Σημείωμα από τους συντάκτες του LeftEast: Αναδημοσιεύουμε το άρθρο της Iskra Krstić που δημοσιεύτηκε από τη Mašina στις 29 Νοεμβρίου 2021· ένα ρεπορτάζ από τις διαδηλώσεις του περασμένου Σαββατοκύριακου. Αυτό το Σαββατοκύριακο οι κινητοποιήσεις έγιναν ακόμη πιο μαζικές με αποκλεισμούς σε περίπου 50 πόλεις. Είναι το δεύτερο κείμενο μιας σειράς παρεμβάσεων που θα δημοσιεύσει το LeftEast για την οικολογική εξέγερση στη Σερβία.

Το άρθρο αναδημοσιεύτηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας των αριστερών πλατφορμών μέσων ενημέρωσης της Ανατολικής Ευρώπης στο ELMO (Eastern European Left Media Outlet).

Iskra Krstic

Σερβία: «Δεν φοβόμαστε και θα υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας!», δηλώνουν ενωμένοι οι διαδηλωτές

Το απόγευμα της Κυριακής πολίτες γέμισαν την πλατεία Δημοκρατίας στο Βελιγράδι διαμαρτυρόμενοι για τη βία του καθεστώτος. Η διαμαρτυρία οργανώθηκε από την «Οικολογική Εξέγερση», τη «Δράση Ανοιχτή Πολιτική Πλατφόρμα» και το κίνημα «Μην πνίγετε το Βελιγράδι». Νωρίτερα την ίδια ημέρα, αρκετές χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν για να απαιτήσουν αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος στην τρίτη διαμαρτυρία για ασφαλή ατμόσφαιρα, που διοργανώθηκε από την «Οικολογική Φρουρά».

Το απόγευμα του Σαββάτου, πραγματοποιήθηκαν αποκλεισμοί δρόμων σε όλη τη Σερβία σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά του νόμου για την απαλλοτρίωση και του νόμου για το δημοψήφισμα, που ψηφίστηκαν πρόσφατα, καθώς και κατά των πολιτικών και των σχεδίων της σημερινής κυβέρνησης. Ο νόμος για τις απαλλοτριώσεις δίνει τη δυνατότητα σε ιδιωτικές εταιρείες να κάνουν απαλλοτριώσεις. Θεωρείται ότι συντάχθηκε για τους σκοπούς της υλοποίησης του έργου Γιάνταρ, για το οποίο οι πολίτες εξέφρασαν επίσης τη διαφωνία τους το Σάββατο. Τις προηγούμενες ημέρες διαψεύστηκαν οι δηλώσεις της πρωθυπουργού Άνα Μπρνάμπιτς ότι η Rio Tinto έχει ήδη αγοράσει όλη τη γη που χρειαζόταν.

Το Υπουργείο Εσωτερικών δεν έδωσε άδεια για τους αποκλεισμούς δρόμων και το Σάββατο, κλοιός αστυνομικών εμπόδισε τους πολίτες να πραγματοποιήσουν τον αποκλεισμό. Κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας, πολίτες τέθηκαν υπό κράτηση σε αρκετές πόλεις, η αστυνομία επέδειξε αναίτια βιαιότητα και έχουν αναφερθεί επεισόδια.

Τα σοβαρότερα επεισόδια έγιναν στο Σάμπατς, όπου οι αντιτιθέμενοι στη διαμαρτυρία επιτέθηκαν με γκλομπ και σφυριά στους πολίτες που απέκλεισαν τη γέφυρα. Οι πολίτες κινδύνευσαν επίσης να καταπλακωθούν από μπουλντόζα. Η αστυνομία δεν σταμάτησε τους ένοπλους δράστες. Αντιθέτως, συνέλαβαν τον Ντράγκαν Μιλοβάμοβιτς Τσρνι, ο οποίος αντιμετώπισε με το σώμα του τον οδηγό της μπουλντόζας, που ήταν μέλος του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος. Αυτή ήταν η άμεση αφορμή για τη διαμαρτυρία «Σταματήστε τη βία του καθεστώτος».

Ο Ντόμπριτσα Βεσελίνοβιτς από το κίνημα «Μην πνίγετε το Βελιγράδι» περιέγραψε τα γεγονότα στο Σάμπατς και επανέλαβε δημόσια μια ερώτηση που είχε ήδη θέσει στην αστυνομία στο Σάμπατς, ζητώντας τους να επιλέξουν ποιον υπηρετούν – το κράτος ή τον Αλεξάνταρ Βούτσιτς.

«Ντρέπονται για τους εαυτούς τους; Αυτή τη σημαία σεβόμαστε, γι’ αυτό είμαστε εδώ σήμερα, γι’ αυτό θα βγούμε στους δρόμους όποτε χρειαστεί για να αντιταχθούμε στην αδικία και τα λάθη του Προοδευτικού Κόμματος», απευθύνθηκε ο Βεσελίνοβιτς στους συγκεντρωμένους πολίτες.

«Χθες, δόθηκε εντολή να πατήσουν τους ανθρώπους στο Σάμπατς με εκσκαφέα. Δεν θα το ανεχτούμε αυτό!», αναφώνησε ο Νεμπόισα Ζελένοβιτς από το Zajedno za Srbiju («Μαζί για τη Σερβία») και τη «Δράση της Ανοιχτής Πολιτικής Πλατφόρμας», απαιτώντας να αφεθεί ελεύθερος ο Μιλοβάμοβιτς και να συλληφθούν όσοι επιτέθηκαν στους πολίτες με εκσκαφέα. Οι πολίτες στη Σερβία είναι θυμωμένοι και δεν μπορούν να το ανεχθούν άλλο αυτό, δήλωσε ο Ζελένοβιτς, απαιτώντας επίσης να μάθει ποιος έδωσε εντολή στην αστυνομία να αποσυρθεί και να επιτρέψει στους χούλιγκαν να επιτεθούν σε ανθρώπους που είχαν γυμνά χέρια.

«Δεν φοβόμαστε και θα υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας! Υπερασπιζόμαστε μια αξιοπρεπή Σερβία· αυτή είναι η αντίσταση του ελεύθερου λαού. Δεν θα επιτρέψουμε να γίνει η χώρα μας αποικία, δεν θα επιτρέψουμε την έγκριση ενός επαίσχυντου νόμου που θα στερήσει από τους ανθρώπους σε μέρη όπως το Νεντέλιτσε και ο Γιάνταρ τα σπίτια τους, ενός νόμου που θα επιτρέψει να μετατραπεί το πιο εύφορο μέρος της Σερβίας σε χωματερή!», δήλωσε ο Ζελένοβιτς.

«Υπάρχει τουλάχιστον ένα σφυρί σε κάθε σπίτι στη Σερβία· και για ποιο λόγο υπάρχει ένα σφυρί; Για να χτυπάει καρφιά, όχι για να σπάει κεφάλια. Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, πρώην αντιπρόεδρος του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος και νυν κρατικός αξιωματούχος νούμερο ένα... Πιστεύεις πραγματικά, εσύ, κατάπτυστο πλάσμα, ότι θα παρακολουθούμε ήρεμα τους παραστρατιωτικούς σχηματισμούς σου να χρησιμοποιούν σφυριά για να σπάνε τα κεφάλια ανθρώπων που υπερασπίζονται τη γη τους, τη γη που αποφάσισες να τους κλέψεις», είπε ο Αλεξάνταρ Γιοβάνοβιτς Τσούτα από την «Οικολογική Εξέγερση», προσθέτοντας ότι η λέξη-κλειδί τους επόμενους μήνες θα είναι η εξέγερση.

Ευχαρίστησε επίσης την «Οικολογική Φρουρά» για τη διοργάνωση της συγκέντρωσης διαμαρτυρίας για ασφαλή ατμόσφαιρα, την οποία χαρακτήρισε υπέροχη.

Ο Ντόρντε Μικέτιτς από το κίνημα «Καρδιά της πόλης» δήλωσε ότι το κράτος έχει καταργηθεί στην πόλη Σάμπατς και ότι δεν θα υπάρξει κράτος ή θεσμοί μέχρι να πέσει αυτό το καθεστώς.

Μετά τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην πλατεία Δημοκρατίας, οι πολίτες κατευθύνθηκαν προς το κτίριο της κρατικής τηλεόρασης. Η διαμαρτυρία υποστηρίχθηκε επίσης από την πολιτική πλατφόρμα «Αλληλεγγύη, Εκλογές για το Δήμο μας», το κίνημα «1 από 5 εκατομμύρια». Παρόντες ήταν επίσης εκπρόσωποι του Δημοκρατικού Κόμματος, του Νέου Κόμματος και του Λαϊκού Κόμματος.

Σχολιάζοντας τα επεισόδια στο Σάμπατς τη Δευτέρα, η πρωθυπουργός της Σερβίας Άνα Μπρνάμπιτς δήλωσε στο Happy Television ότι ο εκσκαφέας στο Σάμπατς «δεν πέρασε μέσα από το πλήθος», αλλά κινήθηκε «με δύο ή τρία χιλιόμετρα την ώρα, ώστε να μην τραυματίσει κατά λάθος κάποιον», αναφέρει το N1. Οι αρχές προσπάθησαν να σχετικοποιήσουν τη σημασία της διαμαρτυρίας, σχολιάζοντας ότι απλώς είχαν συγκεντρωθεί μερικές εκατοντάδες άνθρωποι.

Διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν σήμερα στη Λόζνιτσα και το Σάμπατς, ενώ ο επόμενος αποκλεισμός δρόμων έχει ανακοινωθεί για το ερχόμενο Σαββατοκύριακο.

Μετάφραση: elaliberta.gr

Iskra Krstic, “‘We harbor no fear and we will defend ourselves!’, protesters state in unison”, LeftEast, Δεκεμβρίου 2021, https://lefteast.org/we-harbor-no-fear-ecouprising-serbia/

Η Iskra Krstić είναι ανεξάρτητη ερευνήτρια από το Βελιγράδι, με επικέντρωση στις κριτικές μελέτες πόλης. Είναι υποψήφια διδάκτωρ στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Αποφοίτησε από τη Σχολή Αρχιτεκτονικής και τη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του UB. Η Krstić είναι συγγραφέας στο masina.rs