Γιάννης Καραστέργιος^*

«Δίνουμε αγώνα για τη ζωή ενάντια στο θάνατο και γι’ αυτό θα συνεχίσουμε»

Συνέντευξη στο Χρήστο Αβραμίδη

Η Ελντοράντο ανακοίνωσε για τρίτη φορά μέσα σε πέντε χρόνια “αναστολή εργασιών”. Που το πάει η εταιρία και σε τι θέση βρίσκεται η κυβέρνηση;

Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό σκεπτόμενος τη νέα απειλή της Ελντοράντο είναι κάτι που διάβασα στον Jodi «ολημερίς τη διώχνανε το βράδυ ξαναρχόταν». Με λίγα λόγια είναι ξεκάθαρο ότι η νέα αυτή απειλή της εταιρείας δεν είναι παρά ακόμα ένα χαρτί εκβιασμού με στόχο να τα πάρει όλα από μία κυβέρνηση, που δυστυχώς δεν έχει δείξει μεγάλες αντοχές στους εκβιασμούς.

Μετά τον σχολιασμό της Κομισιόν επί του θέματος και την ανάγκη για “θετικό επενδυτικό κλίμα”, τι ρόλο πιστεύετε ότι παίζουν για την επένδυση τα μνημόνια και η Ευρωπαϊκή Ένωση;

Όταν υπέγραψε το μνημόνιο ο ΣΥΡΙΖΑ, ήμασταν αρκετοί που θεωρήσαμε ότι θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη η θέση μας στη συνέχεια, καθώς ακόμα και να μην ήταν στις άμεσες δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ οι Σκουριές και η συνέχιση της καταστροφής της Χαλκιδικής, με συγχωρείτε, της «επένδυσης», όπως συνηθίζουν να την ονομάζουν κάποιοι, ήταν προφανές ότι η ευρωπαϊκή παρέμβαση θα ήταν καταλυτική υπέρ των πολυεθνικών. Και η κυβέρνηση δεσμευμένη ως προς τη δημιουργία θετικού επενδυτικού κλίματος, ξεπουλήματος για να ακριβολογώ. Συνεπώς, τα μνημόνια αποτελούν έναν μπούσουλα ξεπουλήματος και ομηρίας. Μια ταφόπλακα του περιβάλλοντος, της ελευθερίας, της επιλογής και στην πραγματικότητα και αυτής της ίδιας της ανάπτυξης που τόσο αρέσκονται να τονίζουν καθημερινώς. Καθώς ανάπτυξη δεν ήταν και δεν θα είναι ποτέ η ερημοποίηση τόπων.

Το Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη δικάζονται δεκάδες άνθρωποι που κατηγορούνται για τον εμπρησμό του εργοταξίου στις Σκουριές και για συμμετοχή σε συμμορία. Με αφορμή αυτό αναφέρεστε στις ανακοινώσεις σας σε βιομηχανία διώξεων. Τι εννοείτε;

Η ιστορία των διώξεων όσων αγωνίζονται για τις ζωές τους στη Χαλκιδική συμπυκνώνεται στα δύο μεγάλα δικαστήρια των Σκουριών και του Καρατζά, όπου περίπου 50 άτομα αντιμετωπίζουν βαρύτατες κατηγορίες. Δεν μπορεί όμως κανείς να κατανοήσει το εύρος της ποινικοποίησης αυτού του αγώνα αν δεν λάβει υπόψη του το γεγονός ότι 450 περίπου άνθρωποι έχουν μπει στο στόχαστρο της δικαιοσύνης, αντιμετωπίζοντας μικρές ή μεγαλύτερες κατηγορίες. Αυτοί οι άνθρωποι, μέλη του κινήματος κατά της εξόρυξης (και χιλιάδες άλλοι που δεν κατηγορούνται, αλλά παλεύουν) έκαναν κάτι πραγματικά πολύ επικίνδυνο για τις εταιρείες: αρνήθηκαν να υποταχθούν και να δεχθούν να παραδώσουν τον τόπο τους στο έλεος των πολυεθνικών. Αρνήθηκαν να δεχτούν ότι δεν θα παλέψουν για να νικήσουν μια εταιρεία που στόχο έχει το κέρδος και μέσο για την επίτευξή του τη λεηλασία. Όταν αναφερόμαστε λοιπόν σε βιομηχανία διώξεων αυτό που εννοούμε δεν είναι παρά το γεγονός ότι υλοποιήθηκε ένα σχέδιο ποινικοποίησης κάθε αντίδρασης, δημιουργίας κατηγορουμένων και ενόχων. Με πυρήνα όχι την προστασία του συνόλου από τυχόν παραβατικές συμπεριφορές, αλλά των εταιριών από κατοίκους που παλεύουν για τον τόπο τους και εξαιτίας αυτού θα βρεθούν στη θέση του κατηγορουμένου. Ένα σχέδιο που θα λειτουργούσε και ως παράδειγμα σε όποιον άλλον ήθελε να αντιδράσει.

Αυτή τη στιγμή η Ηριάννα και ο Περικλής είναι μέσα στη φυλακή με κατάχρηση του δείγματος DNA και διώξεις που επιστρέπει ο τρομονόμος. Ενώ ο Τάσος Θεοφίλου έμεινε πέντε χρόνια μέσα για ένα σκάρτο δείγμα DNA. Έχουμε παρόμοιες πλευρές στις δικές σας περιπτώσεις;

Το DNA ως αποδεικτικό στοιχείο ενοχής επιχειρήθηκε να χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στη Χαλκιδική. Για πολύ μεγάλο διάστημα άνθρωποι καλούνταν στην ασφάλεια και αναγκάζονταν να δώσουν δείγμα DNA. Το αποτέλεσμα δεν ήταν παρά η δημιουργία μιας τράπεζας υποψηφίων ενόχων, μια τράπεζα DNA. Στη συνέχεια, όταν προσωποποιήθηκαν οι κατηγορίες για τις υποθέσεις των Σκουριών και του Καρατζά, υπήρξαν άνθρωποι των οποίων το DNA – σύμφωνα με την αστυνομία- βρέθηκε και αποτελεί ένδειξη ενοχής. Έχουμε λοιπόν DNA σε τσιγάρα, σε μπουκαλάκια νερού, σε σκούφους.. όλα- όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς- αντικείμενα κινητά που δεν μπορούν να αποτελέσουν πραγματικές αποδείξεις ενοχής. Η κραυγαλέα υπόθεση και τελικά αθώωση του Τάσου Θεοφίλου- μετά από πέντε χρόνια βέβαια- αποτελεί τρανή απόδειξη της σαθρότητας του επιχειρήματος: για να βρέθηκε DNA είσαι ένοχος.

Σε τι κατάσταση βρίσκεται το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού;

Λίγες μέρες πριν τις μεγάλες δίκες, παράλληλα με το θέατρο της κυβέρνησης που παραδίδεται όχι από το πρώτο, αλλά από το δεύτερο ραντεβού στην εταιρεία… η ερώτηση για την κατάσταση του κινήματος είναι εξαιρετικά δύσκολο να απαντηθεί. Η κάμψη του κινήματος είναι προφανής και θα ήταν ψέμα να μην το παραδεχτούμε. Παρά το γεγονός όμως αυτό δεν μπορεί κανείς να πει ότι οι κάτοικοι έχουν εγκαταλείψει άρδην τον αγώνα τους. Με απογοητεύσεις, παλινδρομήσεις και στιγμές δύναμης όμως, συνεχίζουμε αυτόν τον αγώνα της λογικής απέναντι στο παράλογο, του δίκιου απέναντι στο άδικο, της ζωής απέναντι στον θάνατο μιας ολόκληρης περιοχής. Συνεχίζουμε γιατί η μόνη μας σωτηρία είναι να νικήσουμε για να μπορούμε να μείνουμε στον τόπο μας. Να διώξουμε την εταιρία και όχι να καλύψουμε με «νομιμότητα» τις παρανομίες της.

Με αφορμή τις κινητοποιήσεις των μεταλλωρύχων, σας κατηγόρησαν ότι είστε ενάντια στους εργάτες. Τι λέτε για αυτό;

Έχουμε πολλές φορές τονίσει σε όλους τους τόνους ότι το δικαίωμα στην εργασία είναι ιερό, αλλά όχι υπέρτερο του δικαιώματος της ζωής. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να σταματήσουμε αυτόν τον αγώνα για να προστατέψουμε τις θέσεις εργασίας κάποιων ανθρώπων θυσιάζοντας το μέλλον μας, το μέλλον των παιδιών μας, αλλά ακόμα και των ίδιων των εργαζόμενων που κατοικούν στην περιοχή. Επιπρόσθετα, είναι μάλλον παράλογο να μιλάμε αποκλειστικά για μεταλλευτικούς εργάτες σαν να έχουμε από την άλλη πλευρά κροίσους και βαθύπλουτους. Και εμείς εργάτες είμαστε, με δυσκολίες και εμείς επιβιώνουμε, με δυσκολίες αντέχουμε τα συνεχή μνημόνια και σε καμία περίπτωση δεν αγωνιζόμαστε από χόμπι. Οπότε θέλω να είμαι ξεκάθαρος, αυτός ο αγώνας δεν έχει σκοπό να πλήξει τους εργαζόμενους, αλλά να προασπίσει θεμελιώδη δικαιώματα.

Πριν, 17 Σεπτεμβρίου 2017

Στέλιος Νικολόπουλος

Η Ελντοράντο εκβιάζει, οι πολιτικές δίκες αρχίζουν

Η Eldorado Gold κάνει αυτό που ξέρει να κάνει καλά, εκβιάζει για να πάρει άδειες που δεν δικαιούται προκειμένου να προχωρήσουν τα καταστροφικά της σχέδια στη Χαλκιδική και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Στον τελευταίο της, απόλυτο εκβιασμό, έθεσε ανοιχτά τις βλέψεις της για το Πέραμα Έβρου και για τις Σάπες Ροδόπης, όπου επίσης υπάρχουν κοιτάσματα χρυσού, όπως βέβαια και στο Κιλκίς. Απειλεί, ξέρει και το κάνει πολύ καλά σε μία χώρα με αδύναμες, νεοφιλελεύθερες και μνημονιακές πολιτικές ηγεσίες. Η κυβέρνηση μπορεί να έχει δηλώσει από το καλοκαίρι ότι θα έδινε τις άδειες στην Ολυμπιάδα, ωστόσο η καναδική πολυεθνική έκανε επίδειξη ισχύος και αλαζονείας θέτοντας τελεσίγραφο ως τις 22 Σεπτεμβρίου στη λογική του “ή όλα ή τίποτα”.
Οι επιτροπές των κατοίκων, που έχουν δώσει μεγάλο αγώνα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού, θεωρούν ότι από τη στιγμή που εδώ και ένα χρόνο το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έκρινε ανεφάρμοστη και ακατάλληλη για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία τη μέθοδο μεταλλουργίας που προτείνει η Ελντοράντο θα έπρεπε το δημόσιο να καταγγείλει τη σύμβαση. Η κυβέρνηση επέλεξε να πάει στη διαιτησία δείχνοντας για ακόμη μία φορά ότι δεν επιθυμεί να βρεθεί σε συγκρουσιακή κατάσταση με την εταιρία.

Οι επιστήμονες του υπουργείου έχουν αποφανθεί ότι με τη μέθοδο ακαριαίας τήξης που προτείνει η εταιρία, θα εκλύονται στην ατμόσφαιρα 20 χιλιάδες τόνοι αρσενικού το χρόνο,  ενώ το επιτρεπτό όριο για τη δημόσια υγεία είναι 20 κιλά το χρόνο. Η μεταλλουργία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της σύμβασης γιατί χωρίς αυτήν το δημόσιο δεν έχει έσοδα, χωρίς δηλαδή την παραγωγή καθαρού χρυσού και άλλων μετάλλων στη χώρα μας. Το αδιέξοδο της Ελντοράντο είναι ότι λόγω μεγάλων ποσοτήτων αρσενικού στη Χαλκιδική δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο βασικό όρο της σύμβασης που υπέγραψε με το ελληνικό δημόσιο. Έτσι προχωρά σε έναν ωμό εκβιασμό ανακοινώνοντας αναστολή εργασιών για τρίτη φορά μέσα στα τρία τελευταία χρόνια.

“Η πρακτική των εκβιασμών και υποχωρήσεων δεν είναι καινούρια, αλλά δύο σενάρια μπορεί να υπάρχουν. Είτε η εταιρία εκβιάζει συνεχώς την κυβέρνηση και αυτή υποκύπτει σε ό,τι της ζητάει, είτε είναι στημένο το σκηνικό από τις δύο πλευρές. Και στις δύο περιπτώσεις χαμένος είναι ο λαός της Χαλκιδικής που θα φορτωθεί καταδίκες, κυνήγι και καταστροφή, περιβαλλοντική, εργασιακή και κοινωνική” τονίζει ο Φραγκίσκος Ρηγόπουλος, μέλος της επιτροπής αγώνα Πολυγύρου ενάντια στην εξόρυξη χρυσού και προσθέτει: “Η τρίτη απειλή έχει την δική της σημασία όμως. Την 11η Σεπτεμβρίου επέλεξε το επικοινωνιακό επιτελείο της εταιρείας για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Στις 22 Σεπτεμβρίου λήγει η άδεια για την Ολυμπιάδα και ο Σταθάκης έσπευσε να καθησυχάσει τον Μπόμπολα και τους Καναδούς, δηλώνοντας ότι θα δοθεί νέα άδεια. Στις 20 και 21 Σεπτέμβρη ξεκινούν 2 από τα 3 μαζικότερα και σημαντικότερα δικαστήρια για τους αγωνιστές του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη. Είναι λοιπόν μία σημαντική ημερομηνία, σε μία περίοδο που οι μάχες για το κίνημα είναι πολλές και σε αρκετά μέτωπα. Όλα αυτά συμβαίνουν παράλληλα με τις προσπάθειες διάλυσης των δομών του κινήματος από τους κομματικούς του ΣΥΡΙΖΑ και τα υποχείριά τους, με την ένταση της δικαστικής καταστολής ενάντια στους αγωνιστές αλλά και με την ευρύτερη εικόνα της κυβέρνησης που συνεχίζει τις καταστροφικές μνημονιακές πολιτικές ΠΑΣΟΚ-ΝΔ. Οι απειλές της Ελντοράντο δεν είναι προς την κυβέρνηση. Είναι επίδειξη δύναμης σε συνεργασία με την κυβέρνηση κόντρα σε όποιον θέλει να αντισταθεί απέναντι σε αυτούς που κυνηγούν την ελευθερία, τα δικαιώματα και το μέλλον του λαού και του τόπου”.

Πρόκειται για πολιτικές δίκες και όπως δήλωσε ο εκ των δικηγόρων του κινήματος και συνήγορος του Τάσου Θεοφίλου, Κώστας Παπαδάκης, στο δεκαήμερο αγώνα στις Σκουριές: “είχαμε δικαστικές νίκες σε πολιτικές δίκες όταν είχαμε γεμάτες αίθουσες, όταν είχαμε εξάντληση κάθε δυνατότητας αλληλεγγύης, όταν η δικαστική εξουσία ένιωσε την πίεση της κοινωνίας μέσα κι έξω από τα δικαστήρια”. Για το DNA, ένα θέμα που αφορά και τους διωκόμενους της Χαλκιδικής, είπε:”το DNA χρησιμοποιούμενο κάτω από συνθήκες ημιμάθειας των δικαστών, πολλών δικηγόρων και γενικότερα πολύ κόσμου, έχει μυθοποιηθεί. Κι ενώ δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία ένδειξη, αντιμετωπίζεται ως πλήρης απόδειξη ενοχής. Οι βιολόγοι γενετιστές τονίζουν ότι το DNA δεν αποτελεί απόδειξη σε μία ποινική δίκη γιατί ακόμη κι αν ταυτοποιηθεί DNA σε κάποιο αντικείμενο δεν ταυτοποιείται τίποτε άλλο παρά η σχέση με τον κάτοχό του. Δεν ταυτοποιείται δηλαδή ούτε ο χρόνος εναπόθεσης, ούτε ο τρόπος εναπόθεσης του DNA στο πειστήριο. Το DNA μπορεί να μεταφερθεί και δευτερογενώς από την επαφή με κάποιο άλλο πρόσωπο και με κάποιο αντικείμενο”.

Η τρίτη κακουργηματική δίκη, για τον εμπρησμό του εργοταξίου των Σκουριών, θα γίνει στις 9 Νοεμβρίου, επίσης στη Θεσσαλονίκη. Κατηγορούνται 21 κάτοικοι και αυτή η υπόθεση έχει πάρει ήδη δύο αναβολές. Η σύζυγος διωκόμενου θυμάται από την εισβολή ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας προς αναζήτηση υπόπτων την άνοιξη του 2013 στην Ιερισσό: “Στις τρεις περίπου τα ξημερώματα ακούσαμε θορύβους στην πόρτα με σίδερο. Κάποιος προσπαθούσε να παραβιάσει την πόρτα. “Ποιος είναι;’ Στην αρχή δεν απαντούσαν, συνέχιζαν να χτυπάνε με το σίδερο να ανοίξουν την πόρτα. “Μη φωνάζετε” λέει, “έχω τρία παιδάκια μέσα, θα σας ανοίξω, δεν υπάρχει πρόβλημα”. Αλλά την σπάσανε την πόρτα. Ήταν γύρω στα 5-6 άτομα με κουκούλες”. Πρόκειται για μία μαρτυρία, πολύ χαρακτηριστική, για το πώς βίωσαν οι κάτοικοι την κρατική τρομοκρατία.

Σε αυτή την κρίσιμη για τις εξελίξεις στις Σκουριές περίοδο, οι κάτοικοι της Χαλκιδικής πραγματοποιούν εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις ενημέρωσης και αλληλεγγύης ενόψει των κακουργηματικών δικών που αρχίζουν την Τετάρτη και την Πέμπτη στη Θεσσαλονίκη. Την Τετάρτη 20 του μήνα δικάζονται 31 άτομα για τα γεγονότα στο δημαρχείο Ιερισσού στις 30 Μαρτίου 2012 και την επόμενη ημέρα αρχίζει η δίκη 26 κατοίκων για την κινητοποίηση στον Λάκκο Καρατζά των Σκουριών τον Μάιο του 2013. Οι κατηγορίες αφορούν και περιστατικά που έλαβαν χώρα και στη Μ. Παναγιά καθώς και στην ευρύτερη περιοχή της Ιερισσού Χαλκιδικής από τις αρχές Μαΐου μέχρι και τις 25 Αυγούστου 2013. Πρόκειται για μία δικογραφία 4.700 σελίδων, χαρακτηριστική για το πώς το κράτος έστησε μία βιομηχανία φρονηματικών διώξεων εναντίον του κινήματος.

Την Τρίτη, μία ημέρα πριν από τις δίκες, στις έξι το απόγευμα, θα πραγματοποιηθεί συλλαλητήριο στην Καμάρα. Στο κάλεσμά της η επιτροπή αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στέλνει το εξής μήνυμα: “Eldorado Go Home. Εδώ είναι ο τόπος μας και κάνουμε κουμάντο. Καμία εξόρυξη, καμία δίωξη, με καμία κυβέρνηση. Αλληλεγγύη στους διωκόμενους αγωνιστές”.

Πριν, 17 Σεπτεμβρίου 2017