Ηγετικά στελέχη της Αριστερής Αντιπολίτευσης σε φωτογραφία του 1927. Όρθιοι από αριστερά προς τα δεξιά: Κριστιάν Ρακόφσκι, Γιάκοφ Ντρόμπνιτς, Αλεξάντερ Μπελομπορόντοφ, Λεφ Σοσνόφσκι. Καιθστοί από αριστερά προς τα δεξιά: Λεονίντ Σερεμπριάκοφ, Καρλ Ράντεκ, Λέον Τρότσκι, Μιχαήλ Μπογκουσλάφσκι, Γιεβγκένι Πρεοπμπραζέμσκι. Από τα εννέα άτομα της φωτογραφίας τα έξι υπογράφουν την «Η πλατφόρμα των 46».

Η αντιπολίτευση του 1923 στην ΕΣΣΔ

«Η Επιστολή του Τρότσκι προς την Κεντρική Επιτροπή» και «Η πλατφόρμα των 46»

Το ιστορικό υπόβαθρο

Το καλοκαίρι του 1923 ξέσπασαν απεργίες σε ορισμένες κομβικές βιομηχανίες της Σοβιετικής Ένωσης. Οι εργάτες σε μηχανολογικές μονάδες στο Σόρμοβο, το Χάρκοβο, τη λεκάνη του Ντόνετς και αλλού σταμάτησαν την εργασία τους λόγω της μη καταβολής μισθών, οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις καθυστερούσαν τρεις μήνες. Τον Αύγουστο, η Κρατική Τράπεζα προσπάθησε να μειώσει τις απότομα αυξανόμενες τιμές των βιομηχανικών προϊόντων, περικόπτοντας τις πιστωτικές διευκολύνσεις προς τις βιομηχανικές επιχειρήσεις, αλλά την ίδια στιγμή ενίσχυσε περαιτέρω τους πλούσιους αγρότες (τους Κουλάκους) και τους καπιταλιστές εμπόρους (τους Νέπμεν).

Η κυκλοφορία του χαρτονομίσματος αυξήθηκε για τη χρηματοδότηση της συγκομιδής, ενώ οι τιμές των τροφίμων μειώθηκαν, εξαθλιώνοντας έτσι τους φτωχούς αγρότες. Εν τω μεταξύ, η δυσαρέσκεια στην εργατική τάξη επιδεινώθηκε από την αυξανόμενη απομάκρυνση του Κομμουνιστικού Κόμματος από τις μάζες και οδήγησε στην αναβίωση των φραξιονιστικών ομάδων στο Κόμμα που αγωνίζονταν για μεγαλύτερη εργατική δημοκρατία, σε συνδυασμό με την αποδυνάμωση του κομματικού μηχανισμού.

Ως απάντηση σε αυτή την αυξανόμενη οικονομική, χρηματοπιστωτική και πολιτική κρίση, η Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος διόρισε τρεις ειδικές επιτροπές στα τέλη Σεπτεμβρίου 1923: η μία επρόκειτο να εξετάσει την αυξανόμενη απόκλιση μεταξύ των τιμών των βιομηχανικών και των αγροτικών προϊόντων, η άλλη να εξετάσει το ζήτημα του επιπέδου των εργατικών μισθών και η τρίτη με επικεφαλής τον Ντζερζίνσκι να διατυπώσει συστάσεις για την αντιμετώπιση των φραξιονιστικών ομάδων και της διχόνοιας μέσα στο ίδιο το Κόμμα.

Παίρνοντας ως αφετηρία μια πρόταση της επιτροπής του Ντζερζίνσκι, ο Τρότσκι παρέδωσε στις 8 Οκτωβρίου μια επιστολή στην Κεντρική Επιτροπή στην οποία εξαπέλυε επίθεση στο καθεστώς που αναπτυσσόταν στο εσωτερικό του Κόμματος και στα λάθη των ηγετών του Πολιτικού Γραφείου, Κάμενεφ, Ζινόβιεφ και Στάλιν. Ολόκληρη η επιστολή δεν έχει δημοσιευτεί ποτέ, αλλά παρακάτω αναδημοσιεύουμε αποσπάσματα που περιέχουν την ανάλυση του Τρότσκι για την κρίση στο εσωτερικό του Κόμματος.

Μια εβδομάδα αφότου ο Λέον Τρότσκι είχε στείλει την επιστολή του στην Κεντρική Επιτροπή, 46 επιφανείς μπολσεβίκοι, ορισμένοι από τους οποίους κατείχαν ηγετικές θέσεις στην οικονομική διαχείριση, παρουσίασαν τη δική τους κριτική στην οικονομική και εσωκομματική πολιτική της ηγεσίας του κόμματος των Κάμενεφ, Ζινόβιεφ, Στάλιν, Ρίκοφ και Τόμσκι. Αυτή η δήλωση αντιπολίτευσης που έγινε γνωστή ως «Η πλατφόρμα των 46» υποβλήθηκε στο Πολιτικό Γραφείο στις 15 Οκτωβρίου 1923, αφού κυκλοφόρησε μεταξύ ορισμένων μελών του Κόμματος. Το άμεσο αίτημά της ήταν μια ειδική διάσκεψη της Κεντρικής Επιτροπής και των ηγετών της Αντιπολίτευσης για τη διευθέτηση των διαφορών που έθετε η «πλατφόρμα».

Οι 46 που υπέγραψαν τη δήλωση δεν είχαν προφανώς άμεση επαφή με τον Τρότσκι εκείνη την περίοδο, αλλά οι απόψεις τους συνέπιπταν σε μεγάλο βαθμό με τις δικές του. Εκτός από τους 46, αρκετοί άλλοι κορυφαίοι μπολσεβίκοι, όπως ο Ρακόφσκι και ο Κρεστίνσκι, που βρίσκονταν στο εξωτερικό σε διπλωματικές θέσεις, ήταν γνωστό ότι συμμερίζονταν τη θέση του Τρότσκι. Ο Ράντεκ, από την πλευρά του, λέγεται ότι προέτρεψε την Κεντρική Επιτροπή να έρθει σε συμφωνία με τον Τρότσκι. Παρακάτω αναδημοσιεύουμε αυτή την ιστορική δήλωση της Αντιπολίτευσης του 1923, από το The Interregnum 1923-1924 του E. H. Carr.

Αποσπάσματα από την επιστολή του Τρότσκι

Μία από τις προτάσεις της επιτροπής του συντρόφου Ντζερζίνσκι δηλώνει ότι πρέπει να καταστήσουμε υποχρεωτικό για τα μέλη του κόμματος που γνωρίζουν για ομαδοποιήσεις στο κόμμα να κοινοποιούν το γεγονός στην GPU, την Κεντρική Επιτροπή και την Κεντρική Επιτροπή Ελέγχου. Φαίνεται ότι η ενημέρωση των κομματικών οργανώσεων για το γεγονός ότι τα παραρτήματά τους χρησιμοποιούνται από εχθρικά προς το Κόμμα στοιχεία, είναι μια υποχρέωση των μελών του Κόμματος τόσο στοιχειώδης που δεν θα έπρεπε να είναι απαραίτητο να εισαχθεί ένα ειδικό ψήφισμα για το σκοπό αυτό έξι χρόνια μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Η ίδια η απαίτηση για ένα τέτοιο ψήφισμα είναι ένα εξαιρετικά τρομακτικό σύμπτωμα μαζί με άλλα όχι λιγότερο σαφή. . . . Η απαίτηση για ένα τέτοιο ψήφισμα σημαίνει: α) ότι στο Κόμμα έχουν δημιουργηθεί παράνομες αντιπολιτευτικές ομάδες, οι οποίες μπορεί να γίνουν επικίνδυνες για την επανάσταση, β) ότι υπάρχουν τέτοιες καταστάσεις στο Κόμμα που επιτρέπουν στους συντρόφους που γνωρίζουν για τέτοιες ομάδες να μην ενημερώνουν τις κομματικές οργανώσεις. Και τα δύο αυτά γεγονότα μαρτυρούν μια εξαιρετική επιδείνωση της κατάστασης μέσα στο Κόμμα από την εποχή του Δωδέκατου Συνεδρίου. . . .

Στην πιο άγρια φάση του πολεμικού κομμουνισμού, το σύστημα διορισμών μέσα στο Κόμμα δεν είχε το ένα δέκατο της έκτασης που έχει τώρα. Ο διορισμός των γραμματέων των επαρχιακών επιτροπών είναι τώρα ο κανόνας. Αυτό δημιουργεί για τον γραμματέα μια θέση ουσιαστικά ανεξάρτητη από την τοπική οργάνωση…

Το Δωδέκατο Συνέδριο του Κόμματος διεξήχθη υπό το πρόσημο της δημοκρατίας. Πολλές από τις ομιλίες που εκφωνήθηκαν τότε για την υπεράσπιση της εργατικής δημοκρατίας μου φάνηκαν υπερβολικές και σε σημαντικό βαθμό δημαγωγικές, ενόψει του ασυμβίβαστου μιας πλήρως ανεπτυγμένης εργατικής δημοκρατίας με το καθεστώς της δικτατορίας. Αλλά ήταν απολύτως σαφές ότι η πίεση της περιόδου του πολεμικού κομμουνισμού έπρεπε να δώσει τη θέση της σε μια πιο ζωντανή και ευρύτερη κομματική υπευθυνότητα. Ωστόσο, αυτό το σημερινό καθεστώς –το οποίο άρχισε να διαμορφώνεται πριν από το Δωδέκατο Συνέδριο και το οποίο στη συνέχεια έλαβε την τελική του ενίσχυση και διαμόρφωση– απέχει πολύ περισσότερο από την εργατική δημοκρατία από το καθεστώς της πιο άγριας περιόδου του Πολεμικού Κομμουνισμού. Η γραφειοκρατικοποίηση του κομματικού μηχανισμού έχει αναπτυχθεί σε πρωτόγνωρες διαστάσεις μέσω της μεθόδου της επιλογής γραμματέων. Έχει δημιουργηθεί ένα πολύ ευρύ στρώμα εργαζομένων στο κόμμα, που εισέρχονται στο μηχανισμό της διακυβέρνησης του κόμματος, οι οποίοι απαρνούνται πλήρως τη δική τους κομματική γνώμη, τουλάχιστον την ανοιχτή έκφρασή της, σαν να υποθέτουν ότι η ιεραρχία των γραμματέων είναι ο μηχανισμός που δημιουργεί την κομματική γνώμη και τις κομματικές αποφάσεις. Κάτω από αυτό το στρώμα, που αποποιείται τις δικές του απόψεις, βρίσκεται η ευρεία μάζα του Κόμματος, μπροστά στην οποία κάθε απόφαση έχει τη μορφή κλήσης ή εντολής. Σε αυτή τη βασική μάζα του Κόμματος υπάρχει ασυνήθιστη δυσαρέσκεια. . . . Αυτή η δυσαρέσκεια δεν διαλύεται μέσω της επιρροής της μάζας στην κομματική οργάνωση (εκλογή κομματικών επιτροπών, γραμματέων κ.λπ.), αλλά συσσωρεύεται στα κρυφά και έτσι οδηγεί σε εσωτερικές εντάσεις.....

Είναι γνωστό στα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και της Κεντρικής Επιτροπής Ελέγχου ότι ενώ αγωνιζόμουν με όλη την αποφασιστικότητα και με σαφήνεια μέσα στην Κεντρική Επιτροπή ενάντια σε μια λανθασμένη πολιτική, αρνήθηκα αποφασιστικά να φέρω την πάλη που γινόταν μέσα στην Κεντρική Επιτροπή στην κρίση ακόμη και ενός πολύ στενού κύκλου συντρόφων, ιδιαίτερα εκείνων που σε περίπτωση μιας λογικά σωστής κομματικής πορείας θα έπρεπε να καταλάβουν εξέχουσες θέσεις στην Κεντρική Επιτροπή. Οφείλω να δηλώσω ότι οι προσπάθειές μου εδώ και ενάμιση χρόνο δεν έδωσαν κανένα αποτέλεσμα. Αυτό μας απειλεί με τον κίνδυνο το Κόμμα να βρεθεί αιφνιδιασμένο από μια κρίση εξαιρετικής σοβαρότητας.... Ενόψει της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί, θεωρώ όχι μόνο δικαίωμά μου, αλλά και καθήκον μου να γνωστοποιήσω την πραγματική κατάσταση των πραγμάτων σε κάθε μέλος του Κόμματος, το οποίο θεωρώ επαρκώς προετοιμασμένο, ώριμο και αυτοσυγκρατούμενο και, κατά συνέπεια, ικανό να βοηθήσει το Κόμμα να βγει από αυτό το αδιέξοδο χωρίς φραξιονιστικούς κλυδωνισμούς.

Η πλατφόρμα των 46

Προς το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος

Η εξαιρετική σοβαρότητα της κατάστασης μας αναγκάζει (προς το συμφέρον του κόμματός μας, προς το συμφέρον της εργατικής τάξης) να δηλώσουμε ανοιχτά ότι η συνέχιση της πολιτικής της πλειοψηφίας του Πολίτμπιρο απειλεί με σοβαρές καταστροφές ολόκληρο το κόμμα. Η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που ξεκίνησε στα τέλη Ιουλίου του τρέχοντος έτους, με όλες τις πολιτικές, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών κομματικών συνεπειών που προέκυψαν από αυτήν, αποκάλυψε αμείλικτα την ανεπάρκεια της ηγεσίας του Κόμματος, τόσο στον οικονομικό τομέα, όσο και ιδιαίτερα στον τομέα των εσωτερικών κομματικών σχέσεων.

Ο περιστασιακός, απερίσκεπτος και μη συστηματικός χαρακτήρας των αποφάσεων της κεντρικής επιτροπής, η οποία δεν κατάφερε να τα βγάλει πέρα στον οικονομικό τομέα, οδήγησε σε μια κατάσταση όπου, για όλες τις αναμφισβήτητες μεγάλες επιτυχίες στον τομέα της βιομηχανίας, της γεωργίας, των οικονομικών και των μεταφορών –επιτυχίες που κατάφερε η οικονομία της χώρας αυθόρμητα και όχι χάρη, αλλά παρά την ανεπάρκεια της ηγεσίας ή, μάλλον, την απουσία κάθε ηγεσίας– αντιμετωπίζουμε όχι μόνο την προοπτική της ανάσχεσης αυτών των επιτυχιών, αλλά και μια σοβαρή οικονομική κρίση.

Αντιμετωπίζουμε την επερχόμενη κατάρρευση του νομίσματος τσερβονέτ, το οποίο μετατράπηκε αυθόρμητα σε βασικό νόμισμα πριν από την εκκαθάριση του δημοσιονομικού ελλείμματος· μια πιστωτική κρίση, στην οποία η Κρατική Τράπεζα δεν μπορεί πλέον χωρίς τον κίνδυνο σοβαρής κατάρρευσης να χρηματοδοτήσει ούτε τη βιομηχανία ούτε το εμπόριο βιομηχανικών προϊόντων ούτε ακόμη και την αγορά σιτηρών για εξαγωγή· μια παύση της πώλησης βιομηχανικών προϊόντων ως αποτέλεσμα των υψηλών τιμών, οι οποίες εξηγούνται αφενός από την απουσία προγραμματισμένης οργανωτικής κουλτούρας στη βιομηχανία και αφετέρου από μια λανθασμένη πιστωτική πολιτική, την αδυναμία εκτέλεσης του προγράμματος εξαγωγών σιτηρών ως αποτέλεσμα της αδυναμίας αγοράς σιτηρών· τις εξαιρετικά χαμηλές τιμές των τροφίμων, οι οποίες είναι επιζήμιες για την αγροτιά και απειλούν με μαζική συρρίκνωση της γεωργικής παραγωγής· τις ανισότητες στις μισθολογικές πληρωμές, οι οποίες προκαλούν φυσική δυσαρέσκεια των εργαζομένων για το δημοσιονομικό χάος, το οποίο έμμεσα παράγει χάος στον κρατικό μηχανισμό. Οι «επαναστατικές» μέθοδοι μειώσεων κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού και οι νέες και προφανείς μειώσεις κατά την εκτέλεσή του, έχουν πάψει να είναι μεταβατικά μέτρα και έχουν γίνει ένα τακτικό φαινόμενο που διαταράσσει διαρκώς τον κρατικό μηχανισμό και, ως αποτέλεσμα της απουσίας σχεδίου στις μειώσεις που πραγματοποιούνται, τον διαταράσσει κατά τρόπο περιστασιακό και απρόβλεπτο.

Αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία της οικονομικής, πιστωτικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης που έχει ήδη ξεκινήσει. Αν δεν ληφθούν άμεσα εκτεταμένα, μελετημένα, προγραμματισμένα και δυναμικά μέτρα, αν συνεχιστεί η σημερινή απουσία ηγεσίας, αντιμετωπίζουμε το ενδεχόμενο μιας εξαιρετικά οξείας οικονομικής κατάρρευσης, η οποία θα συνεπάγεται αναπόφευκτα εσωτερικές πολιτικές επιπλοκές και πλήρη παράλυση της εξωτερικής μας αποτελεσματικότητας και ικανότητας δράσης. Και αυτό το τελευταίο, όπως θα καταλάβει ο καθένας, μας είναι πιο απαραίτητο τώρα από ποτέ- από αυτό εξαρτάται η μοίρα της παγκόσμιας επανάστασης και της εργατικής τάξης όλων των χωρών.

Αντίστοιχα στον τομέα των εσωτερικών σχέσεων του κόμματος βλέπουμε την ίδια λανθασμένη ηγεσία να παραλύει και να διαλύει το κόμμα· αυτό φαίνεται ιδιαίτερα καθαρά στην περίοδο της κρίσης που διανύουμε.

Δεν το εξηγούμε αυτό με την πολιτική ανικανότητα των σημερινών ηγετών του Κόμματος· αντίθετα, όσο κι αν διαφέρουμε από αυτούς στην εκτίμησή μας για τη κατάσταση και στην επιλογή των μέσων για την τροποποίησή της, υποθέτουμε ότι οι σημερινοί ηγέτες δεν θα μπορούσαν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες να μην διοριστούν από το Κόμμα στις εξέχουσες θέσεις της εργατικής δικτατορίας. Το εξηγούμε από το γεγονός ότι κάτω από την εξωτερική μορφή της επίσημης ενότητας έχουμε στην πράξη μια μονόπλευρη πρόσληψη ατόμων και μια κατεύθυνση των υποθέσεων που είναι μονόπλευρη και προσαρμοσμένη στις απόψεις και τις συμπάθειες ενός στενού κύκλου. Ως αποτέλεσμα μιας κομματικής ηγεσίας που παραμορφώνεται από τέτοιες στενές εκτιμήσεις, το κόμμα παύει σε σημαντικό βαθμό να είναι εκείνη η ζωντανή ανεξάρτητη συλλογικότητα που συλλαμβάνει με ευαισθησία τη ζωντανή πραγματικότητα, επειδή είναι συνδεδεμένη με αυτή την πραγματικότητα με χίλια νήματα. Αντ’ αυτού παρατηρούμε τη διαρκώς αυξανόμενη, και πλέον ελάχιστα συγκαλυμμένη, διαίρεση του κόμματος ανάμεσα σε μια γραμματειακή ιεραρχία και σε «ήσυχους ανθρώπους», ανάμεσα σε επαγγελματίες κομματικούς αξιωματούχους που στρατολογούνται από τα πάνω και στη γενική μάζα του κόμματος που δεν συμμετέχει στην κοινή ζωή.

Αυτό είναι ένα γεγονός που είναι γνωστό σε κάθε μέλος του Κόμματος. Τα μέλη του κόμματος που είναι δυσαρεστημένα με την τάδε απόφαση της κεντρικής επιτροπής ή ακόμη και μιας επαρχιακής επιτροπής, που έχουν την τάδε αμφιβολία στο μυαλό τους, που επισημαίνουν κατ’ ιδίαν το τάδε λάθος, παρατυπία ή αταξία, φοβούνται να μιλήσουν γι’ αυτό στις κομματικές συνεδριάσεις, και φοβούνται ακόμη και να μιλήσουν γι’ αυτό σε συζητήσεις, εκτός αν ο συνομιλητής τους είναι απόλυτα αξιόπιστος από την άποψη της «διακριτικότητας»· η ελεύθερη συζήτηση μέσα στο κόμμα έχει πρακτικά εξαφανιστεί, η κοινή γνώμη του κόμματος καταπνίγεται. Σήμερα δεν είναι το κόμμα, δεν είναι οι πλατιές μάζες του, που προωθούν και επιλέγουν τα μέλη των επαρχιακών επιτροπών και της Κεντρικής Επιτροπής του ΡΚΚ. Αντίθετα, η γραμματειακή ιεραρχία του κόμματος σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό στρατολογεί τα μέλη των διασκέψεων και των συνεδρίων, τα οποία γίνονται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό εκτελεστικές συνελεύσεις αυτής της ιεραρχίας.

Το καθεστώς που έχει εγκαθιδρυθεί στο εσωτερικό του κόμματος είναι εντελώς απαράδεκτο- καταστρέφει την ανεξαρτησία του κόμματος, αντικαθιστώντας το κόμμα με έναν στρατολογημένο γραφειοκρατικό μηχανισμό, ο οποίος δρα χωρίς αντίρρηση σε κανονικούς καιρούς, αλλά που αναπόφευκτα αποτυγχάνει σε στιγμές κρίσης και ο οποίος απειλεί να καταστεί εντελώς αναποτελεσματικός μπροστά στα σοβαρά γεγονότα που επίκεινται σήμερα.

Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί εξηγείται από το γεγονός ότι το καθεστώς της δικτατορίας μιας φράξιας μέσα στο κόμμα, η οποία στην πραγματικότητα δημιουργήθηκε μετά το Δέκατο Συνέδριο, έχει ξεπεράσει τον εαυτό της. Πολλοί από εμάς αποδέχτηκαν συνειδητά την υποταγή σε ένα τέτοιο καθεστώς. Η στροφή της πολιτικής το 1921, και στη συνέχεια η ασθένεια του συντρόφου Λένιν, απαιτούσε κατά τη γνώμη ορισμένων από εμάς μια δικτατορία μέσα στο κόμμα ως προσωρινό μέτρο. Άλλοι σύντροφοι από την αρχή υιοθέτησαν μια σκεπτικιστική ή αρνητική στάση απέναντι σε αυτό. Όσο κι αν συνέβαινε αυτό, μέχρι τη στιγμή του Δωδέκατου Συνεδρίου του κόμματος αυτό το καθεστώς είχε ξεπεράσει τον εαυτό του. Είχε αρχίσει να δείχνει την άλλη όψη του. Οι δεσμοί στο εσωτερικό του κόμματος άρχισαν να αποδυναμώνονται. Το κόμμα άρχισε να πεθαίνει. Οι ακραίες και προφανώς νοσηρές κινήσεις αντιπολίτευσης στο εσωτερικό του Κόμματος άρχισαν να αποκτούν αντικομματικό χαρακτήρα, αφού δεν υπήρχε συντροφική συζήτηση των φλεγόντων ζητημάτων. Μια τέτοια συζήτηση θα αποκάλυπτε χωρίς δυσκολία τον νοσηρό χαρακτήρα αυτών των κινήσεων τόσο στη μάζα του Κόμματος όσο και στην πλειοψηφία όσων συμμετείχαν σε αυτές. Τα αποτελέσματα ήταν παράνομες κινήσεις που τραβούσαν τα μέλη του κόμματος έξω από τα όρια του κόμματος και ένα διαζύγιο του κόμματος από τις εργαζόμενες μάζες.

Αν η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με αυτόν τον τρόπο δεν αλλάξει ριζικά στο άμεσο μέλλον, η οικονομική κρίση στη Σοβιετική Ρωσία και η κρίση της φραξιονιστικήςς δικτατορίας στο Κόμμα θα επιφέρει βαριά πλήγματα στην εργατική δικτατορία στη Ρωσία και στο Ρωσικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Με ένα τέτοιο φορτίο στους ώμους της, η δικτατορία του προλεταριάτου στη Ρωσία και ο ηγέτης της, το ΚΚΣΕ, δεν μπορούν να εισέλθουν στη φάση των επικείμενων νέων παγκόσμιων αναταραχών παρά μόνο με την προοπτική των ηττών σε όλο το μέτωπο του προλεταριακού αγώνα. Φυσικά θα ήταν εκ πρώτης όψεως το πιο απλό να διευθετηθεί το ζήτημα αποφασίζοντας ότι αυτή τη στιγμή, με βάση όλες τις συνθήκες, δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει κανένα περιθώριο να τεθεί το ζήτημα της αλλαγής της πορείας του κόμματος, να τεθούν στην ημερήσια διάταξη νέα και περίπλοκα καθήκοντα κ.λπ. κ.λπ. Αλλά είναι απολύτως προφανές ότι μια τέτοια άποψη θα ισοδυναμούσε με μια στάση επίσημου κλεισίματος των ματιών απέναντι στην πραγματική κατάσταση, αφού όλος ο κίνδυνος έγκειται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει πραγματική ενότητα στη σκέψη ή στη δράση μπροστά σε μια εξαιρετικά περίπλοκη εσωτερική και εξωτερική κατάσταση.

Ο αγώνας που διεξάγεται στο Κόμμα γίνεται τόσο περισσότερο οξύς όσο περισσότερο σιωπηλά και κρυφά εξελίσσεται. Αν θέτουμε αυτό το ζήτημα στην Κεντρική Επιτροπή, είναι ακριβώς για να επιτύχουμε την ταχύτερη και λιγότερο επώδυνη έξοδο από τις αντιθέσεις που διαλύουν το Κόμμα και να θέσουμε το Κόμμα χωρίς καθυστέρηση σε υγιή θεμέλια. Η πραγματική ενότητα στις απόψεις και στις πράξεις είναι απαραίτητη. Οι επικείμενες δυσκολίες απαιτούν ενιαία αδελφική, πλήρως συνειδητή, εξαιρετικά δυναμική, εξαιρετικά συγκεντρωμένη δράση από όλα τα μέλη του κόμματός μας. Το καθεστώς των φραξιών πρέπει να καταργηθεί, και αυτό πρέπει να γίνει σε πρώτη φάση από αυτούς που το δημιούργησαν· πρέπει να αντικατασταθεί από ένα καθεστώς συντροφικής ενότητας και εσωτερικής κομματικής δημοκρατίας.

Προκειμένου να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω και να ληφθούν τα μέτρα που είναι απαραίτητα για την έξοδο από την οικονομική, πολιτική και κομματική κρίση, προτείνουμε στην Κεντρική Επιτροπή ως πρώτο και επείγον βήμα να συγκαλέσει μια διάσκεψη των μελών της Κεντρικής Επιτροπής με τους πιο εξέχοντες και δραστήριους εργάτες του κόμματος, με την προϋπόθεση ότι ο κατάλογος των προσκεκλημένων θα πρέπει να περιλαμβάνει έναν αριθμό συντρόφων που έχουν απόψεις για την κατάσταση διαφορετικές από τις απόψεις της πλειοψηφίας της Κεντρικής Επιτροπής

Υπογραφές στη Δήλωση προς το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του ΡΚΚ σχετικά με την εσωτερική κομματική κατάσταση στις 15 Οκτωβρίου 1923.

[Οι υπογραφές είναι τοποθετημένες με τέτοιο τρόπο στο αντίγραφο από το οποίο έγινε αυτή η μετάφραση που είναι αδύνατο να είμαστε σίγουροι ότι έχει διατηρηθεί η αρχική σειρά. – E.H. Carr.]

Ε. Πρεομπραζένσκι

Μπ. Μπρεσλάβ

Λ. Σερεμπριάκοφ

Χωρίς να συμφωνώ με ορισμένα από τα σημεία αυτής της επιστολής που εξηγούν τα αίτια της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί, αλλά λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κόμμα βρίσκεται άμεσα αντιμέτωπο με ζητήματα που δεν μπορούν να επιλυθούν πλήρως με τις μεθόδους που εφαρμόζονται μέχρι σήμερα, συντάσσομαι πλήρως με το τελικό συμπέρασμα της παρούσας επιστολής.

Α. Μπελομπορόντοφ

Με τις προτάσεις συμφωνώ πλήρως, αν και διαφωνώ με ορισμένα σημεία της αιτιολόγησης.

Α. Ρόζενγκολτς

M. Άλσκι

Επί της ουσίας συμμερίζομαι τις απόψεις αυτής της έκκλησης. Η απαίτηση για μια άμεση και ειλικρινή προσέγγιση όλων των δεινών μας έχει γίνει τόσο επείγουσα, ώστε υποστηρίζω πλήρως την πρόταση να συγκληθεί το συνέδριο που προτάθηκε, προκειμένου να καθοριστούν πρακτικοί τρόποι διαφυγής από τις συσσωρευμένες δυσκολίες.

Αντόνοφ-Οφσέενκο

Α. Μπενεντόκτοφ

Ι. Ν. Σμιρνόφ

Γ. Πιατάκοφ

Β. Ομπολένσκι (Οσίνσκι)

Ν. Μουράλοφ

Τ. Σαπρόνοφ

Η κατάσταση στο Κόμμα και η διεθνής κατάσταση είναι τέτοια που απαιτεί, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, μια ασυνήθιστη προσπάθεια και συγκέντρωση των κομματικών δυνάμεων. Συντάσσομαι με τη δήλωση και τη θεωρώ αποκλειστικά ως μια προσπάθεια αποκατάστασης της ενότητας του Κόμματος και προετοιμασίας του για τα επερχόμενα γεγονότα. Είναι φυσικό ότι αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να τεθεί θέμα πάλης μέσα στο Κόμμα με οποιαδήποτε μορφή. Είναι απαραίτητο η Κεντρική Επιτροπή να εκτιμήσει νηφάλια τη θέση και να λάβει επείγοντα μέτρα για την απάλειψη της δυσαρέσκειας μέσα στο Κόμμα αλλά και στις μη κομματικές μάζες.

Α. Γκόλτσμαν

Α. Μαξιμόφσκι

Ντ. Σοσνόφσκι

Ντανισέφσκι

Ο. Σμίντελ

Ν. Βαγκανιάν

Ι. Στούτκοφ

Α. Λομπάνοφ

Ραφαΐλ

Σ. Βασιλτσένκο

Μιχ. Ζάκοφ

Α.Μ. Πουζάκοφ

Ν. Νικολάεφ

Δεδομένου ότι πρόσφατα ήμουν κάπως μακριά από τις εργασίες των κομματικών κέντρων, αποφεύγω να εκφέρω την κρίση μου για τις δύο πρώτες παραγράφους της εισαγωγικής ενότητας· για τα υπόλοιπα συμφωνώ.

Αβέριν

Συμφωνώ με την περιγραφή στο πρώτο μέρος της οικονομικής και πολιτικής κατάστασης της χώρας. Θεωρώ ότι στο μέρος που περιγράφει την εσωκομματική κατάσταση έχει παρεισφρήσει κάποια υπερβολή. Είναι απολύτως απαραίτητο να ληφθούν άμεσα μέτρα για τη διατήρηση της ενότητας του Κόμματος.

I. Μπογκουσλάφσκι

Π. Μεσιάτσεφ

T. Χορέτσκο

Δεν συμφωνώ με ορισμένες απόψεις στο πρώτο μέρος της δήλωσης- δεν συμφωνώ με ορισμένους από τους χαρακτηρισμούς της εσωτερικής κατάστασης του κόμματος. Ταυτόχρονα είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι η κατάσταση του κόμματος απαιτεί τη λήψη ριζοσπαστικών μέτρων, καθώς η κατάσταση στο κόμμα αυτή τη στιγμή δεν είναι υγιής. Συμμερίζομαι πλήρως την πρακτική πρόταση.

Α. Μπουμπνόφ

Α. Βορόνσκι

Β. Σμιρνόφ

Ε. Μπος

Ι. Μπικ

Β. Κοσσιόρ

Φ. Λοκάτσκοφ

Με την αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης συμφωνώ απόλυτα. Θεωρώ επικίνδυνη την αποδυνάμωση της πολιτικής δικτατορίας αυτή τη στιγμή, αλλά μια διευκρίνιση είναι απαραίτητη. Θεωρώ ότι μια διάσκεψη είναι απολύτως απαραίτητη.

Γκαγκάνοβιτς

Ντρόμπνις

Π. Κοβαλένκο

Α. Ε. Μίνκιν

Β. Γιακόβλεβα

Με την πρακτική πρόταση συμφωνώ πλήρως.

Β. Έλτσιν

Υπογράφω με τις ίδιες επιφυλάξεις με τον σύντροφο Μπουμπνόφ.

Λ. Λεβίτιν

Υπογράφω με τις ίδιες επιφυλάξεις με τον Μπουμπνόφ, αν και δεν συμφωνώ ούτε με τη μορφή ούτε με το ύφος, ο χαρακτήρας του οποίου με πείθει ακόμη περισσότερο να συμφωνήσω με το πρακτικό μέρος της δήλωσης.

Ι. Παλούντοφ

Δεν συμφωνώ πλήρως με το πρώτο μέρος που αναφέρεται στην οικονομική κατάσταση της χώρας· αυτή είναι πραγματικά πολύ σοβαρή και απαιτεί εξαιρετικά προσεκτική εξέταση, αλλά το Κόμμα δεν έχει παράξει μέχρι τώρα ανθρώπους που θα μπορούσαν να το καθοδηγήσουν καλύτερα από αυτούς που το καθοδηγούν μέχρι τώρα. Όσον αφορά το ζήτημα της εσωτερικής κατάστασης του κόμματος, θεωρώ ότι υπάρχει ένα ουσιαστικό στοιχείο αλήθειας σε όλα όσα λέγονται και θεωρώ ότι είναι απαραίτητο να ληφθούν επείγοντα μέτρα.

Φ. Σούντνικ

Μετάφραση: elaliberta.gr

«Η επιστολή του Τρότσκι προς την Κεντρική Επιτροπή» προέρχεται από την ανάρτηση, “Documents of the 1923 opposition. 1 Trotsky opens the attack”, Marxists Internet Archive, 16 Απριλίου 2007, https://www.marxists.org/history/etol/document/ilo/1923-lo/ch01.htm. Η «πλατφόρμα των 46» προέρχεται από την ανάρτηση: “Documents of the 1923 opposition. 2 The Platform of the 46”, Marxists Internet Archive, 16 Απριλίου 2007, https://www.marxists.org/history/etol/document/ilo/1923-lo/ch02.htm. Το εισαγωγικό κείμενο προέρχεται και από τις δύο αναρτήσεις.