Σάββατο, 15 Ιουλίου 2017 21:59

Οι Διαμαρτυρίες της 12ης Ιουνίου: Ξεκινώντας το Ψυχρό Καλοκαίρι της Ρωσίας του 2017 Κύριο

Οι Διαμαρτυρίες της 12ης Ιουνίου: Ξεκινώντας το Ψυχρό Καλοκαίρι της Ρωσίας του 2017

Σημείωμα του LeftEast: Οι συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν στη Ρωσία στις 12 Ιουνίου με το σύνθημα «Ζητάμε απαντήσεις» είναι το πρώτο πολιτικό γεγονός του καλοκαιριού του 2017. Μεταφράστηκε από το ρωσικό πρωτότυπο στο OpenLeft.ru από την Emma Claire Foley.

Οι διαδηλώσεις εναντίον της διαφθοράς που πραγματοποιήθηκαν στη Μόσχα, την Πετρούπολη, το Νίζνι Νόβγκοροντ, το Καλίνινγκραντ, το Λίπετσκ, την Τούλα, το Βλαδιβοστόκ, το Νόριλσκ, το Σότσι και άλλες πόλεις, ήταν συνέχεια των μεγάλων διαδηλώσεων της 26ης Μαρτίου, όταν ο λαός απαίτησε από τον πρωθυπουργό Μεντβέντεφ απαντήσεις για τον σκανδαλώδη πλούτο του. Αλλά δεν ήταν τόσο απλό. Στη Μόσχα η συγκέντρωση αρχικά προγραμματίστηκε να πραγματοποιηθεί στη Λεωφόρο Ζαχάροφ, αλλά αργότερα διασπάστηκε με απόφαση του Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος δεν ήταν ικανοποιημένος με τα ηχητικά μηχανήματα (δεν βρήκε άλλα, είπε, επειδή οι αρχές άσκησαν πίεση στους προμηθευτές που είχαν συμφωνήσει να νοικιάσουν τον εξοπλισμό). Είναι σαφές ότι αυτό που διακυβεύεται σε αυτή την απόφαση δεν ήταν τα μηχανήματα ήχου αλλά η ένταση με τις αρχές. Ο ίδιος ο Ναβάλνι συνελήφθη και του επιβλήθηκε ποινή 30 ημερών. Πράγματι, ο συνολικός αριθμός των συλλήψεων -750 στη Μόσχα και 900 μόνο στην Πετρούπολη- δείχνει ότι πράγματι υπήρξε κλιμάκωση. Οι διαδηλώσεις ήταν καλύτερα οργανωμένες από εκείνες που έγιναν πριν, και παντού η αντίσταση στην αστυνομία ήταν πιο δυναμική. Και στις δύο πόλεις, οι διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν σε ένα χώρο με ιστορικό ντεκόρ της εποχής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου: κουζίνες εκστρατείας, τσέχικοι σκαντζόχοιροι [αντιαρματικά φράγματα] και καλλιτεχνική ψυχαγωγία προσέδιδε κάτι το σουρεαλιστικό. Σύντροφοι από τη Μόσχα αναφέρουν παρακάτω για το τι έγινε εκεί:

Αλεξέι Γκασκάροφ:

Μου ζήτησαν να μιλήσω στη Λεωφόρο Ζαχάροφ και σχεδίαζα να πω πω γιατί πιστεύω ότι είναι σημαντικό να υποστηριχθεί η εκστρατεία κατά της διαφθοράς παρά τις πολιτικές διαφορές. Βασικά, ήθελα να πω ότι για να αντιμετωπιστεί η αντίδραση είναι απαραίτητη μια μαζική εκπροσώπηση της διαφωνίας, απέναντι στις ελίτ και στη σκέψη ότι μπορούν απλά να συντρίψουν ή να αγνοήσουν όποιον μπαίνει στο δρόμο τους. Υπάρχει ένας κοινός στόχος τώρα - να αποκατασταθεί η πολιτική ελευθερία. Οι αντιθέσεις είναι δευτερεύουσες. Λαμβάνοντας υπόψη την κλίμακα των δράσεων σε ολόκληρη τη Ρωσία, όλα πήγαν αρκετά καλά. Είναι σαφές ότι οι άνθρωποι έχουν σταματήσει να φοβούνται και ότι οι τακτικές εκφοβισμού δεν λειτουργούν πλέον. Στη Μόσχα η αλλαγή του σχεδίου από συγκέντρωση στη Λεωφόρο Σαχάροφ σε μια διαδήλωση στην Τβέρσκαγια ήταν απολύτως απαραίτητη λόγω της στάσης του Κρεμλίνου. Όλοι όσοι ήθελαν να αποφύγουν τη σύλληψη είχαν την ευκαιρία να το κάνουν. Υπήρχαν λάθη, αλλά στο φόντο της κολοσσιαίας κλίμακας αντιπαράθεσης, δεν φαίνονται σημαντικά.

Ιλία Μπουντράιτσκις:

Φυσικά, τα σημερινά γεγονότα σε ολόκληρη τη χώρα ήταν θετικά: ένα νέο κίνημα διαμαρτυρίας εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας, ξεκινώντας με τις διαδηλώσεις στις 26 Μαρτίου. Αυτή η διαμαρτυρία σήμερα είναι αδιαχώριστη από την προεκλογική εκστρατεία του Αλεξέι Ναβάλνι και αντανακλά τις θετικές πτυχές της καθώς και τα ολοένα και πιο προφανή αδύνατα σημεία της. Παρά το γεγονός ότι η εκστρατεία του Ναβάλνι θα μπορούσε να είναι το άλμα εκκίνησης ενός πλατιού κινήματος από τα κάτω, η ίδια η εκστρατεία είναι στην πραγματικότητα κατασκευασμένη ως μια κάθετη, προσωποποιημένη «πολιτική μηχανή», στην οποία οι αποφάσεις, οι προτάσεις μιας στενής ομάδας εμπειρογνωμόνων και οι εγκρίσεις του ηγέτη είναι υποχρεωτικές για τα απλά μέλη. Αυτό το είδος δομής αναπτύσσει την πολιτική συνείδηση της πλειοψηφίας των συμμετεχόντων μόνο στο επίπεδο που είναι απαραίτητο σε κάθε συγκεκριμένη στιγμή της εκστρατείας. Η πολιτική στρατηγική του ηγέτη, οι στόχοι του, το νόημα της μιας ή της άλλης τακτικής απόφασης, δεν τίθεται σε συζήτηση: πρέπει να πιστεύουν τον Ναβάλνι με τον τρόπο που κάποιος πιστεύει στον χαρισματικό επικεφαλής μιας εταιρείας. Το σημαντικότερο στοιχείο αυτής της λογικής, είναι ότι ο ίδιος είναι πολιτικά ειλικρινής και ότι «έχει ένα σχέδιο». Την παραμονή της συγκέντρωσης της Μόσχας στις 12 Ιουνίου, τα απλά μέλη της «πολιτικής μηχανής» του Ναβάλνι ανακάλυψαν ένα νέο στοιχείο της, ότι ο καθένας έπρεπε να συμμετάσχει σε μια δράση που δεν είχε εξασφαλίσει άδεια, η οποία κατά πάσα πιθανότητα θα έληγε με συλλήψεις και ποινικές κατηγορίες, σύμφωνα με το ήδη γνωστό μοντέλο της 26 Μαρτίου.

Η λογική των διοργανωτών είναι ξεκάθαρη - είναι απαραίτητο να διατηρήσουμε με κάθε κόστος την ορμή της εκστρατείας, να την κρατήσουμε στο επίκεντρο της προσοχής του κοινού και να χρησιμοποιήσουμε την απειλή αναταραχής για να πιέσουμε το Κρεμλίνο. Ακόμα περισσότερο, αυτό το είδος ριζοσπαστικοποίησης στην σφαίρας της πληροφόρησης οδηγεί ολόκληρη την περίπλοκη σύνθεση της ρωσικής κοινωνίας σε ένα απλό σχέδιο αντίστασης: οι κλέφτες του Κρεμλίνου ενάντια στον έντιμο ηγέτη που ενώνει το έθνος. Σε αυτή την αφήγηση, οποιαδήποτε μορφή κοινωνικής αυτοοργάνωσης, οποιαδήποτε κοινωνικά κινήματα είναι δευτερεύοντα και ασήμαντα και το μακροπρόθεσμο συμφέρον τους σε τελική ανάλυση συνίσταται μόνο σε ό, τι μπορεί να είναι αναγκαίο για να κάνει τον Ναβάλνι πρόεδρο. Ωστόσο, ακόμη και οι πιο αφοσιωμένοι υποστηρικτές του Ναβάλνι σήμερα πρέπει να αφιερώσουν μια στιγμή για να σκεφτούν: θα καταστεί η εκστρατεία του ασθενέστερη αν δημιουργηθεί χώρος για εσωτερική κριτική; Ή μήπως αυτό θα δημιουργούσε μια ευκαιρία για οριζόντια συζήτηση για το πολιτικό πρόγραμμα και τη στρατηγική της εκστρατείας, μετατρέποντας την από μια «πολιτική μηχανή» που διευθύνεται από λίγους σε πραγματικό συνασπισμό, όπου οι διαφορές δεν είναι διαλυτικές και αντ' αυτού συμβάλλουν στη διαδικασία συμφωνίας για κοινούς στόχους;1

Άννα Ιβάνοβα:

«Δεν υπάρχει Λεωφόρος Ζαχάρωφ» -ενημέρωσε ο Ναβάλνι τους ακροατές σε μια πρωινή τηλεοπτική εμφάνιση. Ο στενός συνεργάτης του Ναβάλνι, Λεονίντ Βόλκοφ, ήταν κάπως πιο δημοκρατικός: «Υπάρχει ένας ειδικός κολασμένος κύκλος από υποκριτικά καθάρματα που ήλθε στην επιφάνεια με την συνάντηση της αντιπολίτευσης για το Ζαχάρωφ».

Ωστόσο, τελικά υπήρχε μια Λεωφόρος Ζαχάρωφ. Εκείνοι που βγήκαν σε αυτήν ήταν κυρίως αυτοί που αντιτάχθηκαν στον νόμο της Μόσχας για την αστική ανάπτυξη - οι τοπικοί ακτιβιστές και οι άνθρωποι που ζουν σε σπίτια που θα κατεδαφιστούν, καθώς και οι εξαπατημένοι επενδυτές, αυτοί με στεγαστικά δάνεια και άλλα θύματα του κατασκευαστικού τομέα. Βγήκαν, ωστόσο, σε κάπως λιγότερους αριθμούς από ό,τι είχαν κάνει στις 14 Μαΐου – πρέπει ακόμη να πάρουμε υπόψη το γεγονός ότι μερικοί από τους αγανακτισμένους με την αστική ανάπτυξη Μοσχοβίτες ήταν μαζί με τον Ναβάλνι στην Τβέρσκαγια. Η διαδήλωση κινήθηκε, όπως η θάλασσα, και η διάθεση ήταν ειρηνική. Αυτοί οι άνθρωποι ήταν γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, οικογένειες, ηλικιωμένοι - οι άνθρωποι που δεν θα εμφανίζονταν σε μια απαγορευμένη διαμαρτυρία. Καταλαβαίνουν ότι τα προβλήματα της Μόσχας είναι μόνο ένα ζήτημα του ρωσικού πολιτικού συστήματος και δεν βιάζονται να υποστηρίξουν τον Ναβάλνι και άλλα διακεκριμένα μέλη της αντιπολίτευσης - επειδή αυτό που διακυβεύεται γι’ αυτούς δεν είναι τα υψηλά ιδανικά των πολιτικών ελευθεριών, αλλά τα σπίτια και η περιουσία τους.

Την ίδια στιγμή στην Τβέρσκαγια οι νέοι συνειδητοποιούν ότι όλοι οι μπάτσοι είναι στην πραγματικότητα καθάρματα. Στη Μόσχα συνελήφθησαν περίπου 700 άτομα και ακόμα περισσότερες φωτογραφίες θαρραλέων διαδηλωτών που περιβάλλονται από λαμπερά μαύρα κράνη πλημμύρισαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα πλήρη αποτελέσματα της διαμαρτυρίας θα κατανοηθούν μόνο στην συνέχεια: αν υπάρξει νέα ποινική διαδικασία και εάν ναι, γιατί. Αλλά όλοι αγαπούν το «θέαμα των συγκρούσεων» (τόσο να τις βλέπουν όσο και να συμμετέχουν), αν και δεν είναι λιγότερο αποτελεσματικό στο να καθησυχάζει τα συναισθήματα κάποιου από το κανονικό είδος θεάματος. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο οι διαμαρτυρίες «για όλα τα καλά» είναι επικίνδυνες, συγκεντρωμένες γύρω από μερικούς μέτριους πολιτικούς στόχους ή φιγούρες: όχι πολύ χοντρούς, όχι πολύ λεπτούς, όχι πολύ νέους αλλά όχι και πολύ γέρους, όχι σοσιαλιστές και όχι εθνικιστές. Γενικά ευχάριστους και καλύτερους από ό,τι είχαμε προηγουμένως. Σε αυτήν την κατάσταση, μια διαμαρτυρία κινδυνεύει να μετατραπεί σε έναν κοινωνικό κανόνα για τον εαυτό του όπου όλα αποφασίζονται με επιθετικότητα και πίεση - όχι η χειρότερη προοπτική σύμφωνα με μερικούς, αλλά μια καταστροφή προοπτική σύμφωνα με κάποιους άλλους. Όμως, όπως και να έχει, οι παροιμιώδεις «νέοι Ρώσοι, που ονειρεύονται την επανάσταση» απαιτούν τώρα να «απαντήσει ο Δαίμονας» και ξεχύνονται στους δρόμους.

Σήμερα στη Μόσχα είδαμε δύο κόσμους, που δεν είναι αντιπαραθετικοί. Ο ένας, ο κόσμος κυρίως των ηλικιωμένων, των οποίων η ιδιοκτησία αφαιρείται και που σκέφτονται την πολιτική ως την οικοδόμηση ενός αστικού περιβάλλοντος. Ο δεύτερος, ο κόσμος της γενναίας νεολαίας (και τα ελαφρώς παλαιότερα είδωλά του), που ανοίγει το θέμα της αλλαγής του καθεστώτος. Εάν πρόκειται να προκύψει κάποια δημοκρατική πολιτική από όλα αυτά, θα ήταν καλύτερο οι δύο κόσμοι να συναντηθούν και να ενεργήσουν από κοινού.

Μετάφραση: e la libertà

Πηγή: στα ρωσικά: «Акции 12 июня - кто, где, за кого?», Открытая левая, 13 Ιουνίου 2017· στα αγγλικά: «The Protests of June 12: Beginning Russia’s Cold Summer of 2017», LeftEast, 22 Ιουνίου 2017 και International Viewpoint, 27 Ιουνίου 2017.

 0 2561 n

Σημειώσεις

1 Για μια πληρέστερη έκθεση της αντιπαράθεσης μεταξύ της ιδιαίτερα συγκεντρωτικής προεδρικής εκστρατείας του Ναβάλνι και του ευρύτερου μαζικού κινήματος διαμαρτυρίας, βλέπε το άρθρο του Ilya Budraitskis που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο OpenDemocracy: «Alexei Navalny’s campaign: effective management or grassroots movement?» (15 Ιουνίου 2017).

Τελευταία τροποποίηση στις Παρασκευή, 22 Νοεμβρίου 2019 17:09

Προσθήκη σχολίου

Το e la libertà.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά σχόλια με υβριστικό, ρατσιστικό, σεξιστικό φασιστικό περιεχόμενο ή σχόλια μη σχετικά με το κείμενο.