Reform - Οι Εργατικοί τρέφουν το τέρας

Τρίτη 6 Μαΐου 2025, του Dave Kellaway

Ένα σχόλιο ξεχώριζε τις πρώτες πρωινές ώρες της εκλογικής νύχτας της περασμένης Πέμπτης: Το Reform «τους έφαγε για πρωινό». Ένα κόμμα με πέντε βουλευτές, που πριν από τις εκλογές του περασμένου Ιουλίου είχε καταφέρει να έχει μόνο έναν , έχει τώρα:

• το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων της βραδιάς,
• κέρδισε επαναληπτικές βουλευτικές εκλογές με μια αύξηση της τάξης του 17%
• κέρδισε 650 νέους δημοτικούς συμβούλους
• ελέγχει δέκα επαρχιακά συμβούλια για πρώτη φορά
• κέρδισε δύο δημαρχίες

προβλέπεται δημοκοπικά ότι έχει εθνικό ποσοστό ψήφων 30%, γεγονός που του δίνει την ευκαιρία να σχηματίσει ή να συμμετάσχει σε κυβέρνηση δεξιού συνασπισμού.

Όλες εκείνες οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών που έδειχναν το Reform στήθος με στήθος ή μπροστά από τους Εργατικούς και τους Συντηρητικούς δεν έχουν απλώς επιβεβαιωθεί αλλά ακόμη και βελτιωθεί. Τα μέλη του, που ξεπερνούν τις 120.000, έχουν ήδη ξεπεράσει τους Συντηρητικούς. Πλούσιοι χορηγοί, μεταξύ άλλων από τη χώρα του Τραμπ, έχουν ενισχύσει τα ταμεία του. Το να έχεις εκατοντάδες δημοτικούς συμβούλους όχι μόνο σου δίνει προφίλ και υλικούς πόρους, αλλά σου επιτρέπει να ενσωματώσεις το κόμμα σου στις τοπικές κοινωνίες. Αυτό με τη σειρά του καθιστά ευκολότερη την επόμενη φορά την προεκλογική εκστρατεία.

Οι δημοσιογράφοι έχουν σχολιάσει τη στροφή του Reform σε ένα πιο επαγγελματικό σχήμα. Πάνω από 80 αντιπρόσωποι και προσωπικό των Τόρις έχουν αποστατήσει. Αυτό αντικατοπτρίζεται επίσης στον τρόπο με τον οποίο έχουν δημιουργήσει ένα υγειονομικό κλοιό απέναντι στους ανθρώπους του Τόμι Ρόμπινσον, παρά τη συγγένεια ορισμένων μελών με την πολιτική του. Οι πιο ακραίες φωνές κρατήθηκαν σε μεγάλο βαθμό μακριά από τα μέσα ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της εκστρατείας. Οι επόμενοι στόχοι του Φάρατζ είναι οι εκλογές της Ουαλικής και της Σκωτσέζικης Βουλής.

Και οι Συντηρητικοί και οι Εργατικοί χτυπήθηκαν σκληρά

Με δεδομένο ότι οι έδρες αυτές κατακτήθηκαν για τελευταία φορά κατά τη διάρκεια της ακμής του Μπόρις Τζόνσον, αυτό σήμαινε ότι οι Συντηρητικοί έχασαν περισσότερες από τους Εργατικούς - 676 έδρες. Η ηγεσία τους πιέζεται, όπως και οι Εργατικοί, τόσο από τα δεξιά όσο και από τα αριστερά. Για παράδειγμα, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες τους νίκησαν στα νοτιοδυτικά και στο Σρόπσαϊρ, ενώ πήραν τον έλεγχο στο Οξφορντσάιρ και στο Γκλόστερσαϊρ.

Πολλοί ψηφοφόροι των Συντηρητικών, ιδίως οι Remainers, δεν εκτίμησαν την ολίσθηση της ηγεσίας προς τις πολιτικές του Reform. Από την άλλη πλευρά, άνθρωποι όπως ο ηττημένος υποψήφιος για την ηγεσία, Ρόμπερτ Τζένρικ, πιέζουν για συμφωνίες με το Reform.

Ο Ρις Μογκ (πρώην βουλευτής των Συντηρητικών) θεώρησε μάλιστα ότι ήταν μια καλή βραδιά για τη «Δεξιά». Προφανώς μια επιλογή για αυτούς τους ανθρώπους είναι μια αναδιαμόρφωση της δεξιάς όπου το Reform είναι ισότιμος ή κυρίαρχος εταίρος. Η ιταλική παραδοσιακή Δεξιά έχει συγχωνευτεί σε έναν επιτυχημένο πολιτικό συνασπισμό με τους μεταφασιστές Αδελφούς της Ιταλίας με επικεφαλής την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι.

Οι εκπρόσωποι των Εργατικών φάνηκαν έκπληκτοι από τα αποτελέσματα. Προφανώς η απροθυμία των παραδοσιακών υποστηρικτών τους είτε να προσέλθουν είτε να ψηφίσουν το κόμμα οφείλεται πραγματικά στο χάος που άφησαν οι Συντηρητικοί μετά από δεκατέσσερα χρόνια. Οι Εργατικοί πρέπει να πάρουν «δύσκολες αποφάσεις» εξαιτίας των Συντηρητικών, «οπότε αλήθεια δεν φταίμε εμείς».

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ανέφεραν ότι το χειμερινό επίδομα καυσίμων και οι περικοπές για τα άτομα με αναπηρία ήρθαν στο προσκήνιο. Θα μπορούσαν να είχαν γίνει και άλλες πολιτικές επιλογές: για το ανώτατο όριο των επιδομάτων για δύο παιδιά, την περικοπή του χειμερινού επιδόματος καυσίμων, την άγρια μείωση των επιδομάτων για άτομα με αναπηρία/ασθένεια ή την υποχώρηση των πράσινων πολιτικών. Από τη στιγμή που αποκλείεις τη φορολόγηση των πλουσίων, την αλλαγή αυθαίρετων φορολογικών κανόνων ή τη μεταβίβαση πόρων σε κοινή ιδιοκτησία, είσαι εγκλωβισμένος. Ειδικά αν θέλεις να εφαρμόσεις έστω και μέτριες σοσιαλδημοκρατικές πολιτικές.

Η ηγεσία των Εργατικών φαίνεται επίσης να πιστεύει ότι οι αποτρόπαιες πολιτικές για την Παλαιστίνη, τη διεθνή βοήθεια, τις γυναίκες του κινήματος Waspi^[1] ή τα δικαιώματα των τρανς δεν θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στους ψηφοφόρους. Συνήθως οι νέες κυβερνήσεις επωφελούνται από ένα μήνα του μέλιτος, όπου οι ψηφοφόροι περιμένουν κάποιου είδους αλλαγή και είναι ευχαριστημένοι με τις πρώτες πολιτικές. Οι σιδερένιοι δημοσιονομικοί κανόνες της Ριβς [ΣτΜ: Ρέιτσελ Ριβς, υπουργός οικονομικών της κυβέρνησης Στάρμερ] έχουν περιορίσει πόσα καλούδια μπορεί να διαθέσει στους ψηφοφόρους.

Σίγουρα, επίσης, η μεγάλη μείωση των μελών λόγω της επίθεσης κατά της αριστεράς σήμανε μια αποψίλωση του κόμματος, η οποία προφανώς επηρεάζει τη λειτουργία του σε κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις. Το Reform μπόρεσε να αναμετρηθεί με τους Εργατικούς στις επαναληπτικές εκλογές του Ράνκορν σε αυτό το έδαφος και μπορεί κανείς να φανταστεί ότι αυτή η ιστορία επαναλήφθηκε σε πολλές μάχες για τα νομαρχιακά συμβούλια.

Ποιο είναι το μέλλον για τους Εργατικούς;

Δύο επιλογές διαφαίνονται. Πριν χαθεί το Ράνκορν, στα δεξιά του κόμματος και σίγουρα μέσα στον κεντρικό μηχανισμό του υπήρχε ήδη συζήτηση για την ευκαιρία που θα παρείχε η ήττα στους Εργατικούς να αγκαλιάσουν ακόμη περισσότερο τις αντιμεταναστευτικές πολιτικές του Reform και να αντιγράψουν τη λεγόμενη anti-woke ατζέντα του. Ο Τζόναθαν Χίντερ, βουλευτής για το Πεντλ και το Κλίθερο, δήλωσε πρόσφατα:

«Πάρα πολλοί άνθρωποι της εργατικής τάξης βλέπουν τους Εργατικούς ως το κόμμα των μεταναστών, των μειονοτήτων, των ανθρώπων που παίρνουν επιδόματα» (η Βρετανία χρειάζεται) «να μειώσει δραστικά τη μετανάστευση, πολύ γρήγορα, και αυτό μπορεί να σημαίνει ότι μερικές φορές πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις αποφάσεις της κυβέρνησης έναντι των διεθνών νομικών περιορισμών». Μιλώντας για την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), η οποία έχει συχνά αντιμετωπίσει κριτική από τη δεξιά για αποφάσεις που σταματούν τις απελάσεις, ο Χίντερ είπε: «Νομίζω ότι είναι αρκετά σαφές ότι δεν λειτουργεί»^[2].

Άλλοι στην ηγεσία πιστεύουν ότι δεν χρειάζεται να αλλάξει πολύ η πορεία, αφού σε περίπτωση μιας αναπτυσσόμενης κυβέρνησης Reform ή Reform/Συντηρητικών θα υπάρξει ένα προοδευτικό, «πανικόβλητο», αντανακλαστικό προς τους Εργατικούς^[3] για να αναχαιτιστεί η «νεοφασιστική» απειλή. Θα μπορούσαμε να το βαφτίσουμε αυτό ελιγμό Μακρόν από τον Γάλλο πρόεδρο που εξελέγη δύο φορές καθώς οι αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις συσπειρώθηκαν σε αυτόν για να εμποδίσουν την Μαρίν Λεπέν να γίνει πρόεδρος. Το πρόβλημα είναι ότι το εκλογικό σύστημα εδώ δεν λειτουργεί σε δύο γύρους, πράγμα που σημαίνει ότι δημιουργεί λιγότερο πανικό μέχρι να βγουν τα τελικά αποτελέσματα.

Όπως είδαμε την Πέμπτη, το αντιδημοκρατικό σύστημα first past the post [ΣτΜ: ο πρώτος τα παίρνει όλα] κάνει άγριες διακρίσεις εις βάρος των μικρότερων κομμάτων... μέχρι να ξεπεράσουν το όριο των δύο κομμάτων. Το Reform κέρδιζε πολλές έδρες με πολύ λιγότερο από το 50% των ψήφων. Ακριβώς όπως οι Εργατικοί κέρδισαν την περίφημη συντριπτική τους νίκη με 34% της λαϊκής ψήφου, τίποτα δεν εμποδίζει το Reform να επαναλάβει αυτό το κατόρθωμα - ιδίως αν καταλήξει σε συμφωνία με τους Συντηρητικούς.

Από την άλλη πλευρά, φωνές ακόμη και εκτός της Ομάδας Σοσιαλιστικής Εκστρατείας, όπως η βουλευτής Ρέιτσελ Μάσκελ από το Γιορκ Σέντραλ, υποστηρίζουν ότι ο Στάρμερ πρέπει να κάνει στροφή σε πολιτικές όπως το επίδομα καυσίμων για συνταξιούχους ή οι πληρωμές του επιδόματος PIP για άτομα με αναπηρία. Ίσως μάλιστα να υπάρξει κάποια πίεση από το εσωτερικό του υπουργικού συμβουλίου για να γίνουν τουλάχιστον μικρές αλλαγές που θα μπορούσαν να αποδειχθούν ότι ανταποκρίνονται σε τέτοιες ανησυχίες.

Η Νταϊάν Άμποτ [ΣτΜ: Βουλεύτρια των Εργατικών] είναι σαφέστερη, δηλώνοντας ότι το μότο που δόθηκε από τον Στάρμερ μετά τα αποτελέσματα της ταχύτερης και ισχυρότερης υλοποίησης του Σχεδίου για την Αλλαγή πρέπει να αλλάξει. Μία από τις λίγες νικήτριες υποψήφιες, η δήμαρχος του Ντονκάστερ, Ρος Τζόουνς, έσκισε το εγχειρίδιο του κόμματος και επιτέθηκε στις πολιτικές του Στάρμερ για τους συνταξιούχους και τα άτομα με αναπηρία. Διεξήγαγε μάλιστα εκστρατεία εναντίον τους και οργάνωσε πολιτικές στην περιοχή της για τον μετριασμό των επιπτώσεών τους. Πιθανώς οι προσπάθειες ανεξαρτητοποίησής της την βοήθησαν να κρατήσει τη δημαρχία παρά τη σφοδρή επίθεση του Reform.

Πως αποτυγχάνει η τακτική των Εργατικών απέναντι στο Reform

Για την Αριστερά είναι σαφές ότι οι καλλωπιστικές αλλαγές δεν μπορούν να νικήσουν το Reform ούτε η αφηρημένη καταγγελία τους ως ρατσιστές ή ακόμα πιο αδέξια ως ναζί. Αν οι άνθρωποι είναι θυμωμένοι και απογοητευμένοι από την πολιτική διαδικασία και το κόστος ζωής, πρέπει να τους πείσεις ότι θα βελτιώσεις τη ζωή τους - όχι να κόψεις τα επιδόματά τους ή να μην κάνεις τίποτα για να βελτιώσεις τις τοπικές δημόσιες υπηρεσίες.

Πρέπει να δείξεις στους ανθρώπους από πού θα πάρεις τα χρήματα για να πληρώσεις για να βελτιώσεις τη ζωή τους. Ξέρουν ότι υπάρχει άφθονος πλούτος στην κοινωνία για να καλύψει αυτόν τον λογαριασμό. Πρέπει να είστε ειλικρινείς και να πείτε ότι μπορείτε να κάνετε συγκεκριμένα σχέδια για έναν φόρο στον πλούτο και υψηλότερους φόρους στα εταιρικά κέρδη. Αν η απάντηση του Στάρμερ είναι απλώς να φλυαρεί και να μιλάει για ανάπτυξη, τότε θα συνεχίσει να ταΐζει το τέρας του Reform.

Κατά τη διάρκεια των γενικών εκλογών οι Εργατικοί διευκόλυναν το Reform. Απέσυραν ακόμη και έναν αξιόπιστο, δυναμικό υποψήφιο που ήταν αντίπαλος του Φάρατζ στο Κλάκτον. Πολύ λίγο υλικό κυκλοφόρησε με στόχο το Reform. Οι μεγάλοι στρατηγοί, όπως ο Μόργκαν Μακ Σουίνι, πίστευαν ότι το Reform θα χτυπούσε χειρότερα τους Συντηρητικούς και θα άνοιγε την πύλη για μια συντριπτική νίκη.

Το έκανε, αλλά αυτό ήταν βραχυπρόθεσμο. Μόλις 9 μήνες μετά την ανελέητη πανωλεθρία και βλέπουμε ήδη τις συνέπειες. Από τη στιγμή της ανόδου του Reform στις δημοσκοπήσεις, οι Εργατικοί μεταπήδησαν από το να το αγνοούν στο να αντικατοπτρίζουν τις πολιτικές του. Εξ ου και η Ιβέτ Κούπερ [Στμ: Υπουργός Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου] καυχιέται συνεχώς για το πόσες απελάσεις πραγματοποιεί και διατυμπανίζει την εθνοτική/μεταναστευτική καταγραφή των παραβατών.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας στο Ράνκορν η υποψήφια παρακινήθηκε από τον μηχανισμό να ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για το κλείσιμο του τοπικού ξενώνα ασύλου, παρά τα προηγούμενα φιλόξενα σχόλιά της για τους αιτούντες άσυλο. Ακόμη και η ίδια αισθάνθηκε (αργότερα) ότι η γλώσσα που χρησιμοποίησε γύρισε μπούμερανγκ. Πάντα υπεκφεύγοντας, όταν οι Εργατικοί έχασαν το Ράνκορν η επίσημη ανακοίνωση τόνιζε ότι ήταν μόνο για λίγες ψήφους που το έχασαν - τι γίνεται με τις άλλες 15.000;

Οι Εργατικοί αντιμετωπίζουν τώρα έναν αντίπαλο που δεν βαρύνεται από τα χρόνια λιτότητας των Συντηρητικών ή από την πανδημική ανικανότητα και αναλγησία. Προς το παρόν είναι επίσης ένας αντίπαλος που μοιάζει με αλλαγή και καινοτομία για πολλούς ψηφοφόρους.

Ένας εκλογικός χώρος στα αριστερά των Εργατικών

Στο πλαίσιο της απώλειας 186 συμβούλων από τους Εργατικούς και της 45ης και πλέον ασφαλέστερης κοινοβουλευτικής έδρας, οι Πράσινοι διατήρησαν ικανοποιητικά τα ποσοστά τους και συνέχισαν να αυξάνουν τους αριθμούς των νέων συμβούλων τους. Η Τζέσικα Έλγκοτ, η οποία δεν είναι εχθρική προς την κυβέρνηση Στάρμερ, δίνει πολλά στοιχεία στο άρθρο της^[4] ότι οι Εργατικοί συνεχίζουν να χάνουν περισσότερες ψήφους προς την αριστερή και προοδευτική τους πλευρά παρά προς το Reform. Υπάρχει ένας προοδευτικός χώρος στα αριστερά των Εργατικών.

Στο Πρέστον ο Mάικλ Λαβαλέτ και δύο άλλοι ανεξάρτητοι που τάσσονται υπέρ των Παλαιστινίων και κατά της λιτότητας κέρδισαν έδρες. Η τοπική μουσουλμανική κοινότητα, όπως στις περισσότερες περιοχές όπου αποτελεί σημαντική μειονότητα σε ένα δημοτικό διαμέρισμα, δεν επέστρεψε στην παραδοσιακή τους στέγη στους Εργατικούς.

Οι τόσο έξυπνοι στρατηγικοί αναλυτές πιστεύουν ότι η Παλαιστίνη είναι ένα είδος διαδικτυακής αναφοράς που σήμερα είναι εδώ και αύριο θα φύγει και ότι αυτοί οι ψηφοφόροι δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε. Δεν βλέπουν ότι η σχεδόν απόλυτη σιωπή, ή ακόμα χειρότερα η συμπαιγνία, της κυβέρνησης για τη γενοκτονία, το μπλοκάρισμα της βοήθειας και η αποστολή βρετανικών όπλων σημαίνει ότι δεν υπάρχει επιστροφή.

Η εμπειρία του Πρέστον δείχνει επίσης μια χαμένη ευκαιρία για τις πολιτικές δυνάμεις στα αριστερά των Εργατικών. Η συνεχιζόμενη συζήτηση για το αν θα έπρεπε να ξεκινήσει ένα νέο κόμμα της ευρύτερης αριστεράς πρώτα σε τοπικό επίπεδο πριν από οποιαδήποτε εθνική διακήρυξη σήμαινε ότι δεν υπήρξε σχεδόν καμία συντονισμένη αριστερή εκλογική παρέμβαση σε αυτές τις εκλογές. Μια τέτοια εξέλιξη θα έκανε τη διαφορά, μεταξύ άλλων και για το πόσο καλά μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα μαζικό κίνημα αντίστασης στο Reform και τον αντιμεταναστευτικό ρατσισμό του.

Η Αντρέα Τζένκινς του Reform δεν έχασε χρόνο να προτάξει τη μοχθηρή αντιμεταναστευτική ρητορική της. Στη νικητήρια ομιλία της ως νέα δήμαρχος του Λίνκολνσαϊρ είπε ότι δεν θα πρέπει να υπάρξουν πλέον άλλοι ξενώνες ασύλου, αλλά να τους αφήσουμε να ζουν σε σκηνές όπως στη Γαλλία.

Ο καθηγητής Τζον Κέρτις και άλλοι έχουν δίκιο να δηλώνουν ότι το δικομματικό σύστημα δεν λειτουργεί σήμερα. Σε ορισμένες περιπτώσεις έχουμε πεντακομματικό σύστημα και πολλές έδρες κερδίζονται από υποψηφίους που δεν πλησιάζουν καν την πλειοψηφία του 50%+1. Δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε μια πιθανή επιστροφή στα δύο κόμματα, ιδίως αν το κόμμα των Συντηρητικών πεθάνει ή συγχωνευθεί με το Reform, αλλά προς το παρόν η πολιτική αστάθεια είναι εδώ για να μείνει.

Και αυτή η νέα πραγματικότητα δημιουργεί μια πιο ευνοϊκή ευκαιρία για μια νέα μαζική αριστερή εκλογική εναλλακτική λύση. Μόλις οι άνθρωποι αλλάξουν την ψήφο τους, μπορεί να το ξανακάνουν για ένα άλλο πιο προοδευτικό κόμμα. Ωστόσο, η Αριστερά θα πρέπει να εξακολουθεί να υποστηρίζει ένα σωστό σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης (PR), όπως το ίδιο το συνέδριο των Εργατικών έχει συμφωνήσει. Κατ' αρχήν και στην πράξη είναι πιο δημοκρατικό και θα μπορούσε να μειώσει τη μαζική (ακόμη και πλειοψηφική σε αυτές τις τοπικές εκλογές) αποξένωση από το πολιτικό σύστημα. Θα έδινε επίσης δίκαιες ευκαιρίες στους Πράσινους και σε οποιαδήποτε νέα αριστερή εναλλακτική λύση.

Οι Εργατικοί δεν θα αντιμετωπίσουν πραγματικά το Reform. Είναι ευθύνη της Αριστεράς να προσφέρει και αντιπολίτευση στους δρόμους, στις πολιτικές καμπάνιες και εκλογικά στον Φάρατζ και το κόμμα του. Πρέπει να αποκαλύψουμε τα ψέματα και τις αντιφάσεις στις πολιτικές του Reform. Θα υπάρξει άμεση εστίαση σε εκείνα τα συμβούλια που κέρδισε αυτή την Πέμπτη. Ο Φάρατζ υπόσχεται περικοπές σαν του Ντογκ και επιθέσεις στις πρακτικές ίσων ευκαιριών και διαφορετικότητας. Οι τοπικές καμπάνιες που συνδέονται με τα συνδικάτα των εργαζομένων στα δημοτικά συμβούλια θα είναι απαραίτητες.

Παρόλο που είναι σαφές ότι η κύρια οργάνωση της απάντησής μας στο Reform θα βασιστεί σε ακτιβιστές έξω από τους Εργατικούς, θα πρέπει ακόμα να αναζητήσουμε υποστήριξη από κάθε αριστερό ή ακόμα και μετριοπαθή αριστερό βουλευτή που είναι διατεθειμένος να μιλήσει ενάντια στον Φάρατζ και τις πολιτικές της κυβέρνησης που τροφοδοτούν την υποστήριξή του. Η επιτυχία του Reform κάνει τη συζήτηση για ένα νέο αριστερό κόμμα ακόμα πιο επείγουσα.

Dave Kellaway

https://anticapitalistresistance.org/reform-labour-is-feeding-the-monster/

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

^[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Women_Against_State_Pension_Inequality

^[2] https://labourlist.org/2025/04/hinder-blue-labour-immigration-debate/

^[3] https://www.theguardian.com/news/ng-interactive/2025/may/03/what-will-labour-do-next-local-elections-reform-uk-left-right

^[4] https://www.theguardian.com/news/ng-interactive/2025/may/03/what-will-labour-do-next-local-elections-reform-uk-left-right