Ισραηλινός βομβαρδισμός των νότιων προαστίων της Βηρυτού στις αρχές Οκτωβρίου 2024 [REUTERS/Amr Abdallah Dals].
Gilbert Achcar
Η κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο δεν είναι «θεϊκή νίκη»
Θα μπορούσε η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου να είναι μια νέα «θεϊκή νίκη»; Έτσι χαρακτήρισε η Χεζμπολλάχ τη συμφωνία που τερμάτισε την ισραηλινή επίθεση στον Λίβανο το 2006. Στη συνέχεια, το κόμμα ανάρτησε τη φράση αυτή σε τεράστιες διαφημιστικές αφίσες με τη φωτογραφία του γενικού γραμματέα του, Χασάν Νασράλλα, κάνοντας ένα ξεκάθαρο λογοπαίγνιο, καθώς το σύνθημα θα μπορούσε να διαβαστεί τόσο ως νίκη που αποδίδεται στον Θεό όσο και ως νίκη υπό την ηγεσία του Νασράλλα, το όνομα του οποίου στα αραβικά σημαίνει «νίκη του Θεού».
Ανεξάρτητα από αυτή την υποτιθέμενη θεϊκότητα, η διεκδίκηση της νίκης είχε πράγματι νόημα το 2006, όταν η επίθεση του Ισραήλ δεν κατάφερε αποφασιστικό πλήγμα στο κόμμα, το οποίο την αντιμετώπισε με σθεναρή αντίσταση. Το σιωνιστικό κράτος αναγκάστηκε να σταματήσει τον πόλεμό του βασιζόμενο σε ένα διεθνές ψήφισμα, το ψήφισμα αριθ. 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο δεν παρείχε καμία πραγματική εγγύηση για την εφαρμογή του – ούτε καν την εφαρμογή της πρώτης ρήτρας του, η οποία ζητούσε την απόσυρση των δυνάμεων του κόμματος βόρεια του ποταμού Λιτάνι, πόσο μάλλον της ρήτρας που επαναβεβαίωνε την προηγούμενη απόφαση 1559 (2004) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η οποία ζητούσε τον αφοπλισμό της Χεζμπολλάχ – της μόνης οργάνωσης που επέμενε να συνεχίζει να μεταφέρει όπλα στον Λίβανο μετά το 1990 στο όνομα της αντίστασης στην ισραηλινή κατοχή.
Το κόμμα μπόρεσε να επουλώσει τις πληγές του πολέμου του 2006, ο οποίος στοίχισε περισσότερα από χίλια θύματα και προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές στις περιοχές όπου κυριαρχούσε το κόμμα, σύμφωνα με αυτό που αργότερα έγινε γνωστό ως «δόγμα Νταχίγια». Η ιρανική χρηματοδότηση επέτρεψε στη Χεζμπολλάχ να καταβάλει αποζημιώσεις για ζωές και περιουσίες, όπως και ο ιρανικός οπλισμός της επέτρεψε όχι μόνο να αντισταθμίσει την απώλεια στρατιωτικού εξοπλισμού, αλλά και να αυξήσει πολλαπλάσια τη δύναμη πυρός της, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, προκειμένου να αποκτήσει αποτρεπτική ικανότητα έναντι του σιωνιστικού κράτους. Όπως είναι γνωστό, η στρατιωτική δύναμη του κόμματος και η υποστήριξη του Ιράν προς αυτό αυξήθηκαν στη συνέχεια μέσω της παρέμβασής του στη Συρία για τη στήριξη του καθεστώτος Άσαντ και της de facto μετατροπής του σε τμήμα της Δύναμης Κουντς –της πτέρυγας της Ισλαμικής Φρουράς της Επανάστασης του Ιράν που ειδικεύεται σε επιχειρήσεις στο εξωτερικό– στο οποίο ανατέθηκαν στρατιωτικές αποστολές που περιλάμβαναν το Ιράκ και την Υεμένη.
Η σημερινή κατάσταση και η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία διαπραγματεύεται σε χαμηλούς τόνους εδώ και μήνες και με ιδιαίτερη ένταση τις τελευταίες εβδομάδες, είναι εντελώς διαφορετικές από ό,τι ήταν το 2006. Η πρώτη, και σημαντικότερη, διαφορά είναι ότι το πλήγμα που κατάφεραν να επιφέρουν οι σιωνιστικές ένοπλες δυνάμεις στο κόμμα είναι σήμερα πολύ μεγαλύτερο από ό,τι ήταν το 2006, έστω και αν δεν είναι μοιραίο. Το Ισραήλ δεν έχει ούτως ή άλλως την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να εξαλείψει το κόμμα με απλούς βομβαρδισμούς, καθώς ο Λίβανος προσφέρει διάφορα τοπικά και περιφερειακά καταφύγια – σε αντίθεση με τη Λωρίδα της Γάζας, η οποία παραμένει μια μεγάλη φυλακή παρά το δίκτυο σηράγγων που έχει σκάψει η Χαμάς.
Η επίθεση που εξαπέλυσαν οι σιωνιστικές ένοπλες δυνάμεις στο Λίβανο πριν από δυόμισι μήνες, ξεκινώντας με την έκρηξη των συσκευών επικοινωνίας που βρίσκονταν στα χέρια στελεχών της Χεζμπολλάχ, τους επέτρεψε να αποκεφαλίσουν το κόμμα σκοτώνοντας τους περισσότερους ηγέτες του και να επικεντρωθούν στην καταστροφή των στρατιωτικών δυνατοτήτων και των υποδομών του πολύ πιο αποτελεσματικά από ό,τι πριν από δεκαοκτώ χρόνια, χάρη στην αποτελεσματικότερη κατασκοπεία που επωφελήθηκε από τις τεχνολογικές εξελίξεις που επιτεύχθηκαν τα τελευταία χρόνια. Η Χεζμπολλάχ θα βγει από αυτόν τον πόλεμο εξαντλημένη πέρα από κάθε σύγκριση με ό,τι της συνέβη το 2006, και η ικανότητά της να ανασυγκροτήσει τη δύναμή της, πόσο μάλλον να τη μεγεθύνει, θα είναι πολύ περιορισμένη σε σύγκριση με ό,τι ακολούθησε εκείνο το έτος.
Όπως το έθεσε πρόσφατα ο πρεσβευτής του Ισραήλ στα Ηνωμένα Έθνη, έχουν πάρει τα «μαθήματα του 2006 και του 1701», πράγμα που σημαίνει ότι αυτή τη φορά οι Ισραηλινοί θα είναι πρόθυμοι να ελέγξουν την πλήρη απόσυρση των δυνάμεων της Χεζμπολλάχ βόρεια του ποταμού Λιτάνι, καθώς και να εμποδίσουν το Ιράν να επανεξοπλίσει το κόμμα μέσω του συριακού εδάφους. Ζήτησαν επίσημη εγγυήσεις από τις ΗΠΑ σχετικά με τα δύο αυτά ζητήματα, διατηρώντας παράλληλα την ελευθερία τους να χτυπήσουν κάθε μετακίνηση που έρχεται σε αντίθεση με τη συμφωνία, όπως είναι η ελευθερία που απολαμβάνουν στο χτύπημα ιρανικών μετακινήσεων στο συριακό έδαφος. Έγινε μάλιστα λόγος ότι το Ισραήλ ζήτησε από τη Ρωσία να συνεργαστεί στον τομέα αυτό, στο πνεύμα της συμφωνίας μεταξύ των δύο κρατών, σύμφωνα με την οποία τα ρωσικά αεροσκάφη και τα συστήματα αεράμυνας που αναπτύσσονται στο συριακό έδαφος δεν αναχαιτίζουν τις επιθέσεις που πραγματοποιεί η ισραηλινή αεροπορία στο ίδιο έδαφος.
Επιπλέον, η ικανότητα της Χεζμπολλάχ να επουλώσει τις πληγές της λαϊκής της βάσης και του περιβάλλοντός της θα είναι ασθενέστερη αυτή τη φορά, όχι μόνο επειδή οι σημερινές πληγές είναι πιο βαθιές από ό,τι ήταν το 2006 (υπερτριπλάσιος αριθμός νεκρών, περίπου τετραπλάσιος αριθμός τραυματιών και πολύ πιο σημαντική καταστροφή), αλλά και επειδή οι οικονομικές δυνατότητες της Τεχεράνης είναι σήμερα σχετικά ασθενέστερες από ό,τι ήταν το 2006, πριν οι Ηνωμένες Πολιτείες αυστηροποιήσουν τις κυρώσεις εναντίον της. Αυτά προστίθενται στα προβλήματα που πιθανότατα θα εμποδίσουν την ικανότητα της Τεχεράνης να μεταφέρει κεφάλαια στο κόμμα, όπως έκανε πριν από δεκαοκτώ χρόνια.
Τέλος, το σιωνιστικό κράτος ποντάρει στις προσπάθειες της Ουάσιγκτον, σε συνεργασία με το Παρίσι, να αλλάξει αποφασιστικά τον πολιτικό χάρτη του Λιβάνου το επόμενο διάστημα, ενισχύοντας τις τακτικές λιβανικές ένοπλες δυνάμεις και εμποδίζοντας παράλληλα το κόμμα να ανακτήσει τη δύναμή του, ώστε να φτάσει σε ένα σημείο όπου οι πρώτες θα μπορούσαν να επιβάλουν τον αφοπλισμό των δεύτερων, είτε με πολιτική συμφωνία είτε με τη βία. Η αποκατάσταση των κυβερνητικών θεσμών του Λιβάνου, ιδίως η εκλογή νέου προέδρου και ο διορισμός νέου υπουργικού συμβουλίου, θα αποτελέσει θεμελιώδες βήμα σε αυτή την πορεία. Είναι γνωστό ότι η Ουάσινγκτον πιέζει για την εκλογή του Τζόζεφ Αούν, του σημερινού διοικητή των λιβανέζικων ενόπλων δυνάμεων, ως προέδρου.
Το αν τα πράγματα θα εξελιχθούν προς αυτή την κατεύθυνση σχετικά ομαλά ή αν η σύγκρουση των σχεδίων θα οδηγήσει σε έναν νέο γύρο πολέμου δι’ αντιπροσώπων στο έδαφος του Λιβάνου, αυτή τη φορά μεταξύ του Ιράν από τη μία πλευρά και των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ από την άλλη, θα εξαρτηθεί τόσο από το Ιράν όσο και από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όλοι παρατήρησαν πώς η Τεχεράνη – αφού επέμεινε στην απόρριψη από τη Χεζμπολλάχ της κατάπαυσης του πυρός στο Λίβανο πριν επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα (η θέση αυτή ήταν στην πραγματικότητα ένα πρόσχημα για να παραμείνει το κόμμα εμπλεκόμενο στον πόλεμο, εν αναμονή της κλιμάκωσης της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν)- άλλαξε τη θέση της και έδωσε στο κόμμα το πράσινο φως για να εγκαταλείψει την προϋπόθεση της Γάζας. Κάποιοι πιστεύουν ότι ο λόγος αυτής της αλλαγής είναι η επιτυχία της σιωνιστικής επίθεσης κατά της Χεζμπολλάχ και η συνειδητοποίηση της Τεχεράνης ότι η πάροδος του χρόνου σημαίνει περαιτέρω αποδυνάμωση των δυνατοτήτων του κόμματος, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι είναι ο φόβος της Τεχεράνης για τη συμμετοχή της Ουάσινγκτον σε μια επερχόμενη ισραηλινή επίθεση εναντίον της, και ειδικότερα κατά των πυρηνικών δυνατοτήτων της, μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, του μεγαλύτερου εχθρού της, στον Λευκό Οίκο.
Εάν αυτή η τελευταία εκτίμηση είναι σωστή και η Τεχεράνη επιδιώκει να συνάψει μια «συμφωνία» με τον Τραμπ, τότε το τίμημα πρέπει να είναι ότι η Τεχεράνη θα συστήσει στους περιφερειακούς βοηθητικούς της φορείς, κυρίως τη Χεζμπολλάχ, να συμμετάσχουν στην οικοδόμηση του τοπικού κράτους αντί να επιδιώκουν την οικοδόμηση ενός παράλληλου κράτους, πέραν της αποδοχής της παραχώρησης του υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου της και του αυστηρότερου ελέγχου των πυρηνικών της εγκαταστάσεων. Εάν αυτό το στοίχημα αποτύχει, ωστόσο, ο Λίβανος και ολόκληρη η περιοχή θα οδεύσει προς νέα στάδια βίας και η κατάπαυση του πυρός στο Λίβανο δεν θα είναι τίποτα περισσότερο από μια προσωρινή ανακωχή σε μια πολύπλευρη αντιπαράθεση που ξεκίνησε πριν από σχεδόν σαράντα χρόνια με την ίδρυση της Χεζμπολλάχ, ή ακόμη και έξι χρόνια νωρίτερα με τη γέννηση της «Ισλαμικής Δημοκρατίας».
Μετάφραση: elaliberta.gr
⹁26 Νοεμβρίου 2024 ⹁جلبير الأشقر⹁ « وقف النار في لبنان لن يكون "نصراً إلهيّاً" »⹁ القدس العربي
https://www.alquds.co.uk/%d9%88%d9%82%d9%81-%d8%a7%d9%84%d9%86%d8%a7%d8%b1-%d9%81%d9%8a-%d9%84%d8%a8%d9%86%d8%a7%d9%86-%d9%84%d9%86-%d9%8a%d9%83%d9%88%d9%86-%d9%86%d8%b5%d8%b1%d8%a7%d9%8b-%d8%a5%d9%84%d9%87%d9%8a%d9%91/.
Gilbert Achcar, “Lebanon’s Ceasefire is No ‘Divine Victory’”, جلبير الأشقر / Gilbert Achcar, 27 Νοεμβρίου 2024, https://gilbert-achcar.net/lebanons-ceasefire. Αναδημοσίευση: International Viewpoint, 27 Νοεμβρίου 2024, https://internationalviewpoint.org/spip.php?article8754. Europe Solidaire Sans Frontières, https://www.europe-solidaire.org/spip.php?article72716.
Gilbert Achcar, « Le cessez-le-feu au Liban n’est pas une “ victoire divine ” », Europe Solidaire Sans Frontières, 27 Νοεμβρίου 2024, https://www.europe-solidaire.org/spip.php?article72717.
