Τραπεζική κρίση. Να κοινωνικοποιήσουμε τον χρηματοπιστωτικό τομέα και να αντιταχθούμε στη δημιουργία νέων κολοσσιαίων χρηματοπιστωτικών τεράτων!
BFS Ζυρίχης [1]
ΠΗΓΗ: https://sozialismus.ch/
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: elaliberta.gr
Από την Κυριακή, 19 Μαρτίου 2023, είναι σαφές ότι η προβληματική ελβετική τράπεζα Credit Suisse θα εξαγοραστεί από την ανταγωνίστριά της UBS. Αυτό το νέο τερατώδες μεγαθήριο, ωστόσο, δημιουργήθηκε μόνο επειδή για άλλη μια φορά το ελβετικό κράτος παρενέβη, αναγκάζοντας τους μισθωτούς να πληρώσουν ένα μερίδιο των ζημιών μιας μεγάλης τράπεζας. Ο πληθυσμός πληρώνει έτσι την αποτυχία των τραπεζών και εξασφαλίζει τα μπόνους και τα μερίσματα των υπευθύνων για την καταστροφή αυτή.
Καμία κοινωνικοποίηση των ζημιών: Δεν θα πληρώσουμε για τις δικές σας κρίσεις!
Το βράδυ της Κυριακής, το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, οι επικεφαλής της Εθνικής Τράπεζας και της Αρχής Χρηματοοικονομικών Αγορών (Finma) καθώς και οι δύο πρόεδροι Axel Lehmann (CS) και Colm Kelleher (UBS) ανακοίνωσαν ότι η Credit Suisse θα απορροφηθεί έναντι τριών δισεκατομμυρίων φράγκων. Ωστόσο, η εξαγορά κατέστη δυνατή μόνο επειδή η Ελβετική Συνομοσπονδία χορήγησε εγγυήσεις στην UBS ύψους 209 δισεκατομμυρίων φράγκων. Ο δημόσιος τομέας θα συνεισφέρει εννέα δισεκατομμύρια για τις ζημίες της CS και 200 δισεκατομμύρια θα διατεθούν στις δύο τράπεζες με τη μορφή δανείων, τα μισά από τα οποία θα εγγυηθεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τα άλλα μισά η SNB. Αυτό σημαίνει ότι θα αναληφθούν τυχόν αθετήσεις δανείων, κάτι που θα καταστεί ιδιαίτερα πιθανό εάν η χρηματοπιστωτική κρίση που ξεκίνησε στις ΗΠΑ μετά την πτώχευση της Silicon Valley Bank συνεχίσει να εξαπλώνεται. Τις συνέπειες της απάτης των ιδιωτών πληρώνουν, επομένως, για άλλη μια φορά οι μισθωτοί μέσω των φόρων τους.
Επιπλέον, περισσότεροι από 10.000 υπάλληλοι της τράπεζας θα απολυθούν τους επόμενους μήνες, συμπεριλαμβανομένων δεκάδων εκπαιδευόμενων CS που δεν θα προσληφθούν από την UBS.
Το διοικητικό συμβούλιο και οι διευθυντές της CS, από την άλλη πλευρά, δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν, παρόλο που έχουν οδηγήσει έναν παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό όμιλο στα βράχια και έχουν σημειώσει ζημίες 3,2 δισεκατομμυρίων ελβετικών φράγκων τα τελευταία δέκα χρόνια. Την ίδια περίοδο, η CS έχει καταβάλει δεκάδες δισεκατομμύρια σε μπόνους. Αυτά για την "εταιρική υπευθυνότητα". Τόσο πολύ για την "εταιρική ευθύνη". Το αποκορύφωμα του θράσους είναι ότι η CS ανακοίνωσε αμέσως μετά την εξαγορά της από την UBS ότι θα συνεχίσει να καταβάλλει μπόνους. Ο επόμενος γύρος "πλουτισμού εις βάρος του δημοσίου" έχει ήδη προγραμματιστεί για τις 24 Μαρτίου.
Το αστικό κράτος δικαίου είναι μια φάρσα!
Είναι επίσης αξιοσημείωτο πόσο λίγο σεβασμό δείχνουν οι ελβετικές αρχές για το δικό τους κράτος δικαίου όταν οι φίλοι τους στον ιδιωτικό τομέα αντιμετωπίζουν προβλήματα. Όπως και στην περίπτωση της διάσωσης της UBS το 2008, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο αποφάσισε να διασώσει την CS με νόμο έκτακτης ανάγκης, παρακάμπτοντας το κοινοβούλιο και τον λαό. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία κατά τη φιλελεύθερη λογική θα έπρεπε να ελέγχει τέτοιες συγχωνεύσεις και να καταπολεμά τη δημιουργία μονοπωλίων, υποβιβάστηκε σε παρατηρητή. Και το δικαίωμα των μετόχων ακυρώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες προκειμένου να αποτραπεί το βέτο των μετόχων των τραπεζών.
Οι πρωταγωνιστές και οι αστοί πολιτικοί δικαιολογούν αυτόν τον αντιδημοκρατικό ελιγμό με τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών, η οποία θα κινδύνευε από μια ανεξέλεγκτη κατάρρευση της CS. Οι ελβετικές αρχές δεν θα είχαν άλλη επιλογή από το να σώσουν την CS με δημόσιο χρήμα, διότι διαφορετικά θα διακινδύνευαν έναν παγκόσμιο σεισμό στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Οι καπιταλιστικοί μηχανισμοί - και όχι οι αόριστοι κύκλοι των ελίτ, όπως θέλουν να μας κάνουν να πιστεύουμε οι αφηγήσεις συνωμοσίας - κρατούν τον πληθυσμό όμηρο, όπως έκαναν όταν διασώθηκε η UBS το 2008. Η σταθερότητα της χρηματοπιστωτικής αγοράς είναι επίσης απλώς μια άλλη λέξη για την εγγύηση των εταιρικών κερδών και τον πλουτισμό των πλουσίων.
Μια προαναγγελθείσα καταστροφή
Η κατάρρευση της CS είναι το τελευταίο επεισόδιο σε μια μακρά αλυσίδα σκανδάλων, διαφθοράς και κερδοσκοπίας στην οποία έχει εμπλακεί η τράπεζα τα τελευταία χρόνια.
Στην υπόθεση Spygate του 2019, έγινε γνωστό ότι ο τότε διευθύνων σύμβουλος της CS Tidjane Thiam είχε βάλει να κατασκοπεύσουν τον επικεφαλής της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων Iqbal Khan από φόβο ότι θα μετέφερε εμπιστευτικές πληροφορίες στον νέο του εργοδότη (UBS).
Το 2021 και το 2022, η CS κερδοσκόπησε και κατέγραψε ζημίες δισεκατομμυρίων όταν χρεοκόπησαν το αμερικανικό hedge fund Archegos (2021) και η χρηματοπιστωτική εταιρεία Greensill (2022).
Στις "Διαρροές Suisse" του 2022, οι δημοσιογράφοι αποκάλυψαν πώς η CS φλέρταρε μέχρι σήμερα δικτάτορες και εγκληματίες ως πελάτες και τους βοήθησε να κρύψουν και να ξεπλύνουν τα χρήματά τους.
Τέλικά, οι εγκληματικές πρακτικές της CS οδήγησαν στην καταδίκη της σε αρκετές υποθέσεις και στην καταβολή προστίμων και αποζημιώσεων ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ, επειδή είχε αμελήσει το καθήκον της μέριμνας και έτσι επέτρεψε τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη φοροδιαφυγή.
Όλα αυτά οδήγησαν στο γεγονός ότι οι πελάτες απέσυραν τα χρήματά τους από την CS, η τράπεζα αντιμετώπισε προβλήματα ρευστότητας παρά τα υπάρχοντα ίδια κεφάλαια και τελικά κινδύνευσε να μην είναι πλέον σε θέση να ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της. Και παρ' όλα αυτά τα σκάνδαλα, τόσο ο πρόεδρος της CS Lehmann όσο και οι ελβετικές αρχές έχουν το θράσος να ισχυρίζονται στη συνέντευξη Τύπου της 19ης Μαρτίου ότι για την κατάρρευση της CS ευθύνονται κυρίως "φήμες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης".
Συγκέντρωση κεφαλαίων
Η κοινωνικοποίηση των ζημιών δεν είναι το μόνο χαρακτηριστικό στοιχείο στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι οικονομικές κρίσεις στον καπιταλισμό. Κάθε κρίση οδηγεί επίσης σε περαιτέρω συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου. Λιγότερο ανταγωνιστικοί κλάδοι και επιχειρήσεις καταργούνται, αλλά ταυτόχρονα πραγματοποιούνται νέες επενδύσεις χάρη στις άμεσες ή έμμεσες κρατικές ενισχύσεις. Εταιρείες αγοράζονται και τα μερίδια αγοράς τους απορροφώνται. Αυτό επιτρέπει στους "κυρίαρχους της αγοράς" (στην περίπτωσή μας η UBS) να συγκεντρώνουν ακόμη περισσότερο πλούτο και δύναμη στα χέρια τους, προσπαθώντας συνεχώς να αυξάνουν την παραγωγικότητά τους (αύξηση της παραγωγής αγαθών ή υπηρεσιών σε δεδομένη χρονική περίοδο) και την κερδοφορία τους (ποσοστό κέρδους).
Η εξαγορά της CS θα δημιουργήσει τώρα έναν χρηματοπιστωτικό κολοσσό που θα είναι ακόμη πιο "πολύ μεγάλος για να αποτύχει". Οι διαβεβαιώσεις των ελβετικών αρχών ότι η διευρυμένη UBS θα πρέπει να αυξήσει εκ νέου το μετοχικό της κεφάλαιο και ότι οι κρατικές ρυθμίσεις της χρηματοπιστωτικής αγοράς θα πρέπει να αυστηροποιηθούν για άλλη μια φορά δεν αλλάζουν τίποτα σε αυτό. Το γεγονός ότι οι κανονισμοί αυτοί παραμένουν χάρτινες τίγρεις για τις μεγάλες τράπεζες αποδεικνύεται ακριβώς από την κατάρρευση της CS, η οποία, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που επιβλήθηκαν στις τράπεζες μετά τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση του 2007/08, δεν θα έπρεπε να είχε συμβεί καθόλου.
Για την κοινωνικοποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα!
Το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο απέδειξε ότι, κατ' αρχήν, είναι δυνατόν μια κυβέρνηση να δράσει γρήγορα και να συγκεντρώσει δισεκατομμύρια όταν υπάρχει μια σοβαρή κατάσταση. Με τον ίδιο τρόπο, το ελβετικό κίνημα της Απεργίας για το Κλίμα διερωτήθηκε δικαίως, σε συζήτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες ώρες, αν τα μέσα διαβίωσής μας (ξεκινώντας από τη γη) δεν είναι επίσης "πολύ μεγάλα για να αποτύχουν".
Σε αυτή την περίπτωση, εξάλλου, το ελβετικό κράτος έδειξε με τη συμπεριφορά του ότι κάθε άλλο παρά ουδέτερο είναι και ότι προτιμά να παρέμβει μαζικά για να σώσει μια τράπεζα παρά για να σώσει το κλίμα. Τα αστικά κράτη, με τις κοινοβουλευτικές και κυβερνητικές δομές τους, δημιουργήθηκαν τον 19ο και τον 20ό αιώνα για να επιτρέψουν στις ιδιωτικές επιχειρήσεις να ανταγωνίζονται όσο το δυνατόν πιο κερδοφόρα και όχι για να προσφέρουν στους εργαζόμενους όσο το δυνατόν πιο ξέγνοιαστη και χωρίς εργασία ζωή, σε αρμονία με το περιβάλλον. Και αυτό ακριβώς συμβαίνει ακόμη και σήμερα.
Επομένως, είναι εντελώς λανθασμένη η προσέγγιση όταν τα αριστερά κόμματα καλούν τώρα να εκδικηθούμε τους αστούς στις εκλογές για το Εθνικό Συμβούλιο - δηλαδή μέσα στο αστικό κοινοβούλιο - το φθινόπωρο. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η οικοδόμηση μιας κοινωνικής αντί-εξουσίας: χρειαζόμαστε ένα πλατύ κοινωνικό κίνημα που θα σπάσει τους κανόνες του παιχνιδιού των κυρίαρχων τάξεων και θα στοχεύει στρατηγικά την ατομική ιδιοκτησία των επιχειρήσεων. Η UBS και η CS επένδυσαν δισεκατομμύρια σε εταιρείες και έργα που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα και καταστρέφουν το κλίμα. Ως αποτέλεσμα, οι δύο μεγάλες τράπεζες ευθύνονται για διπλάσιες εκπομπές CO2 σε σχέση με την υπόλοιπη Ελβετία. Συνεπώς, οι τράπεζες πρέπει να στερηθούν την εξουσία λήψης αποφάσεων σχετικά με τις επενδύσεις τους. Ο τραπεζικός τομέας πρέπει να απαλλοτριωθεί και να τεθεί στην υπηρεσία της κοινωνίας και της κοινωνικο-οικολογικής αναδιάρθρωσης της οικονομίας.
Δεν θα πληρώσουμε για τις κρίσεις σας: απαλλοτριώστε την CS και την UBS!
Για την κοινωνικοποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα και την οικολογική-κοινωνική αναδιάρθρωση της οικονομίας και της κοινωνίας!
[1] Το Κίνημα για τον Σοσιαλισμό (BFS/MPS) είναι μια αντικαπιταλιστική οργάνωση που δραστηριοποιείται σε όλη την Ελβετία. Από την ίδρυσή της το 2002, έχει δραστηριοποιηθεί ιδιαίτερα σε θέματα οικολογίας, μετανάστευσης, αντιρατσισμού, φεμινισμού και του κόσμου της εργασίας. Είναι τμήμα της 4ης Διεθνούς
