Το ριζοσπαστικό μπλοκ σε αντικυβερνητική διαδήλωση στο Τελ Αβίβ, 21 Ιανουαρίου 2023. (Oren Ziv)

Ben Reiff

«Δεν υπάρχει δημοκρατία με απαρτχάιντ»: Το ριζοσπαστικό μπλοκ στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του Ισραήλ

Οι ακτιβιστές λένε στο +972 ότι θέλουν να προκαλέσουν τους Ισραηλινούς διαδηλωτές να κοιτάξουν πέρα από τον ακροδεξιό συνασπισμό και να δουν τις συνθήκες που επέτρεψαν την άνοδό του.

Μέσα σε μια θάλασσα από ισραηλινές σημαίες στο κέντρο του Τελ Αβίβ το περασμένο Σάββατο [21 Ιανουαρίου], τις οποίες κρατούσαν οι περισσότεροι από 100.000 διαδηλωτές που συμμετείχαν στη μεγαλύτερη αντικυβερνητική διαδήλωση στην πρόσφατη ιστορία, υπήρχε ένας θύλακας διαδηλωτών που έμοιαζε μάλλον εκτός τόπου και χρόνου. Για όσους περνούσαν από μπροστά τους όλο το βράδυ, ήταν αδύνατο να τους αγνοήσουν – και αυτό ήταν το ζητούμενο.

Παλαιστινιακές σημαίες κυμάτιζαν ψηλά, ενώ εντυπωσιακά μαύρα πανό ξεδιπλώνονταν, με συνθήματα όπως «Δεν υπάρχει δημοκρατία με απαρτχάιντ» και «Ένα έθνος που έχει υπό κατοχή ένα άλλο έθνος δεν θα είναι ποτέ ελεύθερο». Φώναζαν υπέρ των Ισραηλινών εφήβων που εκτίουν αυτή τη στιγμή ποινή φυλάκισης επειδή αρνήθηκαν να καταταγούν στο στρατό και μοίραζαν φυλλάδια που κατέληγαν στο συμπέρασμα «Αντί να θρηνούμε μια ψευδοδημοκρατία, ας απαιτήσουμε μια ριζική αλλαγή»!

Ένα αμάλγαμα δεκάδων ανεξάρτητων ακτιβιστών, αρκετών καταξιωμένων ομάδων κατά της κατοχής και ενός τμήματος από το αριστερό κόμμα Χαντάς, το «ριζοσπαστικό μπλοκ» μεγάλωνε και γινόταν πιο εμφανές με κάθε διαδήλωση τα τελευταία τρία Σαββατοκύριακα, φτάνοντας σε μερικές εκατοντάδες άτομα στις 21 Ιανουαρίου. Και ενώ ο αριθμός τους μπορεί να επισκιάζεται από την ευρύτερη διαμαρτυρία, οι παλαιστινιακές σημαίες τους και τα πανό που απαιτούν αποαποικιοποίηση έχουν προκαλέσει την οργή τόσο της κύριας διαδήλωσης όσο και των ανθρώπων εναντίον των οποίων διαμαρτύρονται^[1] – κλιμακώνοντας τις αντιπαραθέσεις και τις σωματικές επιθέσεις σε κάθε διαδήλωση μέχρι στιγμής.

Οι διαδηλώσεις, οι οποίες επικεντρώνονται στο Τελ Αβίβ, αλλά πραγματοποιούνται επίσης σε μικρότερο βαθμό σε πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα, ξέσπασαν νωρίτερα αυτόν τον μήνα^[2] κυρίως ως απάντηση στα σχέδια της κυβέρνησης να αφαιρέσει τις εξουσίες εποπτείας από το δικαστικό σύστημα^[3]. Οι εκκλήσεις για «δημοκρατία» και «ισότητα» έχουν λάβει έντονα σιωνιστικό χαρακτήρα, με τους Γιαΐρ Λάπιντ, Μπένι Γκαντζ και άλλους ηγέτες της αντιπολίτευσης να εμφανίζονται σε περίοπτη θέση μαζί με προσωπικότητες του στρατιωτικού και δικαστικού κατεστημένου. Αντί να ενώσουν απλώς τις δυνάμεις τους με την κύρια διαμαρτυρία, ακτιβιστές από το ριζοσπαστικό μπλοκ δήλωσαν στο +972 ότι επιδιώκουν να είναι μια διασπαστική παρουσία μέσα σε αυτήν και να μεταφέρουν το μήνυμα ότι η επιστροφή στο status quo ante δεν αρκεί.

Ακτιβιστές διαδηλώνουν στο ριζοσπαστικό μπλοκ σε αντικυβερνητική διαδήλωση στο Τελ Αβίβ, 7 Ιανουαρίου 2022. (Ahmad Al-Bazz)

«Φυσικά αυτή η κυβέρνηση θα μας επηρεάσει με κάποιους τρόπους και μπορώ να καταλάβω ότι οι άνθρωποι φοβούνται, αλλά νομίζω ότι πρέπει να δούμε τη μεγαλύτερη εικόνα», δήλωσε ο Τζόναθαν, ο οποίος προτίμησε να δώσει μόνο το μικρό του όνομα. «Οι Ισραηλινοί Εβραίοι δεν θα νιώσουν ποτέ τις επιπτώσεις αυτής της κυβέρνησης όπως οι Παλαιστίνιοι, ωστόσο [οι διαδηλώσεις] δεν μιλούν για τους Παλαιστίνιους. Στη διαδήλωση της περασμένης εβδομάδας [14 Ιανουαρίου], ορισμένοι από τους ομιλητές ήταν πρώην αξιωματικοί μάχης που μίλησαν για την ισότητα στο στρατό – αυτοί είναι οι άνθρωποι που μιλούν για δημοκρατία. Έτσι, θέλαμε να έρθουμε και να ασκήσουμε μεγαλύτερη πίεση σε αυτή τη διαδήλωση για να εξετάσουμε και άλλες πτυχές: το απαρτχάιντ, την κατοχή, την εθνοκάθαρση και τον ρατσισμό κατά των μη λευκών Εβραίων».

«Δεν νομίζω ότι είμαστε εναντίον των διαδηλώσεων», ανέφερε η Γιάαρα Μπένγκερ Αλαλούφ, μια άλλη ακτιβίστρια από το μπλοκ. «Σίγουρα είμαστε εναντίον πολλών από τους ομιλητές ή τους ανθρώπους που θεωρούν τους εαυτούς τους ηγέτες των διαδηλώσεων, αλλά συμφωνώ ότι πρόκειται για μια κακή, επικίνδυνη κυβέρνηση. Και όχι μόνο με κάποιο είδος αποστασιοποιημένης αλληλεγγύης – το φοβάμαι ως γυναίκα και ως ΛΟΑΤΚΙ άτομο. Αλλά [οι διαδηλώσεις] μιλούν για δημοκρατία χωρίς να λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο το 50% των ανθρώπων που ζουν στη χώρα [μεταξύ του ποταμού Ιορδάνη και της Μεσογείου], αλλά και όλους τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες που δεν έχουν λόγο και των οποίων τα δικαιώματα ελέγχει επίσης το Ισραήλ.»

«Μέχρι στιγμής αυτές οι διαδηλώσεις είναι πολύ συντηρητικές», συνέχισε. «Είναι η παλιά ελίτ των Ασκενάζι, που αυτοαποκαλείται “λαός του φωτός”, που προσπαθεί να διατηρήσει την εξουσία της [απέναντι] στους θρησκευτικούς σιωνιστές, τους οποίους αποκαλεί “λαό του σκότους”. Αλλά όλα αυτά είναι μέσα στο ίδιο πλαίσιο του σιωνισμού και της εβραϊκής υπεροχής, και μέσα στο παράδειγμα ότι είναι εντάξει να κάνουμε κατοχή σε έναν άλλο λαό».

«Κινητήριος μοχλός για ριζοσπαστικοποίηση»

Το ριζοσπαστικό μπλοκ διαμορφώθηκε μετά την πρώτη μεγάλη αντικυβερνητική διαδήλωση στο Τελ Αβίβ, στις 7 Ιανουαρίου, όπου, αντί να είναι οργανωμένοι μαζί, οι ακτιβιστές που κρατούσαν παλαιστινιακές σημαίες και πανό με συνθήματα κατά του απαρτχάιντ και της αποικιοκρατίας των εποίκων ήταν διασκορπισμένοι σε όλη την ευρύτερη διαδήλωση. Αυτό τους έκανε ευάλωτους σε επιθέσεις από άλλους διαδηλωτές, οι οποίοι προσπάθησαν να καταστείλουν κάθε πολιτική έκφραση που ξεφεύγει από τον συνήθη λόγο της κεντροαριστεράς, φοβούμενοι ότι θα χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση για να παρουσιάσει ολόκληρη τη διαδήλωση ως παράνομη.

Το ριζοσπαστικό μπλοκ σε αντικυβερνητική διαδήλωση στο Τελ Αβίβ, 21 Ιανουαρίου 2023. (Oren Ziv)

Η απόφαση πολλών από τους ακτιβιστές να φέρουν παλαιστινιακές σημαίες ήταν μια επίδειξη ανυπακοής, αφού ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβίρ διέταξε την αστυνομία να επιβάλει την απαγόρευση της σημαίας σε δημόσιους χώρους^[4]. Ενώ η αστυνομία στο Τελ Αβίβ έχει μέχρι στιγμής αποφύγει να παρέμβει στις διαδηλώσεις (αν και η αστυνομία έχει κατά καιρούς επιτεθεί σε όσους κρατούσαν παλαιστινιακές σημαίες σε πρόσφατες διαδηλώσεις στη Χάιφα και την Ιερουσαλήμ), άλλοι διαδηλωτές έχουν κάνει μεγάλο μέρος της δουλειάς τους γι’ αυτούς.

Εκτός από το να παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια λόγω μεγέθους, το μπλοκ σχεδιάστηκε επίσης ως «κινητήριος μοχλός ριζοσπαστικοποίησης» –όπως το έθεσε ο Εγιάλ, ο οποίος επίσης προτίμησε να δώσει μόνο το μικρό του όνομα– και για άλλους διαδηλωτές που αρχίζουν να θέτουν ερωτήματα που υπερβαίνουν τη νέα κυβέρνηση. Αυτό, στην πραγματικότητα, ήταν μία από τις μόνιμες επιπτώσεις ενός παρόμοιου ριζοσπαστικού μπλοκ^[5] που σχηματίστηκε κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων κατά του Νετανιάχου της [οδού] «Μπαλφούρ», οι οποίες πραγματοποιούνταν σε εβδομαδιαία βάση έξω από την πρωθυπουργική κατοικία στην Ιερουσαλήμ για μεγάλο μέρος του 2020 και περιλάμβαναν τακτικές συγκρούσεις με την αστυνομία.

«Άνθρωποι που δεν είχαν ποτέ συμμετάσχει σε ριζοσπαστικές δράσεις κατά της κατοχής πριν από το Μπαλφούρ –στο Σεΐχ Τζάρραχ, στο Μασαφέρ Γιάτα^[6] και σε άλλα μέρη– εντάχθηκαν σε αυτές τις δράσεις μετά το Μπαλφούρ», εξήγησε ο Εγιάλ. «Είναι αλήθεια ότι πρόκειται μόνο για μια μικρή χούφτα ανθρώπων, αλλά είμαστε ήδη μια μικρή χούφτα, οπότε αυτό μας ενίσχυσε σημαντικά».^[7]

Οι ακτιβιστές περίμεναν ότι θα ήταν πραγματικά ευκολότερο αυτή τη φορά να εντάξουν το παλαιστινιακό ζήτημα στο μήνυμα των διαδηλώσεων, δεδομένου ότι υπάρχει ήδη έμφαση στη δημοκρατία και την ισότητα. «Στο Μπαλφούρ μίλησαν για διαφθορά, αλλά όταν οι άνθρωποι βγαίνουν έξω για να φωνάξουν για τη δημοκρατία, είναι σημαντικό να τους υπενθυμίσουμε ότι η δημοκρατία είναι για όλους, όχι μόνο για τους Εβραίους», δήλωσε ο Εγιάλ. Ωστόσο, σε κάθε μία από τις μεγάλες διαδηλώσεις των τελευταίων εβδομάδων, οι ακτιβιστές του ριζοσπαστικού μπλοκ αντιμετώπισαν συστηματικά επιθετικότητα από άλλους διαδηλωτές – από συνήθεις φωνές «Καταστρέφετε τη διαδήλωσή μας!» μέχρι σωματική βία.

«Μια διαδήλωση της εβραϊκής υπεροχής»

Στη δεύτερη μεγάλη διαμαρτυρία, στις 14 Ιανουαρίου, όπου περίπου 80.000 άνθρωποι γέμισαν την πλατεία Χαμπίμα του Τελ Αβίβ και κάποιοι αργότερα πραγματοποίησαν πορεία προς τα ανατολικά και απέκλεισαν για λίγο την εθνική οδό Αγιαλόν, ο Εγιάλ ήταν ένας από τους δεκάδες ακτιβιστές που κρατούσαν παλαιστινιακές σημαίες. «Η πλατεία είχε πολύ κόσμο και άρχισα να αντιμετωπίζω μερικές δυσάρεστες αντιδράσεις [από τους διπλανούς διαδηλωτές]. Σε κάποιο σημείο, κάποιος με άρπαξε από το χέρι και δεν με άφηνε να φύγω. Κατάφερα να απελευθερωθώ, και τότε κάποιος άλλος άρπαξε το χέρι μου. Παρόλο που δεν κλιμακώθηκε, ένιωσα ότι σε μια στιγμή θα μπορούσα να είμαι στο έδαφος με αυτούς να με κλωτσάνε».

Το ριζοσπαστικό μπλοκ σε αντικυβερνητική διαδήλωση στο Τελ Αβίβ, 21 Ιανουαρίου 2023. (Oren Ziv)

Δεν τελείωσε εκεί. Αργότερα ο Εγιάλ συμμετείχε στην πορεία προς τον αυτοκινητόδρομο με τη σημαία του, μαζί με μερικές εκατοντάδες άλλους, μεταξύ των οποίων και μια ομάδα ανθρώπων που κρατούσαν πυρσούς. «Κάποιος προσπάθησε να αρπάξει τη σημαία μου και μετά έφυγε. Μετά ήρθαν άλλοι δύο άνθρωποι και προσπάθησαν να κάψουν τη σημαία [με τον πυρσό τους] και κατάφερα να ξεφύγω, αλλά συνέχισαν να επιστρέφουν και να προσπαθούν», θυμάται ο Εγιάλ. «Αυτό που συνέβη σε εκείνη τη διαδήλωση είναι ότι κατάφεραν να καθιερώσουν έναν κανόνα ότι είναι αδύνατο να κρατάς μια παλαιστινιακή σημαία έξω από το [ριζοσπαστικό] μπλοκ. Αλλά μια διαδήλωση στην οποία επιτρέπονται οι ισραηλινές σημαίες αλλά απαγορεύονται οι παλαιστινιακές σημαίες είναι μια διαδήλωση της εβραϊκής υπεροχής».

Ο Ισλάμ Αζέμ δέχθηκε επίσης επίθεση στη διαδήλωση της 14ης Ιανουαρίου επειδή κρατούσε παλαιστινιακή σημαία, αυτή τη φορά από έναν παρευρισκόμενο. «Κάποιος τύπος είδε τη σημαία και ήρθε και άρχισε να με χτυπάει», δήλωσε στο +972. «Κάλεσα την αστυνομία, αλλά απλά μας χώρισαν και μου είπαν να πάω σπίτι μου, παρόλο που πολλοί άνθρωποι βιντεοσκόπησαν την επίθεση». Μια εβδομάδα αργότερα, στις 21 Ιανουαρίου, ο Αζέμ δέχτηκε ξανά επίθεση ενώ κρατούσε μια παλαιστινιακή σημαία, αυτή τη φορά από άτομα μέσα στη διαδήλωση. «Έσπασαν το κοντάρι με το οποίο κρατούσα τη σημαία», είπε, προσθέτοντας ότι την επόμενη εβδομάδα θα επιστρέψει και πάλι με τη σημαία του, την οποία θεωρεί ως «σύμβολο του αγώνα κατά της κατοχής».

Ο Αζέμ είναι ένας από τους ελάχιστους Παλαιστίνιους που συμμετέχουν στις μαζικές διαδηλώσεις στο Τελ Αβίβ. «Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει επειδή οι διαδηλώσεις αφορούν την προστασία του Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο οι Παλαιστίνιοι δεν υποστηρίζουν πραγματικά, επειδή επέτρεψε τον Εβραϊκό Νόμο για το Έθνος-Κράτος^[8] και ενέκρινε τις εξώσεις στο Σεΐχ Τζάρραχ^[9]», υποστήριξε. «Αλλά στο ριζοσπαστικό μπλοκ συναντώ πολλούς ανθρώπους που σκέφτονται όπως εγώ. Και πολλοί νέοι έρχονται [στις διαδηλώσεις] που δεν έχουν συναντήσει ποτέ ακτιβιστές της ριζοσπαστικής αριστεράς, οπότε είναι επίσης μια ευκαιρία γι’ αυτούς να ακούσουν φωνές που δεν ακούνε στην καθημερινή τους ζωή».

«Αυτές είναι οι πολιτικές του Ισραήλ εδώ και 75 χρόνια»

Μαζί με το ριζοσπαστικό μπλοκ το Σάββατο, αν και οργανώθηκαν ξεχωριστά, ήταν ακτιβιστές που αυτοαποκαλούνταν «το μπλοκ κατά της κατοχής». Ενώνοντας ένα ευρύ φάσμα καταξιωμένων οργανώσεων κατά της κατοχής, σε αυτό το μπλοκ κυριαρχούσαν ακτιβιστές από την ομάδα «Κοιτάζοντας Κατάματα την Κατοχή» [μιστακλίμ λα κιμπούς μπαϊν άιν / מסתכלים לכיבוש בעיניים / Looking the Occupation in the Eye], μια ομάδα ατόμων κυρίως άνω των 40 ετών που οργανώνει εβδομαδιαίες διαδηλώσεις κατά της κατοχής στη Δυτική Όχθη και το Τελ Αβίβ, καθώς και συμμετοχή σε διαδηλώσεις υπό την ηγεσία Παλαιστινίων στο Σεΐχ Τζάρραχ και αλλού. «Το Μπάλφουρ άνοιξε τα μάτια πολλών ανθρώπων [στα βαθύτερα ριζωμένα προβλήματα], και θέλουμε να το κάνουμε αυτό και εδώ», δήλωσε η Ρόνιτ Σάκεντ, ακτιβίστρια της ομάδας.

«Μιλήσαμε με ανθρώπους που γνωρίζαμε από διάφορες οργανώσεις και είπαμε ότι πρέπει να σταθούμε μαζί, δεν έχει νόημα να είμαστε διασκορπισμένοι», συνέχισε. «Στο Ισραήλ, ισχύει πάντα: “Δεν μιλάμε γι’ αυτό τώρα. Δεν μιλάμε για την κατοχή. Δεν μιλάμε για τη Νάκμπα”. Και τώρα [οι άλλοι διαδηλωτές] μας λένε ότι καπελώνουμε τη διαδήλωσή τους. Αλλά αυτή είναι και δική μας μάχη, δεν είναι μόνο δική τους. Και δεν μπορείς να μιλάς για ισότητα ενώ αγνοείς το 20% του πληθυσμού ακόμα και μέσα στην Πράσινη Γραμμή, και δεν μπορείς να μιλάς για δημοκρατία ενώ υπάρχει κατοχή. Είμαστε λοιπόν εδώ για να πούμε ότι αυτό είναι επίσης μέρος του αγώνα – δεν μπορεί να διαχωριστεί».

Μια ακτιβίστρια από την ομάδα «Κοιτάζοντας Κατάματα την Κατοχή» κυματίζει παλαιστινιακές σημαίες σε μια αντικυβερνητική διαδήλωση στο Τελ Αβίβ, 14 Ιανουαρίου 2023. (Tomer Neuberg/Flash90)

Η Σάκεντ σοκαρίστηκε από το επίπεδο του βιτριολικού λόγου που αντιμετώπισαν οι ακτιβιστές κατά της κατοχής σε αυτές τις διαδηλώσεις από την αρχή. «Δεχόμαστε συνεχώς επιθέσεις, ακόμη και αν δεν έχουμε [παλαιστινιακές] σημαίες», είπε. Παρ’ όλα αυτά, το περασμένο Σάββατο, η ομάδα μοίρασε χιλιάδες αυτοκόλλητα και αφίσες σε συμπαθούντες διαδηλωτές, με συνθήματα όπως «Δεν υπάρχει δημοκρατία με κατοχή», «Οι ζωές των Παλαιστινίων αξίζουν» και «Εβραϊκό και ρατσιστικό» – μια παραλλαγή του παραδοσιακού αυτοπροσδιορισμού του Ισραήλ ως «Εβραϊκό και δημοκρατικό».

«Πήγα να πάρω κι άλλες αφίσες γιατί μοιράσαμε τα πάντα!» δήλωσε η Σάκεντ. «Υπήρχαν πάνω από 100.000 άνθρωποι εκεί, οπότε μερικές χιλιάδες δεν είναι πολλές, αλλά είναι πολλές για εμάς∙ εγώ πηγαίνω σε διαδηλώσεις στη Δυτική Όχθη με 15 άτομα και νομίζω ότι είναι πολλές. Πολλοί άνθρωποι σταμάτησαν και μας μίλησαν – είμαι αισιόδοξη ότι κάποιοι θα συμμετάσχουν στις δραστηριότητές μας. Ίσως είμαι αφελής».

Η Μπένγκερ Αλαλούφ βλέπει επίσης κάποιους λόγους για αισιοδοξία στη διαδήλωση του Σαββάτου. «Πραγματικά εξεπλάγην», είπε. «Πολλοί άνθρωποι σταμάτησαν, διάβασαν τα πανό, έβγαλαν φωτογραφίες και πήραν τα φυλλάδιά μας. Είδα ανθρώπους να διαβάζουν κάτι, να ρωτούν “Τι είναι αυτό;” και στη συνέχεια να το γκουγκλάρουν». Ωστόσο, παρά τον νέο ενθουσιασμό, οι ακτιβιστές του ριζοσπαστικού μπλοκ βλέπουν ότι υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μπροστά τους για να ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να κοιτάξουν πέρα από την τωρινή κυβέρνηση στις ρίζες του προβλήματος.

«Προσπαθούμε να εξηγήσουμε ότι, όπως και με πολλά άλλα πράγματα στην ισραηλινή κοινωνία, [η συμβατική αφήγηση] είναι στην πραγματικότητα λάθος», εξήγησε η Μπένγκερ Αλαλούφ. «Για αυτούς, αυτή η κυβέρνηση καταστρέφει τη δημοκρατία και θα φέρει χρόνια βίας, ρατσισμού και μισογυνισμού. Αλλά αυτές είναι οι πολιτικές του Ισραήλ εδώ και 75 χρόνια. Αυτή η κυβέρνηση δεν αποτελεί απόκλιση από αυτό, ίσως απλά το κάνει σε μεγαλύτερη κλίμακα. Υπάρχει κάτι στην όλη ιστορική αφήγηση που πρέπει να αλλάξει. Δεν νομίζω ότι το μπλοκ είναι η απάντηση σε όλα – υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν».

Μετάφραση: elaliberta.gr

Ben Reiff, “‘No democracy with apartheid’: Inside the radical bloc at Israel’s anti-gov’t protests”, +972 Magazine, 25 Ιανουαρίου 2023, https://www.972mag.com/radical-bloc-israel-protests-tel-aviv/.

Σημειώσεις

 ^[1] Benjamin Netanyahu - בנימין נתניהו, «ראיתי את התמונות הקשות אמש בהפגנת השמאל שהשוו את שר המשפטים למנהיגי הנאצים», Twitter, 8 Ιανουαρίου 2023, https://twitter.com/netanyahu/status/1612014991321993216?s=46&t=ZqzzE7kyrjP4Ng2aKl3f_A.

^[2] Haggai Matar, “The struggle brewing inside Israel’s anti-government movement”, +972, 12 Ιανουαρίου 2023, https://www.972mag.com/israel-anti-government-struggle-palestine/.

^[3] Natalie Davidson and Limor Yehuda, “Israeli courts legitimized the state’s worst policies. We must still protect them”, +972, 23 Ιανουαρίου 2023, https://www.972mag.com/judiciary-government-israel-courts/.

^[4] Oren Ziv, “Ben Gvir wants to ban the Palestinian flag. Here’s why it won’t work”, +972, 10 Ιανουαρίου 2023, https://www.972mag.com/ben-gvir-palestinian-flag-ban/.

^[5] Oren Ziv, “‘No longer outcasts’: Anti-occupation activists find their place in Israeli protests”, +972, 30 Ιουλίου 2020, https://www.972mag.com/anti-occupation-netanyahu-protests/.

^[6] “Sheikh Jarrah”, +972, https://www.972mag.com/topic/sheikh-jarrah/. “Masafer Yatta”, +972, https://www.972mag.com/topic/masafer-yatta/.

^[7] Oren Ziv and Haggai Matar, Israel’s peace camp is taking up bulldozers to fight the occupation, +972, 1 Ιουνίου 2022, https://www.972mag.com/israel-peace-camp-bulldozer-homesh/.

^[8] Orly Noy, “The Nation-State Law had its day in court, as did the farce of Israeli democracy”, +972, 24 Δεκεμβρίου 2020, https://www.972mag.com/jewish-nation-state-law-high-court/.

^[9] Yuval Abraham and Oren Ziv, “Israel set to expel Sheikh Jarrah family in the new year”, +972, 19 Δεκεμβρίου 2021, https://www.972mag.com/sheikh-jarrah-salem-family-settlers/.