Joseph Daher
Να αντιταχθούμε στις στρατιωτικές επιθέσεις κατά των Κούρδων στη Συρία υπό την ηγεσία της Τουρκίας
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Συριακός Εθνικός Στρατός (SNA), ένας συνασπισμός ένοπλων ομάδων που αποτελείται κυρίως από πρώην ομάδες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και ισλαμιστικές ομάδες, ο οποίος ενεργεί ως πληρεξούσιος της Τουρκίας στη Συρία από την ίδρυσή του το 2017 και λαμβάνει χρηματοδότηση, εκπαίδευση και στρατιωτική υποστήριξη από την Άγκυρα, με την υποστήριξη του τουρκικού στρατού, εξαπέλυσε θανατηφόρες επιθέσεις σε περιοχές που ελέγχονται από την υπό κουρδική ηγεσία Αυτόνομη Διοίκηση στη βορειοανατολική Συρία και τις ένοπλες δυνάμεις της, τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF). Στις 23 Δεκεμβρίου, οι SDF εξαπέλυσαν αντεπίθεση κατά των δυνάμεων του SNA, αναγκάζοντάς τις να αποσυρθούν από διάφορες περιοχές που είχαν καταλάβει τις τελευταίες εβδομάδες και φτάνοντας στα περίχωρα της πόλης Μανμπίτζ.
Επιθέσεις του Συριακού Εθνικού Στρατού σε περιοχές με κουρδική πλειοψηφία
Η τωρινή επίθεση κατά των περιοχών με κουρδική πλειοψηφία που ελέγχονται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) ξεκίνησε περίπου την ίδια εποχή με τη στρατιωτική επίθεση που οδήγησε στην πτώση του πρώην καθεστώτος Άσαντ. Οι δυνάμεις του SNA με την υποστήριξη του τουρκικού στρατού πήραν τον έλεγχο των πόλεων Ταλ Ριφάατ και Μανμπίτζ στη βόρεια Συρία, με αποτέλεσμα τον εκτοπισμό περισσότερων από 150.000 αμάχων και πολυάριθμες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ύστερα από αυτές τις επιθέσεις, ο SNA συνεχίζει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις κατά των SDF στο φράγμα Τισρίν για περισσότερο από μία εβδομάδα. Το φράγμα βρίσκεται στον ποταμό Ευφράτη, με πολλές πόλεις και χωριά καθώς και αστικά κέντρα όπως η Ράκα προς τα κατάντη, και τη συνοριακή πόλη Κομπάνι στα ανάντη. Το φράγμα Τισρίν παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στο μεγαλύτερο μέρος της βορειοανατολικής Συρίας, υπό τον έλεγχο της Αυτόνομης Διοίκησης της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας. Οι SDF έχουν τον έλεγχο της εγκατάστασης από το 2015, μετά την εκδίωξη του Ντά'ες με τη βοήθεια των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων. Επιπλέον, ο τουρκικός στρατός βομβαρδίζει την περιοχή γύρω από το Κομπάνι, προκαλώντας ανθρώπινες και υλικές απώλειες, συμπεριλαμβανομένης της στοχοποίησης ενός κέντρου σιτηρών νότια του Κομπάνι, καταστρέφοντας 300 τόνους αποθηκευμένου σιταριού.
Παρά τις προσπάθειες της Αμερικής να μεσολαβήσει για μια προσωρινή εκεχειρία μεταξύ των SDF και της Τουρκίας, η Άγκυρα αρνήθηκε να διαπραγματευτεί κατάπαυση του πυρός με μια «τρομοκρατική οργάνωση». Η Τουρκία θεωρεί τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των SDF, ως το συριακό μέτωπο του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) – το οποίο η Άγκυρα έχει χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση.
Πολλές διαδηλώσεις οργανώθηκαν σε διάφορες πόλεις που ελέγχονται από τις SDF για να καταδικάσουν τις επιθέσεις υπό την ηγεσία της Τουρκίας. Οι φόβοι για ένα παρόμοιο σενάριο με την εισβολή στο Αφρίν το 2018 και την κατοχή που ακολούθησε βρίσκονται στο μυαλό όλων. Η κατάληψη του Αφρίν οδήγησε σε δημογραφική αλλαγή με τον αναγκαστικό εκτοπισμό εκατοντάδων χιλιάδων αμάχων (με ορισμένες εκτιμήσεις να φτάνουν τις 300.000), η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων ήταν Κούρδοι. Πολλές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν καταδικάσει τη συνεχιζόμενη και συστηματική καταστολή του κουρδικού πληθυσμού που επέβαλε ο SNA στο Αφρίν. Επομένως, η πρόσφατη επίθεση που υποστηρίζεται από την Τουρκία θεωρείται από πολλούς ως υπαρξιακή απειλή.
Ο καταστροφικός ρόλος της Τουρκίας στη Συρία, καθώς η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ ακολουθεί την Άγκυρα
Μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, η Τουρκία έχει γίνει ο σημαντικότερος περιφερειακός παράγοντας στη χώρα. Εκτός από τη συνεχή υποστήριξη του πληρεξουσίου της, του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA), η υποστήριξη της Άγκυρας προς την HTS αποσκοπεί στην εδραίωση της εξουσίας της στη Συρία, βοηθώντας την ομάδα στη διαδικασία μετάβασης. Η Τουρκία έχει πλέον τρεις κύριους στόχους στη Συρία. Εκτός από την ενθάρρυνση ή την υλοποίηση της αναγκαστικής επιστροφής στη Συρία των Σύριων προσφύγων που βρίσκονται στην Τουρκία και την αξιοποίηση των μελλοντικών οικονομικών ευκαιριών στη Συρία, ιδίως στη φάση της ανοικοδόμησης, ο κύριος στόχος της Τουρκίας στη Συρία είναι να αποτρέψει τις προσδοκίες των Κούρδων για αυτονομία και πιο συγκεκριμένα να υπονομεύσει την υπό κουρδική ηγεσία Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας, η οποία θα δημιουργούσε προηγούμενο για την αυτοδιάθεση των Κούρδων στην Τουρκία, μια απειλή για το καθεστώς, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα. Στην πραγματικότητα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δήλωσε κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ηγέτη της HTS Αχμέντ αλ-Σαρά’α (επίσης γνωστός ως Αμπού Μοχάμμεντ αλ-Τζουλάνι) ότι η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας είναι «αδιαπραγμάτευτη» και ότι το PKK «δεν έχει θέση» στη χώρα. Ο τουρκικός στρατός στοχεύει σταθερά αμάχους και κρίσιμες υποδομές στη βορειοανατολική Συρία με βομβαρδισμούς από τα τέλη του 2023.
Ενώ η HTS δεν συμμετείχε σε στρατιωτικές συγκρούσεις εναντίον των SDF τις τελευταίες εβδομάδες, η οργάνωση δεν έδειξε κανένα σημάδι ότι αντιτίθεται στις υπό τουρκική ηγεσία επιθέσεις εναντίον των SDF. Ο Μαρχάφ Αμπού Κάσρα, ανώτερος διοικητής της HTS και νεοδιορισθείς υπουργός Άμυνας της μεταβατικής κυβέρνησης, για παράδειγμα, δήλωσε ότι «η Συρία δεν θα διαιρεθεί και δεν θα υπάρξει φεντεραλισμός, Θεού θέλοντος. Θεού θέλοντος, όλες αυτές οι περιοχές θα είναι υπό την εξουσία της Συρίας».
Επιπλέον, ο ηγέτης της HTS Άχμαντ αλ-Σαράα δήλωσε σε τουρκική εφημερίδα ότι η Συρία θα αναπτύξει μια στρατηγική σχέση με την Τουρκία στο μέλλον, προσθέτοντας: «Δεν δεχόμαστε ότι το συριακό έδαφος απειλεί και αποσταθεροποιεί την Τουρκία ή άλλα μέρη». Δήλωσε επίσης ότι όλα τα όπλα στη χώρα θα πρέπει να τεθούν υπό κρατικό έλεγχο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται σε περιοχές που ελέγχονται από τις SDF. Για να μην αναφέρουμε ότι στο παρελθόν, η HTS έχει επανειλημμένα υποστηρίξει τις τουρκικές επιθέσεις εναντίον των SDF.
Αυτό συμβαίνει παρά τις διάφορες δηλώσεις αξιωματούχων των SDF που επιδιώκουν να διαπραγματευτούν με την HTS. Ο διοικητής των SDF Μαζλούμ Άμπντι ανακοίνωσε ότι η οργάνωσή του υποστηρίζει κάποια μορφή αποκέντρωσης και αυτοδιοίκησης για την περιοχή τους, αλλά όχι τον ομοσπονδιακό χαρακτήρα, ενώ είναι ανοιχτή στο να αποτελέσει μέρος ενός μελλοντικού συριακού εθνικού στρατού, όταν αυτός συγκροτηθεί. Επιπλέον, δήλωσε ότι οι SDF δεν αποτελούν προέκταση του PKK και είναι έτοιμοι να εκδιώξουν μη Σύριους μαχητές μόλις επιτευχθεί εκεχειρία.
Παρά τις μετριοπαθείς και ρητές δηλώσεις, οι σημερινοί κύριοι στόχοι της HTS είναι η εδραίωση της εξουσίας της στη χώρα και στους κρατικούς θεσμούς, καθώς και η επίτευξη περιφερειακής διεθνούς αναγνώρισης. Και οι δύο στόχοι προωθούνται σταθερά. Στον εθνικό τομέα, για παράδειγμα, με τον διορισμό της προσωρινής κυβέρνησης από τον Άχμαντ αλ-Σαρά'α, η οποία αποτελείται από άνδρες του ίδιου κόμματος με την Κυβέρνηση Σωτηρίας της Συρίας στο Ίντλιμπ, και τον διορισμό κυβερνητών που συνδέονται με την HTS ή έχουν τον ίδιο σαλαφιστικό ιδεολογικό προσανατολισμό σε διάφορες περιοχές.
Η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στα βορειοανατολικά είναι το κύριο εμπόδιο για την πλήρη εξάλειψη των SDF από την Τουρκία σε αυτές τις περιοχές. Ταυτόχρονα, η HTS επιδιώκει καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και την άρση των κυρώσεων. Ωστόσο, η άφιξη του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο στα τέλη Ιανουαρίου 2025 θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια συμφωνία με την Άγκυρα που θα ωθήσει τις ΗΠΑ να αποσυρθούν από τη βορειοανατολική Συρία, γεγονός που θα δώσει το πράσινο φως για μια τουρκική εισβολή, με τη βοήθεια του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA), στη βορειοανατολική Συρία. Αυτό θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό, ιδίως τους Κούρδους, και θα έβαζε τέλος στο σχέδιο αυτοδιαχείρισης της βόρειας και ανατολικής Συρίας.
Απουσία δημόσιας αντίδρασης στις επιθέσεις υπό την ηγεσία της Τουρκίας
Ωστόσο, η HTS είναι απίθανο να έχει προθυμία να υποστηρίξει τα αιτήματα και τους προσανατολισμούς των SDF και της Αυτόνομης Διοίκησης, ιδίως όσον αφορά τα εθνικά δικαιώματα των Κούρδων. Επιπλέον, οι βορειοανατολικές περιοχές έχουν στρατηγική σημασία επειδή είναι πλούσιες σε φυσικούς πόρους, πετρέλαιο και γεωργικές καλλιέργειες. Όσον αφορά την κουρδική εθνική υπόθεση στη Συρία, η HTS δεν διαφέρει από την εξόριστη συριακή αντιπολίτευση, στην οποία κυριαρχούν Άραβες εχθρικοί προς τα κουρδικά εθνικά δικαιώματα, εκπροσωπούμενοι αρχικά από το Συριακό Εθνικό Συμβούλιο και στη συνέχεια από τον Εθνικό Συνασπισμό για την Αντιπολίτευση και τις Επαναστατικές Δυνάμεις.
Συνολικά, το κύριο ζήτημα είναι η σχετική απουσία οργανωμένων εκδηλώσεων αλληλεγγύης ή εναντίωσης στη στρατιωτική επίθεση υπό τουρκική ηγεσία κατά των περιοχών που ελέγχονται από τις SDF και των απειλών κατά των Κούρδων πολιτών μεταξύ της συριακής αραβικής αντιπολίτευσης, όπως ακριβώς συνέβη με την εισβολή στο Αφρίν το 2018 και την επακόλουθη κατοχή που αναφέρθηκε παραπάνω.
Η εναντίωση στις τουρκικές στρατιωτικές απειλές με τη βοήθεια του πληρεξουσίου της, του Συριακού Εθνικού Στρατού, κατά των βορειοανατολικών περιοχών αποτελεί πολιτική αναγκαιότητα για το δημοκρατικό, προοδευτικό και πλουραλιστικό μέλλον της Συρίας.
Επιπλέον, είναι ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση του εθνοτικού διαχωρισμού μεταξύ Αράβων και Κούρδων. Οι προοδευτικές και δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να διεξάγουν έναν ξεκάθαρο αγώνα κατά του αραβικού σοβινισμού για να ξεπεραστεί αυτός ο διαχωρισμός και να εδραιωθεί η αλληλεγγύη μεταξύ αυτών των λαών. Αυτή η πρόκληση είναι παρούσα από την αρχή της συριακής επανάστασης το 2011 και πρέπει να αντιμετωπιστεί και να επιλυθεί με προοδευτικό τρόπο προκειμένου να απελευθερωθεί πραγματικά ο λαός της χώρας.
Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να επιστρέψουμε στις αρχικές προσδοκίες της συριακής εξέγερσης για δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα – και με τρόπο που να υποστηριχθεί η κουρδική αυτοδιάθεση.
Ενώ οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, ή Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), μπορούν να επικριθούν για τα λάθη τους και τις κατασταλτικές τους ενέργειες σε διάφορες περιόδους, δεν αποτελούν το κύριο εμπόδιο για αυτή την αλληλεγγύη μεταξύ Κούρδων και Αράβων. Το κύριο εμπόδιο ήταν οι επιθετικές και σοβινιστικές συμπεριφορές και πολιτικές των προαναφερθέντων αραβικών δυνάμεων της αντιπολίτευσης στη Συρία, και σήμερα οι συμπεριφορές των δύο κύριων στρατιωτικών δυνάμεων, της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ και του Συριακού Εθνικού Στρατού. Πράγματι, δεν αρκεί μόνο να αναγνωρίσουμε τις ιστορικές διακρίσεις που αντιμετωπίζει ο κουρδικός πληθυσμός στη Συρία από την ίδρυση του κράτους το 1946, αλλά πρέπει και να αγωνιστούμε εναντίον τους.
Στο πλαίσιο αυτό, οι προοδευτικές δυνάμεις πρέπει να επιδιώξουν τη συνεργασία μεταξύ Αράβων και Κούρδων, συμπεριλαμβανομένης της Αυτόνομης Διοίκησης της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας [AANES]. Το σχέδιο της AANES και τα πολιτικά της όργανα αντιπροσωπεύουν μεγάλα τμήματα του κουρδικού πληθυσμού και τους έχουν προστατεύσει από διάφορες εσωτερικές και εξωτερικές απειλές.
Το ξέσπασμα της λαϊκής εξέγερσης στη Συρία το 2011 επέτρεψε την ανάδυση μιας βαθιάς κουρδικής εθνικής δυναμικής, πρωτοφανούς στην ιστορία της χώρας. Το κουρδικό ζήτημα στη Συρία γενικότερα εγείρει πολλά άλλα ζητήματα σχετικά με το μέλλον της χώρας, ιδίως όσον αφορά την πλουραλιστική ταυτότητα της Συρίας, αντί να στηρίζεται σε μια ταυτότητα αποκλειστική, είτε αραβική είτε ισλαμοθρησκευτική, καθώς και τη φύση του κράτους και του κοινωνικού του μοντέλου. Όλα αυτά τα ζητήματα, που αποτελούν από μόνα τους προκλήσεις, δεν είναι σε αυτό το πλαίσιο ξεχωριστά από τη συριακή εξέγερση, αλλά συνδέονται άρρηκτα με αυτήν και με την πραγματική απελευθέρωση και χειραφέτηση των λαϊκών τάξεων στη Συρία. Η χειραφέτηση δεν μπορεί να αναμένεται με την εξάλειψη ενός από τα στοιχεία που συνθέτουν τη χώρα.
Μετάφραση: elaliberta.gr
« جوزيف ضاهر, «عارضوا الهجمات العسكرية التي تقودها تركيا على الأكراد في سوريا
https://alomamia.org/node/4516 ,24 Δεκεμβρίου 2024 ,مراسلت أممية
