Соціальний рух: Ουκρανία – Κίεβο, 20/9/2025, εκδήλωση αλληλεγγύης προς τον λαό της Παλαιστίνης και κατά της γενοκτονικής πολιτικής του Ισραήλ.
Ουκρανία: Αδιέξοδη κλιμάκωση του ρωσικού πολέμου - του Τάσου Αναστασιάδη
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Η Εποχή”[1], 4/10/2025
Εξακόσιοι ρώσικοι drones, 46 πύραυλοι κρουζ και 5 ρουκέτες επί 12 ώρες χτυπούσαν πόλεις της Ουκρανίας το περασμένο Σαββατοκύριακο, κυρίως το Κίεβο, αλλά και Οδησσό, Ζαπορίζιγια, Κμελνύτσκυ, Σούμι, Μυκολάεφ, Τσενίμπιβ. “Και άλλες ζωές χάθηκαν, σπίτια χτυπήθηκαν και παιδιά είναι μεταξύ των θυμάτων”, ανακοίνωσε ο ΟΗΕ, ενώ ο Παγκόσμιος οργανισμός υγείας επεσήμανε την ισοπέδωση καρδιολογικού κέντρου στο Κίεβο[2] και ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας εξέδωσε ανακοίνωση[3] για τους κινδύνους που απειλούν το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζιγια.
Στην πραγματικότητα, όμως, οι μαζικοί βομβαρδισμοί του ουκρανικού πληθυσμού (με εκατοντάδες drones ημερησίως, π.χ. 7/9 ή 22/9) έχουν ξεκινήσει εδώ και μήνες (“έντονη αύξηση των επιθέσεων κατά τους πρόσφατους μήνες” -ΟΗΕ[4]) εκφράζοντας εν μέρει τα αδιέξοδα της στρατιωτικής ισορροπίας. Χαρακτηρίζοντας το στρατό του Πούτιν “χάρτινο τίγρη”[5], ο φίλος του ο Τραμπ προφανώς τον προσέβαλε και ίσως θέλησε να το διαψεύσει: τα ρωσικά drones άλλωστε αυτή τη φορά έφτασαν και σε Ρουμανία, Πολωνία, Δανία, Νορβηγία, προκαλώντας μια μεγάλη “συζήτηση” στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ για την αντιμετώπισή τους.
Στρατιωτική ανεπάρκεια
Όμως, γεγονός είναι ότι η ρωσική εισβολή έχει βαλτώσει (στο 19% του ουκρανικού εδάφους), ακόμα και στρατιωτικά. Η συστηματική τρομοκράτηση του ουκρανικού πληθυσμού μακροχρόνια είναι αυτοκτονική, όπως το είχαν δείξει παλαιότερα το Βιετνάμ και το Αφγανιστάν. Η νέα καμπάνια στρατολόγησης 135.000 στρατεύσιμων μπορεί να είναι η μεγαλύτερη από το 2016 αλλά δεν μπορεί να αλλάξει τη στρατιωτική πορεία της εισβολής. Άλλωστε και ο ίδιος ο Πούτιν εξήγησε τη Δευτέρα ότι “οι στρατιώτες μας και οι διοικητές τους προχωρούν στην επίθεση και ολόκληρη η χώρα, όλη η Ρωσία, διεξάγει αυτόν τον σκληρό αγώνα. (…) Μαζί υπερασπιζόμαστε την αγάπη μας για την Πατρίδα και την ενότητα του ιστορικού μας πεπρωμένου, αγωνιζόμαστε και νικάμε.”[6]
Για το τελευταίο ωστόσο, φαίνεται να υπάρχουν ερωτήματα έως και στη ρωσική ελίτ (βλ. αμφισβήτηση των αριθμών του ρωσικού στρατού στο Mesto Vstrechi[7]), ακόμα και στους κύκλους των ρώσων προπαγανδιστών του πολέμου. Π.χ. στο κανάλι του Ντμίτρι Ρογκοζίν, αμφισβητείται ανοιχτά πλέον κάθε δυνατότητα νίκης: “Η ρωσική προπαγάνδα συνεχίζει να παραπλανά την κοινωνία, λέγοντας ότι ο ουκρανικός στρατός είναι κοντά στην ήττα και ότι εμείς συντρίβουμε τον εχθρό και σύντομα θα νικήσουμε. Η κατάσταση είναι αδιέξοδη και στην πραγματικότητα αποτελεί ήττα. Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να τελειώσει η ειδική στρατιωτική επιχείρηση με νίκη!”, γράφει ο Πάβελ Γκουμπάροφ[8], προσθέτοντας με το σημερινό “σύστημα εξουσίας στη Ρωσία”. Ό,τι και να υπονοεί ο ακροδεξιός αυτός, αγγίζει πιο ουσιαστικά τη φύση του ιμπεριαλιστικού πολέμου.
Έτσι, ο διπλωματικός θρίαμβος του Πούτιν στην Αλάσκα, τον Αύγουστο, όπως μας το εξηγούν οι ρώσοι αριστεροί του Posle[9] [10], “ενίσχυσε το μιλιταρισμό και τη διχτατορία στη Ρωσία” κάνοντας τις “ιμπεριαλιστικές διπλωματικές αξιώσεις της Ρωσίας να φαίνονται θεμιτές”. Όμως, τελικά, “το μόνο πειστικό επιχείρημα του Πούτιν παραμένει η στρατιωτική δύναμη” (σύν η “διάβρωση της ρωσικής κοινωνίας με προπαγάνδα και μιλιταρισμό”).
Μύθοι και πραγματικότητα
Η προπαγάνδα μόνη της, όμως, ακόμα και με υλική διαφθορά, δεν αρκεί, όπως το έδειξαν και οι εκλογές στη Μολδαβία. Χρειάζεται ένα ιδεολογικό υπόβαθρο, π.χ. “το ιστορικό μας πεπρωμένο” που είπε ο Πούτιν. Ο Λαβρόφ[11] το είχε αναπτύξει, τον Αύγουστο, σε συνέντευξή του στη ρωσική τηλεόραση VGTRK, ειδικότερα για όσους φαντάζονται πως ο ρωσικός ιμπεριαλισμός θα στόχευε απλώς κάποιο κομμάτι της Ουκρανίας: “Ποτέ δεν είπαμε ότι θέλαμε να πάρουμε απλώς μερικά εδάφη. Ούτε η Κριμαία, ούτε το Ντονμπάς ούτε η Νοβοροσίγια, ως εδάφη, δεν ήταν ο στόχος μας. Ο στόχος μας ήταν να προστατεύσουμε τους ανθρώπους, το ρώσικο λαό, που ζει στα εδάφη αυτά εδώ και αιώνες, που τα ανακάλυψε, που έχυσε το αίμα του για αυτά (...), που ίδρυσε πόλεις -Οδησσό, Μικολάγιεφ και άλλες-, λιμάνια, εργοστάσια, εγκαταστάσεις”.
Τα “βαθιά αίτια του πολέμου”, για τα οποία ο Πούτιν αρνιέται ακόμα και μια απλή εκεχειρία, είναι ακριβώς η ιδέα ότι η Ουκρανία δεν είναι τίποτα άλλο παρά η “κοιτίδα” της Ρωσίας και, άρα, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, πρέπει να υποταχθεί ή να εξαφανιστεί ως τέτοια. Τέτοιοι μύθοι βρίσκονται στη βάση πολλών “εθνικών” οντοτήτων (Παλαιστίνη για το Ισραήλ, Κοσσυφοπέδιο για τη Σερβία, κλπ.). “Όταν το διεθνές δίκαιο εξασθενεί και οι ακροδεξιές αυταρχικές κυβερνήσεις πολλαπλασιάζονται παντού”, “ο αλυτρωτισμός γίνεται η φυσική γλώσσα της λαϊκιστικής δεξιάς, η έκκληση να ανακαταληφθούν οι χαμένες παρτίδες προσφέρει κάποια άμεση νομιμοποίηση”, παρατηρεί η ουκρανή ιστορικός, Άννα Περεκόντα[12].
Ωστόσο, συνεχίζει η ίδια, πέρα από τους προφανείς κινδύνους “αναζωπυρώσεων”, η Ρωσία δείχνει ότι τα πράγματα ίσως να είναι πιο πεζά: “Όταν οι ιδρυτικοί μύθοι τίθενται στο κέντρο της πολιτικής νομιμοποίησης,” μοιάζει “σχεδόν αδύνατον να τους ξεφορτωθείς. Ωστόσο”, “ο μύθος αυτός κυρίως καλλιεργείται από έναν πολύ στενό κύκλο των πολιτικών ελίτ -ιδιαίτερα όσων συνδέονται με τις υπηρεσίες ασφάλειας και με το στρατό- και ένα τμήμα της κοινωνίας που δέχεται να τους ακολουθήσει. Για τους περισσότερους ανθρώπους, ωστόσο, η Ουκρανία καθόλου δεν είναι ο ταυτοτικός άξονας που θέλει να παρουσιάσει το Κρεμλίνο. Ο ταυτοτικός άξονας του τελευταίου είναι το χρήμα. Αυτό είναι, πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε φαντασίωση ιερής κοιτίδας, που κινητοποιεί τη δολοφονική βούληση”.
Ανάγκες αντίστασης
Η υλική αυτή πραγματικότητα είναι, όμως, ταυτόχρονα και αυτή που ανατρέπει τις φαντασιώσεις, όπως ακριβώς έγινε και από την ουκρανική αντίσταση. Οι αδυναμίες της τελευταίας όμως επίσης δεν είναι μόνο στρατιωτικές, είναι κυρίως πολιτικές και όχι μόνο της Ουκρανίας. Είναι η ρωσική διχτατορία και η ισχυρή καταστολή της, είναι η οπλική εξάρτηση από τους δυτικούς ιμπεριαλισμούς και τους εκβιασμούς τους, .... Αλλά γενικότερα είναι η πορεία του κόσμου και η άνοδος της ακροδεξιάς βίας του ισχυρού. Όπως το εξήγησε και ο Ζελένσκι στον ΟΗΕ[13], «ακόμη και κατά τη διάρκεια αιματηρών συγκρούσεων, δεν υπάρχει ούτε ένας διεθνής οργανισμός που να μπορεί πραγματικά να τις σταματήσει. Τόσο αδύναμοι έχουν γίνει αυτοί οι οργανισμοί [...] Τι μπορούν πραγματικά να περιμένουν από τον ΟΗΕ ή το παγκόσμιο σύστημα το Σουδάν, η Σομαλία, η Παλαιστίνη ή οποιοσδήποτε άλλος λαός που ζει σε συνθήκες πολέμου; Για δεκαετίες, μόνο δηλώσεις και δηλώσεις. Η Γάζα μας το υπενθύμισε αυτό».
Και, κυρίως, αυτό που τα συνδέει είναι η ελλιπής διεθνής αλληλεγγύη, καθώς “η υπεράσπιση της Ουκρανίας είναι ταυτόχρονα ένας αγώνας ενάντια στην αυταρχική επιθετικότητα παντού στον κόσμο. Αυτό που διακυβεύεται είναι η τύχη των λαών της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου, από την Παλαιστίνη έως την Ουκρανία” (Δίκτυο Αλληλεγγύης με την Ουκρανία, ENSU[14]). Δεν είναι μόνο οι διπλανοί λαοί, μας επισημαίνει από την Ινδία η Καβίτα Κρίσναν[15]: Ιδιαίτερα “στο τρέχον κλίμα κυνικού αμοραλισμού που μεταμφιέζεται σε «πολυπολικότητα» στη γεωπολιτική” εμείς οφείλουμε να “υποστηρίξουμε την αντίσταση στα επιθετικά κράτη, και στρατιωτικά αν χρειαστεί, ως απαραίτητη προϋπόθεση για μια διαρκή ειρήνη”.
Για την Κρίσναν, η διεθνιστική αλληλεγγύη είναι αναγκαστικά ολική -αλλιώς δεν είναι- παραπέμποντας στο παράδειγμα όσων (μαζί με την ουκρανική αριστερά[16]) κινητοποιούνται σε αλληλεγγύη με την Παλαιστίνη, γιατί “από την Ουκρανία ώς την Παλαιστίνη η κατοχή είναι έγκλημα”. Ή, και πιο συγκεκριμένα, για την “απαγόρευση του εξοπλισμού επιθετικών κρατών όπως το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία” και για τον αναπροσανατολισμό του προς την Ουκρανία “για να μπορέσει να αναπτύξει τη δική της αμυντική βιομηχανία και να βρει αξιόπιστους προμηθευτές” (ENSU[17]). Μόνο μια τέτοια, πολιτική και υλική, διεθνιστική αλληλεγγύη, μπορεί να σταματήσει την ακροδεξιά τροχιά των ισχυρών που παίρνει ο κόσμος.
Τάσος Αναστασιάδης
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] https://epohi.gr/articles/oykrania-adiexodi-klimakosi-toy-rosikoy-polemoy/
[2] https://x.com/WHOUkraine/status/1972281667852341539
[3] https://www.iaea.org/newscenter/pressreleases/update-316-iaea-director-general-statement-on-situation-in-ukraine
[4] https://news.un.org/en/story/2025/09/1165982
[5] https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/posts/115255130298104593
[6] http://en.kremlin.ru/events/president/news/78112
[7] https://x.com/NatalkaKyiv/status/1970346835014307905
[8] https://t.me/pgubarev/1420
[9] https://www.posle.media/article/negotiations-in-alaska
[11] https://www.mediapart.fr/journal/international/210825/buts-de-guerre-russes-il-faut-ecouter-ce-que-dit-moscou
[12] https://blogs.mediapart.fr/hanna-perekhoda/blog/260925/lukraine-comme-berceau-civilisationnel-russe-comparaisons-avec-la-palestine-taiwan-et-le-kosovo
[13] https://kyivindependent.com/there-can-be-no-just-peace-without-ukraine-zelenskys-full-speech-at-the-un-general-assembly/
[14] https://ukraine-solidarity.eu/26c83e5aef90809d8d8cc253598892cd
[15]https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fkavita.krishnan%2Fposts%2Fpfbid0j9m95ZrRm7hHXnipLS7wjUm3XFJ732TmHg6JVufgMgAAvKdCvgpMtiVHH7qgbmLYl&show_text=true&width=500
[16]https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fsocial.ruh%2Fposts%2Fpfbid0KanBPF7d2zrVkVERNNaYZxrohNu1kNSLcVBxx1trozaxFWSjVNgxDiyX8Y1mhYvfl&show_text=true&width=500
[17] https://ukraine-solidarity.eu/26c83e5aef90809d8d8cc253598892cd
