Αναδημοσίευση από ΤΠΤ – «4»

Ia Eradze

Luka Nakhutsrishvili

Lela Rekhviashvili

Εξέγερση για τη δημοκρατία στον Καύκασο

Ο γεωργιανός λαός εναντίον της κυβέρνησης

Οι Ashley Smith του Tempest και Ilya Budraitskis του Posle Media παίρνουν συνέντευξη από τους Γεωργιανούς ακτιβιστές και ακαδημαϊκούς Ia Eradze, Luka Nakhutsrishvili και Lela Rekhviashvili σχετικά με τις ρίζες της εξέγερσης, την πορεία της και τη θέση της Γεωργίας στον παγκόσμιο καπιταλισμό και την ιμπεριαλιστική τάξη.

Η χώρα της Γεωργίας, ένα μικρό έθνος 3,8 εκατομμυρίων κατοίκων στον Καύκασο, έχει περιέλθει σε βαθιά κρίση. Ο λαός της έχει ξεσηκωθεί εναντίον του κυβερνώντος κόμματος, του Γεωργιανού Ονείρου, για την ψήφιση του νόμου περί «ξένης επιρροής» (κατά το ρώσικο πρότυπο), του ομοφοβικού νόμου περί προπαγάνδας κατά των ΛΟΑΤΚΙ, της νοθείας των πρόσφατων εκλογών και της αναστολής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.

Ο δισεκατομμυριούχος Μπιτζίνα Ιβανισβίλι κινεί τα νήματα πίσω από το Γεωργιανό Όνειρο. Είναι ο πλουσιότερος ολιγάρχης της χώρας και διαθέτει περιουσία 6,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία είναι σχεδόν όσο ο συνολικός προϋπολογισμός της κυβέρνησης και το ένα πέμπτο του ΑΕΠ της χώρας. Ο ίδιος και το κόμμα του, ανεξάρτητα από τις συγκρούσεις τους με τη Δύση και την κλίση τους προς τη Ρωσία, συνεργάζονται με όλες τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τις πολυεθνικές εταιρείες για τη λεηλασία και την εκμετάλλευση του λαού, του πλούτου και των πόρων της χώρας.

Έχοντας πλέον απηυδήσει με αυτόν τον αυταρχισμό και την εκμετάλλευση, ο γεωργιανός λαός έχει ξεσπάσει σε μαζικές διαμαρτυρίες ενάντια στην κυβέρνησή του και για δημοκρατία και ισότητα. Το Γεωργιανό Όνειρο απάντησε με τη μέγιστη βιαιότητα, καταστέλλοντας τις διαμαρτυρίες και συλλαμβάνοντας διαδηλωτές. Αλλά το κίνημα δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης και, τώρα που δημοσιεύουμε το κείμενο αυτό, οι μαζικές διαμαρτυρίες συνεχίζονται, για εικοστή τέταρτη συνεχή ημέρα. Η χώρα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Ο λαός της Γεωργίας ξεσηκώθηκε σε ένα νέο μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας κατά της κυβέρνησης. Οι ρίζες του είναι, εν μέρει, μια απάντηση στα αποτελέσματα των πρόσφατων εκλογών που επανέφεραν το Γεωργιανό Όνειρο στην εξουσία. Με ποιο σκεπτικό κατέβηκαν στις εκλογές; Ποια ήταν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ποιες ήταν οι πλατφόρμες τους; Ήταν ο κόσμος ικανοποιημένος από αυτές τις επιλογές; Ποια ήταν τα επίσημα αποτελέσματα; Ήταν οι εκλογές νοθευμένες;

Luka Nakhutsrishvili: Βρισκόμαστε στη μέση μιας μαζικής δημοκρατικής εξέγερσης κατά της κυβέρνησης του Γεωργιανού Ονείρου. Εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλώνουν ειρηνικά στην κεντρική πλατεία της Τιφλίδας και σε πόλεις και κωμοπόλεις σε ολόκληρη τη χώρα. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, έχουμε δει πορείες διαμαρτυρίας να πραγματοποιούνται σε όλη την Τιφλίδα ανά πάσα στιγμή. Όλο και περισσότερες επαγγελματικές ομάδες και γειτονιές έχουν αρχίσει να αυτοοργανώνονται. Αυτό είναι πρωτοφανές στην πρόσφατη ιστορία μας.

Η άμεση ρίζα των διαδηλώσεων είναι η βαθιά κρίση νομιμότητας που προκαλεί το κυβερνών κόμμα, το οποίο ακολουθεί το σενάριο που χρησιμοποίησε ο Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία για να μετατρέψει την κυβέρνησή του σε αυταρχικό καθεστώς. Όμως το Γεωργιανό Όνειρο προχώρησε περισσότερο από την ανελεύθερη δημοκρατία τύπου Όρμπαν, νοθεύοντας τις εκλογές και καταφέροντας καταστολή των διαδηλωτών με τρόπο που θυμίζει περισσότερο τη Λευκορωσία και τη Ρωσία. Η αναστολή των ενταξιακών συνομιλιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν μόνο η τελευταία σταγόνα.

Τα τελευταία δύο χρόνια, το Γεωργιανό Όνειρο πήρε μια δραματική ακροδεξιά στροφή. Όταν ήρθε στην εξουσία το 2012, ισχυριζόταν ότι είναι σοσιαλδημοκρατικό και ήταν μέρος του σοσιαλιστικού μπλοκ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ενώ πολλοί ανησυχούσαν ότι μπορεί να γείρει προς τη Ρωσία, παρέμεινε υπέρ της ένταξης στην ΕΕ και της προσχώρησης στο ΝΑΤΟ.

Αλλά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, έκανε μια πλήρη στροφή για να υιοθετήσει τον ευρωσκεπτικισμό, να αγκαλιάσει τον δεξιό εθνικισμό, να υποστηρίξει την αντιδραστική πολιτική των φύλων, να προωθήσει τις θεωρίες συνωμοσίας στην πολιτική επικαιρότητα και να εκφράσει ανοιχτή συμπάθεια προς τη Ρωσία.

Το Γεωργιανό Όνειρο κατέβηκε με μια πλατφόρμα κινδυνολογίας, χρησιμοποιώντας το σύνθημα «επιλέξτε την ειρήνη, όχι τον πόλεμο» σε συνδυασμό με εικόνες μιας ακμάζουσας Γεωργίας από τη μία πλευρά και από την άλλη μιας κατεστραμμένης Ουκρανίας. Ο υπαινιγμός τους ήταν σαφής: αν ψηφίσετε την αντιπολίτευση, η Γεωργία θα καταλήξει να υποστεί εισβολή και να καταληφθεί από τη Ρωσία.

Όσον αφορά τη βάση του Γεωργιανού Ονείρου, ενώ έχασε πολλούς ψηφοφόρους του που είναι φιλικά διακείμενοι προς την ενσωμάτωση στην ΕΕ, κέρδισε υποστήριξη μεταξύ των ακροδεξιών εθνικιστών ψηφοφόρων, οι οποίοι εγκρίνουν τον νόμο κατά των ΛΟΑΤΚΙ, αντιτίθενται στο υποτιθέμενο σχέδιο της Ουάσινγκτον να σύρει τη Γεωργία σε έναν παγκόσμιο πόλεμο και εκφράζουν εχθρότητα προς τους γραφειοκράτες της ΕΕ που, όπως ισχυρίζονται, παραβιάζουν τη γεωργιανή κυριαρχία. Οι υπόλοιποι ψηφοφόροι που τους στήριξαν το έκαναν απέναντι στο φόβο του πολέμου, τον οποίο το γεωργιανό όνειρο το χειραγώγησε κυνικά.

Τα τέσσερα κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης συνενώθηκαν σε συνασπισμούς για να αμφισβητήσουν το Γεωργιανό Όνειρο στις εκλογές. Πρόκειται για κόμματα του τεχνοκρατικού κατεστημένου, τα περισσότερα από τα οποία συνδέονται με την προηγούμενη κυβέρνηση, και αποδείχθηκαν ανίκανα να αντιμετωπίσουν τα παράπονα της μεγάλης πλειοψηφίας. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι δεν τα συμπαθούν και τα ψήφισαν από τακτική για να νικήσουν το Γεωργιανό Όνειρο ή τουλάχιστον να το εμποδίσουν να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία και να κυβερνήσει μόνο του.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Τελικά, το Γεωργιανό Όνειρο κέρδισε την πλειοψηφία εν μέσω ευρείας κλίμακας ισχυρισμών ότι είχε νοθεύσει τα αποτελέσματα. Είναι αλήθεια αυτό;

Luka Nakhutsrishvili: Ναι. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι θα παραμείνει το μεγαλύτερο κόμμα, αλλά χωρίς αρκετές ψήφους για να σχηματίσει ανεξάρτητα κυβέρνηση (όπως το ακροδεξιό κόμμα του Κατσίνσκι μετά τις περσινές εκλογές στην Πολωνία). Κανείς δεν προέβλεπε ότι θα κέρδιζε με 54% των ψήφων. Για να εξασφαλίσει αυτό το αποτέλεσμα, κατέφυγε σε κάθε αυταρχικό τέχνασμα που μπορεί να φανταστεί κανείς, μετατρέποντας ουσιαστικά την ευάλωτη κοινωνική κατάσταση του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού, την οποία αναπαρήγαγε συστηματικά, σε εργαλείο εξουσίας.

Το κόμμα αυτό οργάνωσε αυτό που ονομάζεται ψήφοι καρουζέλ, δηλαδή οργάνωση ψηφοφόρων του σε πολλαπλές ψήφους, σε πολλά μέρη, για να ανεβάσουν τα αποτελέσματά του. Το Γεωργιανό Όνειρο χρησιμοποίησε επίσης εκβιασμούς σε ανθρώπους για να το ψηφίσουν με την απειλή ότι θα κόψει την πρόσβασή τους ακόμα και στο ελάχιστο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας που υπάρχει, συμπεριλαμβανομένης της ιατρικής περίθαλψης. Εκφόβιζαν τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα, όπως τους δασκάλους, με την απειλή ότι θα χάσουν τη δουλειά τους.

Οι δυνάμεις ασφαλείας είπαν σε ανθρώπους με αγαπημένα πρόσωπα στη φυλακή ότι αν δεν ψήφιζαν το Γεωργιανό Όνειρο δεν θα είχαν δίκαιη δίκη. Ακόμα αφαίρεσαν τις ταυτότητες όσων γνώριζαν ότι υποστήριζαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης για να τους δυσκολέψουν να ψηφίσουν.

Επίσης κατέστησαν πολύ δύσκολο το να ψηφίσουν οι εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες. Γιατί; Επειδή αυτή η ομάδα είχε εγκαταλείψει τη χώρα από απογοήτευση για τους πολιτικούς της και από φτώχεια και είναι πιο διατεθειμένη να ψηφίσει την αντιπολίτευση.

Στη συνέχεια, το Γεωργιανό Όνειρο ακύρωσε την αγωγή που είχε καταθέσει η πρόεδρος για να κηρύξει τις εκλογές αντισυνταγματικές λόγω μαζικών παραβιάσεων της εκλογικής νομοθεσίας. Δεν περίμεναν καν την απόφαση του δικαστηρίου που ελέγχουν για να συγκαλέσουν το κοινοβούλιο – κάτι που παραβιάζει σαφώς το Σύνταγμα. Έτσι, το Γεωργιανό Όνειρο έκανε τα πάντα για να επιδεινώσει περαιτέρω την κρίση νομιμότητας που προκάλεσε το πόσο ανοιχτά και άσχημα έστησαν τις εκλογές.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Το έναυσμα της εξέγερσης είναι η απόφαση του Γεωργιανού Ονείρου να αναστείλει τη διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γιατί αποφάσισε να το κάνει αυτό, ιδίως δεδομένου ότι η πλειοψηφία των Γεωργιανών υποστηρίζει την ένταξη;

Ia Eradze: Το Γεωργιανό Όνειρο ανέστειλε τις ενταξιακές συνομιλίες επειδή μάλλον είχε να αντιμετωπίσει τις διαμαρτυρίες για την εκλογική νοθεία. Επίσης, διαφωνεί ειδικά με τους όρους της ΕΕ για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, γιατί θα απειλούσαν την εξουσία του. Τέλος, η Ρωσία αναμφίβολα άσκησε πίεση στο παρασκήνιο.

Η αναστολή των συνομιλιών μεταμόρφωσε την κατάσταση και αφύπνισε ανθρώπους όπως εγώ που σοκαρίστηκαν από τα αποτελέσματα των εκλογών. Ένιωθα παράλυτη για περίπου δύο εβδομάδες. Αισθανόμουν ότι δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Υπήρξαν βέβαια διαδηλώσεις μετά τις εκλογές, που οργανώθηκαν από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά δεν ήταν τόσο μεγάλες.

Η μικρή αυτή συμμετοχή ήταν αποτέλεσμα της συλλογικής παράλυσης. Χρειάστηκαν εβδομάδες για να αντιληφθεί ο κόσμος το μέγεθος της νοθείας που επέτρεψε στο Γεωργιανό Όνειρο μια τέτοια νίκη. Η απογοήτευση άρχισε να συσσωρεύεται κάτω από την επιφάνεια. Η ανακοίνωση του Γεωργιανού Ονείρου για την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, η οποία παραβιάζει το Σύνταγμά μας, έσπασε το φράγμα του συσσωρευμένου θυμού και ξέσπασε σε όλη τη χώρα.

Από πολλές απόψεις, η ανακοίνωσή τους καλύτερα που έγινε! Εγώ φοβόμουν πραγματικά ότι θα μπορούσαν να προσποιηθούν ότι συνεχίζουν τις συνομιλίες με την ΕΕ, προσποιούμενοι ότι συμφωνούν, ενώ θα εγκαθίδρυαν μια αυταρχική διακυβέρνηση. Αυτό θα ήταν πολύ χειρότερο. Ευτυχώς για εμάς, το παράκαναν και τώρα βρισκόμαστε με ένα μαζικό κίνημα κατά της κυβέρνησης.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν διαμαρτύρονται μόνο για την ένταξη στην ΕΕ. Βγαίνουμε στους δρόμους για να σταματήσουμε μια αυταρχική κυβέρνηση να συνεχίσει να καταπατά το Σύνταγμα, τα δικαιώματά μας και τα μέσα διαβίωσής μας. Διαμαρτυρόμαστε για να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία μας ενάντια στη μετατροπή κάθε κρατικού θεσμού, από τα σχολεία μέχρι τα δικαστήρια, από το Γεωργιανό Όνειρο σε εργαλείο εξυπηρέτησης των συμφερόντων του και των ολιγαρχών που το ελέγχουν.

Η κυβέρνηση απάντησε στην εξέγερσή μας με απόλυτη βαρβαρότητα. Άρχισαν να εισβάλλουν στα σπίτια των ανθρώπων για να βρουν ανθρώπους που ισχυρίζονται ότι σχεδιάζουν επανάσταση. Συνέλαβαν κάποιους ηγέτες της αντιπολίτευσης. Το καθεστώς γίνεται όλο και πιο αυταρχικό, μέρα με τη μέρα. Έχουν συλληφθεί έως και 500 άτομα και οι περισσότεροι από αυτούς ξυλοκοπήθηκαν αγρίως και κάποιοι βασανίστηκαν (ακόμη και ο δημόσιος συνήγορος έκρινε ότι η μεταχείριση πολλών κρατουμένων περιείχε βασανιστήρια). Τις τελευταίες ημέρες είδαμε ανθρώπους να απαγάγονται από τους δρόμους από την αστυνομία. Μεταξύ των φυλακισμένων είναι καθηγητές, φοιτητές πανεπιστημίων και σχολείων, καλλιτέχνες και γιατροί.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Πώς είναι οι διαμαρτυρίες; Ποιες ομάδες και κατηγορίες ανθρώπων συμμετέχουν και γιατί είναι σημαντική για όλους αυτούς η ένταξη στην ΕΕ; Ήταν οι ίδιοι που διαμαρτυρήθηκαν για τον ειδικό νόμο (περί “ξένων πρακτόρων”); Ποια είναι τα κύρια αιτήματα των διαδηλωτών;

Ia Eradze: Η συμμετοχή του πληθυσμού είναι τεράστια. Ένα μεγάλο ποσοστό των 3,8 εκατομμυρίων κατοίκων της χώρας έχει συμμετάσχει στις διαδηλώσεις. Στην Τιφλίδα, η οποία έχει πληθυσμό περίπου ένα εκατομμύριο ανθρώπους, κάθε μέρα καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας και μέσα στη νύχτα διαδηλώνουν τουλάχιστον 100.000 άνθρωποι και σε ορισμένες ημέρες πάνω από 150.000.

Είναι πολύ μεγαλύτερες από τις ανοιξιάτικες διαδηλώσεις κατά του νόμου περί ξένων πρακτόρων, και δεν είναι μόνο στην Τιφλίδα. Λαμβάνουν χώρα σε όλη τη χώρα, όχι μόνο στις μεγάλες πόλεις, αλλά και σε μικρές πόλεις στην ύπαιθρο.

Και είναι πολύ πιο διαφορετικές από τις διαμαρτυρίες της άνοιξης. Άνθρωποι όλων των ηλικιών έχουν ενταχθεί στο κίνημα. Οι νέοι είναι δυναμικά παρόντες, αλλά και όλοι οι υπόλοιποι. Διαφορετικές τάξεις ανθρώπων, από επαγγελματίες μέχρι εργάτες, συμμετέχουν στις διαδηλώσεις. Είναι πραγματικά όμορφο να το βλέπεις.

Όλοι συνειδητοποιούν τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουμε. Είμαι μέλος μιας πρωτοβουλίας που οργανώνει δράσεις για την υπεράσπιση της εκπαίδευσης. Αμέτρητες άλλες ομάδες σε διαφορετικούς τομείς της κοινωνίας κάνουν το ίδιο. Τίποτα από αυτά δεν είναι πολύ συντονισμένο. Είναι σαν ρεύματα από ξεχωριστά οργανωμένες πρωτοβουλίες που συγκλίνουν σε μαζικές διαμαρτυρίες.

Όταν ξυπνάω το πρωί, κοιτάζω το πρόγραμμα των διαδηλώσεων για να καταλάβω σε ποιές από αυτές θέλω να συμμετάσχω. Μια μέρα κατέληξα σε τέσσερις διαφορετικές διαμαρτυρίες. Είναι τόσο πολυάριθμες επειδή είναι όλες αυτοοργανωμένες.

Αυτή η πραγματικότητα έρχεται σε αντίθεση με τα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης που προσπαθούν να παρουσιάσουν τη διαμαρτυρία ως συνωμοσία, ως ένα «Μαϊντάν» που υποκινείται από ξένες δυνάμεις και τους τοπικούς πράκτορές τους. Δεν είναι έτσι. Είναι αυθόρμητη και αποκεντρωμένη. Αν ήταν τόσο κεντρικά σχεδιασμένη, θα πηγαίνατε στις συγκεντρώσεις και θα βλέπατε μια εξέδρα με οργανωμένους ομιλητές. Τίποτα τέτοιο δεν συμβαίνει. Στην πραγματικότητα, στην κεντρική πλατεία της Τιφλίδας, όπου γίνονται οι διαδηλώσεις, δεν υπάρχει εξέδρα, δεν υπάρχουν ομιλίες και τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν ηγούνται των διαδηλώσεων.

Δεν υπάρχει καν οργανωμένα συνθήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πολλές από τις διαμαρτυρίες είναι απλώς μια σιωπηλή περιφρόνηση της κυβέρνησης. Η ενέργεια, ωστόσο, είναι εκπληκτική. Αλλά το κίνημα βρίσκει σταδιακά τη συλλογική του φωνή και έχει ήδη διατυπώσει δύο βασικά αιτήματα: νέες εκλογές και άμεση απελευθέρωση όλων των φυλακισμένων διαδηλωτών και ακτιβιστών.

Luka Nakhutsrishvili: Δεδομένου του πόσο αποκεντρωμένη είναι η διαμαρτυρία, είναι ενδιαφέρον να εξετάσουμε τη γλώσσα της. Οι διαδηλωτές ρίχνουν πρωτοχρονιάτικα πυροτεχνήματα και κάνουν σόου με λέιζερ στο κτίριο του κοινοβουλίου, το οποίο έχει γίνει σύμβολο όλων όσων δεν πάνε καλά σε αυτή τη χώρα. Διοργανώνουν συναυλίες και χτυπούν τους μεταλλικούς φράχτες, τους οποίους οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν χρησιμοποιήσει για να μαντρώσουν τις διαδηλώσεις και να τις χωρίσουν από το κοινοβούλιο.

Αργότερα τη νύχτα, οι διαδηλώσεις μετατρέπονται σε έντονες αντάρτικες μάχες στους δρόμους εναντίον των ειδικών δυνάμεων. Σε ένδειξη του φόβου της κυβέρνησης και της στροφής της στην καταστολή, έχει απαγορεύσει τα πυροτεχνήματα, τα λέιζερ και την κάλυψη προσώπων.

Ia Eradze: Θέλω να τονίσω ότι μέσα σε αυτόν τον αυθορμητισμό, οι άνθρωποι αρχίζουν να οργανώνονται σε μικρές πρωτοβουλίες που ενώνονται στις διαδηλώσεις. Μπορεί να γίνεται αποκεντρωμένα, όμως τελικά διαμορφώνεται ένας σχεδιασμός, επιλέγονται στόχοι και οργανώνεται ένα κίνημα.

Για παράδειγμα, οι διαδηλώσεις έχουν στοχεύσει μια σειρά από δημόσιους θεσμούς για να αμφισβητήσουν τις συκοφαντίες τους εναντίον του κινήματος ή την αδιαφορία τους για τη βαρβαρότητα του καθεστώτος. Μεταξύ αυτών των θεσμών είναι ο Δημόσιος Ραδιοτηλεοπτικός Φορέας, το κύριο εθνικό θέατρο της χώρας, το Υπουργείο Παιδείας, η Στέγη Συγγραφέων, το Εθνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Δικαστικό Μέγαρο και το Εθνικό Κέντρο Βελτίωσης της Εκπαιδευτικής Ποιότητας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δημόσιοι υπάλληλοι προσχώρησαν σε αυτούς που διαδήλωναν έξω, κάτι που ήταν πολύ συγκινητικό. Οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν επίσης αρχίσει να υπογράφουν κείμενα και να οργανώνουν πορείες, παρά τις πιέσεις μιας κυβέρνησης που θέλει να ταυτίσει την κομματική πίστη και την κρατική υπηρεσία.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν παίζουν σχεδόν κανένα ρόλο αυτή τη στιγμή στο κίνημα. Έχουν παραγκωνιστεί παρά τα όσα λένε τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Ο κόσμος λέει ένα αστείο ότι αυτά τα κόμματα θα έπρεπε τουλάχιστον να κάνουν κάτι, όπως να παρέχουν ζεστό τσάι στις διαδηλώσεις.

Luka Nakhutsrishvili: Τα μέσα ενημέρωσης που έχει η αντιπολίτευση, βέβαια, υπερπροβάλλουν την παρουσία τους για προφανείς λόγους. Θέλουν να ενισχύσουν το προφίλ τους. Το ίδιο κάνει και η προπαγάνδα των μέσων ενημέρωσης του Γεωργιανού Ονείρου, για να πείσει τον κόσμο ότι αυτές οι διαδηλώσεις υποκινούνται από τη «ριζοσπαστική αντιπολίτευση». Αλλά όταν είσαι στις διαδηλώσεις, στην πραγματικότητα είναι μια αμελητέα δύναμη και κάνουν πολύ λίγα πράγματα.

Ορισμένοι από αυτούς τους πολιτικούς, συνειδητοποιώντας το πόσο ασήμαντο ρόλο παίζουν, έχουν πάψει πλέον να δίνουν συνεντεύξεις στις διαδηλώσεις. Ως αποτέλεσμα, αυτοί που δίνουν τώρα συνεντεύξεις είναι νέοι άνθρωποι, πολλοί από αυτούς με μάσκες αερίων, και αυτά που έχουν να πουν έχουν πολύ περισσότερο νόημα από ο,τιδήποτε θα ακούγατε από τους πολιτικούς.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Αυτές οι διαδηλώσεις μοιάζουν πολύ με την εξέγερση του Μαϊντάν στην Ουκρανία. Εκείνες ξεκίνησαν από φοιτητές και στη συνέχεια, όταν αντιμετώπισαν την άγρια καταστολή του κινήματος, εξαπλώθηκαν γρήγορα στην υπόλοιπη κοινωνία και μετατράπηκαν σε μια μαχητική μαζική εξέγερση που ανέτρεψε την κυβέρνηση. Με ορισμένες κυβερνητικές ρωγμές και με παραιτήσεις πολιτικών της αντιπολίτευσης που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, πιστεύετε άραγε ότι η εξέγερση στη Γεωργία θα μπορούσε να ακολουθήσει την ίδια πορεία;

Ia Eradze: Είναι πλέον αδιανόητο αυτή η κρίση να μπορέσει να επιλυθεί με θεσμικό, ειρηνικό και νόμιμο τρόπο. Η χώρα μας βρίσκεται σε μια πλήρους κλίμακας αντιπαράθεση μεταξύ του λαού και της κυβέρνησης...

Luka Nakhutsrishvili: Είναι ξεκάθαρο ότι κλιμακώνεται. Η κυβέρνηση έχει στραφεί στην επιτήρηση, τις επιδρομές και τη βίαιη καταστολή. Αλλά κανείς δεν έχει φοβηθεί να φύγει από τους δρόμους. Το κίνημα απαιτεί τώρα, όχι νέες εκλογές, αλλά να φύγει η ίδια η κυβέρνηση και μάλιστα τώρα. Το μαζικό αίσθημα είναι ότι ή εμείς ή αυτοί. Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής και θα δούμε αν θα κλιμακωθεί για να αμφισβητήσει την ικανότητα του Γεωργιανού Ονείρου να κυβερνά.

Όσον αφορά τις ομοιότητες με το ουκρανικό Μαϊντάν, ειρωνικά, το Γεωργιανό Όνειρο είναι αυτό που ακολουθεί το σενάριο του Μαϊντάν – από την ακύρωση των συνομιλιών με την ΕΕ, όπως είχε κάνει ο Γιανουκόβιτς, μέχρι την απαγόρευση των μασκών και την κινητοποίηση των τραμπούκων του δρόμου. Φαίνεται ότι δεν μπορούν να κατανοήσουν την τρέχουσα εξέγερση ως κάτι άλλο από μια προσπάθεια των εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών της να «μαϊντανοποιήσουν» τη Γεωργία. Αυτή η εμμονή με το Μαϊντάν μπορεί να είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση απέτυχε παταγωδώς να κατανοήσει -και να καταστείλει- αυτές τις διαμαρτυρίες.

Lela Rekhviashvili: Επίσης, το Γεωργιανό Όνειρο χρησιμοποίησε και κακοποίησε την εξέγερση του Μαϊντάν για να φοβίσει τους ανθρώπους από το να διαμαρτυρηθούν. Είπαν ότι αν αμφισβητήσετε το κράτος με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία θα επέμβει και θα καταλήξουμε να μας εισβάλει, να είμαστε υπό κατοχή και να βρισκόμαστε σε πόλεμο όπως η Ουκρανία. Το έκαναν αυτό καθ' όλη τη διάρκεια των εκλογών.

Αλλά το Γεωργιανό Όνειρο μέσα στην αλαζονεία, και ίσως την ηλιθιότητά του, προκάλεσε την ίδια τη μαζική αντιπολίτευση που είχαν δαιμονοποιήσει. Ο αυταρχισμός τους είναι η κύρια αιτία αυτού του τεράστιου κύματος διαδηλώσεων. Τώρα βρισκόμαστε στην κόψη του ξυραφιού, ανάμεσα σε μια όλο και πιο αυταρχική κυβέρνηση και ένα μαζικό κίνημα που δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Το όλο σενάριο που περιγράφετε ακούγεται σαν πολλές άλλες εξεγέρσεις σε όλο τον κόσμο, στις οποίες οι κανονικές λειτουργίες της κυβέρνησης δεν μπορούν να επιλύσουν μια κρίση. Συχνά σε τέτοιες καταστάσεις, οι άνθρωποι δημιουργούν εναλλακτικές λύσεις στην κυβέρνηση, λαϊκές συνελεύσεις, που μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτική λύση στο κράτος. Υπάρχουν άραγε ενδείξεις ότι όλη αυτή η αυτοοργάνωση που περιγράφετε κάπως συγκεντροποιείται για να σχηματίσει υψηλότερα επίπεδα ενότητας και δημοκρατικής λήψης αποφάσεων;

Luka Nakhutsrishvili: Όχι ακόμα. Σε αυτό το σημείο, οι άνθρωποι κινητοποιούνται και βρίσκουν νέους τρόπους για να αντέξουν τα δακρυγόνα, να αποφύγουν την καταστολή, τις επιδρομές και τις συλλήψεις από τις αρχές.

Ia Eradze: Οι άνθρωποι αρχίζουν να δημιουργούν μορφές οργάνωσης. Διάφορες ομάδες και διάφορα κινήματα έχουν συγκλίνει σε κοινά σχέδια. Το καλύτερο παράδειγμα είναι το πώς πολλές δυνάμεις ενώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν στο δημόσιο κανάλι για τη μεροληπτική κάλυψη και να απαιτήσουν να μεταδοθεί σε ζωντανή μετάδοση η διαμαρτυρία και να πάρουν συνεντεύξεις από τους συμμετέχοντες, αναγκάζοντας τελικά το κανάλι να αποδεχτεί. Υπάρχουν παραδείγματα, αλλά οι άνθρωποι δεν έχουν ακόμη οργανώσει λαϊκές συνελεύσεις για να συζητήσουν το κίνημα και να σχεδιάσουν συλλογικά πρωτοβουλίες.

Luka Nakhutsrishvili: Ακόμη και όσοι από εμάς αναλύουν και γράφουν, μόλις τώρα αρχίζουν να συνοψίσουν τα γεγονότα του τελευταίου μήνα. Η όλη διαδικασία μας έχει κατακλύσει. Δεδομένου ότι η δυσαρέσκεια για τις νοθευμένες εκλογές δεν μπόρεσε να δημιουργήσει μια διαρκή διαμαρτυρία, είχαμε αρχίσει να προετοιμαζόμαστε για αργή αντίσταση που θα οργανωνόταν μέσα σε μικρότερες κοινότητες. Αλλά τότε η έκρηξη των διαμαρτυριών μετατράπηκε σε ένα ολόκληρο κίνημα αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Η Γεωργία μοιάζει παγιδευμένη μεταξύ διαφόρων μεγάλων αυτοκρατορικών δυνάμεων –ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία και Κίνα– λόγω του ρόλου της ως τόπου διέλευσης για το παγκόσμιο εμπόριο. Εξηγήστε μας το ρόλο της Γεωργίας στον παγκόσμιο καπιταλισμό. Θα άλλαζε η αναστολή της ένταξης στην ΕΕ από το Γεωργιανό Όνειρο τη θέση της στον παγκόσμιο καπιταλισμό; Θα μπορούσε να ενσωματωθεί περισσότερο στον ρωσικό καπιταλισμό;

Lela Rekhviashvili: Η Γεωργία είναι μια τυπική περιφερειακή χώρα, στην οποία οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις διευκόλυναν τη δημιουργία ενός ληστρικού οικονομικού συστήματος που μεταμφιέστηκε σε ανάπτυξη. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν διαμορφώσει σημαντικά την πολιτική οικονομία της χώρας από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, συμβάλλοντας στη δημιουργία μη βιώσιμων αντιφάσεων. Από τη μία πλευρά, θέλουν η Γεωργία να είναι δημοκρατική, αλλά από την άλλη, οι ίδιοι και οι ντόπιοι καπιταλιστές, ιδίως ο ισχυρότερος ολιγάρχης, ο Ιβανισβίλι, θέλουν να λεηλατήσουν τη χώρα για να αποκομίσουν κέρδη.

Το αναπτυξιακό τους πρόγραμμα είναι αδύνατο να εφαρμοστεί και να διατηρηθεί σε μια δημοκρατία. Γιατί; Επειδή η λεηλασία και η εξαθλίωση προκαλούν αντιδράσεις που αμφισβητούν αυτή την αναπτυξιακή στρατηγική. Για να περιοριστεί αυτή η αντίσταση απαιτείται καταστολή και μαζί με αυτήν στροφή στον αυταρχισμό.

Ο ενεργειακός τομέας είναι ένα καλό παράδειγμα αυτής της αντίφασης, ειδικά από τη στιγμή που η μετατροπή της Γεωργίας σε «ενεργειακό κόμβο» και μέρος ενός «πράσινου» ενεργειακού διαδρόμου αποτελεί σήμερα κοινό στόχο της ΕΕ και της γεωργιανής κυβέρνησης. Στη δεκαετία του 1990, αλλά ιδιαίτερα μετά την Ροζ Επανάσταση του 2003, οι δυτικές κυβερνήσεις, οι οργανισμοί βοήθειας (π.χ. USAID) και οι αναπτυξιακές τράπεζες (π.χ. Παγκόσμια Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης) έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία κρατικών θεσμών που θα διευκόλυναν την ιδιωτικοποίηση και την απελευθέρωση του ενεργειακού τομέα.

Μέχρι το 2008, η Γεωργία είχε ιδιωτικοποιήσει όλα τα υδροηλεκτρικά της εργοστάσια εκτός από 2 από τα 50 που κληρονόμησε από τη Σοβιετική Ένωση. Ενώ οι δυτικοί θεσμοί υποστήριξαν την ιδιωτικοποίηση και τη δημιουργία μιας οικονομίας που εξαρτάται από τις άμεσες ξένες επενδύσεις, ήταν κυρίως ρωσικό κεφάλαιο που αγόρασε στην πραγματικότητα σταθμούς παραγωγής ενέργειας και εγκαταστάσεις διανομής ενέργειας.

Όταν στέρεψαν οι ευκαιρίες προσέλκυσης ΑΞΕ (άμεσων ξένων επενδύσεων) μέσω των ιδιωτικοποιήσεων, η κυβέρνηση –και πάλι σε συνεργασία με δυτικούς φορείς– άρχισε να προωθεί υδροηλεκτρικά εργοστάσια πράσινου πεδίου ως μέρος της ατζέντας της ΕΕ για την πράσινη μετάβαση. Μέχρι το 2024, η κυβέρνηση είχε υπογράψει συμβάσεις για 214 νέα υδροηλεκτρικά εργοστάσια σε ολόκληρη τη χώρα, ακόμη και αν οι υφιστάμενες δυναμικότητες καλύπτουν σχεδόν την εγχώρια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Για να προσελκύσει χρηματοοικονομικά κεφάλαια, προσέφερε γη και υδάτινους πόρους σε ονομαστικές τιμές και υποσχέθηκε ότι το κράτος θα προστάτευε τους επενδυτές από μια σειρά χρηματοοικονομικών, ρυθμιστικών και πολιτικών κινδύνων.

Δεδομένης της εξορυκτικής φύσης των νέων υδροηλεκτρικών έργων, τα τοπικά λαϊκά κινήματα κατάφεραν να αντιταχθούν και μερικές φορές να ακυρώσουν ή να εμποδίσουν τέτοια έργα, ιδίως τα μεγάλα, όπως τα Namakhvani, Nenskra, Khudoni.

Η κυβέρνηση πήρε μια νέα ώθηση για να επιβάλει όλα τα έργα υδροηλεκτρικών σταθμών στα οποία υπήρχαν αντιδράσει, αλλά και να προτείνει και νέα, το 2022, όταν η ΕΕ άρχισε να δημιουργεί έναν «διάδρομο πράσινης ενέργειας» μέσω του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας, της Ρουμανίας και της Ουγγαρίας και δεσμεύτηκε να χρηματοδοτήσει ένα υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, κυρίως η Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Κοινότητα, συμμετείχαν στις δραστηριότητες σχεδιασμού μέσω των οποίων η γεωργιανή κυβέρνηση δηλώνει ότι οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν το κλειδί για την αναπτυξιακή της ατζέντα και τη δέσμευση για την κατασκευή όλων των προηγουμένως αμφισβητούμενων μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών.

Κατά τη διάρκεια αυτών των 15 ετών από τότε που η νέα υδροηλεκτρική ενέργεια προωθήθηκε ως ατζέντα «πράσινης μετάβασης» και αναπτυξιακή πανάκεια, μια σειρά από τοπικοί καπιταλιστές έμαθαν πώς να επωφελούνται από τη διαδικασία κατασκευής, μερικοί συνδέοντας τα νέα εργοστάσια με κρυφά ορυχεία, δημιουργώντας έτσι ένα ισχυρό τοπικό λόμπι για τη συνεχή επέκταση του τομέα.

Το Γεωργιανό Όνειρο λέει ότι τα αντιπολιτευτικά κινήματα κατά της υδροηλεκτρικής ενέργειας είναι ένας από τους κύριους εχθρούς. Δηλώνουν ανοιχτά ότι η εδραίωση της εξουσίας, συμπεριλαμβανομένης της υιοθέτησης του νόμου για τους ξένους πράκτορες, είναι σημαντική για την καταστολή αυτών των αντιδράσεων στην οικονομική ανάπτυξη της Γεωργίας.

Αυτό εννοώ όταν λέω ότι η αναπτυξιακή ατζέντα που έχει εκπονήσει η γεωργιανή κυβέρνηση σε συνεργασία με τις δυτικές δυνάμεις, αλλά και προς όφελος άλλων, συμπεριλαμβανομένου του ρωσικού και του κινεζικού κεφαλαίου (το οποίο δεν έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ενέργεια, αλλά κατέχει εξέχουσα θέση στις υποδομές μεταφορών), είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να εφαρμοστεί δημοκρατικά. Έτσι το Γεωργιανό Όνειρο, όπως και οι πολιτικοί του προκάτοχοι, στρέφεται προς τον αυταρχισμό για να μπορέσει να εξυπηρετήσει καλύτερα τα συμφέροντα του τοπικού και του διεθνούς κεφαλαίου.

Όταν επιμένουμε ότι η κατάρρευση της ενταξιακής σχέσης με την ΕΕ είναι επικίνδυνη, αυτό δεν σημαίνει πως αγνοούμε τις προβληματικές συνέπειες μιας ένταξης στην ΕΕ ή επειδή αγνοούμε το πόσο ο δεξιός λαϊκισμός κλονίζει τόσο τις οικονομίες του πυρήνα όσο και τις οικονομίες της περιφέρειας της Ευρώπης ή και το πώς πολλές ευρωπαϊκές χώρες πετάνε στα σκουπίδια τη δέσμευσή τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το διεθνές δίκαιο, τον ΟΗΕ, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και ή το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όπως όταν διεξάγουν τον κοινό τους πόλεμο, τη γενοκτονία τους, στην Παλαιστίνη.

Αντίθετα, για εμάς είναι απολύτως σαφές ότι η σημερινή αυταρχική εδραίωση εξυπηρετεί το ξετύλιγμα της ίδιας προβληματικής ατζέντας οικονομικής ανάπτυξης με ακόμη πιο βίαιο πρόσωπο, καταστέλλοντας κάθε δυνατότητα διαμαρτυρίας εναντίον της. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε η περιφέρεια της Ευρώπης χωρίς να προστατευόμαστε από τις χειρότερες συνέπειες αυτής της περιφέρειας από τους πιο βασικούς μηχανισμούς προστασίας των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων.

Τώρα τι γίνεται με τη Ρωσία και την Κίνα; Για τη Ρωσία δεν μπορούμε να πούμε πολλά, γιατί όλες οι συμφωνίες που έχουν κάνει ήταν παρασκηνιακές και όχι δημόσιες. Η Ρωσία άσκησε πίεση στη Γεωργία; Είναι πιθανό, αλλά δεν έχουμε λεπτομέρειες για τη φύση της. Μπορούμε ωστόσο να παρατηρήσουμε σαφώς ότι Ρώσοι αξιωματούχοι εκφράζουν ικανοποίηση για την αποσύνθεση των σχέσεων ΕΕ-Γεωργίας.

Η Κίνα ήταν επίσης σιωπηλή, αλλά τα οικονομικά της συμφέροντα είναι σαφή. Βλέπει τη Γεωργία ως χώρο διέλευσης που της επιτρέπει την πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Η Γεωργία είναι σημαντική, ειδικά μετά την ιμπεριαλιστική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία που απέκοψε τη βόρεια οδό της Κίνας προς την Ευρώπη.

Μία από τις εναλλακτικές διαδρομές, ο λεγόμενος μεσαίος διάδρομος της Πρωτοβουλίας μιας Ζώνης και ενός Δρόμου (Belt and Road Initiative), που περνά από τη Γεωργία, έχει πλέον αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη σημασία. Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε η Κίνα είναι κάθε είδους αστάθεια που θα διατάρασσε το εμπόριό της. Αυτήν δεν την ενδιαφέρει η ένταξη ή ο αυταρχισμός, αρκεί η διαδρομή να παραμείνει ανοιχτή.

Luka Nakhutsrishvili: Η εξήγηση της Lela για το Γεωργιανό Όνειρο είναι πολύ καλύτερη από εκείνη των καμπιστών, οι οποίοι υπονοούν ότι πρόκειται για κάποιο είδος αντιιμπεριαλιστικού κόμματος. Γιατί η πραγματικότητα είναι πολύ πιο μπανάλ: Η Γεωργία είναι ένα ολιγαρχικό καθεστώς, στο οποίο ο Ιβανισβίλι εξασφαλίζει την αφοσίωση της ελίτ, χορηγώντας παροχές σε επιχειρηματίες και πολιτικούς μικρότερου πλούτου, ενώ όλοι οι σχετικοί κρατικοί θεσμοί, και κυρίως η δικαιοσύνη, έχουν δεσμευτεί στην προστασία των συμφερόντων τους. Έτσι, υπάρχει μια αυτόνομη, εσωτερική δυναμική που αναπαράγει το ολιγαρχικό σύστημα στη Γεωργία. Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αναχθεί σε κάποια διένεξη με το παγκόσμιο ή το δυτικό κεφάλαιο.

Οι καμπιστές δεν το αντιλαμβάνονται αυτό και καταλήγουν να δικαιολογούν όλα όσα κάνει το Γεωργιανό Όνειρο, από την ψήφιση του νόμου για τους ξένους πράκτορες μέχρι τη νοθεία των εκλογών και ακόμη και την καταστολή του σημερινού κινήματος. Αλλά, αντίθετα από την ανάγνωση πολλών καμπιστών, ο τρόπος με τον οποίο το Γεωργιανό Όνειρο χειρίζεται την κατάσταση δεν είναι σε καμία περίπτωση απλώς μια αντίδραση απέναντι στον «δυτικό ιμπεριαλισμό», κάτι που θα δικαιολογούσε έμμεσα τα αυταρχικά μέτρα του ως δήθεν αυτοάμυνα.

Οι καμπιστές απλώς καταγγέλλουν την Ευρώπη για την αποικιακή της ιστορία, το νεοαποικιακό της παρόν και τη συνενοχή της στη γενοκτονία, σαν να μπορούσε να τελειώσει εκεί το θέμα. Ενώ πολλά από αυτά είναι αλήθεια, συχνά παρουσιάζουν την Κίνα ως εναλλακτική λύση, παρά τον αυταρχικό της χαρακτήρα και τη συνενοχή της στην εκμετάλλευση και την καταπίεσή μας. Αυτό όμως δεν είναι εναλλακτική.

Νομίζω ότι είναι καταστροφικό για την Αριστερά να εγκαταλείψει τις δεσμεύσεις της για δημοκρατία και να παπαγαλίζει την αυταρχική στροφή του Γεωργιανού Ονείρου στο όνομα της κυριαρχίας. Δεν είναι μόνο λάθος, αλλά και πολιτικά καταστροφικό. Οποιοσδήποτε έχει δεσμευτεί στη χειραφετητική πολιτική θα πρέπει να το απορρίψει.

Αν η Αριστερά το υιοθετούσε, θα εξασφάλιζε την απομόνωσή της, και την έλλειψη κάθε επιρροής της, απέναντι στο μεγαλύτερο κίνημα που έχουμε δει εδώ και γενιές και το οποίο αγωνίζεται για τη δημοκρατία και την ισότητα. Θα έβαζε την Αριστερά στην άλλη πλευρά των οδοφραγμάτων του κινήματος.

Lela Rekhviashvili: Αυτή η καμπιστική αριστερά παπαγαλίζει την κυβερνητική κατάχρηση εννοιών όπως περί «κυριαρχίας» και «ενάντια στην αποικιοκρατία». Με αυτόν τον τρόπο, ευθυγραμμίζεται με μια κυβέρνηση που υπηρετεί τον ολιγάρχη μας και το διεθνές κεφάλαιο, και η οποία τώρα καταπιέζει βίαια τον ίδιο της το λαό.

Αυταρχικά κράτη όπως η Ρωσία μέχρι την Ουγγαρία και την Κίνα χρησιμοποιούν κυνικά το τρομερό ιστορικό του ιμπεριαλισμού και της αποικιοκρατίας της Δύσης για να δικαιολογήσουν τη δική τους ληστρική κυριαρχία. Οι αριστεροί που συμφωνούν με αυτό φλερτάρουν επικίνδυνα με μια συμμαχία φαιοκόκκινη, όπως το κάνει π.χ. η Σάρα Βάγκενεχτ στη Γερμανία.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Δεδομένης λοιπόν αυτής της κατάστασης διαμετακομιστικού κόμβου, πώς έχουν αντιδράσει όλες αυτές οι δυνάμεις που έχουν συμφέροντα στη Γεωργία για διαφορετικούς λόγους, απέναντι στην στην εξέγερση και την κρίση που υπάρχει τώρα, δηλαδή Κίνα, Ρωσία, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση;

Luka Nakhutsrishvili: Προς το παρόν, μόνο οι δυτικές δυνάμεις έχουν καταδικάσει την καταστολή και τη βία της κυβέρνησης. Επίσης, δεν αναγνώρισαν τα αποτελέσματα των εκλογών, ενώ η Κίνα, η Τουρκία, το Ιράν και η Ρωσία συνεχάρησαν το Γεωργιανό Όνειρο για τη νίκη του. Η Ρωσία δήλωσε επίσης ότι αν το Γεωργιανό Όνειρο χρειαστεί βοήθεια, θα ήταν πρόθυμη να στείλει στρατεύματα.

Ia Eradze: Οι κυβερνήσεις της ΕΕ μπορεί να καταδίκασαν τη βιαιότητα του Γεωργιανού Ονείρου, αλλά οι δυτικές αναπτυξιακές τράπεζες όχι. Γιατί; Επειδή το Γεωργιανό Όνειρο δείχνει κάθε πρόθεση να συνεχίσει να αποπληρώνει τα δάνειά του και να στηρίζει τα συμφωνημένα αναπτυξιακά έργα τους. Οι τράπεζες φαίνεται να βάζουν τα οικονομικά τους συμφέροντα πάνω από τη δημοκρατία. Ταυτόχρονα, είναι σαφές ότι το Γεωργιανό Όνειρο και οι οικονομικές ελίτ που το υποστηρίζουν έχουν αποκομίσει τεράστια κέρδη από τα αναπτυξιακά έργα, τα οποία χρηματοδοτούνται από αυτές τις τράπεζες. Αυτό μου επιτρέπει να τονίσω, για άλλη μια φορά, ότι η τροχιά οικονομικής ανάπτυξης που ακολουθεί η Γεωργία δεν ήταν ούτε εντελώς επιβεβλημένη στην κυβέρνηση από τη Δύση, ούτε αναπόφευκτη, αλλά μάλλον μια συνειδητή και μάλλον κερδοφόρα επιλογή της κυβέρνησης του Γεωργιανού Ονείρου να αποδεχτεί τους κανόνες του παγκοσμίως κυρίαρχου λόγου περί ανάπτυξης.

Luka Nakhutsrishvili: Στο χειρότερο σενάριο, η ΕΕ θα εγκαταλείψει την άσκηση κανονιστικής, πολιτικής πίεσης στη Γεωργία για να εκδημοκρατιστεί και θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τη Γεωργία ακόμη και υπό αυτή την άθλια κυβέρνηση, όπως το κάνει με τις κυβερνήσεις του Αζερμπαϊτζάν, της Σερβίας και άλλων χωρών της Κεντρικής Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας. Η Σερβία μπορεί να είναι μια ιδιαίτερα χαρακτηριστική περίπτωση ως μια χώρα που φαίνεται μόνιμα κολλημένη στην ενταξιακή διαδικασία. Και, ενώ καταγγέλλει τον αυταρχισμό της Σερβίας, η ΕΕ ταυτόχρονα προχωράει στη διαμόρφωση συμβάσεις σχετικά με την εξόρυξη λιθίου στη χώρα, παρά τις αντιδράσεις.

Οι καμπιστές στο εξωτερικό ή όσοι εδώ τοπικά υποστηρίζουν την “κυριαρχία” μπορούν να το ερμηνεύουν αυτό ως το ότι η Δύση αφήνει επιτέλους μια κυρίαρχη χώρα μόνη της. Αλλά στην πραγματικότητα, αυτό μεταθέτει σε εμάς το πρόβλημα, επειδή ένας κανονιστικός ορίζοντας της δημοκρατίας, που συνδέεται με το ευρωπαϊκό πλαίσιο, θα ήταν ένα απαραίτητο εργαλείο για να ασκηθεί λαϊκή πίεση σε μια κυβέρνηση που διαφορετικά είναι αποφασισμένη να συντρίψει εντελώς τη δημοκρατία. Υπό αυτή την έννοια, η ΕΕ, για τους διαδηλωτές, είναι ένα σύμβολο του κράτους δικαίου, των πολιτικών δικαιωμάτων και της ισότητας.

Σε αυτό το σημείο, σε μαζικό επίπεδο, η επιδίωξη προς την Ευρώπη και η γλώσσα της «υπεράσπισης του λαμπρού, ευρωπαϊκού μέλλοντος της Γεωργίας» φαίνεται να είναι η μόνη διαθέσιμη γλώσσα για την άρθρωση αιτημάτων για δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη. Το ερώτημα λοιπόν είναι πώς ο λαός θα τα επαναδιατυπώσει αυτά σε περίπτωση που ο ευρωπαϊκός ορίζοντας καταρρεύσει πραγματικά. Πώς μπορούμε να αγωνιστούμε για την πολιτική δημοκρατία και την οικονομική ισότητα αν διαχωριστούμε από τους κανόνες της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που πηγάζουν από τη «συλλογική Δύση»;

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Σε αυτή τη δυναμική κατάσταση, τι πιστεύετε ότι πρέπει να υποστηρίξουν η γεωργιανή αριστερά, τα κοινωνικά κινήματα και τα συνδικάτα; Υπάρχει κάποια δυνατότητα διαμόρφωσης μιας πολιτικής εναλλακτικής λύσης στα αριστερά που να αμφισβητήσει το Γεωργιανό Όνειρο και τα φιλοκαπιταλιστικά κόμματα της αντιπολίτευσης;

Ia Eradze: Είναι πολύ δύσκολο να πω, διότι και στο παρελθόν υπήρξαν προσπάθειες και δεν προέκυψε τίποτα πραγματικά από αυτές. Είμαι πολύ αισιόδοξη τώρα, επειδή η αυταρχική στροφή του Γεωργιανού Ονείρου ανάγκασε τους ανθρώπους σε ένα είδος πολιτικής αφύπνισης.

Πρέπει να ξεκινήσουμε μια συζήτηση για τη δημιουργία ενός κόμματος. Προς το παρόν, οι άνθρωποι αρχίζουν να μιλούν για την οργάνωση ενός κινήματος πλατφόρμας που θα ενώσει κάποιες από τις αυτοοργανωμένες δυνάμεις για να προβάλουν κοινά αιτήματα. Αυτό θα μπορούσε να ξεκινήσει μια διαδικασία.

Luka Nakhutsrishvili: Εν τω μεταξύ, όλο και περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη να συνδικαλιστούν σε νέα κυρίως συνδικάτα που δεν θα κυριαρχούνται από τα συμφέροντα του κόμματος του Γεωργιανού Ονείρου. Αυτό έρχεται ως άμεση απάντηση σε δύο εξελίξεις: Πολλοί έχουν ανακαλύψει την απεργία ως το πιο αποτελεσματικό ειρηνικό εργαλείο διαμαρτυρίας και αντίστασης, αλλά δεδομένου ότι, με καθαρά νομικούς όρους, το να κάνεις απεργία δεν είναι εύκολο στη Γεωργία, η οργάνωσή της στη βάση ενός συνδικάτου φαίνεται ως ο πιο πρακτικός τρόπος για να το δοκιμάσεις. Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι έχουν αρχίσει να αναζητούν τρόπους συνδικαλισμού ως αντίδραση στις νέες σκληρές τροποποιήσεις του νόμου για τη δημόσια υπηρεσία που πέρασε βιαστικά το Γεωργιανό Όνειρο, οι οποίες θα διευκολύνουν σύντομα τους κομματικούς εγκάθετους στις κορυφές των διαφόρων δημόσιων οργανισμών να απολύουν ή να ασκούν πιέσεις σε δημόσιους υπαλλήλους που είναι κρίσιμοι για την κυβέρνηση. Ξαφνικά, οι απεργίες και τα συνδικάτα, τα οποία πριν από μερικές εβδομάδες θα λοιδορούνταν ως «αριστεροί» ή «σοβιετικοί» αναχρονισμοί, έρχονται τώρα στο προσκήνιο ως οργανική αναγκαιότητα που προκύπτει εν μέσω των διαδηλώσεων.

Έτσι, το πρώτο μας καθήκον είναι να οικοδομήσουμε τον αγώνα και να τον διατηρήσουμε. Η αυταρχική αντίδραση της κυβέρνησης στο κίνημά μας οδηγεί τον κόσμο να σκεφτεί στρατηγικές και τακτικές που η φιλελεύθερη αντιπολίτευση προσπάθησε να απαξιώσει, όπως μια γενική απεργία για τη διατήρηση της δημοκρατίας μας.

Ilya Budraitskis, Ashley Smith: Ποια θέση πρέπει να πάρει η διεθνής αριστερά σε αυτή την κατάσταση; Και τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τον αγώνα της Γεωργίας για αυτοδιάθεση, δημοκρατία και ισότητα;

Lela Rekhviashvili: Η διεθνής Αριστερά αντιμετωπίζει στην πραγματικότητα το ίδιο ερώτημα με τη γεωργιανή αριστερά – πώς να υπερβεί το σκοτεινό πλαίσιο μιας υποτιθέμενης σύγκρουσης μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Το κλειδί είναι να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε πώς οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί συμπιέζουν τις περιφερειακές χώρες.

Κανείς από την αριστερά δεν πρέπει να περιμένει από καμία από τις αυτοκρατορικές δυνάμεις –τις ΗΠΑ, την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα– να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά μας. Όποιες και αν είναι οι αντιπαλότητές τους, μοιράζονται μια ληστρική ατζέντα και θα υποστηρίξουν ένα αυταρχικό καθεστώς για να διασφαλίσουν ότι θα μπορέσουν να την πραγματοποιήσουν. Είναι σημαντικό ότι ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός και ο αγώνας για ηγεμονία δημιουργούν για τα περιφερειακά κράτη νέους κινδύνους και τρωτά σημεία που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη.

Θα ήταν καλό η διεθνής αριστερά να συνεργαστεί με περισσότερους Γεωργιανούς αριστερούς και ακτιβιστές. Σε αυτό το σημείο, υπάρχει μια ισχυρή τάση για μεγάλο μέρος της να αναζητά ανθρώπους που επιβεβαιώνουν το ανακριβές και παραπλανητικό της πλαίσιο ότι ο δυτικός ιμπεριαλισμός θα ήταν ο μοναδικός ένοχος και να κατηγορούν ένα μαζικό λαϊκό κίνημα ως γαϊτανάκι του αθωώνοντας το τοπικό ολιγαρχικό καθεστώς.

Αν η διεθνής αριστερά ακολουθήσει το παράδειγμα αυτών των ανθρώπων, θα καταλήξει να υποστηρίζει την κυριαρχία του Γεωργιανού Ονείρου στον περιφερειακό καπιταλισμό. Κάποιοι στη δυτική αριστερά θα ωφεληθούν αν σταματήσουν να είναι τόσο εγωκεντρικοί και να περιορίζουν την κριτική τους μόνο στον δυτικό ιμπεριαλισμό. Δεν τους ζητώ να μην ασκούν κριτική στη Δύση, αλλά να το κάνουν πιο σοβαρά και να ασκούν κριτική και σε μη δυτικούς παράγοντες. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να υποστηρίξουν μια συνεπή θέση που να αντιτίθεται όχι μόνο στη Δύση, αλλά στον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό χωρίς εξαίρεση.

Luka Nakhutsrishvili: Το βασικό που ζητάω από τη διεθνή αριστερά είναι να αναγνωρίσει την τοπική μας δράση, τη δράση του γεωργιανού λαού στον αγώνα μας για δημοκρατία ενάντια σε αυτό το αυταρχικό καθεστώς. Σταματήστε να επαναλαμβάνετε αφηγήσεις για ένα «δεύτερο Μαϊντάν» και μια «έγχρωμη επανάσταση». Μπορεί αυτό να σας δίνει υποτιθέμενες δικαιολογίες, αλλά σας οδηγεί στο να μας προδίδετε και να απολογείστε για το καθεστώς που μας καταπιέζει.

Ia Eradze: Με εκπλήσσει το γεγονός ότι άνθρωποι της αριστεράς ξεχνούν ότι οι άνθρωποι στην περιφέρεια είναι και αυτοί υποκείμενα. Μια τέτοια ιδέα αποτελεί πολιτική απελπισίας. Η συλλογική μας δράση είναι η βάση της αλληλεγγύης στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο. Παρακαλούμε συμπαρασταθείτε στον αγώνα μας ενάντια στο Γεωργιανό Όνειρο.

Μετάφραση: ΤΠΤ – «4»

Ia Eradze, Luka Nakhutsrishvili και Lela Rekhviashvili, “Uprising for democracy in the Caucasus. The Georgian people vs. the government”, Tempest, 21 Δεκεμβρίου 2024, https://tempestmag.org/2024/12/uprising-for-democracy-in-the-caucasus/.