διαδηλωτές, είδε το σπίτι του να λεηλατείται. Βίντεο έδειχναν ανθρώπους να μεταφέρουν καρέκλες, φωτιστικά, βαλίτσες, ηχεία και στρώματα έξω από το σπίτι.

Το σπίτι του βουλευτή Άχμαντ Σαχρόνι δέχθηκε εισβολή και βανδαλισμό, με τους δράστες να κλέβουν πολυτελείς τσάντες, ένα μεγάλο χρηματοκιβώτιο, μια τηλεόραση, όργανα γυμναστικής, ένα πιάνο και ένα άγαλμα του Iron Man σε φυσικό μέγεθος. Το σπίτι της υπουργού Οικονομικών Σρι Μουλιάνι Ιντραβάτι λεηλατήθηκε. Αντικατοπτρίζοντας την πλοκή της πρόσφατης ταινίας Mountainhead, η επίθεση στην κατοικία της ενδέχεται να προκλήθηκε από ένα βίντεο που δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη, στο οποίο φέρεται να γελοιοποιεί τους δασκάλους των δημόσιων σχολείων.

Αντιμέτωπος με μια μαζική εξέγερση, ο Πρόεδρος Πραμπόβο ακύρωσε ένα προγραμματισμένο ταξίδι στην Κίνα για να αντιμετωπίσει άμεσα την κρίση, εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του και υποσχόμενος τη διεξαγωγή έρευνας. Σε μια δραματική αλλαγή σε σχέση με την αντίδρασή του σε παρόμοιες αναταραχές το 1998, επισκέφθηκε αμέσως την οικογένεια του Αφφάν Κουρνιάβαν και εξέφρασε τη βαθιά του λύπη.

Την Κυριακή 31 Αυγούστου, εκφώνησε μια κυρίως συμβιβαστική ομιλία, στην οποία υποσχέθηκε να καταργήσει τις υπερβολικές αποζημιώσεις και άλλα προνόμια των βουλευτών. Ωστόσο, ενθάρρυνε επίσης την αστυνομία να κυνηγήσει τους παραβάτες: «Τα δικαιώματα της ειρηνικής συνάθροισης πρέπει να γίνονται σεβαστά και να προστατεύονται. Δεν μπορούμε όμως να αρνηθούμε ότι υπάρχουν ενδείξεις για ενέργειες εκτός νόμου, ακόμη και κατά του νόμου, που τείνουν προς την προδοσία και την τρομοκρατία».

Το κράτος καταστέλλει τις διαδηλώσεις. Μόνο στην Τζακάρτα έγιναν πάνω από χίλιες συλλήψεις. Με χιλιάδες ακόμη κρατούμενους σε άλλα μέρη, αναρωτιέται κανείς πώς θα ακολουθήσουν η επιβαρυμένη αστυνομία και τα δικαστήρια τη νόμιμη διαδικασία. Η εθνική αστυνομία και ο στρατός κινητοποιήθηκαν για να αποκαταστήσουν την «τάξη» – ένας όρος που χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για να δικαιολογήσει την καταστολή της διαφωνίας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνεχίζουν να καταγράφουν τις σκληρές τακτικές.

Ο Ουσμάν Χαμίντ, εκτελεστικός διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ινδονησία, καταδίκασε την ομιλία του προέδρου ως ανάλγητη και άσχετη με το θέμα. Προέτρεψε τον Πραμπόβο να εξετάσει σοβαρά τα παράπονα του λαού.

Στιγμιότυπο της κρίσης

Οι διαδηλώσεις του 2025 έχουν έτσι καταστεί μια στιγμιαία εικόνα μιας ευρύτερης κρίσης: τα μέτρα λιτότητας που πλήττουν τους πολιτικούς θεσμούς, ο αδυσώπητος πλουτισμός της ελίτ και η βαθύτερη ευπάθεια του δημοκρατικού ιστού της Ινδονησίας. Οι πολίτες –ιδίως οι νέοι, οι εργάτες και οι εργαζόμενοι της οικονομίας των περιστασιακών εργασιών– έθεσαν ένα ξεκάθαρο ερώτημα: Ποιον ακριβώς υπηρετεί αυτή η κυβέρνηση;

Αυτές οι εξεγέρσεις αποκαλύπτουν τις θεμελιώδεις αντιφάσεις της πολιτικής οικονομίας της Ινδονησίας: το χάσμα μεταξύ της άρχουσας τάξης και των κυβερνωμένων, τη σύμπλευση της λιτότητας και της ασυδοσίας, και τη σιγοβράζουσα δυσαρέσκεια μιας γενιάς που βλέπει το μέλλον της να υποθηκεύεται.

Οι αμφίδρομες τάσεις του κράτους, η υποχώρηση και η καταστολή, αποκαλύπτουν την ανασφάλειά του. Οι νίκες στο Πάτι ή η χαλάρωση της ρητορικής στην Τζακάρτα δεν συμβάλλουν ουσιαστικά στην αλλαγή των διαρθρωτικών εντάσεων. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η αντίδραση θα μπορούσε να επιταχύνει την κατάρρευση της δημοκρατικής λογοδοσίας. Γειτονικές χώρες όπως η Ταϊλάνδη, η Καμπότζη και οι Φιλιππίνες προσφέρουν παραδείγματα για την ευθραυστότητα της δημοκρατίας.

Υπό αυτή την έννοια, ο Αύγουστος του 2025 δεν είναι απλώς ένας ακόμη κύκλος διαδηλώσεων. Είναι ενδεχομένως ένα σημείο καμπής στο οποίο το πνεύμα της κοινωνίας των πολιτών της Ινδονησίας συγκρούστηκε μετωπικά με την ατιμωρησία των ελίτ. Πώς θα αντιδράσει το κράτος; Με καταστολή ή με μεταρρυθμίσεις; Το μέλλον της Ινδονησίας δεν ήταν ποτέ τόσο ασαφές.

Μετάφραση: elaliberta.gr

Michael G. Vann, “The Indonesian Protests Are a Revolt Against Oligarchy”, Jacobin, 4 Σεπτεμβρίου 2025, https://jacobin.com/2025/09/indonesia-protests-prabowo-austerity-police. Αναδημοσίευση: International Viewpoint, 11 Σεπτεμβρίου 2025, https://internationalviewpoint.org/spip.php?article9165.

Ο Michael G. Vann είναι καθηγητής ιστορίας στο California State University, Sacramento, και συν-συγγραφέας του βιβλίου The Great Hanoi Rat Hunt: Empire, Disease, and Modernity in French Colonial Vietnam (Το μεγάλο κυνήγι αρουραίων στο Ανόι: Αυτοκρατορία, ασθένειες και νεωτερικότητα στο γαλλικό αποικιακό Βιετνάμ).