Colin Wilson
Κουήρ υπέρ της Παλαιστίνης
Καθώς εκατομμύρια από εμάς σε όλο τον κόσμο διαδηλώνουν για την Παλαιστίνη –ενώ οι ηγέτες χωρών όπως η Βρετανία και η Αμερική εκτίθενται ως, σε παγκόσμιο επίπεδο, μια μικροσκοπική μειοψηφία– η Δεξιά υπερασπίζεται απεγνωσμένα το Ισραήλ του απαρτχάιντ. Ένα επαναλαμβανόμενο θέμα ήταν η παιδαριώδης κοροϊδία των ανθρώπων που διαδήλωναν με το σύνθημα «κουήρ για την Παλαιστίνη». Αυτοί οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν πόσο ομοφοβική είναι η Παλαιστίνη; Δεν γνωρίζουν την ανεκτικότητα του Τελ Αβίβ, στο οποίο καταφεύγουν τόσοι πολλοί κουήρ Παλαιστίνιοι; Δεν είναι το σύνθημα ισοδύναμο με το «κοτόπουλα υπέρ των KFC»;
Υπάρχουν τέσσερα πράγματα που πρέπει να πούμε ως απάντηση σε αυτό.
Πρώτον, είμαστε αλληλέγγυοι στην Παλαιστίνη. Οι κουήρ άνθρωποι, και τόσοι πολλοί άλλοι, το κάνουν επειδή αυτό είναι το σωστό – να υποστηρίξουν έναν λαό που αναγκάζεται να εξοριστεί, που κρατείται σε μια υπαίθρια φυλακή στη Γάζα ή που του στερούν σιγά σιγά τη γη του οι έποικοι στη Δυτική Όχθη. Η απάντησή μας δεν είναι κάποιος υπολογισμός συμφωνίας ότι η υποστήριξή μας προς αυτούς εξαρτάται από την παροχή υποστήριξης από αυτούς προς εμάς, διότι αυτό δεν σημαίνει αλληλεγγύη.
Δεύτερον, υπάρχουν κουήρ άτομα στην παλαιστινιακή κοινωνία που αγωνίζονται για την ελευθερία τους – δείτε την ιστοσελίδα της alQaws[1], μιας τέτοιας οργάνωσης, η οποία υπάρχει εδώ και χρόνια. Η alQaws τονίζει ότι, πριν από οτιδήποτε άλλο, η οργάνωσή της είναι μέρος του αγώνα για την ελευθερία των Παλαιστινίων – όπως λένε, όταν ένας κουήρ Παλαιστίνιος περνάει από ένα ισραηλινό σημείο ελέγχου, οι IDF δεν ενδιαφέρονται για τη σεξουαλικότητά του. Οι κουήρ Παλαιστίνιοι αντιμετωπίζουν ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Γάζα αυτή τη στιγμή, αντιμετωπίζουν επιθέσεις στη Δυτική Όχθη αυτή τη στιγμή. Οι πύραυλοι και οι επιθέσεις των εποίκων δεν τους φέρνουν απελευθέρωση.
Ούτε οι ισχυρισμοί ότι οι Παλαιστίνιοι που αντιμετωπίζουν ομοφοβία βρίσκουν καταφύγιο στο Ισραήλ ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Από το 2018 το Ισραήλ αυτοπροσδιορίζεται ως «η εθνική πατρίδα του εβραϊκού λαού», καθιστώντας σαφές το καθεστώς δεύτερης κατηγορίας των μη Εβραίων. Οι Παλαιστίνιοι από τη Δυτική Όχθη μπορούν να εισέλθουν στο Ισραήλ μόνο με στρατιωτική άδεια. Το Al Jazeera ανέφερε πέρυσι ότι «οι Παλαιστίνιοι από τη Δυτική Όχθη που ζουν με άδεια παραμονής στο Ισραήλ δεν μπορούν να λάβουν υγειονομικές ή κοινωνικές παροχές, δεν μπορούν να εργαστούν σε πολλά επαγγέλματα και μέχρι πρόσφατα δεν τους επιτρεπόταν να οδηγούν»[2].
Τρίτον, τι γίνεται με το «φιλικό προς τους ΛΟΑΤ Ισραήλ»; Ο κυβερνητικός συνασπισμός του Νετανιάχου περιλαμβάνει τον Ενωμένο Τορά Ιουδαϊσμό, ο οποίος τον Ιούνιο δήλωσε ότι η «κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για το Ισραήλ από τη Χεζμπολάχ ή τη Χαμάς»[3]. Η άγρια ομοφοβία αποτελεί ισχυρό πολιτικό ρεύμα στο Ισραήλ – και μάλιστα όλο και περισσότερο, καθώς η θρησκευτική δεξιά κερδίζει σε επιρροή. Το 2015, ένας Ισραηλινός έποικος επιτέθηκε στο Jerusalem Pride, μαχαιρώνοντας τρεις διαδηλωτές και σκοτώνοντας την 16χρονη Σίρα Μπάνκι.
Οι αντιδραστικές απόψεις για τη σεξουαλικότητα και το γάμο στο Ισραήλ δεν περιορίζονται μόνο στα κουήρ άτομα. Οι μόνοι εβραϊκοί γάμοι που πραγματοποιούνται στο Ισραήλ είναι αυτοί που τελούνται από ορθόδοξους ραβίνους. Δεν επιτρέπονται διαθρησκευτικοί γάμοι, ούτε γάμοι για μη ορθόδοξους Εβραίους. Από το 2001, περισσότερα από 66.000 ζευγάρια Εβραίων Ισραηλινών αναγκάστηκαν να πάνε σε άλλες χώρες για να παντρευτούν[4]. Μόλις φέτος τον Αύγουστο, Ισραηλινές στο Τελ Αβίβ διαμαρτυρήθηκαν για τον διαχωρισμό των φύλων στις περιοχές της πόλης των Χαρέντι (υπερορθόδοξων), ο οποίος τις αναγκάζει κυριολεκτικά να κάθονται στο πίσω μέρος του λεωφορείου[5]. Τόσο πολύ λοιπόν είναι το Ισραήλ, ένα καταφύγιο σεξουαλικής απελευθέρωσης.
Τέλος, ας δούμε τη γενικότερη εικόνα. Όπως συμβαίνει με τόση υποστήριξη της δεξιάς προς το Ισραήλ, αυτό που κρύβεται πίσω από αυτούς τους ισχυρισμούς για τους κουήρ ανθρώπους είναι ο ρατσισμός – ένα όραμα ανεκτικών, πεφωτισμένων λευκών ανθρώπων εναντίον βάρβαρων σκουρόχρωμων αγρίων. Αλλά αυτή η ιδέα –ότι οι ευρωπαϊκές άρχουσες τάξεις, οι έποικοι και οι αποικιοκράτες φέρνουν ανεκτικές ιδέες για τη σεξουαλικότητα στον υπόλοιπο κόσμο– είναι να παράλογο αστείο. Η ιστορία πάει πολύ πίσω. Πηγαίνει πίσω στο 1513, όταν ο Ισπανός κατακτητής Βάσκο Νούνιεθ ντε Μπαλμπόα, συναντώντας άνδρες στον σημερινό Παναμά που «ντύνονταν θηλυπρεπώς με γυναικεία ρούχα», πέταξε σαράντα από αυτούς ως τροφή στα σκυλιά του. Πηγαίνει πίσω στη γενοκτονία των Ινδιάνων της Αμερικής, συμπεριλαμβανομένων πολλών λαών μεταξύ των οποίων το τρίτο και το τέταρτο φύλο ήταν αποδεκτά. Περιλαμβάνει την επιβολή νόμων κατά των ομοφυλοφιλικών πράξεων σε ολόκληρη τη βρετανική αυτοκρατορία. Περιλαμβάνει τη βρετανική προσπάθεια, στη βόρεια Ινδία από το 1865, να επιφέρει την «εξαφάνιση» –οι αποικιοκράτες χρησιμοποίησαν αυτή τη λέξη– της κοινότητας των τρανσέξουαλ χίτζρα[6]. Και φυσικά οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές άρχουσες τάξεις που διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα κατά των φυλετικοποιημένων ανθρώπων επέβαλαν παρόμοιες απαγορεύσεις σε κουήρ και τρανς άτομα στην πατρίδα τους.
Υπάρχει όμως μια εναλλακτική λύση, ένας δρόμος προς την απελευθέρωση που αποδείχθηκε στην πράξη στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική. Οι περισσότεροι Νοτιοαφρικανοί που ζούσαν κάτω από το απαρτχάιντ αποδέχτηκαν τις ομοφοβικές ιδέες, όπως και η κύρια οργάνωση που ηγήθηκε του αγώνα κατά του απαρτχάιντ, το ANC. Αυτό όμως άλλαξε, και ένας παράγοντας ήταν η διεθνής αλληλεγγύη. Το 1984, ο Σάιμον Νκόλι, ένας ανοιχτά ομοφυλόφιλος μαύρος[7], συνελήφθη μαζί με πολλούς άλλους ακτιβιστές για συμμετοχή σε οργάνωση κατά του απαρτχάιντ. Θυμόταν ότι οι συγκρατούμενοι του ήταν, στην αρχή, ομοφοβικοί: «το θέμα της ομοφυλοφιλίας κυριάρχησε... δεν ήθελαν να δικαστούν μαζί με ομοφυλόφιλους. Στη συνέχεια δεν με ήθελαν στο εδώλιο του μάρτυρα».
Αλλά αυτό άλλαξε:
«Αυτό που με βοήθησε περισσότερο ήταν ότι έλαβα τόσα πολλά γράμματα. Όλοι μου έγραφαν, από οργανώσεις κατά του απαρτχάιντ και οργανώσεις ομοφυλόφιλων σε όλο τον κόσμο... Τον Δεκέμβριο του 1986, για παράδειγμα, έλαβα περισσότερες από 150 χριστουγεννιάτικες κάρτες από ομοφυλόφιλα άτομα, οργανώσεις και φίλους. Και έτσι έλεγα στους άλλους: “Κοιτάξτε, ο κόσμος δεν είναι εναντίον μας. Κοιτάξτε πόση υποστήριξη έχω”»[8].
Κατά τη διάρκεια της πολύκροτης δίκης τους, οι συγκρατούμενοι του Σάιμον τάχθηκαν υπέρ της κατάθεσής του και τον υποστήριξαν – σύμφωνα με τα λόγια του Μοσιουόα Λεκότα, ενός συγκρατούμενου του, «πώς θα μπορούσαμε να πούμε ότι άνδρες και γυναίκες όπως ο Σάιμον, που είχαν παλέψει τόσο σκληρά για να τερματίσουν το απαρτχάιντ, πώς θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα έπρεπε τώρα να υφίστανται διακρίσεις;».
Καθώς το κίνημα κατά του απαρτχάιντ αποδεχόταν όλο και περισσότερο τα κουήρ άτομα, το απαρτχάιντ βυθίστηκε στο χάος από τεράστιες απεργίες – διακόσιες χιλιάδες ανθρακωρύχοι απεργούσαν το 1987. Οι κυβερνήτες της Νότιας Αφρικής αναγκάστηκαν να διαλύσουν το απαρτχάιντ για να αποφύγουν την απειλή της επανάστασης και να σώσουν τον νοτιοαφρικανικό καπιταλισμό. Η κλίμακα αυτών των αγώνων σήμαινε ότι το τέλος της λευκής κυριαρχίας δεν αφορούσε μόνο την αντικατάσταση των λευκών προσώπων στην κορυφή με μαύρα πρόσωπα, όπως σε άλλες πρώην αποικίες. Χιλιάδες άνθρωποι και οργανώσεις συμμετείχαν σε διαβουλεύσεις για το πώς θα ήταν η νέα Νότια Αφρική, συζητήσεις που επικεντρώθηκαν στη διατύπωση του νέου συντάγματος. Όπως το διατύπωσε ο Ντέσμοντ Τούτου το 1995:
«Το καθεστώς του απαρτχάιντ θέσπισε νόμους... οι οποίοι στερούσαν από τους ομοφυλόφιλους και τις λεσβίες τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους και τους κατέστησαν κοινωνικά απόβλητους και εγκληματίες στη χώρα που γεννήθηκαν... Οι νόμοι αυτοί βρίσκονται ακόμη στα νομικά βιβλία περιμένοντας την απόφασή σας για το αν θα συμπεριλάβετε ή όχι τους ομοφυλόφιλους και τις λεσβίες στο “Λαό Ουράνιο Τόξο” της Νότιας Αφρικής.»[9]
Το νέο σύνταγμα έγινε το πρώτο από οποιαδήποτε χώρα που απαγόρευσε τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού.
Και αυτό μας φέρνει πίσω στην Παλαιστίνη. Η απελευθέρωση των κουήρ Παλαιστινίων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την απελευθέρωση όλων των Παλαιστινίων. Η αναπτυσσόμενη εξέγερση στο τέλος του νοτιοαφρικανικού απαρτχάιντ άνοιξε έναν χώρο όπου οι καθιερωμένες ιδέες τέθηκαν υπό αμφισβήτηση, όπου οι καταπιεσμένοι και φυλετικοποιημένοι άνθρωποι μπορούσαν να συζητήσουν πώς θα ήταν πραγματικά η ελευθερία, μπορούσαν να σταθούν δίπλα στα κουήρ αδέλφια τους. Το τέλος του ισραηλινού απαρτχάιντ –για παράδειγμα, ως μέρος μιας αναγεννημένης Αραβικής Άνοιξης σε όλη την περιοχή– μπορεί να περιλαμβάνει μια παρόμοια διαδικασία απελευθέρωσης. Αυτή είναι η στρατηγική που πρέπει να καθοδηγεί όποιον θέλει τη σεξουαλική απελευθέρωση στην Παλαιστίνη – όχι η ψεύτικη ανησυχία που εκφράζεται από τους απολογητές του ιμπεριαλισμού και του ρατσισμού.
Μετάφραση: elaliberta.gr
Colin Wilson, “Queers for Palestine”, rs21, 15 Νοεμβρίου 2023, https://www.rs21.org.uk/2023/11/15/queers-for-palestine/.
Ο Colin Wilson είναι μέλος του rs21.
Σημειώσεις
[1] alQaws, http://alqaws.org/siteEn/index.
[2] Zena Al Tahhan, “‘Devastating’: How Israel is pulling Palestinian families apart”, 15 Μαρτίου 2022, https://www.aljazeera.com/features/2022/3/15/devastating-how-israel-is-pulling-palestinian-families-apart.
[3] Michael Bachner, “Coalition MK: LGBTQ community poses greater threat to Israel than Hezbollah or Hamas”, The Times of Israel, 21 Ιουνίου 2023, https://www.timesofisrael.com/coalition-mk-lgbtq-community-poses-greater-threat-to-israel-than-hezbollah-or-hamas/.
[4] Canaan Lidor, “Many Jews eligible to marry via Rabbinate elect to do so abroad instead — survey”, The Times of Israel, 16 Απριλίου 2023, https://www.timesofisrael.com/many-jews-eligible-to-marry-via-rabbinate-elect-to-do-so-abroad-instead-survey/.
[5] “Israeli women protest gender segregation on public transport”, france24, 24 Αυγούστου 2023, https://www.france24.com/en/live-news/20230824-israeli-women-protest-gender-segregation-on-public-transport.
[6] Jessica Hinchy, Governing Gender and Sexuality in Colonial India. The Hijra, c.1850–1900, Cambridge University Press, Νέα Υόρκη 2019, σελ 93 και passim. https://transreads.org/wp-content/uploads/2021/07/2021-07-22_60f9ac9fadf74_GoverningGenderandSexualityinColonialIndiaTheHijrac.18501900byJessicaHinchyz-lib.org_.pdf.
[7] Gibson Ncube, “Simon Nkoli’s fight for queer rights in South Africa is finally being celebrated – 24 years after he died”, The Conversation, 24 Νοεμβρίου 2022, https://theconversation.com/simon-nkolis-fight-for-queer-rights-in-south-africa-is-finally-being-celebrated-24-years-after-he-died-194741.
[8] Gavin Brown, “The power of moffies: Simon Nkoli and international lesbian and gay solidarity”, Non-Stop Against Apartheid, 20 Ιουλίου 2012, https://nonstopagainstapartheid.wordpress.com/2012/07/20/the-power-of-sissies-simon-nkoli-and-international-lesbian-and-gay-solidarity/.
[9] Scott Long (επιμ.), “More Than a Name: State-Sponsored Homophobia and its Consequences in Southern Africa”, Κεφάλαιο ΙΙ: “The Spread of Homophobic Rhetoric in Southern Africa”, Human Rights Watch, 13 Μαΐου 2003, https://www.hrw.org/report/2003/05/13/more-name/state-sponsored-homophobia-and-its-consequences-southern-africa.
