Δευτέρα, 06 Ιουνίου 2022 21:53

Αλληλεγγύη στην ουκρανική αντίσταση! του Ashley Smith

Αλληλεγγύη στην ουκρανική αντίσταση!

Ashley Smith

 

Μετάφραση: elaliberta.gr

Ο Ashley Smith κάνει μια ανασκόπηση των συνεχιζόμενων αντιπαραθέσεων της Αριστεράς σχετικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τη διαρκή ανάγκη υπεράσπισης της ουκρανικής αντίστασης ως αφετηρία για την ανοικοδόμηση της διεθνούς αλληλεγγύης από τα κάτω.

Στις 24 Φεβρουαρίου του 2022, η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία με την προσδοκία μιας γρήγορης νίκης επί ενός υποδεέστερου στρατού και μιας αντιδημοφιλούς κυβέρνησης καθώς και μιας επιτυχημένης εγκαθίδρυσης ενός καθεστώτος μαριονέτας στην πρωτεύουσα, το Κίεβο.  Αντ’ αυτού, ο στρατός της Ουκρανίας, οι εθελοντικές Δυνάμεις Εδαφικής Άμυνας και η μαζική λαϊκή αντίσταση σταμάτησαν την πορεία της Ρωσίας.

Ταπεινωμένη, η Ρωσία υποχώρησε από το Κίεβο καθώς και από τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, το Χάρκοβο, και υιοθέτησε έναν νέο στόχο – την κατάληψη του Ντονμπάς στα ανατολικά της Ουκρανίας για να σχηματίσει μια χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία, την οποία η Μόσχα προσάρτησε το 2014, και να ακολουθήσει μια προγραμματισμένη διχοτόμηση της χώρας. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, που όπως και η Μόσχα ανέμεναν ότι η ρωσική εισβολή θα κέρδιζε γρήγορα, αύξησαν τις αποστολές βαρέων όπλων για τη νέα φάση του πολέμου.

Τμήματα της Αριστεράς επικαλούνται αυτή τη βοήθεια και διακηρύσσουν ότι ο πόλεμος ήταν πάντοτε ή έχει γίνει ενδοϊμπεριαλιστικός. Ως αποτέλεσμα, συχνά βρίσκονται να υποστηρίζουν τις εκκλήσεις που απευθύνει το κατεστημένο προς τις ΗΠΑ να μεσολαβήσουν για την κατάπαυση του πυρός και τη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας. Κάνουν λάθος για τη φύση του πολέμου, παρεξηγούν την τρέχουσα φάση του και στην πορεία προδίδουν τον αγώνα της Ουκρανίας για εθνική απελευθέρωση από τον ρωσικό ιμπεριαλισμό.

Απέναντι σε μια τέτοια προδοσία, η διεθνής Αριστερά πρέπει τώρα περισσότερο από ποτέ να οργανώσει την αλληλεγγύη της στην ουκρανική αντίσταση, να υπερασπιστεί το δικαίωμά της να εξασφαλίσει όπλα, να υποστηρίξει τη ρωσική Αριστερά και το αντιπολεμικό της κίνημα και να αντιταχθεί στην άμεση επέμβαση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Μόνο η ουκρανική αντίσταση, με την υποστήριξη της διεθνούς αλληλεγγύης, μπορεί να εξασφαλίσει μια δίκαιη ειρήνη με οποιαδήποτε προοπτική διατήρησης βασικών δημοκρατικών δικαιωμάτων για τον πολυεθνικό λαό της χώρας αυτής.

Ο ιμπεριαλιστικός επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας

Είναι απαραίτητο να διορθωθούν οι διαστρεβλώσεις που γίνονται από ορισμένα τμήματα της Αριστεράς σχετικά με τη φύση αυτού του πολέμου: πρόκειται για ιμπεριαλιστική επίθεση της Ρωσίας για να επιβάλει εκ νέου την κυριαρχία της στην παλαιότερη πρώην αποικία της, την Ουκρανία.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν το έχει καταστήσει αυτό απολύτως σαφές σε όλες τις ομιλίες του. Απορρίπτει την Ουκρανία ως μια τεχνητή επινόηση των μπολσεβίκων του Λένιν [i] και, κατά την άποψή του, προϊόν της λανθασμένης δέσμευσής τους στο δικαίωμα ενός καταπιεσμένου έθνους στην αυτοδιάθεση .

 Ο Πούτιν στοχεύει στην αναδημιουργία της προ-σοβιετικής αυτοκρατορίας της Ρωσίας. Η φύση του αποικιοκρατικού του σχεδίου είναι ορατή στα τμήματα της Ουκρανίας που έχουν ήδη καταλάβει οι δυνάμεις του [ii]  έχει επιβάλει κυβερνήσεις μαριονέτες, έχει αλλάξει το νόμισμα σε ρούβλι, έχει επιβάλει την εκπαίδευση στα ρωσικά, έχει συλλάβει και προφυλακίσει όποιον αντιστέκεται και τους έχει αναγκάσει να καταγράψουν βίντεο με ομολογίες που βεβαιώνουν την πίστη τους στη Μόσχα.

Η δικαιολογία του Πούτιν ότι πραγματοποιεί την αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας είναι για γέλια. Το καθεστώς του Πούτιν είναι το ίδιο νεοφασιστικό [iii]και έχει συνάψει συμμαχίες με ακροδεξιούς αντιδραστικούς σε όλο τον κόσμο, από τον Ντόναλντ Τραμπ μέχρι τον Ναρέντρα Μόντι, τον Βίκτορ Όρμπαν, τον Ζαΐρ Μπολσονάρου και τη Μαρίν Λεπέν, για να αναφέρουμε μόνο μερικούς.

Η Ουκρανία, αντίθετα, δεν κυβερνάται από ένα ναζιστικό καθεστώς, αλλά από έναν δημοκρατικά εκλεγμένο Εβραίο πρόεδρο, τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Φυσικά, η ακροδεξιά είναι ένα σοβαρό πρόβλημα στη χώρα, συμπεριλαμβανομένου του στρατού της, αλλά είναι ελάχιστο σε σύγκριση με τη Ρωσία [iv] , όπου η ακροδεξιά με τη μορφή του Πούτιν κυβερνά τη χώρα.

 Εξίσου απατηλός είναι και ο ισχυρισμός του Πούτιν ότι απελευθερώνει τους ρωσόφωνους. Στην πραγματικότητα, οι ρωσόφωνοι, ανεξάρτητα από τα δικαιολογημένα παράπονά τους κατά της κυβέρνησης της Ουκρανίας και της γλωσσικής πολιτικής της, δεν υποστηρίζουν την εισβολή [v] και βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αντίστασης στα νότια και ανατολικά της χώρας.

Τέλος, και το πιο σημαντικό, ο ισχυρισμός του Πούτιν ότι ο πόλεμός του είναι κατά βάση απάντηση στην επέκταση του ΝΑΤΟ από τις ΗΠΑ ήταν πάντα ένα άλλοθι για τον στόχο του να ξαναχτίσει τη ρωσική αυτοκρατορία. Το τελευταίο κύμα επέκτασης του ΝΑΤΟ έγινε πριν από μια δεκαετία και η Ουκρανία δεν βρισκόταν σε πορεία ένταξης πριν από την εισβολή. Φυσικά, η επέκταση του ΝΑΤΟ αποτελεί μέρος της ιμπεριαλιστικής στρατηγικής της Ουάσινγκτον για ηγεμονία στην Ευρώπη. Ωστόσο, πρέπει να κατανοήσουμε ότι τα κράτη του πρώην ανατολικού μπλοκ εντάχθηκαν σε αυτό από φόβο για τον επί μακρόν ηγεμόνα της αυτοκρατορίας που ήταν η Ρωσία. Πράγματι, η ρωσική επιθετικότητα ήταν το βασικό έναυσμα για την ένταξή τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Η Φινλανδία και η Σουηδία υπέβαλαν αίτηση για ένταξη μετά την εισβολή του Πούτιν, όχι πριν. Και, υπογραμμίζοντας τη δευτερεύουσα θέση της επέκτασης του ΝΑΤΟ σε σχέση με το ιμπεριαλιστικό σχέδιο του Πούτιν, δεν τις απείλησε με στρατιωτική επίθεση, αλλά μόνο με διπλωματική επίπληξη και αναστολή των μικρών ενεργειακών εξαγωγών της Ρωσίας προς τις δύο χώρες.

Στην πραγματικότητα, η εισβολή του Πούτιν αποτελεί μέρος της προσπάθειάς του να ανακτήσει το καθεστώς της μεγάλης δύναμης στον κόσμο,[vi] να διαγείρει τον εγχώριο εθνικισμό, να καταστείλει τις εξεγέρσεις εναντίον των περιφερειακών συμμάχων του και να συντρίψει την εγχώρια αντιπολίτευσή του. Με αυξανόμενη αγριότητα, έχει επέμβει στη Γεωργία (2008), την Ουκρανία (2014), τη Συρία (2015-), τη Λευκορωσία (2022), το Καζακστάν (2022) και τώρα πιο δραματικά στην Ουκρανία για δεύτερη φορά.

Ο αγώνας της Ουκρανίας για αυτοδιάθεση

Ενάντια σε αυτή την ιμπεριαλιστική εισβολή, η Ουκρανία διεξάγει έναν εθνικό λαϊκό αγώνα για αυτοδιάθεση. Αγωνίζεται για το δικαίωμά της να υπάρχει ως έθνος με τη δική της κυβέρνηση, ένας θεμελιωδώς δημοκρατικός στόχος που αξίζει την πλήρη υποστήριξη της διεθνούς Αριστεράς.

Η κυβέρνηση του Ζελένσκι ηγήθηκε της επίσημης στρατιωτικής αντίστασης, κερδίζοντας την υποστήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας του πληθυσμού. Οι εργαζόμενοι έχουν ενταχθεί μαζικά στις εθελοντικές Μονάδες Εδαφικής Άμυνας [vii] και τα συνδικάτα έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο, παραδίδοντας βοήθεια σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη, απομακρύνοντας ανθρώπους και διασφαλίζοντας ότι οι στρατιωτικές προμήθειες φτάνουν στα στρατεύματα.

Η πολυεθνική, πολύγλωσση πλειοψηφία της χώρας έχει ενταχθεί στον αγώνα. Όπως παρατηρεί ο ουκρανός σοσιαλιστής Denys Pilash, η αντίσταση περιλαμβάνει "ρωσόφωνους ανθρώπους, ουκρανόφωνους ανθρώπους, ανθρώπους ακόμη και από τις μειονότητες και τις κοινότητες, όπως οι Ρομά  που βιώνουν τις περισσότερες στερήσεις και διακρίσεις" [viii] .

Αυτός ο εθνικός αγώνας έχει εξαπλωθεί σ’ όλη τη χώρα, εκτός από τις λεγόμενες Λαϊκές Δημοκρατίες και την Κριμαία, την οποία κατέλαβε η Ρωσία το 2014. Η Ρωσία τις κυβερνά αυταρχικά είτε απευθείας είτε μέσω των ακροδεξιών μαριονετών της. [ix]

Η Ουκρανία καταπιέζεται από τη Ρωσία εδώ και αιώνες, τελεί υπό εισβολή και μερική κατοχή και βρίσκεται εν μέσω ενός αγώνα για την ύπαρξη και την ελευθερία της ως ανεξάρτητο εθνικό κράτος. Ο λαός της θα αγωνιζόταν για αυτούς τους στόχους είτε την υποστήριζαν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ είτε όχι. Με όλες τις αντιφάσεις της, η Ουκρανία διεξάγει έναν αγώνα για εθνική απελευθέρωση.

Δεν είναι ενδοϊμπεριαλιστικός πόλεμος

Αυτός ο πόλεμος γίνεται  μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, όχι μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Φυσικά, υπάρχει μια ενδοϊμπεριαλιστική σύγκρουση πίσω από τον πόλεμο.

Οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις έχουν επεκτείνει το ΝΑΤΟ και την ΕΕ προς ανατολάς στις πρώην αυτοκρατορικές και σοβιετικές αποικίες της Ρωσίας. Επιπλέον, η Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ έχει εξαγγείλει μια νέα πολιτική αντιπαλότητας μεγάλων δυνάμεων με τη Ρωσία και την Κίνα, [x] μια προσέγγιση που ο Μπάιντεν έχει επεκτείνει και εμβαθύνει [xi] .

Οι ΗΠΑ ελπίζουν να χρησιμοποιήσουν την Ουκρανία ως πληρεξούσιο για να διασφαλίσουν ότι η Ρωσία θα υποστεί "στρατηγική αποτυχία" [xii] στην προσπάθειά της να ανοικοδομήσει την αυτοκρατορία της. Κατά τη διαδικασία αυτή, η Ουάσινγκτον θέλει να αποκαταστήσει τη φήμη της (που τόσο πολύ έχει πληγεί από τις βάρβαρες κατοχές του Ιράκ και του Αφγανιστάν), να αναζωογονήσει το ΝΑΤΟ, να συσπειρώσει τους Ευρωπαίους συμμάχους της πίσω από την αντιπαράθεσή της με τη Ρωσία και την Κίνα και να επιβάλει έτσι την ηγεμονία της στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Αλλά οι ΗΠΑ δεν θέλουν να εμπλακούν με τη Ρωσία σε άμεσο πόλεμο. Έτσι, ενώ οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν επιβάλει πρωτοφανείς κυρώσεις στη Ρωσία, [xiii] έχουν περιορίσει τον ρόλο τους στην παροχή όπλων, πληροφοριών και οικονομικής υποστήριξης στην Ουκρανία. Όλα τα δυτικά ιμπεριαλιστικά κράτη ανησυχούν για τις οικονομικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις ενός ευρύτερου πολέμου στον παγκόσμιο καπιταλισμό και στα κέρδη των επιχειρήσεων.  Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η συζήτηση για το πώς θα περιοριστεί και θα τερματιστεί ήταν το θέμα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, [xiv]  το ετήσιο σουαρέ του κατεστημένου της εξωτερικής πολιτικής και της επιχειρηματικής ελίτ.

Αυτή η ανησυχία εξηγεί επίσης το γιατί: Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έχουν απορρίψει την ανάπτυξη στρατευμάτων στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ απέρριψαν την πρόταση της Πολωνίας για παροχή μαχητικών αεροσκαφών στην Ουκρανία και οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αρνήθηκαν να επιβάλουν μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων του ΝΑΤΟ, όλα αυτά για να αποφύγουν την άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία.

Επομένως, είναι λάθος να υποστηρίζεται ότι η βοήθεια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ προς την Ουκρανία μετέτρεψε τον απελευθερωτικό της αγώνα σε έναν ενδοϊμπεριαλιστικό πόλεμο, όπως ακριβώς ήταν λάθος να υποστηρίζεται ότι η πολύ μεγαλύτερη υποστήριξη της Σοβιετικής Ένωσης και της Κίνας προς το Βιετνάμ τη δεκαετία του 1960 μετέτρεψε τον απελευθερωτικό αγώνα του βιετναμέζικου λαού σε πόλεμο μεταξύ των ΗΠΑ από τη μια πλευρά και της Μόσχας και του Πεκίνου από την άλλη.

Οι ρεφορμιστές υποστηρίζουν τον ιμπεριαλισμό

Η Αριστερά και οι αντιπολεμικές οργανώσεις έχουν αποπροσανατολιστεί βαθύτατα από τον πόλεμο της Ρωσίας με πολλούς να υιοθετούν λανθασμένες θέσεις. [xv] Η ρεφορμιστική Αριστερά και οι φιλελεύθεροι, ενώ δικαίως υποστηρίζουν την Ουκρανία, έχουν άκριτα συνταχθεί με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την αυξημένη στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης.

Ξεχνούν ότι οι ΗΠΑ παραμένουν, σύμφωνα με τα βαθυστόχαστα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, "ο μεγαλύτερος προμηθευτής βίας στον κόσμο μας σήμερα" και ότι οι ΗΠΑ, τα διεθνή χρηματοπιστωτικά τους ιδρύματα, το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, και η ΕΕ είναι καταπιεστές της Ουκρανίας. Έχουν χρησιμοποιήσει το χρέος για να επιβάλουν νεοφιλελεύθερη διαρθρωτική προσαρμογή στη χώρα, [xvi]  υποβαθμίζοντας την από μια από τις πιο ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης στη φτωχότερη.

Επιπλέον, όπως προαναφέρθηκε, οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θέλουν να χρησιμοποιήσουν την Ουκρανία για το δικό τους ιμπεριαλιστικό σχέδιο για να ενισχύσουν τη νεοφιλελεύθερη ηγεμονία της Ουάσιγκτον, η οποία έχει εξαθλιώσει την Ουκρανία. Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η Ουκρανία είναι άλλος ένας ηγεμόνας. Ακόμη χειρότερα, η ρεφορμιστική Αριστερά και οι φιλελεύθεροι αποδέχονται ως επί το πλείστον το πλαίσιο του Μπάιντεν για έναν "παγκόσμιο αγώνα μεταξύ δημοκρατίας και απολυταρχίας" και έχουν συνταχθεί με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους στον ανταγωνισμό τους με τη Ρωσία και την Κίνα. Είναι υπηρέτες του δυτικού ιμπεριαλισμού.

Οι ψευτοαντιιμπεριαλιστές και οι γεωπολιτικοί αναγωγιστές προδίδουν την Ουκρανία

Η ψευτο-αντιιμπεριαλιστική Αριστερά έχει κάνει το διαμετρικά αντίθετο λάθος, υποστηρίζοντας ή νομιμοποιώντας τον ρωσικό ιμπεριαλισμό [xvii].  Ομάδες όπως το Party for Socialism and Liberation  [xviii] και το Workers World Party [xix] , καθώς και εκδόσεις όπως το Monthly Review [xx] , ανακυκλώνουν κατά λέξη την προπαγάνδα του Πούτιν: η Ουκρανία διοικείται από ένα αντιλαϊκό ναζιστικό καθεστώς, η Ρωσία επεμβαίνει στον εμφύλιο πόλεμο της χώρας για να αποναζιστικοποιήσει τη χώρα και να απελευθερώσει τους καταπιεσμένους Ρώσους και η Ρωσία υπερασπίζεται τη σφαίρα επιρροής της από την επιθετικότητα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

Ενώ μπορεί να επικρίνουν τη Ρωσία για τη μία ή την άλλη θηριωδία, κατηγορούν τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για τη σύγκρουση, δικαιολογούν τον πόλεμο της Ρωσίας ως αυτοάμυνα και παρουσιάζουν την Ουκρανία ως μαριονέτα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Η θέση τους δεν είναι ούτε αντιιμπεριαλιστική ούτε αντιπολεμική· υποστηρίζουν τον ρωσικό ιμπεριαλισμό και τον πόλεμό του.

Μια άλλη εξίσου λανθασμένη αντιμετώπιση από την Αριστερά είναι ο γεωπολιτικός αναγωγισμός. Αυτή η θέση, που υποστηρίζεται ποικιλοτρόπως από ανθρώπους όπως ο Νόαμ Τσόμσκι [xxi] και ομάδες όπως το Βρετανικό Socialist Workers Party, [xxii] ανάγει επίσης τον πόλεμο σε έναν πόλεμο μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας και ισχυρίζεται επομένως ότι το καθήκον της Αριστεράς είναι να αντιταχθεί και στους δύο.

Υπερασπίζονται φαινομενικά το δικαίωμα της Ουκρανίας στην αυτοδιάθεση, αλλά αντιτίθενται στο δικαίωμά της να εξασφαλίσει όπλα από το ΝΑΤΟ, και επομένως στην ικανότητά της να υπερασπιστεί τον εαυτό της ενάντια στην εισβολή και την κατοχή. Ακόμα χειρότερα, υποστηρίζουν ενέργειες όπως αυτές που ανέλαβαν οι Έλληνες και Ιταλοί σταλινικοί για να εμποδίσουν τις αποστολές όπλων στην Ουκρανία, ενέργειες που ισοδυναμούν με άμεση υποστήριξη της εισβολής της Ρωσίας.

Έτσι, οι ψευτοαντιιμπεριαλιστές και οι γεωπολιτικοί αναγωγιστές αποσπούν την προσοχή από την αντίθεση στον πόλεμο της Ρωσίας, αποπροσανατολίζουν την Αριστερά στο να αντιταχθεί σε έναν ενδοϊμπεριαλιστικό πόλεμο που δεν συμβαίνει, και στην πορεία προδίδουν τον απελευθερωτικό αγώνα της Ουκρανίας. Ακόμα χειρότερα, απαξιώνουν την Αριστερά στα μάτια των Ουκρανών, διευκολύνοντας τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό να εμφανίζεται ως ο μοναδικός σύμμαχός τους.

Πασιφιστική σύγχυση

Η τελευταία πηγή σύγχυσης στην Αριστερά είναι ο πασιφισμός. Οι ειρηνιστές, οι οποίοι αντιτίθενται στη βία επί της αρχής, καταδικάζουν την εισβολή της Ρωσίας, αλλά αντιτίθενται επίσης στη στρατιωτική αντίσταση της Ουκρανίας, καθώς και στις αποστολές όπλων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ προς υποστήριξή της.

Δεδομένης της αφηρημένης ηθικιστικής τους θέσης, συχνά αντλούν από τα πολιτικά πλαίσια των ψευτοαντιιμπεριαλιστών και των γεωπολιτικών αναγωγιστών για να δικαιολογήσουν τις θέσεις τους. Πασιφιστικοί σχηματισμοί όπως ο Code Pink   αντιτίθενται στο δικαίωμα της Ουκρανίας να εξασφαλίσει όπλα  [xxiii] και στις ίδιες τις αποστολές όπλων, ζητώντας αντίθετα από τις ΗΠΑ να μεσολαβήσουν για την κατάπαυση του πυρός, να εμπλακούν στη διπλωματία και να εξασφαλίσουν μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων [xxiv]. Τέτοιες εκκλήσεις αγνοούν το δικαίωμα της Ουκρανίας στην αυτοδιάθεση. Μόνο η Ουκρανία έχει το δικαίωμα να αποφασίσει πότε και με ποιους όρους θα σταματήσει τις μάχες και θα διαπραγματευτεί μια συμφωνία. Η κυβέρνησή της και ο λαός της έχουν καταστήσει σαφές ότι παραμένουν δεσμευμένοι να αντισταθούν στη ρωσική κατοχή.

Γνωρίζουν ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα καθοριστεί από την ισορροπία των δυνάμεων στο πεδίο της μάχης, και αν υπάρξει διευθέτηση σε αυτό το σημείο θα επικυρώσει τη ρωσική κατάκτηση και το διαμελισμό της χώρας. Έτσι, η ειρηνιστική θέση καταλήγει να προδίδει τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Ουκρανίας και να επιβραβεύει τη βίαιη επιθετικότητα της Μόσχας.

Η νέα φάση του πολέμου έχει αλλάξει τη φύση του;

Στον απόηχο των νικών της Ουκρανίας, της υποχώρησης της Ρωσίας για να καταλάβει το Ντονμπάς και των αυξημένων αποστολών όπλων από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, οι υποστηρικτές αυτών των λανθασμένων θέσεων διπλασίασαν τα επιχειρήματά τους.

Οι ρεφορμιστές έχουν άκριτα προσχωρήσει στο άρμα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού για μια παγκόσμια μάχη μεταξύ δημοκρατίας και απολυταρχίας.

Οι ψευτο-αντιιμπεριαλιστές χρησιμοποίησαν τις δυτικές αποστολές όπλων για να ισχυριστούν ότι είχαν δίκιο από την αρχή ότι οι ΗΠΑ είναι ο ιμπεριαλιστής επιτιθέμενος, ενώ οι γεωπολιτικοί αναγωγιστές ισχυρίζονται ότι η νέα φάση έχει μετατρέψει τον πόλεμο σε ενδοϊμπεριαλιστικό. Και οι δύο ενώνονται με τους πασιφιστές στις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός και διευθέτηση με διαπραγμάτευση. Στην πραγματικότητα, η φύση του πολέμου δεν έχει αλλάξει καθόλου. Παραμένει μια ρωσική ιμπεριαλιστική εισβολή, που αντιμετωπίζει τον αγώνα της Ουκρανίας για εθνική απελευθέρωση, ο οποίος υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι η Ουκρανία έχει σημειώσει νίκες, αποκρούοντας την προσπάθεια του Πούτιν να καταλάβει ολόκληρη τη χώρα και να επιβάλει μια κυβέρνηση-μαριονέτα.

Η Ρωσία έχει τώρα υποχωρήσει επιδιώκοντας έναν νέο στόχο – την επέκταση των λεγόμενων Λαϊκών Δημοκρατιών (οι οποίες ούτε περιλαμβάνουν τον λαό ούτε είναι δημοκρατίες) σε όλο το Ντονμπάς και τη δημιουργία μιας χερσαίας γέφυρας προς την Κριμαία, που ενδεχομένως θα επεκταθεί στην Υπερδνειστερία, μια περιοχή στη Μολδαβία που κατέλαβε η Μόσχα το 1992. Με την ολοκλήρωση αυτής της διχοτόμησης, ο Πούτιν ελπίζει να κηρύξει τη νίκη και να επιτύχει κάποιου είδους εδαφική διευθέτηση για την ειρήνη.

Αυτή η νέα φάση του πολέμου μετέτρεψε τη μάχη από αντίσταση ανταρτών στην εισβολή σε πόλεμο θέσεων μεταξύ ουκρανικών και ρωσικών στρατευμάτων που υποστηρίζονται από οβιδοβόλα, ρουκέτες και μαχητικά αεροσκάφη και στις δύο πλευρές. Η Ρωσία έχει τεράστιο πλεονέκτημα έναντι της Ουκρανίας [xxv] σε τέτοια βαρέα όπλα και αεροπορική ισχύ και τα έχει χρησιμοποιήσει με τρομερά αποτελέσματα, όπως ακριβώς έκανε και στη Συρία, ανατινάζοντας ολόκληρες πόλεις και κωμοπόλεις στο Ντονμπάς [xxvi] σε μια επιχείρηση καμένης γης για να διεκδικήσει εδάφη.

Για να υπερασπιστεί τη χώρα της από την κατάκτηση, η Ουκρανία απαίτησε βαρέα όπλα για να σταματήσει την προσπάθεια της Ρωσίας να καταλάβει το Ντονμπάς. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ανταποκρίθηκαν παρέχοντάς τα μαζί με άλλη στρατιωτική βοήθεια και οικονομική στήριξη.

Οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί να παράσχουν προηγμένα πυραυλικά συστήματα [xxvii] υπό τον ρητό όρο ότι δεν θα είναι "για χρήση πέραν του πεδίου μάχης εντός της Ουκρανίας" για να αποφευχθεί η επέκταση του πολέμου στο ρωσικό έδαφος. Και συνεχίζουν να αρνούνται την ανάπτυξη στρατευμάτων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ και να απορρίπτουν τις εκκλήσεις της Ουκρανίας για την εφαρμογή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων.

Ιμπεριαλιστική πίεση στην Ουκρανία να δεχτεί παραχωρήσεις σε γη για την ειρήνη

Οι ψευτοαντιιμπεριαλιστές και οι γεωπολιτικοί αναγωγιστές επισημαίνουν επίσης την όλο και πιο πολεμική ρητορική, ιδίως από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και διάφορα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης. Ο Μπάιντεν έφτασε στο σημείο να ζητήσει αλλαγή καθεστώτος στη Ρωσία, όταν δήλωσε ότι "για όνομα του Θεού αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία", [xxviii] δίνοντας την εντύπωση ότι έχουν την πρόθεση να χρησιμοποιήσουν την Ουκρανία ως πληρεξούσιο για έναν επιθετικό πόλεμο.

Οι ψεύτικοι αντιιμπεριαλιστές και οι γεωπολιτικοί αναγωγιστές μπερδεύουν τον κομπασμό με την πραγματικότητα [xxix]. Οι ΗΠΑ, η Βρετανία και το υπόλοιπο ΝΑΤΟ δεν έχουν κάνει τίποτα πέρα από την αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας, την οποία η Ουκρανία χρειάζεται για τον αμυντικό της αγώνα ενάντια στην προσπάθεια της Μόσχας να προσαρτήσει το Ντονμπάς.

Ενώ μια ομάδα του δυτικού κατεστημένου, που εκπροσωπείται από προσωπικότητες όπως ο Τζορτζ Σόρος και δεξιά γεράκια όπως ο Λίντσεϊ Γκράχαμ, ζητά την επέκταση του πολέμου κατά της Ρωσίας, εξακολουθεί να αποτελεί μια ηχηρή μειοψηφία. Ένα αυξανόμενο κύμα στην ελίτ, κυρίως στη δυτική Ευρώπη, ζητά στην πραγματικότητα κατάπαυση του πυρός, παραχωρήσεις εδαφών της Ουκρανίας στη Ρωσία και διπλωματικό διακανονισμό, ο οποίος θα πρόδιδε τον αγώνα της Ουκρανίας.

Το πολυεθνικό κεφάλαιο ανησυχεί όλο και περισσότερο για έναν παρατεταμένο πόλεμο που θα αποδυναμώσει περαιτέρω την παγκόσμια οικονομία και θα μειώσει τα κέρδη τους με τον αυξημένο πληθωρισμό στο φυσικό αέριο και τα τρόφιμα, τη γεωπολιτική αστάθεια και την περαιτέρω διακοπή των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού. Έχουν βρει εταίρους στα επιχειρηματικά μέσα ενημέρωσης και την πολιτική τάξη στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

Έτσι, οι New York Times  [xxx]  συντάχθηκαν με τον αιώνιο εγκληματία πολέμου Χένρι Κίσινγκερ, [xxxi] προειδοποιώντας τις ΗΠΑ να μην χρησιμοποιήσουν την Ουκρανία ως πληρεξούσιο για πόλεμο με τη Ρωσία. Και οι δύο τάσσονται ρητά υπέρ ενός διακανονισμού "γη για ειρήνη" [xxxii] .

Η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία [xxxiii] έχουν επίσης καταστήσει σαφές ότι είναι αντίθετες με οποιαδήποτε περαιτέρω κλιμάκωση και υποστηρίζουν μια διευθέτηση με διαπραγματεύσεις. Ανησυχούν για τη ζημιά που θα προκληθεί στις οικονομίες τους  [xxxiv] από την αύξηση του πληθωρισμού, τη γεωπολιτική αστάθεια που θα προκληθεί από τη διακοπή των ουκρανικών εξαγωγών τροφίμων και τη συνακόλουθη αύξηση της μετανάστευσης.

Δεδομένου ότι στόχος των ΗΠΑ είναι να συγκεντρώσουν τους συμμάχους τους για την αντιπαράθεση με τη Ρωσία και την Κίνα σε έναν αγώνα για την παγκόσμια ηγεμονία, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα είναι υπερευαίσθητη σε τέτοιου είδους πιέσεις από τους Ευρωπαίους συμμάχους της. Έτσι, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ο δυτικός ιμπεριαλισμός να εξαναγκάσει την Ουκρανία σε μια άθλια συμφωνία που θα επικυρώνει τη ρωσική διχοτόμηση της χώρας.

Για ένα διεθνιστικό αντιιμπεριαλισμό

Δεδομένου ότι ο πόλεμος δεν έχει αλλάξει ριζικά, οι σοσιαλιστές θα πρέπει να διατηρήσουν την αρχική στάση του διεθνιστικού αντιιμπεριαλισμού που διακηρύχθηκε στην αρχή του πολέμου  [xxxv] . Ειδικά με τη Ρωσία να ερημώνει το Ντονμπάς, πρέπει να διπλασιάσουμε την αντίθεσή μας στην εισβολή του ρωσικού ιμπεριαλισμού στην Ουκρανία.

Τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να οικοδομήσουμε αλληλεγγύη με την αντίσταση της Ουκρανίας και να υπερασπιστούμε το δικαίωμά της να εξασφαλίσει όπλα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προέρχονται από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, για να απελευθερωθεί από τη ρωσική κατοχή. Αυτό δεν σημαίνει άκριτη υποστήριξη της Ουκρανίας. Θα πρέπει να στηρίξουμε την Αριστερά της χώρας και τα κοινωνικά και συνδικαλιστικά κινήματα, στον αγώνα τους ενάντια στον ολιγαρχικό καπιταλισμό της κυβέρνησης, την καταστολή των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών, καθώς και στην εκστρατεία της ενάντια στην ακροδεξιά της χώρας.

Αντίστοιχα, η αλληλεγγύη με τη ρωσική Αριστερά και το αντιπολεμικό της κίνημα είναι απαραίτητη. Αντιμετωπίζοντας απίστευτη καταστολή, οικοδομούν αντίσταση στο ρωσικό νεοφασιστικό καθεστώς και τον ιμπεριαλισμό του [xxxvi] . Θα είναι βασικοί σύμμαχοι στην παγκόσμια εκστρατεία μας ενάντια στις συγκρούσεις των μεγάλων δυνάμεων.

Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να αντιταχθούμε στην άμεση επέμβαση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ που θα μετατρέψει τον πόλεμο σε ενδοϊμπεριαλιστικό. Αυτό συνεπάγεται τη διαμαρτυρία ενάντια σε κάθε προσπάθεια των δυτικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων να ασκήσουν πίεση στην Ουκρανία είτε να διεξάγει έναν αγώνα πέρα από τη θέληση και τις ανθρώπινες δυνατότητές της είτε να σταματήσει να πολεμάει και να δεχτεί τη διχοτόμηση.

Σε αυτή την προσπάθεια έχουμε την ευθύνη να εκθέσουμε την υπεροπτική υποκρισία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού να επικρίνει τη Ρωσία για την παραβίαση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης μιας καταπιεσμένης χώρας και τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου κατά τη διαδικασία αυτή. Ο εισβολέας του Ιράκ και του Αφγανιστάν, ο υποστηρικτής της ισραηλινής αποικιοκρατίας και του απαρτχάιντ και ο συνεργός στον δολοφονικό πόλεμο της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη δεν είναι σε θέση να κάνει κήρυγμα σε κανένα άλλο κράτος για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ειδικότερα, πρέπει να αντιταχθούμε στη χρήση του πολέμου από την Ουάσινγκτον για την περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ, την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και την ένταση του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού με τη Ρωσία και την Κίνα. Οφείλουμε, αντίθετα, να απαιτήσουμε την κατάργηση του ΝΑΤΟ και παρόμοιων στρατιωτικών συμμαχιών, καθώς και μαζικές περικοπές στους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς και την αναδιανομή όλων των χρημάτων που θα εξοικονομηθούν για την αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων σε κάθε χώρα μας και σε όλο τον κόσμο.

Σε αυτό το πνεύμα, θα πρέπει να κλιμακώσουμε την εκστρατεία για τη διαγραφή του χρέους της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα  [xxxvii] ως μέρος ενός ευρύτερου αγώνα για να γίνει το ίδιο σε όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό θα επιτρέψει στην Ουκρανία να ξεφύγει από την υποδούλωση του χρέους στο δυτικό κεφάλαιο και να χρησιμοποιήσει χρήματα που διαφορετικά θα πήγαιναν σε πληρωμές τόκων για δάνεια για να επενδύσει στον ίδιο της το λαό.

Αυτός είναι ένας βασισμένος στις αρχές και ξεκάθαρος τρόπος για την Αριστερά να αντιταχθεί τόσο στον αμερικανικό όσο και στον ρωσικό ιμπεριαλισμό, να σταθεί αλληλέγγυα στον αγώνα της Ουκρανίας και άλλων καταπιεσμένων εθνών για απελευθέρωση και να οικοδομήσει τη διεθνή αλληλεγγύη από τα κάτω. Τώρα είναι η ώρα για τον διεθνιστικό αντιιμπεριαλισμό.

Ashley Smith, “Solidarity with the Ukrainian resistance!”, Tempest, 3 Ιουνίου 2022, https://www.tempestmag.org/2022/06/solidarity-with-ukraine-resistance/.

Σημειώσεις

[i]  [Michael Schwirtz, Maria Varenikova and Rick Gladstone, “Putin Calls Ukrainian Statehood a Fiction. History Suggests Otherwise”,

New York Times, 21 Φεβρουαρίου 2022, https://www.nytimes.com/2022/02/21/world/europe/putin-ukraine.html.

[ii]  Iuliia Mendel, “In occupied Kherson, Russia is imposing a grim, hopeless reality”,

The Washington Post, 27 Μαΐου 2022, https://www.washingtonpost.com/opinions/2022/05/27/kherson-russian-occupation-ukraine/.

[iii]  Ilya Budraitskis, “From Managed Democracy to Fascism”,

Tempest, 23 Απριλίου 2022, https://www.tempestmag.org/2022/04/from-managed-democracy-to-fascism/

 

[iv] Michael Karadjis, “Can the God of global fascists and Nazis ‘de-Nazify’ a country?”,

New Politics, 9 Απριλίου 2022, https://newpol.org/can-the-god-of-global-fascists-and-nazis-de-nazify-a-country/.

 Στα ελληνικά: Michael Karadjis, «Βλαντιμίρ Πούτιν: Μπορεί ο Θεός του παγκόσμιου φασισμού και ναζισμού να “αποναζιστικοποιήσει” μια χώρα;»,

e la libertà, 11 Απριλίου 2022. https://www.elaliberta.gr/.

[v]  Michael Wasiura, “Battles in Ukraine Show Putin Was Wrong About the Country's Russian Speakers”,

Newsweek, 28 Απριλίου 2022, https://www.newsweek.com/battles-ukraine-show-putin-was-wrong-about-countrys-russian-speakers-1701734

 

[vi]  Ilya Budraitskis, “Against Putin’s War in Ukraine”, συνέντευξη στον Ashley Smith,

Spectre, 24 Απριλίου 2022, https://spectrejournal.com/against-putins-war-in-ukraine/

[vii]  Yuliya Yurchenko, “Fighting for Ukrainian Self-Determination”, συνέντευξη στον Ashley Smith,

Spectre, 11 Απριλίου 2022, https://spectrejournal.com/fighting-for-ukrainian-self-determination/

[viii]  Denys Pilash, “What socialists are doing in Ukraine”,

Workers Liberty, 17 Μαΐου 2022, https://www.workersliberty.org/story/2022-05-17/what-socialists-are-doing-ukraine.

[ix]  Simon Pirani, “The Russian Statelets in the Donbas Are No ‘People’s Republics’”,

Jacobin, 2 Μαρτίου 2022, https://jacobin.com/2022/03/donbas-donetsk-luhansk-ukraine-russia-putin.

[x]  Ashley Smith, “Illiberal hegemony: The Trump administration strategy for US Imperialism”,

International Socialist Review, τεύχος 109, καλοκαίρι 2018, https://isreview.org/issue/109/illiberal-hegemony-trump-administration-strategy-us-imperialism/index.html

[xi]  Ashley Smith, “The empire strikes back”, Tempest, 14 Δεκεμβρίου 2020,

https://www.tempestmag.org/2020/12/the-empire-strikes-back/.

[xii]  Felicia Schwartz and Amy Kazmin, “What is America’s end-game for the war in Ukraine?”,

Financial Times, 29 Μαΐου 2022, https://www.ft.com/content/315346dc-e1bd-485c-865b-979297f3fcf5

[xiii]  Ilya Matveev, “Sanctions against Russia: Here is Everything you Need to Know”,

После, 23 Μαΐου 2022, https://posle.media/?p=217&lang=en

[xiv]  Lukas Bester, “Kissinger: These are the main geopolitical challenges facing the world right now”,

World Economic Forum, 23 Μαΐου 2022,

https://www.weforum.org/agenda/2022/05/kissinger-these-are-the-main-geopolitical-challenges-facing-the-world-right-now/

[xv]  Joseph Grosso, “Gone Rogue: The Left and Ukraine”

CounterPunch, 27 Μαΐου 2022, https://www.counterpunch.org/2022/05/27/gone-rogue-the-left-and-ukraine/

[xvi]  Yuliya Yurchenko, “Fighting for Ukrainian Self-Determination”, συνέντευξη στον Ashley Smith,

Spectre, 11 Απριλίου 2022, https://spectrejournal.com/fighting-for-ukrainian-self-determination/  

[xvii]  Michael Pröbsting, “Russian Imperialism and Its Monopolies”,

New Politics, Χειμώνας 2022, https://newpol.org/issue_post/russian-imperialism-and-its-monopolies/

[xviii]  https://en.wikipedia.org/wiki/Party_for_Socialism_and_Liberation

[xix]  https://en.wikipedia.org/wiki/Workers_World_Party

[xx]  https://monthlyreview.org/

[xxi]  Yuriy Gorodnichenko, Bohdan Kukharskyy and Ilona Sologoub,

“Open Letter to Noam Chomsky (and other like-minded intellectuals) on the Russia-Ukraine war”,

Berkeley blogs, 19 Μαΐου 2022,

https://blogs.berkeley.edu/2022/05/19/open-letter-to-noam-chomsky-and-other-like-minded-intellectuals-on-the-russia-ukraine-war/

[xxii]  “Ukraine and anti-imperialism — Gilbert Achcar and Alex Callinicos debate”, Socialist Worker, 30 Μαρτίου 2022,

https://socialistworker.co.uk/long-reads/ukraine-and-anti-imperialism-gilbert-achcar-and-alex-callinicos-debate/.  

[xxiii]  Jake Johnson, “Anti-War Voices Say More Diplomacy –Not ‘Weapons, Weapons, Weapons’– Needed in Ukraine”,

Common Dreams, 7 Απριλίου 2022,

https://www.commondreams.org/news/2022/04/07/anti-war-voices-say-more-diplomacy-not-weapons-weapons-weapons-needed-ukraine

[xxiv]  Michael Karadjis, “Putin’s Conquest of Southeast Ukraine: Vexed Questions of ‘Negotiations’, Gotcha Moments and Real Imperial Interests”,

CounterPunch, 1 Ιουνίου 2022,

https://www.counterpunch.org/2022/06/01/putins-conquest-of-southeast-ukraine-vexed-questions-of-negotiations-gotcha-moments-and-real-imperial-interests/.

Στα ελληνικά: Michael Karadjis, «Η κατάκτηση της νοτιοανατολικής Ουκρανίας από τον Πούτιν: Ζοφερά ερωτήματα σχετικά με τις “διαπραγματεύσεις”, στιγμές “αποκάλυψης” και τα αληθινά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα»,

e la libertà, 25 Μαΐου 2022, https://www.elaliberta.gr/

[xxv]  John Paul Rathbone and Max Seddon, “Military briefing: battle for Sievierodonetsk shows Russian strategy in Donbas”,

Financial Times, 25 Μαΐου 2022, https://www.ft.com/content/551a56d8-8cce-480d-b222-b0ef137bbacd

[xxvi]  Lorenzo Tondo, “Sievierodonetsk bombing so intense, casualties cannot be assessed, officials say”,

The Guardian, 29 Μαΐου 2022, https://www.theguardian.com/world/

[xxvii]  Courtney Kube and Carol E. Lee, “Biden admin will provide Ukraine with longer-range rocket systems”,

NBC NEWS, 31 Μαΐου 2022, https://www.cnbc.com/2022/06/01/biden-admin-will-provide-ukraine-with-longer-range-rocket-systems.html

[xxviii]  “U.S. not trying to topple Putin, Blinken says”,

Politico, 27 Μαρτίου 2022, https://www.politico.com/news/2022/03/27/antony-blinken-putin-russia-00020686

[xxix]  Gilbert Achcar, “Irresponsible braggadocio won’t help Ukrainians”,

New Politics, 7 Μαΐου 2022, https://newpol.org/irresponsible-braggadocio-wont-help-ukrainians/

[xxx]  “The War in Ukraine Is Getting Complicated, and America Isn’t Ready”,

The New York Times, 19 Μαΐου 2022, https://www.nytimes.com/2022/05/19/opinion/america-ukraine-war-support.html

[xxxi]  Dan Bilefsky, “Kissinger suggests that Ukraine give up territory to Russia, drawing a backlash”,

The New York Times, 24 Μαΐου 2022, https://www.nytimes.com/2022/05/25/world/europe/henry-kissinger-ukraine-russia-davos.html

[xxxii]  Tom Porter, “Kissinger says Ukraine must give up land to Russia, warns West not to seek to humiliate Putin with defeat”,

Business Insider, 24 Μαΐου 2022, https://www.businessinsider.com/kissinger-ukraine-give-up-land-russia-not-humiliate-putin-2022-5.

[xxxiii]  David E. Sanger, Steven Erlanger and Eric Schmitt, “How Does It End? Fissures Emerge Over What Constitutes Victory in Ukraine”,

New York Times, 26 Μαΐου 2022, https://www.nytimes.com/2022/05/26/us/politics/zelensky-ukraine-war.html.

[xxxiv]  Richard Milne, “Baltics attack Franco-German talks with Putin over Black Sea blockade”,

Financial Times, 29 Μαΐου 2022, https://www.ft.com/content/c95018b4-79d5-4250-a7e3-dd2a756fa4ee.

 

[xxxv]  Ashley Smith, “Stop Putin’s war!”, Tempest, 10 Μαρτίου 2022, https://www.tempestmag.org/2022/03/stop-putins-war/.

 

[xxxvi]  Simon Pirani, “Russia: a new wave of anti-war protest”,

Europe Solidaire Sans Frontières, 20 Μαΐου 2022, http://www.europe-solidaire.org/spip.php?article62538.

 

[xxxvii]  Eric Toussaint, “Why should Ukraine’s debt be cancelled?”,

CADTM, 21 Απριλίου 2022, https://www.cadtm.org/Why-should-Ukraine-s-debt-be-cancelled.  

Τελευταία τροποποίηση στις Δευτέρα, 06 Ιουνίου 2022 22:45

Προσθήκη σχολίου

Το e la libertà.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά σχόλια με υβριστικό, ρατσιστικό, σεξιστικό φασιστικό περιεχόμενο ή σχόλια μη σχετικά με το κείμενο.