Mehnat Kash Tareek
Μαζική Αντίσταση στο Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν
Οι λαϊκές διαμαρτυρίες στο Τζαμού και Κασμίρ, που διοικείται από το Πακιστάν, έχουν αποσπάσει υποσχέσεις για σημαντικές μεταρρυθμίσεις από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Η εγγύηση της εφαρμογής αυτών των μεταρρυθμίσεων θα απαιτήσει συνεχή κινητοποίηση, αλλά ο δρόμος προς την πραγματική δημοκρατία, τον σοσιαλισμό και την ελευθερία στο Κασμίρ απαιτεί τη σύσταση μιας Συντακτικής Συνέλευσης που θα μπορεί να αμφισβητήσει τη νομιμότητα του κράτους και να ξεπεράσει τη συνταγματική κρίση.
Στις 29 Σεπτεμβρίου 2025, επιβλήθηκε πλήρης διακοπή των μέσων μαζικής ενημέρωσης και του διαδικτύου, μαζί με άλλα αυστηρά μέτρα ασφαλείας στο Τζαμού και Κασμίρ, που διοικείται από το Πακιστάν. Ο λαός, ωστόσο, αρνήθηκε να δεχτεί να σιωπήσει. Αυτό που ξεκίνησε το 2023 ως διαμαρτυρίες ενάντια στον πληθωρισμό, τις τιμές του αλεύρου και της ηλεκτρικής ενέργειας, μετατράπηκε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025 σε ένα ευρύ λαϊκό κίνημα με ένα πρόγραμμα 38 σημείων. Η Κοινή Επιτροπή Λαϊκής Δράσης [Joint Awami Action Committee / JAAC] παρουσίασε αιτήματα που ήταν σαφή και συγκροτημένα, ενάντια στις εξουσίες, τα προνόμια και τον πολιτικό αποκλεισμό. Η κυβέρνηση απάντησε με πιέσεις, διακοπές επικοινωνίας και βία. Οι υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας και διαδικτύου διακόπηκαν, οι ειδήσεις σταμάτησαν, οι δρόμοι μπλοκαρίστηκαν. Παραστρατιωτικές δυνάμεις στάλθηκαν από το Πακιστάν, με αποτέλεσμα τουλάχιστον εννέα νεκρούς και δεκάδες τραυματίες σε συγκρούσεις. Ωστόσο, αυτή η καταπίεση δεν μπόρεσε να καταστείλει το κίνημα – αντίθετα, αποκάλυψε την αδυναμία του συστήματος και την αδιαφορία του κράτους για τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Οι τακτικές του κράτους για να κάμψει το μαζικό κίνημα
Όταν άρχισαν οι κινητοποιήσεις, αντί να αντιμετωπίσει άμεσα τον λαό, το κράτος επιστράτευσε ένα δεξιό κόμμα (Μουσουλμανική Διάσκεψη). Ο κύριος λόγος ήταν ότι η άμεση αντιπαράθεση με εκατομμύρια ανθρώπους θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη για το κράτος. Ως εκ τούτου, με την υποστήριξη της κρατικής εξουσίας και χρησιμοποιώντας νομιμόφρονες ομάδες ή ομάδες πληρεξουσίων, προκλήθηκαν συγκρούσεις και πυροβολήθηκαν αθώοι άοπλοι πολίτες. Παρά την αιματοχυσία, το κράτος προσπάθησε να κρύψει τα εγκλήματά του. Χρησιμοποιήθηκαν δεξιοί τραμπούκοι για να επιτεθούν στον λαό και, όταν οι διαδηλωτές αντέδρασαν, τους χαρακτήρισαν εξτρεμιστές ή εχθρούς του κράτους, δικαιολογώντας εκ των υστέρων τη χρήση βίας. Υπήρξε προσεκτική παρατήρηση του περιβάλλοντος για να εκτιμηθεί το βαθμό υποστήριξης και ανοχής του κοινού απέναντι στην καταστολή, με στόχο ουσιαστικά τη μέτρηση του επιπέδου αντίστασης. Για να διασπάσει το κίνημα, το κράτος προσπάθησε να παρουσιάσει τις ειρηνικές κινητοποιήσεις ως εξτρεμισμό, προκειμένου να αποδυναμώσει την αλληλεγγύη του λαού. Οι εργαζόμενοι του Κασμίρ πρέπει να καταλάβουν ότι οι ακροδεξιές ομάδες που τους επιτίθενται επιβιώνουν χάρη στην υποστήριξη του κατεστημένου. Η χρήση τους βοηθά το κράτος να παρουσιάζεται ως φύλακας του νόμου και της τάξης, ενώ παρουσιάζει τις λαϊκές μάζες ως ταραχοποιούς.
Όταν ο λαός αντιτάχθηκε σθεναρά σε αυτές τις τακτικές, οι μισθοφόροι και οι κρατικές δυνάμεις αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν – στρατιώτες και αξιωματικοί εγκατέλειψαν ακόμη και τα όπλα τους και τράπηκαν σε φυγή. Η δύναμη της αντίστασης των νέων έκανε το κράτος να τρέμει, και η Κοινή Επιτροπή Μαζικής Δράσης κλήθηκε να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις.
Τι πέτυχε ο λαός
Στις 4 Οκτωβρίου, η κυβέρνηση του Πακιστάν υπέγραψε συμφωνία με την Επιτροπή Κοινής Λαϊκής Δράσης (JAAC), με στόχο να τερματιστεί η τεταμένη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί τις τελευταίες ημέρες στο Τζαμού Κασμίρ, το οποίο διοικείται από το Πακιστάν. Μετά από συζητήσεις, τα δύο μέρη κατέληξαν σε συμφωνία για τον άμεσο τερματισμό του κινήματος που βρισκόταν σε εξέλιξη.
Βασικές διατάξεις της συμφωνίας:
Θα διεξαχθούν επίσημες έρευνες για τους θανάτους και τους τραυματισμούς που προκλήθηκαν από τις επιθέσεις εναντίον των διαδηλωτών. Τα θύματα και οι οικογένειές τους θα λάβουν οικονομική αποζημίωση, συμπεριλαμβανομένης της πρόσληψης μελών των οικογενειών των μαρτύρων σε θέσεις του δημόσιου τομέα, η οποία θα πραγματοποιηθεί εντός 20 ημερών.
Οι διαδηλωτές που συνελήφθησαν στις 2 και 3 Οκτωβρίου στο Ισλαμαμπάντ και στο Ραβαλπίντι θα αφεθούν ελεύθεροι.
Θα συσταθούν δύο επιπλέον επιτροπές εκπαίδευσης για τις περιφέρειες Μουζαφφαραμπάντ και Πουντς, και οι τρεις επιτροπές του Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν θα συνδεθούν με την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Μέσης και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Οι εισαγωγές σε εκπαιδευτικά ιδρύματα θα γίνονται με βάση τις επιδόσεις.
Η κυβέρνηση του Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν θα αποδεσμεύσει κονδύλια για βιβλιάρια υγείας εντός 15 ημερών.
Σε κάθε περιφέρεια θα εγκατασταθούν μηχανήματα μαγνητικής τομογραφίας και αξονικής τομογραφίας με ομοσπονδιακή χρηματοδότηση.
Οι κυβερνητικοί φορείς που εποπτεύουν το Τζαμού και Κασμίρ θα αναδιοργανωθούν ώστε να παρέχουν μεγαλύτερη εποπτεία στις δυνάμεις ασφαλείας και μεγαλύτερη τοπική εκπροσώπηση.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα διαθέσει 10 δισεκατομμύρια ρουπίες για τη βελτίωση του συστήματος ηλεκτροδότησης στο Αζάντ Κασμίρ.
Θα υλοποιηθούν έργα υδροηλεκτρικής ενέργειας, με επαρκή προστασία για τις οικογένειες που αναγκάστηκαν να μετεγκατασταθούν λόγω του έργου ανύψωσης του φράγματος Μάνγκλα.
Θα διατεθούν κονδύλια για την κατασκευή γεφυρών, την παροχή νερού και την υποδομή υγειονομικής περίθαλψης.
Θα διεξαχθούν μελέτες βιωσιμότητας για την επέκταση των υποδομών μεταφορών και ύδρευσης.
Θα συσταθεί μια επιτροπή υψηλού επιπέδου για να εξετάσει το ζήτημα των εδρών για όσους προέρχονται από εκλογικές περιφέρειες εκτός του Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν (δηλ. οι 12 έδρες των προσφύγων). Η επιτροπή αυτή θα περιλαμβάνει εκπροσώπους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, της κυβέρνησης του Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν και δύο νομικούς εμπειρογνώμονες από την JAAC. «Μέχρι να υποβάλει η επιτροπή την τελική της έκθεση, όλα τα κονδύλια, τα προνόμια και τα υπουργεία που σχετίζονται με αυτές τις έδρες θα ανασταλούν».
Ο ισχύων νόμος για την τοπική αυτοδιοίκηση θα εναρμονιστεί με τον αρχικό νόμο του 1990 και τις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου εντός 90 ημερών.
Θα παραχωρηθούν δικαιώματα ιδιοκτησίας στους πρόσφυγες που ζουν στην αποικία Μαντάρ στο Νταντιάλ.
Οι φόροι θα προσαρμοστούν σε επίπεδα συγκρίσιμα με αυτά του Πουντζάμπ του Κιμπέρ Παχτούνχβα εντός τριών μηνών και θα μειωθούν οι προκαταβολικοί φόροι, όπως συνέβη στις περιοχές Γκιλγκίτ-Μπαλτιστάν και πρώην FATA [Federally Administered Tribal Areas / Ομοσπονδιακά Διοικούμενες Φυλετικές Περιοχές].
Επιτροπή Παρακολούθησης και Εφαρμογής
Θα συσταθεί Επιτροπή Παρακολούθησης και Εφαρμογής για την επίβλεψη της εφαρμογής της συμφωνίας, η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, της κυβέρνησης του Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν και της JAAC. Τα βασικά μέλη της επιτροπής περιλαμβάνουν:
Τους ομοσπονδιακούς υπουργούς Ταρίκ Φαουάντ Τσαούντρι και Ααμέρ Μακάμ
Δύο εκπροσώπους της κυβέρνησης του Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν
Τρεις εκπροσώπους της JAAC
Η επιτροπή θα καθορίσει χρονοδιαγράμματα για την επίλυση διαφορών, τη διαμόρφωση διαδικασιών και την υλοποίηση κάθε απόφασης. Θα επανεξετάσει επίσης τα ισχύοντα προνόμια και τις διευκολύνσεις που παρέχονται στους δικαστικούς λειτουργούς, τους κυβερνητικούς αξιωματούχους και τους υπουργούς, φέρνοντάς τα σε ένα λογικό επίπεδο.
Συνταγματική κρίση στο Τζαμού Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν
Το ιστορικό υπόβαθρο
Μετά τη διχοτόμηση του 1947, ιδρύθηκε το Τζαμού Κασμίρ υπό την διοίκηση του Πακιστάν, κοινώς γνωστό ως Αζάντ Τζαμού και Κασμίρ. Ωστόσο, αντί να είναι ένα ανεξάρτητο ή πραγματικά δημοκρατικό κράτος, η περιοχή αυτή παρέμεινε πάντα υπό την άμεση επιρροή του Πακιστάν. Το προσωρινό σύνταγμα του 1974, το οποίο λειτουργεί ως νόμος, αποτελεί το βασικό νομικό πλαίσιο αυτού του κράτους, αλλά έχει καταστείλει συνεχώς τα γνήσια δικαιώματα αυτονομίας και αυτοδιάθεσης του λαού του Κασμίρ.
Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, το Συμβούλιο του Κασμίρ, στο οποίο κυριαρχούν οι πακιστανικές αρχές και ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, έχει την απόλυτη εξουσία σε θέματα οικονομικών, διοίκησης, άμυνας, εξωτερικών υποθέσεων και επικοινωνιών. Η λεγόμενη Συνέλευση Αζάντ έχει περιορισμένες αρμοδιότητες και δεν μπορεί να ψηφίζει νόμους για τα θέματα αυτά. Οποιαδήποτε πολιτική δύναμη ή κόμμα που δεν αποδέχεται την ιδέα της ένωσης με το Πακιστάν αποκλείεται από τη συμμετοχή στις εκλογές.
Η σημερινή κρίση
Στις 29 Σεπτεμβρίου, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της JAAC, εκατομμύρια άνθρωποι διαδήλωσαν ενωμένοι για το ζήτημα των 12 εδρών που προορίζονται για τους πρόσφυγες του Τζαμού και Κασμίρ στη Νομοθετική Συνέλευση του Πακιστάν, καθώς και για 37 άλλα ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αυτές οι 12 έδρες προορίζονται για πρόσφυγες που διαμένουν στο Πακιστάν και αποτελούν αντικείμενο έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης εδώ και χρόνια.
Δημόσιοι φορείς και διάφορα κινήματα έχουν αμφισβητήσει επανειλημμένα τον ρόλο και τη νομιμότητα αυτών των εδρών. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι εκπρόσωποι που εκλέγονται από αυτές τις έδρες είναι υποψήφιοι από μεγάλα πακιστανικά πολιτικά κόμματα με ελάχιστη άμεση σχέση με τα τοπικά ζητήματα στο Τζαμού και Κασμίρ, συχνά χρησιμοποιούνται από αυτά τα κόμματα για να αυξήσουν την πλειοψηφία τους στη βουλή. Αυτές οι έδρες συχνά εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το δικαίωμα του λαού στην αυτοδιάθεση και την τοπική αυτονομία. Οι εκπρόσωποι που εκλέγονται με μόλις μερικές εκατοντάδες ψήφους ξοδεύουν μεγάλα ποσά για πολυτελείς απολαύσεις για τον εαυτό τους και τους υποστηρικτές τους, θεωρώντας ότι δικαιούνται το 25% της διοικητικής ποσόστωσης του κράτους. Αυτό τροποποιεί τον ρόλο του κράτους στο Τζαμού Κασμίρ, και ακόμη και πριν από την ανεξαρτησία, η δημογραφική ισορροπία είχε διαταραχθεί.
Κριτική στην ηγεσία
Ενώ υποστηρίζουμε το JAAC του Τζαμού και Κασμίρ, ασκούμε επίσης συχνά κριτική στην κεντρική ηγεσία του. Πιστεύουμε ότι η ειλικρινής κριτική είναι η καλύτερη προσέγγιση, εξετάζοντας κάθε προοπτική και στρατηγική και υιοθετώντας θέσεις ανάλογα με τις δυνατότητες, βασισμένες σε μια κατανόηση που στηρίζεται σε αρχές.
Η JAAC ιδρύθηκε το 2023 από ενεργούς εργαζόμενους από επιτροπές που αγωνίζονταν για χρόνια για τα θεμελιώδη και δημοκρατικά δικαιώματα σε όλες τις περιφέρειες και τα τεχσίλ [σ.τ.μ. - τους νομούς]. Αισθάνθηκαν την επείγουσα ανάγκη για μια κεντρική συμμαχία που θα συντόνιζε τους αγώνες τους για κοινά ζητήματα. Χωρίς επίσημη συνδιάσκεψη, οι εργαζόμενοι από κάθε περιφέρεια έστειλαν τρεις έως τέσσερις εκπροσώπους για να σχηματίσουν μια οργανωτική επιτροπή με σκοπό τον συντονισμό των τοπικών υποεπιτροπών με την κεντρική JAAC. Συμφωνήθηκε ότι θα συμπεριλαμβάνονταν εκπρόσωποι από όλα τα στρώματα για να δημιουργηθεί μια ισχυρή επιτροπή.
Ωστόσο, η ηγεσία, που επηρεάζεται κυρίως από εμπόρους και εθνικιστικά κόμματα δεύτερης κατηγορίας με κεντριστική προσέγγιση, έχει διατηρήσει ένα βαθμό αμφισημίας και επιδιώκει να διατηρήσει ανέπαφη τη δομή της JAAC χωρίς τη συμμετοχή των μελών της βάσης. Πριν από αυτό το κίνημα, για περίπου ενάμιση χρόνο, πραγματοποιήθηκαν συνέδρια σε ολόκληρο το Τζαμού και Κασμίρ υπό το σύνθημα «Δικαίωμα στη διακυβέρνηση και την ιδιοκτησία», χωρίς ψηφίσματα, που εξυμνούσαν τις επιτυχίες του παρελθόντος, αλλά χωρίς σαφή στρατηγική για νέους αγώνες.
Κατά τη διάρκεια αυτών των συνεδρίων, όταν προοδευτικοί ακτιβιστές πρότειναν ιδέες όπως η ίδρυση λαϊκών συνελεύσεων σε χωριά και πόλεις με βάση το ζήτημα του Κασμίρ, τη συνταγματική κρίση και άλλα θέματα, με διατάξεις για την ανάκληση ηγετών και την ισότητα αμοιβών για τους εργαζόμενους, η ηγεσία εξαπέλυσε την προπαγάνδα ότι οι υποεπιτροπές αποσκοπούσαν στη διάσπαση του κινήματος. Κατά συνέπεια, στις 29 Σεπτεμβρίου 2025, ανακοινώθηκε πλήρης απαγόρευση κυκλοφορίας χωρίς οργανωμένη λαϊκή κινητοποίηση.
Εν τω μεταξύ, όταν το κράτος άρχισε να υποκινεί επιθέσεις εναντίον του κοινού στο Μουζαφφαραμπάντ και σε άλλα μέρη, το κίνημα κάλεσε σε μια ειρηνική μακρά πορεία προς το Μουζαφφαραμπάντ. Το κράτος χρησιμοποίησε τους δεξιούς πληρεξουσίους και τον μηχανισμό του σε περιοχές όπως το Μιρπούρ και το Μπαγκ, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν νεαροί διαδηλωτές που αντέδρασαν, μετά από αυτό οι δράστες εγκατέλειψαν τα όπλα τους και έφυγαν ή συνελήφθησαν.
Συνειδητοποιώντας τη σοβαρότητα της κατάστασης, το κράτος κάλεσε γρήγορα την ηγεσία της JAAC για διαπραγματεύσεις. Η ηγεσία επέμεινε σε άμεσες συνομιλίες με την πακιστανική κυβέρνηση, επειδή τα μέλη της συνέλευσης [του Τζαμνού και Κασμίρ], λόγω των διαδηλώσεων, είχαν χάσει τη νομιμότητα της διακυβέρνησής τους, και οι διαπραγματεύσεις πραγματοποιήθηκαν με βάση τα αιτήματα που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Φαίνεται ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε προϋποθέτει ότι ο λαός θα πρέπει να βγει ξανά στους δρόμους για να εξασφαλίσει την εφαρμογή της.
Εξελίξεις μετά το κίνημα
Κατά τη διάρκεια του κινήματος, κατά την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ της JAAC και της πακιστανικής κυβέρνησης, δύο μέλη της Νομοθετικής Συνέλευσης του Τζαμού Κασμίρ και τρία μέλη της JAAC συμμετείχαν συμβολικά.
Στη συνέχεια, όλες οι πολιτικές και διοικητικές αποφάσεις σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο θα έπρεπε να είχαν λάβει υπόψη τα μέλη της JAAC ως ενδιαφερόμενα μέρη, αλλά αυτό δεν συνέβη – η ευθύνη βαρύνει την κεντρική ηγεσία της επιτροπής. Το κράτος συσφίγγει συστηματικά τον έλεγχο του επί των ακτιβιστών που διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο στο κίνημα. Πολλοί νέοι, που συνελήφθησαν με την πρόφαση της κατοχής όπλων που κατασχέθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας, είναι κυρίως εκείνοι που πάλεψαν για να προστατεύσουν άλλους από τη βία και που αντιστάθηκαν στις δυνάμεις ασφαλείας.
Το κράτος θέτει υπό κράτηση αυτούς τους νέους για να αποδυναμώσει το κίνημα και να στοχοποιήσει την ηγεσία των υποεπιτροπών που προσπαθούν να προωθήσουν το κίνημα. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο η JAAC να συγκαλέσει συνδιασκέψεις υπεράσπισης σε επίπεδο περιφέρειας και τεχσίλ, δίνοντας σε κάθε τοπική επιτροπή το δικαίωμα να αντιμετωπίσει την κρατική καταστολή με λαϊκή αντίσταση, με την υποστήριξη άλλων επιτροπών.
Επαναστατική / Συντακτική Συνέλευση
Έχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι οι αγώνες της εργατικής τάξης περιλαμβάνουν συνταγματικά ζητήματα. Από σοσιαλιστική σκοπιά, η νίκη σε αυτόν τον αγώνα είναι δυνατή μόνο αν υιοθετήσουμε μια επαναστατική στάση στο δημοκρατικό ζήτημα, δηλαδή να υπερασπιστούμε όλα τα δημοκρατικά αιτήματα και να αγωνιστούμε για την επαναστατική τους εφαρμογή, συμπεριλαμβανομένου του συνταγματικού ζητήματος.
Το σύνθημα της Συντακτικής Συνέλευσης έχει διαδραματίσει ιστορικά κεντρικό ρόλο στους επαναστατικούς δημοκρατικούς αγώνες, ακόμη και κατά τη διάρκεια αστικών επαναστάσεων όπως η Γαλλική Επανάσταση του 1789, οι Ευρωπαϊκές Επαναστάσεις του 1848 και οι Ρωσικές Επαναστάσεις του 1905 και του 1917. Τα κείμενα του Μαρξ, του Ένγκελς και του Λένιν πιστοποιούν αυτό το γεγονός. Σε πολλές επαναστάσεις που ακολούθησαν υπήρξε επίσης αυτή η δυναμική.
Ουσιαστικά, μια Συντακτική Συνέλευση είναι ένα όργανο που εκλέγεται αποκλειστικά για να συντάξει και να λάβει αποφάσεις σχετικά με το σύνταγμα του κράτους. Είναι ένας χώρος όπου εκπρόσωποι των αντιμαχόμενων τάξεων παρουσιάζουν τα προγράμματά τους για τον τρόπο διακυβέρνησης της κοινωνίας. Επομένως, μια Συντακτική Συνέλευση είναι η πιο «ριζοσπαστική» μορφή αστικής δημοκρατίας, επειδή εμπλέκει τις εργαζόμενες τάξεις σε συζητήσεις σχετικά με την πολιτική και οικονομική δομή της κοινωνίας.
Οι μαρξιστές δεν πιστεύουν ότι ένα σοσιαλιστικό σύστημα μπορεί να εγκαθιδρυθεί ειρηνικά μόνο μέσω τέτοιων συνελεύσεων. Η κατάργηση της κυβέρνησης των καπιταλιστών και η απαλλοτρίωση της περιουσίας τους είναι ζητήματα που τελικά θα επιλυθούν μέσω ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ των κυρίαρχων και των καταπιεσμένων τάξεων.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι μαρξιστές πρέπει να αγνοούν τέτοιους θεσμούς. Υποστηρίζουμε τη χρήση κάθε δυνατού θεσμού για την παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου επαναστατικού προγράμματος για κοινωνική αλλαγή. Τέτοιοι αγώνες μπορούν να βοηθήσουν να φανεί στις μάζες ότι αυτοί οι θεσμοί δεν μπορούν να λύσουν τα θεμελιώδη προβλήματα της κοινωνίας.
Για να καταστεί η Συντακτική Συνέλευση πιο δημοκρατική και επαναστατική, οι μαρξιστές προτείνουν οι εκπρόσωποι να εκλέγονται με βάση τις τοπικές λαϊκές συνελεύσεις, να μπορούν να ανακληθούν ανά πάσα στιγμή από τους ψηφοφόρους τους και να λαμβάνουν μόνο μισθούς ισοδύναμους με αυτούς των ειδικευμένων εργατών.
Τα πρόσφατα παγκόσμια γεγονότα και οι ιστορικές εμπειρίες δείχνουν ότι τα επαναστατικά συνθήματα, ειδικά το αίτημα για Συντακτική Συνέλευση, μπορούν να παρουσιαστούν με δύο τρόπους: επαναστατικό και ρεφορμιστικό. Τα ρεφορμιστικά δημοκρατικά αιτήματα απευθύνονται στα αστικά κράτη και δίνουν έμφαση στις κοινοβουλευτικές οδούς, αποφεύγοντας την κινητοποίηση της εργατικής τάξης και των μαζών. Συνήθως, τα ρεφορμιστικά και κεντριστικά αιτήματα για Συντακτική Συνέλευση προωθούνται από τις άρχουσες τάξεις που συγκαλούν τέτοιες συνελεύσεις, που τις κάνουν τελικά να λειτουργούν ως εργαλεία της αστικής εξουσίας.
Αντίθετα, οι επαναστατικές εκκλήσεις απαιτούν μια Συντακτική Συνέλευση υπό τον έλεγχο των επαναστατικών μαζών — οργανωμένων σε επιτροπές δράσης και ένοπλες πολιτοφυλακές. Μια τέτοια συνέλευση θα ήταν προϊόν της επαναστατικής ανόδου, όπου η εργατική τάξη κατέχει την εξουσία ή τουλάχιστον υπάρχει μια κατάσταση διπλής εξουσίας.
Πότε οι μαρξιστές υψώνουν το σύνθημα μιας επαναστατικής Συντακτικής Συνέλευσης; Πιστεύουμε ότι αυτό δεν είναι ένα καθολικό σύνθημα που μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε χώρα ή κατάσταση. Η θέση μας σχετικά με αυτό το σύνθημα είναι: «Σε περιπτώσεις όπου βασικά ζητήματα πολιτικής κυριαρχίας βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη και οι μάζες δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει ότι τα δημοκρατικά συμβούλια των εργατών είναι ανώτερα από μια Συντακτική Συνέλευση, ένα επαναστατικό σύνθημα για μια Συντακτική Συνέλευση μπορεί να είναι επίκαιρο. Οι Μπολσεβίκοι-Κομμουνιστές υποστηρίζουν ότι οι εκπρόσωποι πρέπει να βρίσκονται υπό τον έλεγχο του λαού και να μπορούν να ανακληθούν ανά πάσα στιγμή. Μια τέτοια συνέλευση δεν πρέπει να αποτελεί εργαλείο της άρχουσας τάξης, αλλά πρέπει να συγκαλείται μέσω μιας επαναστατικής κυβέρνησης των εργατικών και λαϊκών επιτροπών».
Επομένως, προτείνουμε να προβάλλουμε αυτό το σύνθημα όπου οι αγώνες ή τα καπιταλιστικά πολιτικά συστήματα φέρνουν στο προσκήνιο θεμελιώδη δημοκρατικά ζητήματα. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί σε χώρες με στρατιωτικές χούντες ή ημι-αστικές βοναπαρτιστικές κυβερνήσεις, ή όπου ο αγώνας της εργατικής τάξης αναδεικνύει συνταγματικά ζητήματα.
Μέχρι οι εργάτες και οι λαϊκές τάξεις να κατανοήσουν τις αυταπάτες της αστικής δημοκρατίας, οι μαρξιστές πρέπει να προωθούν το σύνθημα μιας επαναστατικής Συντακτικής Συνέλευσης σε αυτές τις συνθήκες.
Το θάρρος του επαναστατικού/λαϊκού κινήματος για τα δικαιώματα δεν έχει εμπνεύσει μόνο τον λαό του Κασμίρ, αλλά έχει επίσης καλλιεργήσει ένα αίσθημα ενότητας μεταξύ του λαού του Πακιστάν, που αγωνίζεται ενάντια στην καταπίεση και για τα δημοκρατικά δικαιώματα. Οι μάζες είναι αποφασισμένες ότι, αν ενωθούν στον αγώνα τους για τα δικαιώματα, οι κυβερνώντες δεν θα έχουν αρκετή δύναμη για να σφετεριστούν τα δικαιώματα του λαού.
Οι φίλοι και γνωστοί μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αδιαφορώντας για την αντιπακιστανική προπαγάνδα, συνεχίζουν να συγχαίρουν για τις νίκες και να δεσμεύονται να οργανώσουν περαιτέρω το κίνημα στο Πακιστάν για τα δικαιώματά τους. Για να διατηρηθούν τα κέρδη του κινήματος, είναι ζωτικής σημασίας να συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση από τα χωριά και τις πόλεις.
Κατά τη διάρκεια του κινήματος, θα πρέπει να υπάρξει ανταλλαγή εμπειριών και να διατυπωθούν αιτήματα για τις γυναίκες και τους άνδρες, για προβλήματα της υπαίθρου και των αστικών κέντρων, καθώς και για τις αγορές σε επίπεδο περιφέρειας και πλήρως εξοπλισμένα γενικά νοσοκομεία, μέσω των κοινοτικών επιτροπών.
Αυτή η διαδικασία είναι δυνατή μόνο όταν οι δημόσιες επιτροπές συμμετέχουν συνειδητά σε κάθε στάδιο. Στο πλαίσιο του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, κάθε εκστρατεία πρέπει να αποφασίζεται με ψηφοφορία και πρέπει να καταβάλλονται προσπάθειες για την επίτευξη συναίνεσης ή, εάν αυτό δεν είναι δυνατό, για την εφαρμογή της απόφασης της πλειοψηφίας – ανεξάρτητα από το αν οι διοργανωτές ανήκουν στη μειοψηφία – καθώς αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για την προώθηση της ισότητας, της ηπιότητας και της ενότητας μεταξύ του λαού.
Όλα αυτά πρέπει να υλοποιηθούν μέσω Λαϊκών Συνελεύσεων, ξεκινώντας από τα χωριά και τις πόλεις, με προσπάθειες οργάνωσης εργατικών επιτροπών εντός των θεσμών τους. Κάθε Λαϊκή Συνέλευση πρέπει να κάνει δυναμική εκστρατεία ενάντια στον μερικό συνταγματικό νόμο του Τζαμού και Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν, ειδικά ενάντια στους περιορισμούς στη συμμετοχή στις εκλογές, και να διαδώσει τη σημασία μιας εναλλακτικής επαναστατικής Συντακτικής Συνέλευσης.
Αυτός είναι ο τρόπος για να διατηρηθεί ζωντανή η δυναμική του κινήματος και να ανταποκριθούμε στις τακτικές σύγχυσης και καταστολής των κυβερνώντων!
Επομένως, ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί χωρίς να εμπιστευόμαστε αυτούς τους κυβερνώντες, οι οποίοι συνεχίζουν να προχωρούν. Τώρα, αυτοί οι νεοαποικιοκρατικοί κυβερνώντες λένε καθημερινά στον λαό ότι το Πακιστάν διαπράττει αδικίες και δεν τηρεί τις υποσχέσεις του – όταν το αρπακτικό πιαστεί στην παγίδα, αρχίζει να παραπονιέται ότι οι συνθήκες της παγίδας δεν είναι δίκαιες.
Είναι απαραίτητο να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία που μας δίνει η ασυνέπεια τους. Ο λαός δεν πρέπει να βασίζεται στην εξουσία τους, αλλά πρέπει να εμπλέξει όλους τους κρατικούς φορείς –συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων του λαού, της ηγεσίας των εργαζομένων, της μεσαίας τάξης (δικηγόρους, καθηγητές, γιατρούς, εμπόρους, μεταφορείς), των φοιτητών και των γυναικών– στην εκστρατεία για μια επαναστατική Συντακτική Συνέλευση που θα αναλάβει τη σύνταξη του συντάγματος και θα ηγηθεί μιας επαναστατικής συνέλευσης για την ανεξαρτησία του Κασμίρ.
Το κίνημα στο Κασμίρ δεν είναι απλώς μια περιφερειακή αναταραχή, αλλά μέρος ενός παγκόσμιου αγώνα ενάντια στην καταπίεση, την καταλήστευση των καταπιεσμένων εθνών, τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, τα προνόμια της πολιτικής ελίτ και την ανεργία. Όταν οι βασικές ανάγκες δεν ικανοποιούνται και τα προνόμια προορίζονται μόνο για λίγους, η αντίσταση είναι αναπόφευκτη. Η καταστολή μέσω διακοπών ρεύματος και πυρών δεν αρκεί για να καταστείλει αυτή την αντίδραση, όπως φαίνεται στο Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν.
Η συνταγματική κρίση στο Κασμίρ που διοικείται από το Πακιστάν δεν είναι απλώς ένα νομικό ζήτημα, αλλά ένα ζήτημα εξουσίας. Η Συμφωνία του Καράτσι, ο Νόμος του 1974 και οι δομές που τους περιβάλλουν είναι εργαλεία κυριαρχίας που απορρίπτονται από τον λαό. Ο λαός δεν είναι πλέον διατεθειμένος να παραμείνει παθητικός θεατής. Μια επαναστατική λύση δεν θα επιτευχθεί μόνο με συνταγματικές μεταρρυθμίσεις ή αιτήματα. Αντίθετα, ο ενεργός αγώνας των εργαζομένων του Κασμίρ θα οικοδομήσει ένα δημοκρατικό και σοσιαλιστικό Κασμίρ μέσω της εμπειρίας μιας επαναστατικής Συντακτικής Συνέλευσης.
Μετάφραση: elaliberta.gr
Mehnat Kash Tareek, “Mass Resistance in Pakistan-administered Jammu Kashmir”, International Worker’s League – Fourth International, 11 Νοεμβρίου 2025, https://litci.org/en/mass-resistance-in-pakistan-administered-jammu-kashmir/?utm_source=copylink&utm_medium=browser.