Νεαρά κορίτσια θρηνούν τους Παλαιστίνιους που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια ισραηλινής επίθεσης σε νοσοκομείο στο Χαν Γιουνίς, στη νότια Λωρίδα της Γάζας, στις 3 Νοεμβρίου 2023 (Reuters)

Marc Owen Jones

Γεγονός ή μυθοπλασία: Οι «νοσοκόμες» του Ισραήλ και η σφαγή των παιδιών στη Γάζα

Το Ισραήλ γνωρίζει ότι κινδυνεύει να χάσει την παγκόσμια υποστήριξη λόγω της σφαγής παιδιών. Έτσι, στρέφεται στην παραπληροφόρηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που είναι πρόχειρη αλλά συχνά αποτελεσματική.

Στη Γάζα, ένα παιδί σκοτώνεται κάθε 10 λεπτά. Από τις 7 Οκτωβρίου, το Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερα από 4.000 παιδιά^[1]. Τώρα, τα γεννημένα πρόωρα μωρά στο νοσοκομείο αλ-Σιφά της Γάζας πεθαίνουν επειδή το ίδρυμα δεν έχει ρεύμα μετά από ένα μήνα πολιορκίας από το Ισραήλ και έτσι δεν μπορεί να λειτουργήσει τις θερμοκοιτίδες.

Το Ισραήλ γνωρίζει ότι κινδυνεύει να χάσει τη διεθνή υποστήριξη για τη συνεχιζόμενη σφαγή παιδιών. Δυτικοί σύμμαχοι, όπως ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τρυντό^[2], οι οποίοι μέχρι τώρα υποστήριζαν σταθερά το Ισραήλ, ζήτησαν την περασμένη εβδομάδα δημοσίως από την ισραηλινή κυβέρνηση να σταματήσει να σκοτώνει παιδιά, αν και ο Μακρόν έχει από τότε μαλακώσει τους τόνους του.

Ως εκ τούτου, η μηχανή προπαγάνδας και παραπληροφόρησης του Ισραήλ βρίσκει νέους τρόπους για να δικαιολογήσει τη δολοφονία παιδιών και τον βομβαρδισμό ιατρικών εγκαταστάσεων.

Συνήθως, η πρώτη απάντηση του Ισραήλ στις κατηγορίες για φρικαλεότητες είναι η άρνηση. Όταν αυτό αποτυγχάνει, η δεύτερη στρατηγική είναι να κατηγορήσει τη Χαμάς ή άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες για τους θανάτους Παλαιστινίων.

Δεν έχει εγκαταλείψει αυτές τις στρατηγικές, αλλά προσπαθεί επίσης να συνδέσει άμεσα τα παιδιά των Παλαιστινίων με τη Χαμάς και έτσι επιδιώκει να τα παρουσιάσει –και τους χώρους όπου βρίσκουν καταφύγιο– ως νόμιμους στόχους.

Κατηγορώντας τη Χαμάς

Στις 11 Νοεμβρίου, ο επίσημος αραβικός λογαριασμός του Υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ δημοσίευσε ένα βίντεο με μια νοσοκόμα^[3], προφανώς ταραγμένη, που μιλούσε για την κατάληψη του νοσοκομείου αλ-Σιφά από τη Χαμάς και την αρπαγή όλων των καυσίμων και της μορφίνης. Ισχυρίστηκε ότι επειδή η Χαμάς είχε κλέψει τη μορφίνη, δεν μπορούσε να τη χρησιμοποιήσει σε ένα πεντάχρονο παιδί με κάταγμα.

Το βίντεο, το οποίο αναδημοσιεύτηκε χιλιάδες φορές, ήταν ξεκάθαρα ψεύτικο. Κανένας από το προσωπικό της περιοχής δεν φαίνεται να αναγνωρίζει το συγκεκριμένο άτομο, γεγονός που δημιουργεί αμφιβολίες για την ταυτότητα και τον ρόλο της. Ο Robert Mackey, δημοσιογράφος του ερευνητικού οργανισμού Forensic Architecture, μίλησε με τρία μέλη του προσωπικού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που εργάζονται στο νοσοκομείο αλ-Σιφά^[4], κανένας από τους οποίους δεν την αναγνώρισε.

Το βίντεο ήταν σχεδόν κωμικό μέσα στον παραλογισμό του. Η νοσοκόμα μιλούσε με μη-παλαιστινιακή προφορά και ο διάλογός της φαινόταν να απηχεί απόλυτα τα επιχειρήματα του ισραηλινού στρατού σχετικά με τη Χαμάς που κλέβει όλα τα καύσιμα από τα νοσοκομεία.

Επιπλέον, η στρατηγική τοποθέτηση του λογότυπου του παλαιστινιακού Υπουργείου Υγείας ήταν μια προσχεδιασμένη προσπάθεια παραπλάνησης ή δημιουργίας μιας «παγίδας» για πληροφορίες ανοικτού τύπου. Στην υποψία συνέβαλαν και τα εφέ βομβαρδισμού που ακούγονταν με ήχο αρχείου, καθώς και το άψογα καθαρό λευκό παλτό και το τέλειο μακιγιάζ της, τα οποία έμοιαζαν παράταιρα σε ένα θεωρητικά φρικτό σκηνικό.

Ο σκοπός του βίντεο ήταν σαφής, να κατηγορήσει τη Χαμάς για τα βάσανα των παιδιών και να νομιμοποιήσει τους ισχυρισμούς του ισραηλινού στρατού ότι η Χαμάς χρησιμοποιεί αμάχους και παιδιά ως ανθρώπινες ασπίδες.

Τελικά, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση κλήθηκε να μιλήσει για το βίντεο, το Υπουργείο Εξωτερικών διέγραψε σιωπηρά την ανάρτησή του – χωρίς καμία εξήγηση.

Αλλά η διάδοση παραπληροφόρησης και η διαγραφή της έχει γίνει ρουτίνα, εγείροντας το ερώτημα: Γιατί η προπαγάνδα του ισραηλινού στρατού είναι τόσο πρόχειρη; Εξάλλου, δεν κινδυνεύει το Ισραήλ να χάσει την αξιοπιστία του με αυτόν τον τρόπο;

Όχι, επειδή τα οφέλη υπερτερούν του κόστους. Η παλιά παροιμία, «Ένα ψέμα μπορεί να ταξιδέψει στην άλλη άκρη του κόσμου, ενώ η αλήθεια ακόμα φοράει τα παπούτσια της», μας λέει πολλά από αυτά που πρέπει να γνωρίζουμε για την προπαγάνδα. Το κλειδί δεν είναι η αλήθεια, αλλά η ταχύτητα και η πρωτιά.

Ο έλεγχος της αφήγησης σημαίνει να βγάζεις πληροφορίες πιο γρήγορα από τον εχθρό σου και να κάνεις αυτές τις πληροφορίες εντυπωσιακές – ανεξάρτητα από το αν είναι πραγματικές. Μια μελέτη έδειξε ότι το 86% των ανθρώπων δεν ελέγχουν τα γεγονότα των ειδήσεων που βλέπουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης^[5].

Από τη στιγμή που κάτι ψευδές γίνεται viral, οι άνθρωποι που το βλέπουν είναι απίθανο να δουν την εκδοχή που έχει ελεγχθεί από τα γεγονότα. Το κοινό για τέτοια βίντεο δεν είναι οξυδερκείς ελεγκτές γεγονότων. Στην περίπτωση του Ισραήλ, μεγάλος αριθμός του κοινού είναι αγγλόφωνοι, δυτικοί θεατές που δεν θα καταλάβουν τις ψεύτικες προφορές και δεν έχουν λόγο να πιστεύουν ότι τέτοιες πληροφορίες είναι ψευδείς.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η προπαγάνδα δεν χρειάζεται να είναι εκλεπτυσμένη για να είναι αποτελεσματική – αρκεί να είναι γρήγορη και εντυπωσιακή. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ιδανικά γι’ αυτό.

Παιδιά που διαβάζουν το Mein Kampf και είναι γεμάτα μίσος.

Πέρα από την επίρριψη ευθυνών στη Χαμάς, αναδύεται ένα πιο μοχθηρό στάδιο στη νομιμοποίηση της δολοφονίας παιδιών από το Ισραήλ – η προσπάθεια να συκοφαντηθούν τα παιδιά της Παλαιστίνης ως αποδέκτες της σατανικής, αντισημιτικής προπαγάνδας της Χαμάς. Ότι τα παιδιά της Παλαιστίνης εκπαιδεύονται μόνο για να γίνουν «τρομοκράτες».

Στις 5 Νοεμβρίου, ο επίσημος αραβικός λογαριασμός του Ισραήλ ανέβασε στο Twitter ένα σκίτσο που έδειχνε ότι το Ισραήλ μεγαλώνει τα μωρά του με «αγάπη», ενώ η Χαμάς γεμίζει τα μωρά στη Γάζα με «μίσος»^[6].

Στη συνέχεια, τη Δευτέρα, ο επίσημος λογαριασμός του Υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ ισχυρίστηκε στο Χ ότι ο ισραηλινός στρατός βρήκε ένα αντίγραφο του Mein Kampf [Ο Αγών μου] του Χίτλερ στο δωμάτιο ενός παιδιού στη Γάζα^[7]. Άψογο, με τέλειες σημειώσεις και υπογραμμίσεις, η «ανακάλυψη» του βιβλίου ήταν μια προσπάθεια να ενισχυθεί η αφήγηση ότι τα παιδιά των Παλαιστινίων είναι γεμάτα μίσος, είναι πέρα από κάθε λύτρωση και επομένως είναι νόμιμοι στόχοι για δολοφονία.

Το Mein Kampf αποτελεί την επιτομή του αντισημιτισμού. Είναι η αυτοβιογραφία του Χίτλερ. Η σημασία αυτού του γεγονότος δεν θα διαφύγει από πολλούς στη Δύση, που συχνά αποτελούν το προοριζόμενο κοινό για την ισραηλινή προπαγάνδα. Η χρήση του Mein Kampf, ένα αντίγραφο του οποίου έδειξε με θεατρικό τρόπο ο ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ, δείχνει ότι το Ισραήλ προσπαθεί να παρουσιάσει τα μεγαλύτερα παιδιά της Παλαιστίνης ως αντισημίτες που έχουν υποστεί πλύση εγκεφάλου – είναι ένα απλό εργαλείο για να προωθηθεί αυτή η αφήγηση.

Οχυρό καταφύγιο κάτω από ένα παιδικό νοσοκομείο

Το βράδυ της Δευτέρας, το Ισραήλ διπλασίασε τις προσπάθειές του να νομιμοποιήσει τις επιθέσεις του εναντίον παιδιών. Ο ισραηλινός στρατός δημοσίευσε ένα βίντεο με τον εκπρόσωπό του Ντάνιελ Χάγκαρι να περπατά σε ένα υποτιθέμενο καταφύγιο της Χαμάς κάτω από το νοσοκομείο παίδων Ραντίσι στη Γάζα^[8]. Σε μία από τις σκηνές, ο Χάγκαρι είναι γονατιστός δίπλα σε πυροβόλα όπλα, χειροβομβίδες και άλλα όπλα, ενώ στο βάθος υπάρχει η ζωγραφιά ενός δέντρου που φαίνεται να έχει δημιουργηθεί από παιδιά.

Σε ένα άλλο βίντεο^[9], που επίσης φέρεται να προέρχεται από το υπόγειο του νοσοκομείου Ραντίσι, ο Χάγκαρι εφιστά την προσοχή σε μια καρέκλα και τα υπολείμματα ενός σχοινιού που, όπως ισχυρίζεται, χρησιμοποιήθηκαν για να δέσουν ομήρους. Στη συνέχεια, δείχνει ένα μπιμπερό που βρίσκεται πάνω από ένα ηλεκτρικό κουτί διακλάδωσης με την ένδειξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Η αντιπαράθεση της παιδικής αθωότητας με τη μορφή της ζωγραφιάς ή του μπιμπερό με τα όπλα χρησιμεύει στη νομιμοποίηση της αφήγησης του Ισραήλ για τη Χαμάς ως απάνθρωπους «τρομοκράτες» που χρησιμοποιούν παιδιά και νοσοκομεία ως ανθρώπινες ασπίδες ή αιχμάλωτους. Αυτό με τη σειρά του χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει τα πλήγματα του Ισραήλ σε μη στρατιωτικούς στόχους – ακόμη και αν πρόκειται για μια οργάνωση του ΟΗΕ.

Ωστόσο, το βίντεο είναι ξεκάθαρα ένα προπαγανδιστικό κόλπο. Ο Χάγκαρι δείχνει έναν χειρόγραφο πίνακα γραμμένο στα αραβικά που είναι καρφιτσωμένος στον τοίχο. Ο Χάγκαρι λέει στη συνέχεια ότι ο κατάλογος κατονομάζει μαχητές της Χαμάς. «Αυτός είναι ένας κατάλογος φρουρών όπου κάθε τρομοκράτης γράφει το όνομά του και κάθε τρομοκράτης έχει τη δική του βάρδια που φυλάει τους ανθρώπους που ήταν εδώ».

Το μόνο πρόβλημα είναι ότι η λίστα δεν έλεγε κάτι τέτοιο. Ήταν μια λίστα με τις ημέρες της εβδομάδας.

Γιατί το Ισραήλ το κάνει αυτό;

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, το Ισραήλ προσέφερε στο νοσοκομείο αλ-Σιφά μια πενιχρή ποσότητα καυσίμων, μετά την επιβολή ενός πλήρους αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας από τις 7 Οκτωβρίου που έχει παραλύσει τις ιατρικές εγκαταστάσεις.

Ο διευθυντής του νοσοκομείου, Μουχάμμαντ Αμπού Σαλμίγια, δήλωσε σχετικά με την προσπάθεια προμήθειας καυσίμων ότι «το Ισραήλ θέλει να δείξει στον κόσμο ότι δεν σκοτώνει μωρά»^[10].

Αλλά τώρα που το Ισραήλ δεν μπορεί πλέον να αρνηθεί ότι σκοτώνει μωρά Παλαιστινίων, προσπαθεί να νομιμοποιήσει τη δολοφονία τους. Στο έργο του για τη «θεωρία αποκατάστασης της εικόνας», ο William Benoit το ονομάζει αυτό «μείωση της προσβλητικότητας». Με απλά λόγια, κατηγορείς το θύμα ή κάνεις το θύμα να φαίνεται ότι αξίζει τον πόνο του.

Όσο αυξάνεται ο αριθμός των νεκρών, τόσο αυξάνονται και οι εξωφρενικές προσπάθειες να μετατεθεί η ευθύνη στα αθώα θύματα.

Αλλά όσα φτιαχτά βίντεο και φυτεμένα «στοιχεία» και αν υπάρξουν δεν μπορούν να κρύψουν την αλήθεια. Τα παιδιά πεθαίνουν κατά εκατοντάδες στη Γάζα, το αίμα τους χύνεται από τις βόμβες, τις σφαίρες και την πολιορκία του Ισραήλ.

Μετάφραση: elaliberta.gr

Marc Owen Jones, “Fact or Fiction: Israel needs fake nurses to justify killing Gaza babies”, Al Jazeera, 17 Νοεμβρίου 2023, https://www.aljazeera.com/opinions/2023/11/17/fact-or-fiction-israel-needs-fake-nurses-to-justify-killing-gaza-babies.

Ο Marc Owen Jones είναι Επίκουρος Καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών και Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Hamad bin Khalifa.

Σημειώσεις

^[1] “‘True massacre’: Gaza child casualties cross 4,000 as Israeli raids expand”, Al Jazeera, 5 Νοεμβρίου 2023, https://www.aljazeera.com/news/2023/11/5/true-massacre-gaza-children-death-toll-crosses-4000-as-raids-intensify.

^[2] “Canada’s Justin Trudeau tells Israel to end ‘killing of babies’”, Al Jazeera, 15 Νοεμβρίου 2023, https://www.aljazeera.com/news/2023/11/15/netanyahu-blasts-trudeau-after-he-says-israels-killing-of-babies-must-end.

^[3] Marc Owen Jones, “So @israelarabic deleted the tweet of the fake Al Shifa nurse claiming Hamas was taking over the hospital #Gaza”, Χ, 12 Νοεμβρίου 2023, https://twitter.com/marcowenjones/status/1723747137723215970.

^[4] Robert Mackey, “1. I can report that 3 Doctors Without Borders/MSF staff currently at Shifa Hospital said today they've never seen the woman in this apparently fake video which was viewed +12 million times before being deleted from an Israeli gov't account. This closely echoes a 2011 hoax...”, Χ, 12 Νοεμβρίου 2023, https://twitter.com/RobertMackey/status/1723785877090881908.

^[5] Alison Kanski, “Study: 86% of people don't fact check news spotted on social media”, PR Week, https://www.prweek.com/article/1431578/study-86-people-dont-fact-check-news-spotted-social-media.

^[6] إسرائيل بالعربية, "الفرق بين إسرائيل وحماس", Χ, 5 Νοεμβρίου 2023, https://twitter.com/IsraelArabic/status/1721055339376730388. [(Σ.τ.Μ.:) Το μήνυμα γράφει στα αραβικά: «Η διαφορά μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Το Ισραήλ μεγαλώνει μια γενιά που βασίζεται στην αγάπη, τον σεβασμό για τους άλλους και την ισότητα. Η Χαμάς μεγαλώνει γενιές με εθρότητα, τυφλό μίσος και τρομοκρατία. Η Γάζα πρέπει να σωθεί από την τρομοκρατία της Χαμάς, ώστε οι κάτοικοι της Γάζας και οι Ισραηλινοί να μπορούν να ζήσουν με ελευθερία και αξιοπρέπεια. #Χαμάς_ISIS. #Χαμάς_terrorist»]

^[7] Israel ישראל, “Antisemitism kills. IDF forces found a copy of Hitler’s antisemitic work “Mein Kampf” in a child’s room of a home in Gaza used by Hamas as a terrorism hub. The terrorist highlighted portions of the book and included his own notes.”, Χ, Νοεμβρίου 2023, https://twitter.com/Israel/status/1723664047692763459.

^[8] Israel Defense Forces, “EXCLUSIVE RAW FOOTAGE: Watch IDF Spokesperson RAdm. Daniel Hagari walk through one of Hamas’ subterranean terrorist tunnels—only to exit in Gaza’s Rantisi hospital on the other side. Inside these tunnels, Hamas terrorists hide, operate and hold Israeli hostages against their will.”, Χ, Νοεμβρίου 2023, https://twitter.com/IDF/status/1724169252054188276.

^[9] דובר צה״ל דניאל הגרי - Daniel Hagari, “Special footage from the Rantisi hospital in Gaza - on the basement floor, a room was found with signs indicating hostages were held there, underground headquarters and a room full of weapons inside the hospital:”, Χ, 12 Νοεμβρίου 2023, https://twitter.com/IDFSpokesperson/status/1724164040304234555?s=20.

^[10] “Gaza’s two biggest hospitals cease operations as WHO warns of rising deaths”, Al Jazeera, 13 Νοεμβρίου 2023, https://www.aljazeera.com/news/2023/11/13/gazas-two-biggest-hospitals-cease-operations-as-who-warns-of-rising-deaths.