Έξω από τα κεντρικά γραφεία της Amazon Japan στο Τόκιο. | KYODO
Chie Matsumoto
Το Σωματείο των Εργαζομένων στη Διανομή τα βάζει με την Amazon της Ιαπωνίας
Οι εργαζόμενοι διανομείς στην Ιαπωνία έχουν βαρεθεί τις πρακτικές της Amazon Ιαπωνίας, οι οποίες καθιστούν τα ατυχήματα και τους τραυματισμούς πιο πιθανά, αυξάνοντας τον όγκο και την ταχύτητα των παραδόσεων. Τώρα οργανώνουν σωματεία για να αναμετρηθούν με την Amazon. Αυτή είναι η ιστορία τους.
Στα 40 του χρόνια, ο Σουσούμου Αντάτσι (δεν είναι το πραγματικό του όνομα) κάνει διανομές για την Amazon εδώ και σχεδόν τρία χρόνια.
«Το τελευταίο μίλι είναι το πιο δύσκολο κομμάτι», είπε.
Το «τελευταίο μίλι» αναφέρεται στο τελικό στάδιο της παράδοσης: από το κέντρο διανομής μέχρι το σημείο παράδοσης.
Οι εργαζόμενοι της Amazon, όπως ο κ. Αντάτσι, παραλαμβάνουν τα πακέτα για παράδοση στο κέντρο διανομής στις 8 το πρωί. Στη συνέχεια βγαίνουν έξω για να τα παραδώσουν πριν επιστρέψουν στο κέντρο μέχρι τις 3μμ για να φορτώσουν για το απόγευμα.
Από τις 8 π.μ. έως τις 9 μ.μ., οι οδηγοί μπαινοβγαίνουν στα φορτηγά για να συνεχίσουν να αφήνουν πακέτα στην πόρτα. Αν και κατά τη διάρκεια της ημέρας προβλέπεται διάλειμμα μιας ώρας για μεσημεριανό γεύμα, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει χρόνος για γεύμα ή έστω για διάλειμμα.
Δουλεύοντας για την Amazon
Ο κ. Αντάτσι άρχισε να παραδίδει πακέτα της Amazon τον Ιανουάριο του 2020. Από τότε που η εξάπλωση του κοροναϊού προώθησε την τηλεργασία σε εθνικό επίπεδο, η χρήση της Amazon και άλλων υπηρεσιών ταχυδρομικών παραγγελιών αυξήθηκε ραγδαία στην Ιαπωνία.
Το προηγούμενο έτος, άνοιξε ένα κέντρο διανομής της Amazon στη Γιοκοσούκα, στο νομό Καναγκάουα, και οι ιαπωνικές εταιρείες μεταφορών μπήκαν επίσης στην αγορά.
Ο κ. Αντάτσι, ο οποίος πάντα αγαπούσε την οδήγηση και είχε μοιράσει εφημερίδες ενώ λάμβανε υποτροφία για τις πανεπιστημιακές του σπουδές, έμαθε γρήγορα τη γεωγραφία και παρέδιδε γρήγορα τα προϊόντα. Όταν άκουσε ότι ένας γνωστός του είχε ιδρύσει μια εταιρεία υπεργολαβίας, ανέλαβε αμέσως να παραδίδει προϊόντα της Amazon.
Ο κ. Αντάτσι, ο οποίος είχε εμπειρία και ικανότητα, λέει ότι στην αρχή ήταν «μάλλον καλοπληρωμένος» για το μεροκάματό του.
Όχι με σύμβαση εργασίας, αλλά ως λεγόμενος ατομικός επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, πρέπει να νοικιάζει ένα όχημα διανομής από την εταιρεία για 1.000 γιεν την ημέρα (30.000 γιεν το μήνα ή 212 δολάρια ΗΠΑ). Παραδίδει τα εμπορεύματα με την πιο αποτελεσματική σειρά, καθώς έχει στο μυαλό του τις διαδρομές παράδοσης.
Ο κ. Αντάτσι λέει ότι τις πρώτες ημέρες, όταν η τιμή μονάδας ήταν 170 γεν, παρέδιδε κατά μέσο όρο 100 πακέτα την ημέρα (17.000 γεν ή 120 δολάρια ΗΠΑ), με αρκετά διαλείμματα. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής, η παράδοση αυξανόταν σε περίπου 120 πακέτα.
Τον Ιούλιο του 2020, η εταιρεία αποφάσισε να καθορίσει το ημερομίσθιο στα 18.000 γεν για μια 13ωρη ημέρα. Μέχρι τότε, ο ημερήσιος όγκος φορτίου είχε κάποιες διακυμάνσεις, οπότε ο κ. Αντάτσι και άλλοι εργαζόμενοι διανομής δέχθηκαν με ικανοποίηση τις αλλαγές, καθώς η σταθερή ημερήσια αποζημίωση θα οδηγούσε σε σταθερό εισόδημα.
Ωστόσο, ένα χρόνο αργότερα, όταν η Amazon εισήγαγε την τεχνητή νοημοσύνη [ΑΙ / Artificial Intelligence], η κατάσταση επιδεινώθηκε γρήγορα.
Απαιτούνται περισσότερα πακέτα και ταχύτερη παράδοση
Εν μέσω της εξάπλωσης του κοροναϊού, ο αριθμός των πακέτων που έπρεπε να παραδοθούν αυξανόταν συνεχώς, ξεπερνώντας τελικά τα 200 την ημέρα. Ωστόσο, η αμοιβή για κάθε πακέτο μειώθηκε στο μισό.
Η AI υπολογίζει ότι χρειάζονται περίπου τέσσερα λεπτά για να ολοκληρωθεί μια παράδοση – μετακίνηση στην επόμενη τοποθεσία παράδοσης, ανίχνευση του πακέτου, χτύπημα του κουδουνιού και παράδοση στον πελάτη. Φυσικά, οι διευθύνσεις παράδοσης δεν είναι πάντα κοντά η μία στην άλλη και μερικές φορές τα βαριά πακέτα πρέπει να μεταφερθούν στον πέμπτο όροφο μιας πολυκατοικίας χωρίς ασανσέρ.
«Μπορεί να είναι δύσκολο να το καταλάβετε όταν ακούτε ότι κάνουμε διανομή επί 13 ώρες την ημέρα», είπε ο κ. Αντάτσι. «Αλλά στην πραγματικότητα μπαίνουμε και βγαίνουμε συνεχώς από το όχημα χωρίς διάλειμμα. Προσπαθώ με κάθε τρόπο να τελειώσω εγκαίρως την παράδοση των δεμάτων που μου έχουν ανατεθεί».
Κάθε παράδοση που κάνουν οι οδηγοί ρυθμίζεται με ακρίβεια δευτερολέπτου από την τεχνητή νοημοσύνη [AI], αλλά, ρεαλιστικά μιλώντας, τέσσερα λεπτά δεν είναι αρκετά για να ολοκληρωθεί μια παράδοση. Ακόμα κι έτσι, αισθάνονται υποχρεωμένοι να ολοκληρώσουν τις παραδόσεις τους για την ημέρα, ό,τι κι αν χρειαστεί.
Είναι αυτό αφοσίωση στην εταιρεία;
Ο κ. Αντάτσι λέει ότι είναι κάτι περισσότερο από την επιθυμία να ανταποκριθεί στο γεγονός ότι οι πελάτες περιμένουν τα πακέτα τους.
Παρ' όλα αυτά, αν εργάζονται για 13 ώρες την ημέρα, ή ακόμη περισσότερο σε ορισμένες περιπτώσεις, χωρίς διάλειμμα, είναι εξαντλημένοι τόσο σωματικά όσο και ψυχικά στο τέλος της ημέρας. Όχι μόνο τα χαμόγελα εξαφανίζονται από τα πρόσωπα των οδηγών, αλλά οι οδηγοί θα πρέπει να σκύψουν το κεφάλι για να παρακαλέσουν τους πελάτες να τους συγχωρέσουν για την καθυστέρηση μετά τις 9 το βράδυ, που έχει οριστεί ως η τελευταία ώρα παράδοσης.
Οι διαδρομές παράδοσης υπολογίζονταν και αποφασίζονταν από την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία δεν είχε καμία εμπειρία σε οχήματα του πραγματικού κόσμου, χωρίς ποτέ να υπολογίζει μονόδρομους, σιδηροδρομικές διαβάσεις και παρακάμψεις σε εργοτάξια. Παρόλο που οι άνθρωποι ορίζουν τις διαδρομές αυτές τις μέρες, οι χρόνοι παράδοσης παραμένουν σταθεροί και ο όγκος των εμπορευμάτων αυξάνεται συνεχώς, ανταποκρινόμενος στις αυξανόμενες απαιτήσεις.
Ο μόνος τρόπος για να καλυφθεί το κενό είναι να οδηγούμε με μεγαλύτερη ταχύτητα.
Οι οδηγοί προσπαθούν να καλύψουν τις καθυστερήσεις, προκαλώντας συχνά τροχαία ατυχήματα και δημιουργώντας ένα πολύ επικίνδυνο εργασιακό περιβάλλον. Η ταινία Δυστυχώς Απουσιάζατε [Sorry We Missed You], σε σκηνοθεσία του μεγάλου Βρετανού σκηνοθέτη Κεν Λόουτς, αντικατοπτρίζει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο εργάζονται οι οδηγοί της Amazon.
Ώρα για σωματείο
Τον Ιούνιο, ο κ. Αντάτσι και άλλοι 10 εργαζόμενοι δημιούργησαν το παράρτημα της Γιοκοσούκα του Σωματείου Εργαζομένων Διανομής της Amazon σε μια προσπάθεια να αλλάξουν αυτές τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας. Ακολούθως, τον Σεπτέμβριο, 15 οδηγοί στη νότια ιαπωνική πόλη Ναγκασάκι ίδρυσαν επίσης το παράρτημα του Ναγκασάκι.
Το σωματείο ζήτησε αμέσως συλλογικές διαπραγματεύσεις με τους υπεργολάβους, απαιτώντας από την εταιρεία να αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους ως απευθείας προσλήψεις και όχι ως μεταμφιεσμένες εργολαβικές επιχειρήσεις, επειδή η εργασία τους παρακολουθείται στενά και ρυθμίζεται μέσω της εφαρμογής παράδοσης Rabbit. Στα αιτήματα περιλαμβάνονταν επίσης οι πολλές ώρες εργασίας που πρέπει να μειωθούν με τη βελτιστοποίηση του όγκου των παραδόσεων.
Αυτή η συνδικαλιστική οργάνωση οδήγησε στην ανακάλυψη μιας άλλης σοκαριστικής πραγματικότητας. Αποκαλύφθηκε ότι η εταιρεία είχε δώσει εντολή στους εργαζόμενους να χρησιμοποιούν τον κωδικό κάποιου άλλου, εάν οι εβδομαδιαίες ώρες εργασίας τους ξεπερνούσαν τις 60 ώρες.
Οι προσωπικοί κωδικοί δίνονται από την εταιρεία σε κάθε οδηγό προκειμένου να παρακολουθούνται οι ώρες άφιξης και αναχώρησης, η θέση τους και η πρόοδος της εργασίας τους. Ωστόσο, όσον αφορά τους οδηγούς που είχαν υπερβεί τις 60 ώρες, τους δόθηκε εντολή να χρησιμοποιούν τον κωδικό κάποιου άλλου, όπως π.χ. ενός συνταξιούχου.
Προέκυψαν επίσης περαιτέρω προβλήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άλλα εργατικά ατυχήματα. Σύμφωνα με μέλη του σωματείου, τα δέματα επισημαίνονται λανθασμένα ως προς το βάρος τους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα πακέτα αναγράφονται με την ένδειξη «0,0 κιλά», ενώ σε άλλες περιπτώσεις τα κουτιά που ζυγίζουν πάνω από 25 κιλά, τα οποία απαιτούν «ομαδική ανύψωση», δεν αναγράφονται ως τέτοια. Ακόμη και αν τα δέματα φέρουν σωστή σήμανση, δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο φορτίο της ημέρας, καθώς τα συνεργεία διανομής εργάζονται μόνα τους.
Επιπλέον, καθώς τα φορτηγά μεταφοράς υπόκεινται σε ανώτατο όριο φόρτωσης, η υπερφόρτωση λόγω έλλειψης κατάλληλων ετικετών βάρους μπορεί επίσης να επηρεάσει το φρενάρισμα και τον έλεγχο και να προκαλέσει τροχαία ατυχήματα.
Πολλοί εργαζόμενοι διανομείς που αναγκάζονται να οδηγούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα υποφέρουν από σοβαρούς πόνους στην πλάτη, πόνους στις αρθρώσεις και αυχενική καταπόνηση. Ο πόνος στην πλάτη μπορεί να γίνει τόσο έντονος που το περπάτημα γίνεται δύσκολο. Υποφέρουν επίσης από τενοντίτιδα στα δάχτυλα των χεριών τους από την επαναλαμβανόμενη διαδικασία να αρπάζουν κιβώτια από το πίσω μέρος του φορτηγού.
Η αναμέτρηση με την Amazon της Ιαπωνίας
Επιδιώκοντας την απόδοση ευθυνών από τον γίγαντα λιανικής ως εργοδότη, το σωματείο που οργανώθηκε από τον κ. Αντάτσι και τους συναδέλφους του ζήτησε συλλογικές διαπραγματεύσεις με την Amazon Japan LLC σχετικά με τα αιτήματα αυτά.
Ωστόσο, η Amazon αρνήθηκε να διαπραγματευτεί, ισχυριζόμενη ότι δεν έχει άμεση σχέση εργασίας με τους εργαζόμενους διανομείς, παρά μόνο μια συμφωνία υπεργολαβίας με τον υπεργολάβο δεύτερης βαθμίδας.
Η Amazon Ιαπωνίας, η οποία αρνείται να λάβει σοβαρά υπόψη της τις φωνές των εργαζομένων, σχεδιάζει να αυξήσει περαιτέρω τον όγκο του φορτίου και εξετάζει το ενδεχόμενο να αλλάξει τον ημερήσιο αριθμό των παραδόσεων από 200 που είναι σήμερα σε 250.
Θα αυξηθεί το φορτίο των διανομέων ακόμη περισσότερο από ό,τι τώρα; Όταν στείλαμε μια επιστολή έρευνας στην Amazon Ιαπωνίας, η εταιρεία αρνήθηκε να σχολιάσει συγκεκριμένα ερωτήματα.
«Είμαστε βαθιά ευγνώμονες στους οδηγούς που παραδίδουν τα προϊόντα μας για να ικανοποιήσουν τα αιτήματα των πελατών μας. Οι οδηγοί εργάζονται στο πλαίσιο των συμβεβλημένων συνεργατών υπηρεσιών παράδοσης της Amazon (“DSP” / Delivery Service Partners) και δεν είναι υπάλληλοι της Amazon», δήλωσε η Amazon, προσθέτοντας ότι δεν είναι ο άμεσος εργοδότης.
«Η Amazon συνεργάζεται με όλους τους DSP για να διασφαλίσει ότι οι DSP και οι οδηγοί δεν αισθάνονται αδικαιολόγητη πίεση για την εργασία τους και απαιτεί από τους DSP να παρέχουν ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας και να συμμορφώνονται με τους σχετικούς νόμους και τα πρότυπα της Amazon. Εάν εντοπίσουμε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, θα λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα».
Εάν η εταιρεία φρόντιζε να μην ασκεί αδικαιολόγητη πίεση στους οδηγούς, όπως ισχυρίζεται, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν συχνά ατυχήματα.
Ελπίζοντας ότι τα πολλαπλά εργασιακά προβλήματα θα διορθωθούν το συντομότερο δυνατό, ο κ. Αντάτσι καλεί τους χρήστες της Amazon να σκεφτούν το «τελευταίο μίλι».
«Θα ήμουν ευγνώμων αν ο κόσμος άρχιζε να σκέφτεται πώς δημιουργούνται τα πράγματα που θέλουν και πώς τους παραδίδονται, επειδή διακυβεύονται οι ζωές και τα μέσα διαβίωσης πολλών ανθρώπων», δήλωσε.
Μετάφραση: elaliberta.gr
Chie Matsumoto, “Delivery Workers’ Union Takes on Amazon Japan”, Asian Labour Review, 23 Νοεμβρίου 2022, https://labourreview.org/amazon-workers-in-japan/. Αναδημοσίευση: Europe Solidaire Sans Frontières, https://www.europe-solidaire.org/spip.php?article64881.
Η Τσίε Ματσουμότο είναι δημοσιογράφος στη συνεργατική ομάδα μέσων ενημέρωσης Unfiltered και επίκουρη καθηγήτρια μέσων ενημέρωσης στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Χοσέι στην Ιαπωνία. Εργάστηκε επίσης ως βοηθός έρευνας στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Media and Journalism Studies του Πανεπιστημίου του Τόκιο. Η Ματσουμότο ήταν ανταποκρίτρια του Γερμανικού Πρακτορείου Τύπου, dpa, και δημοσιογράφος της International Herald Tribune/The Asahi Shimbun. Έργα της δημοσιεύονται μεταξύ άλλων στα βιβλία: Gender Expression Guidebook (Shogakukan Publishing, 2022), State of Sexual Harassment in Media (Bungei Shunju Publishing, 2020) και στη μετάφραση του βιβλίου The Purpose of Power (συν-μεταφραστής, Akashi Publishing, 2021).
