Ghayath Naisse

Την Παρασκευή 26 Αυγούστου, τα μέσα ενημέρωσης ανήγγειλαν την πτώση της πόλης Ντάραγια, κοντά στη Δαμασκό, στα χέρια του καθεστώτος, μετά από μια συμφωνία με την οποία επιτράπηκε σε περίπου 700 μαχητές και μαχήτριες και 3.000 αμάχους να μεταφερθούν στο Ιντλίμπ, στα βορειοδυτικά της χώρας. Η πτώση της Ντάραγια αποτελεί σκληρό χτύπημα για τους Σύριους επαναστάτες, την ίδια στιγμή που και το Χαλέπι βρίσκεται υπό πίεση.

Η πτώση της Ντάραγια, της εξεγερμένης, του συμβόλου αυτού της λαϊκής επανάστασης, έρχεται μετά από τέσσερα χρόνια δολοφονικού εμπάργκο και καθημερινών βομβαρδισμών που ισοπέδωσαν την πόλη και όλες τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις της. Η επιλογή του καθεστώτος για τη διαφυγή των μαχητών δεν είναι ανώδυνη: κάτοικοι της πόλης, ανήκουν στη λαϊκή αντίσταση ASL, ούτε τζιχαντιστές ούτε σαλαφιστές, και το καθεστώς τούς στέλνει στα νύχια της Τζάμπχατ αν-Νούσρα που ελέγχει το Ιντλίμπ.

Η δεύτερη πόλη της Συρίας, το Χαλέπι, με τις ανατολικές της συνοικίες που απελευθερώθηκε από το ζυγό του Ασάντ, περικυκλώθηκε στα μέσα Ιουλίου από τις δυνάμεις του καθεστώτος με τη ρώσικη βοήθεια. Η αντεπίθεση ενός συνασπισμού με την καθοδήγηση δύο τζιχαντιστικών ομάδων (της Τζάμπχατ αν-Νούσρα, που άλλαξε το όνομά της και το έκανε «Φάταχ α-Σαμ», και του Άχραρ α-Σαμ) μπόρεσε να ανοίξει ένα μικρό και ανασφαλές ρήγμα στο εμπάργκο αυτό, αλλά στη μάχη στο Χαλέπι, είναι οι πολίτες των δύο αυτών τμημάτων, ιδιαίτερα στις ανατολικές συνοικίες της πόλης, που αποτέλεσαν τα πρώτα θύματα...

Το παιχνίδι του Ερντογάν

Την ίδια στιγμή, οι στρατιωτικές δυνάμεις της τούρκικης κυβέρνησης του ΑΚΡ, με τη συμμετοχή ένοπλων συριακών ομάδων, ξεκίνησαν μια στρατιωτική επιχείρηση στα βόρεια για να πάρουν από τον Ντά’ες (=Ισλαμικό Κράτος) τη συνοριακή πόλη Τζαράμπλους. Ο διακηρυγμένος στόχος της επιχείρησης αυτής είναι, σύμφωνα με τις δηλώσεις της κυβέρνησης του ΑΚΡ, να εκδιώξει τον Ντά’ες από τα βόρεια και να εμποδίσει τις κουρδικές δυνάμεις, το YPG και τους άραβες συμμάχους τους (Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις -FSD), να συνδέσουν τα εδάφη των δύο βορειοανατολικών καντονιών της Ροζάβα με το βορειοδυτικό καντόνι.

Μετά την εκδίωξη του Ντά’ες από την Τζαράμπλους, η Τουρκία συγκεντρώνει τώρα τις επιθέσεις της κατά των κουρδικών δυνάμεων, για να τορπιλίσει κάθε προσπάθεια κουρδικής αυτονομίας στη Συρία, το οποίο θα αποτελούσε μια βάση υποστήριξης και ένα παράδειγμα προς μίμηση για τους Κούρδους μέσα στην ίδια την Τουρκία. Αλλά ο Ερντογάν ελπίζει επίσης να επιβεβαιώσει και τη θέση του σαν αδιαμφισβήτητης περιφερειακής δύναμης στην Συρία, μετά την επανασυμφιλίωσή του με τη Ρωσία του Πούτιν και τις διαπραγματεύσεις του με το Ιράν, που τον οδήγησαν να αναθεωρήσει τη θέση του για το καθεστώς και να δεχτεί την παρουσία του δικτάτορα Ασάντ σε μια μεταβατική περίοδο...

Από την πλευρά του, το καθεστώς του Ασάντ είχε προβλέψει την τουρκική αυτή στροφή και είχε, έτσι, επιτεθεί στις κουρδικές θέσεις του YPG στην πόλη Αλ-Χάσακα, στα βορειοανατολικά της χώρας, μια εβδομάδα πριν από την τουρκική επέμβαση, χαρακτηρίζοντας τις κουρδικές δυνάμεις στη Συρία «πράκτορες του ΡΚΚ». Αυτό δείχνει, για μια ακόμα φορά, αν χρειάζεται, ότι κάθε αυταπάτη των επαναστατικών δυνάμεων για «υποστήριξη» από δικτατορίες ή περιφερειακές ή ιμπεριαλιστικές δυνάμεις προς τον απελευθερωτικό τους αγώνα είναι μάταιη.

Οι δυνάμεις βαδίζουν στην πλάτη των Σύριων

Μια συμφωνία ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία) και στις περιφερειακές δυνάμεις (Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Ιράν) βρίσκεται στα σκαριά ενόψει μιας «πολιτικής λύσης» που θα επέτρεπε να αναπαραχθεί το παλαιό καθεστώς ενσωματώνοντας ορισμένα από τα στοιχεία της αστικής αντιπολίτευσης. Η συγκυριακή αυτή σύγκλιση συμφερόντων των ιμπεριαλιστών ληστών για να επιβάλουν «μια πολιτική λύση» στο συριακό λαό αντιμετωπίζει ωστόσο αρκετές προκλήσεις: τον πόλεμο του Ντά’ες ενάντια στον κόσμο ολόκληρο, τον «εμφύλιο πόλεμο» με τις -αλλά και ανάμεσα στις- άλλες αντιδραστικές ένοπλες δυνάμεις (Τζάμπχατ αν-Νούσρα, Άχραρ α-Σαμ, ...), και τη δυναμική του κινήματος εθνικής απελευθέρωσης των Κούρδων...

Αλλά ο πιο μεγάλος εχθρός, τόσο της δικτατορίας, όσο και των ιμπεριαλιστών ληστών και των αντιδραστικών δυνάμεων, είναι το λαϊκό κίνημα στις «ελεύθερες» περιοχές, που παρά την εξασθένισή του παραμένει ζωντανό, καθώς και το τεράστιο δυναμικό διαμαρτυριών και λαϊκής οργής, υπέρ της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, μέσα σε αυτό που το καθεστώς ονομάζει «χρήσιμη Συρία» (δηλαδή στις περιοχές που ελέγχει το καθεστώς όπου και ζει η πλειονότητα του πληθυσμού)...

Το όραμα για χειραφέτηση, καθώς και η επαναστατική δυναμική για βαθύτερη και ριζοσπαστικότερη πολιτική και κοινωνική αλλαγή στη Συρία, εξακολουθούν να βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη των αραβικών και κούρδικων λαϊκών τάξεων, σήμερα και στα χρόνια που έρχονται.

Μετάφραση από τα γαλλικά: e la libertà

Ghayath Naisse, «Syrie: Escalade militaire sur fond diplomatique», Hebdo L’Anticapitaliste, νο 348, 30 Αυγούστου 2016· NPA, 30 Αυγούστου 2016. 

Ο Γαγιάθ Ναʼισε είναι Σύριος μαρξιστής (εξόριστος στη Γαλλία), μέλος του Ρεύματος Επαναστατικής Αριστεράς. Αρθρογραφεί σε πολλά αριστερά περιοδικά στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή. Στο e la libertà έχουν μεταφραστεί και παλιότερα άρθρα του (βλ., «Το “Ισλαμικό Κράτος” και η αντεπανάσταση», e la libertà, 1 Αυγούστου 2015 και «Η συριακή αστική τάξη και η λαϊκή επανάσταση», e la libertà, 4 Σεπτεμβρίου 2015).