Yasser Louati

Πρώτα ήρθαν για τους μουσουλμάνους: Η καταστολή των διαδηλώσεων στη Γαλλία

Κατά τη διάρκεια εβδομάδων διαμαρτυρίας εναντίον των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων της γαλλικής κυβέρνησης, η κρατική καταστολή έχει επίσης αυξηθεί. Αυτές οι τακτικές επιβλήθηκαν πρώτα στους μουσουλμάνους, αλλά δεν υπήρξε μεγάλη αντίδραση από εκείνους που τώρα βρίσκονται στο στόχαστρο, υποστηρίζει ο Yasser Louati.

Διαδηλώσεις και απεργίες που αποτελούνται από εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους πραγματοποιούνται σε όλη τη Γαλλία εδώ και εβδομάδες, ως αντίδραση στις συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις του Μακρόν και στην αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη. Η βαθιά δυσαρέσκεια εξαπλώνεται σε όλη την κοινωνία, ακόμη και σε σχολεία^[1] και πανεπιστήμια^[2].

Την ίδια στιγμή, ο κόσμος στην αγροτική πόλη Σεν-Σολίν διαδηλώνει κι αυτός ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει τους υδάτινους πόρους με την κατασκευή δεξαμενών νερού^[3]. Και στα δύο μέτωπα, η αντίδραση του κράτους ήταν βίαια κατασταλτική.

Πράγματι, η αστυνομία της Γαλλίας είναι γνωστή για τη χρήση των πιο σκληρών μεθόδων ελέγχου του πλήθους^[4]. Στο Σεν-Σολίν, δύο άτομα έπεσαν σε κώμα μετά από έντονη χρήση δακρυγόνων, χειροβομβίδων κρότου λάμψης και σφαιρών από καουτσούκ^[5].

Επιπλέον, παρά την αρχική της άρνηση^[6], αποδείχθηκε ότι η χωροφυλακή (στρατιωτική αστυνομία) εμπόδισε τις πρώτες ιατρικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης να φτάσουν σε έναν από αυτούς τους τραυματισμένους διαδηλωτές.

Ωστόσο, η αστυνομία είναι προστατευμένη από τον έλεγχο και την τιμωρία. Αντί να υπάρξει οποιαδήποτε λογοδοσία, οι προσπάθειες του υπουργού Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν κατευθύνθηκαν στην επίθεση κατά της Γαλλικής Λίγκας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ligue Des Droits de l’Homme) και στην απειλή περικοπής της χρηματοδότησής της. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα διεστραμμένη κίνηση εναντίον της παλαιότερης και πιο σεβαστής οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Γαλλίας, δεδομένου ότι πρόσφατα δημοσίευσε πορίσματα που ανέδειξαν την υπερβολική χρήση βίας από τη γαλλική αστυνομία τα τελευταία χρόνια, εκθέτοντας συγκεκριμένα τις πρακτικές αυτές εναντίον των διαδηλωτών του Σεν Σολίν^[7].

Δεν σταμάτησε εκεί. Μόλις μια εβδομάδα πριν, ο Νταρμανέν είχε επίσης ανακοινώσει την πρόθεσή του να απαγορεύσει το περιβαλλοντικό κίνημα που συμμετείχε στις κινητοποιήσεις του Σαιν-Σολίν: Le Soulèvement de la Terre (Οι εξεγέρσεις της Γης)^[8].

Μεταξύ αυτών των επιθέσεων κατά της κοινωνίας των πολιτών, ο υπουργός βγήκε στην Journal Du Dimanche (ιδιοκτησίας του Βενσάν Μπολορέ, σπόνσορα του Ερίκ Ζεμούρ^[9]) και κατηγόρησε τους αριστερούς αντιπάλους της κυβέρνησης για «ακροαριστερή ιδεολογική τρομοκρατία»^[10].

Ενώ οι επιθέσεις του Νταρμανέν έχουν προκαλέσει σοκ παντού, συμπεριλαμβανομένων των αριστερών μέσων ενημέρωσης, όλα αυτά δεν προκαλούν ακριβώς έκπληξη μετά τον πόλεμο του Μακρόν κατά του «ισλαμιστικού αυτονομισμού»^[11]. Πράγματι, από το 2021 και την ψήφιση του εξαιρετικά αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου κατά του αυτονομισμού, η κυβέρνηση είχε τα νομικά εργαλεία για να ποινικοποιήσει κάθε διαφορετική φωνή και άρχισε να ενεργεί σύμφωνα με αυτά, εστιάζοντας τις προσπάθειές της στους μουσουλμάνους^[12]. Δυστυχώς, αυτό έγινε με ελάχιστη αντίσταση ή κατακραυγή από την υπόλοιπη κοινωνία.

Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτές οι μέθοδοι χρησιμοποιούνται τώρα ευρύτερα.

Η Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (CNCDH) δήλωσε συγκλονισμένη για τη στοχοποίηση της Λίγκας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τον Νταρμανέν και κάλεσε τον πρωθυπουργό να αποσαφηνίσει τη θέση της κυβέρνησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα^[13]. Μια συλλογικότητα ακαδημαϊκών κάλεσε επίσης δικαιολογημένα τον Μακρόν να καταδικάσει τις δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών και ανέφερε ότι η επίθεση κατά της Λίγκας είναι ολίσθηση σε μια αυταρχική δυναμική (une dynamique ouvertement illibérale).

Ενώ όλα αυτά είναι σημαντικά, πρέπει να αναρωτηθεί κανείς γιατί δεν υπήρξε πουθενά παρόμοια αναταραχή όταν μουσουλμανικές οργανώσεις απαγορεύονταν κατά δεκάδες τα τελευταία χρόνια; Διότι, ακόμη και αν οι πολιτικές ελευθερίες και οι ελευθερίες των μουσουλμάνων δεν αποτελούσαν πρωταρχικό λόγο ανησυχίας, αν είχε διατυπωθεί αντίσταση σε αυτό που αντιμετώπιζαν, ίσως η σημερινή καταστολή να μην λάμβανε χώρα.

Ο Νταρμανέν μπορεί να μιλάει για «οικολογική τρομοκρατία»^[14] και ο Μαρκόν για «φατρίες»^[15] όταν αποκρούει την αντίθεση στις μεταρρυθμίσεις του, επειδή το σενάριο των φορτισμένων όρων είχε ήδη γραφτεί και εφαρμοστεί στους μουσουλμάνους υπό το πρόσχημα του πολέμου κατά της τρομοκρατίας και της «ασφάλειας».

Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2015, η γαλλική κυβέρνηση, για να συντρίψει αποτελεσματικότερα τους μουσουλμάνους, δήλωσε ότι δεν θα υποστηρίζει πλέον την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων^[16]. Εν τω μεταξύ, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 4.000 επιδρομές εναντίον μουσουλμάνων^[17] με λιγότερο από το 1% αυτών να οδηγούν σε έρευνα^[18].

Μόλις πριν από λίγα χρόνια, καθώς η αστυνομία κατέστρεφε βάναυσα τα σπίτια αθώων μουσουλμάνων στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, η υπόλοιπη γαλλική κοινωνία φαινόταν να ενστερνίζεται αυτό που νόμιζε ότι ήταν κρατική προστασία από τον επικίνδυνο «άλλο». Σήμερα, καθώς σπάνε τα κρανία των λευκών, η πλειοψηφία –που στην καλύτερη περίπτωση σιωπούσε και στη χειρότερη υπερασπιζόταν την καταστολή απέναντι στους μουσουλμάνους– συνειδητοποιεί ότι η αστυνομία δεν υπάρχει για να τους προστατεύει, αλλά για να προστατεύει αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία.

Σίγουρα, η γαλλική αστυνομία έχει ζοφερή ιστορία. Το ιστορικό του θεσμού αυτού περιλαμβάνει την απέλαση Εβραίων, το πέταγμα Αλγερινών στον ποταμό Σηκουάνα^[19], τη δολοφονία παιδιών Αράβων εξ επαφής^[20] και την τρομοκράτηση μουσουλμανικών κοινοτήτων^[21].

Επιπλέον, τα Banlieues, τα οποία ιστορικά είναι γεμάτα με φτωχές, φυλετικοποιημένες και μεταναστευτικές κοινότητες, λειτούργησαν επί μακρόν ως το εργαστήριο καταστολής της Γαλλίας. Τα λέει όλα όταν ένας αστυνομικός μπορεί να πει σε έναν διαδηλωτή με κίτρινο γιλέκο, «αν ήσουν σε Banlieue, θα σου είχα ξεριζώσει το κεφάλι»^[22]. Και όταν κάποιος εξέφραζε την αντίθεσή του στην κυβέρνηση μέσα από τις στοχοποιημένες κοινότητες –πόσο μάλλον όταν διαφωνούσε– κατηγορούνταν ότι είναι ισλαμιστής, φονταμενταλιστής κ.λπ.

Αυτή η μεταχείριση δεν επιφυλάσσεται πλέον για τη «μειονότητα». Τώρα, δημοσιογράφοι, ακόμη και εκλεγμένοι αξιωματούχοι, δέχονται παρενοχλήσεις από την αστυνομία^[23] όταν διαδηλώνουν ή όταν απλώς κάνουν τη δουλειά τους^[24].

Όπως προειδοποίησε η νομικός Μιρέιγ Ντελμάς Μαρτί, η Γαλλία διολισθαίνει προς έναν «ήπιο δεσποτισμό»^[25]. Στην πραγματικότητα, όσοι αισθάνονται τη φωτιά των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζονται βάναυσα σήμερα, τους περιμένει ένα άσχημο ξύπνημα για το τι θα ακολουθήσει.

Αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση ότι η μηχανοκίνητη αστυνομία κατά των ταραχών (BRAV-M) της Γαλλίας, η οποία απαγορεύτηκε μετά τον ξυλοδαρμό μέχρι θανάτου του Μαλίκ Ουσεκίν το 1986, επανήλθε για να συντρίψει το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων το 2018. Η λεγόμενη Δημοκρατία δεν εκτιμά καμία ζωή που αντιστέκεται στο status quo, ούτε σέβεται οποιονδήποτε χώρο που προσπαθεί να τους θέσει προ των ευθυνών τους για τη διάβρωση των ατομικών ελευθεριών, και είναι σαφές ότι θα χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε εργαλείο κρίνει απαραίτητο για να καταστείλει την αντιπολίτευση.

Ίσως η λευκή πλειοψηφία να μάθει μια για πάντα ότι όταν επιτρέπει την επίθεση στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες μιας ομάδας, αποδυναμώνεται η ίδια. Όταν οι μουσουλμάνοι στη Γαλλία απηύθυναν έκκληση για διαμαρτυρία και αλληλεγγύη προς αυτούς, εισέπραξαν σιωπή, τώρα αυτή η πλειοψηφία έρχεται αντιμέτωπη με το γεγονός ότι δεν είναι ζήτημα του «αν» θα πέσουν θύματα κρατικής καταστολής αλλά μάλλον του «πότε».

Μετάφραση: elaliberta.gr

Yasser Louati, “France protest repression: First they came for the Muslims. France’s repression of pension protests & strikes is reminiscent of crackdown on Muslims”, The New Arab, 13 Απριλίου 2023, https://www.newarab.com/opinion/france-protest-repression-first-they-came-muslims.

Ο Γιάσερ Λουάτι είναι Γάλλος πολιτικός αναλυτής και επικεφαλής της Επιτροπής για τη Δικαιοσύνη και τις Ελευθερίες (Comité Justice & Libertés / CJL). Διευθύνει ένα δημοφιλές podcast με τίτλο «Le Breakdown with Yasser Louati» στα αγγλικά και «Les Idées Libres» στα γαλλικά.

Σημειώσεις

^[1] Delphine Bancaud, « Réforme des retraites : Pourquoi les blocus de lycées font si peur », 20 minutes, 9 Φεβρουαρίου 2023, https://www.20minutes.fr/journaliste/delphine-bancaud.

^[2] Thomas Poupeau, « Retraites : avec le blocage des universités, le retour de la galère des cours à distance », Le Parisien, 4 Απριλίου 2023, https://www.leparisien.fr/societe/retraites-avec-le-blocage-des-universites-le-retour-de-la-galere-des-cours-a-distance-04-04-2023-RKB7YL3J2BCU7CHDZJJU47MPU4.php.

^[3] « Clashes as thousands march in France against agro industry water “ grab ” », France24, 29 Οκτωβρίου 2022, https://www.france24.com/en/live-news/20221029-clashes-as-thousands-march-in-france-against-agro-industry-water-grab.

^[4] Anne Chemin, “A history of French crowd control, one of the harshest in Europe”, 26 Μαρτίου 2023, Le Monde, https://www.lemonde.fr/en/france/article/2023/03/26/a-history-of-french-crowd-control-one-of-the-harshest-in-europe_6020763_7.html.

^[5] Mediapart, « Comment les forces de l’ordre usent des grenades au mépris des règles », Youtube, https://www.youtube.com/watch?v=ILymL8lbrHM.

^[6] Raphaël Delvolvé, « Sainte-Soline : “Les secours n’ont pas été empêchés par les forces de l’ordre”, assure Gérald Darmanin », Europe 1, 29 Μαρτίου 2023, https://www.europe1.fr/societe/sainte-soline-les-secours-nont-pas-ete-empeches-par-les-forces-de-lordre-assure-gerald-darmanin-4175094.

^[7] Antoine Albertini, Rémi Barroux, Arthur Carpentier, Sandra Favier, Samuel Laurent, Stéphane Mandard et Abel Mestre, « Sainte-Soline : retour sur un affrontement et ses zones d’ombre », Le Monde, 1 Απριλίου 2023, https://www.lemonde.fr/planete/article/2023/04/01/sainte-soline-retour-sur-un-affrontement-et-ses-zones-d-ombre_6167860_3244.html.

^[8] LCP, « Sainte-Soline : @GDarmanin dénonce… », Twitter, 28 Μαρτίου 2023, https://twitter.com/LCP/status/1640704615480999936?s=20.

^[9] « Vu du Royaume-Uni. “JDD”, “Paris Match” et l’emprise toujours plus forte de Bolloré sur les médias français », Courrier International, 25 Οκτωβρίου 2021, https://www.courrierinternational.com/article/vu-du-royaume-uni-jdd-paris-match-et-lemprise-toujours-plus-forte-de-bollore-sur-les-medias. Harrison Stetler, “The Man at the Center of the French Election Isn’t Even on the Ballot”, The New York Times, 7 Απριλίου 2022, https://www.nytimes.com/2022/04/07/opinion/vincent-bollore-le-pen-french-election.html.

^[10] Jérôme Béglé, Sarah Paillou, David Revault d’Allonnes, Stéphane Sellami, « Gérald Darmanin au JDD : “ Plus aucune ZAD ne s’installera dans notre pays ” », Le Journal du Dimanche, 1 Απριλίου 2023, https://www.lejdd.fr/politique/gerald-darmanin-au-jdd-plus-aucune-zad-ne-sinstallera-dans-notre-pays-134308.

^[11] Malia Bouattia, “Macron reminds France's Muslims that liberty, equality and fraternity are not for everyone”, The New Arab, 22 Οκτωβρίου 2020, https://www.newarab.com/opinion/macron-reminds-muslims-french-freedom-isnt-everyone.

^[12] Léo Durin, « Gérald Darmanin dresse le bilan de la “ lutte contre le séparatisme islamiste ” », La Croix, 14 Οκτωβρίου 2022, https://www.la-croix.com/France/Gerald-Darmanin-dresse-bilan-lutte-contre-separatisme-islamiste-2022-10-14-1201237770.

^[13] CNC Droits Homme, « La #CNCDH est profondément choquée… », Twitter, 7 Απριλίου 2023, https://twitter.com/CNCDH/status/1644257227107172352?s=20.

^[14] « “ Eco-terrorisme “ : le mot de Gérald Darmanin scandalise la gauche », La Voix du Nord, 31 Οκτωβρίου 2022, https://www.lavoixdunord.fr/1248142/article/2022-10-31/eco-terrorisme-le-mot-de-gerald-darmanin-scandalise-la-gauche.

^[15] Europe 1, « Macron sur les manifestations : “ Ni les factieux, ni les factions ” #shorts #macron #manifestation », Youtube, https://www.youtube.com/watch?v=2eALHKclqFk.

^[16] Marc Rees, « État d’urgence : la France va déroger à la Convention européenne des droits de l’homme », Next INpact, 26 Νοεμβρίου 2015, https://www.nextinpact.com/article/20137/97474-etat-d-urgence-france-va-deroger-a-convention-europeenne-droits-l-homme.

^[17] « Etat d’urgence: 4.000 perquisitions et 95 assignations à résidence réalisées depuis un an », 20 Minutes, 7 Νοεμβρίου 2016, https://www.20minutes.fr/societe/1956327-20161107-etat-urgence-4000-perquisitions-95-assignations-residence-realisees-depuis-an.

^[18] Benjamin Francos, « Perquisitions en régime d’état d’urgence : “ toc toc toc ! c’est le préfet ! ” », Journal du Droit, 9 Μαρτίου 2016, http://www.journal-du-droit-administratif.fr/perquisitions-en-regime-detat-durgence-toc-toc-toc-cest-le-prefet/.

^[19] Ahmed Rouaba, “How a massacre of Algerians in Paris was covered up”, BBC News, 17 Οκτωβρίου 2021, https://www.bbc.com/news/world-africa-58927939.

^[20] Eric Favereau, « Quand les cités comptaient leurs morts », Liberation, 14 Οκτωβρίου 2013, https://www.liberation.fr/societe/2013/10/14/quand-les-cites-comptaient-leurs-morts_939524/.

^[21] Charlotte Boitiaux, « Perquisitions musclées, assignations abusives... les dérives de l’état d’urgence », France24, 1 Δεκεμβρίου 2015, https://www.france24.com/fr/20151201-perquisitions-musulmans-derives-assignations-abusives-etat-urgence-police-france.

^[22] Arthur Coste, « Violences policières : “ On serait en banlieue je t’aurais arraché la tête ” », Revolution Permanente, 13 Απριλίου 2021, https://www.revolutionpermanente.fr/Violences-policieres-On-serait-en-banlieue-je-t-aurais-arrache-la-tete.

^[23] Claire Jacquin, « Les députés insoumis @Ugobernalicis… », Twitter, 7 Απριλίου 2023, https://twitter.com/jacquincl/status/1644102210517622785?s=20.

^[24] AB7 Média, « Contrôle poussé de la BRAV (fouilles, palpations)… », Twitter, 8 Απριλίου 2023, https://twitter.com/Ab7Media/status/1644770575544459264?s=20.

^[25] Mireille Delmas-Marty, « De l’état d’urgence au despotisme doux », Liberation, 16 Ιουλίου 2017, https://www.liberation.fr/debats/2017/07/16/de-l-etat-d-urgence-au-despotisme-doux_1584185/.