Φωτογραφία: Σύνδεσμος Γονέων Εξαφανισμένων Ατόμων
Hafsa Kanjwal
Η Γάζα, η Ουκρανία και το Κασμίρ και η αποτυχία του παγκόσμιου συστήματος
Αυτή η συνέντευξη με την ιστορικό του Κασμίρ Hafsa Kanjwal διερευνά την πολυπλοκότητα της πολιτικής των Ινδών εποίκων-αποικιοκρατών στο Κασμίρ. Εκτός από την αναλυτική παρουσίαση της εξέλιξης του ζητήματος του Κασμίρ, η συνέντευξη αυτή φωτίζει τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των μακρόχρονων σχεδίων κατοχής του Κασμίρ και της Ουκρανίας από την Ινδία και τη Ρωσία, αντίστοιχα. Η σύγκριση αυτή αποκαλύπτει ότι ακόμη και πολιτισμικά, πολιτικά και ιδεολογικά ανόμοιες οντότητες, όπως το Κασμίρ και η Ουκρανία, μπορεί να έχουν αξιοσημείωτα παρόμοιες ιστορίες αντίστασης στις αυτοκρατορικές δυνάμεις που χρησιμοποίησαν τόσο την άμεση βία, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών εισβολών, των βασανιστηρίων και των μαζικών δολοφονιών, όσο και τη δομική καταπίεση, όπως η λογοκρισία, η προπαγάνδα και η πολιτική χειραγώγησης για να υποτάξουν τους ντόπιους πληθυσμούς. Πιστεύουμε ότι με δεδομένη αυτή την κοινή εμπειρία, φαίνεται ότι είναι δυνατή η επικοινωνία και η προώθηση μιας συλλογικής αντίστασης.
Αυτή η συνέντευξη παρουσιάζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο επικεντρώνεται στη γενική ιστορία του ζητήματος του Κασμίρ – τον αγώνα του λαού του Κασμίρ για αυτοδιάθεση ενάντια στο ινδικό κράτος. Για το σκοπό αυτό, το πρώτο αυτό τμήμα εξετάζει βασικές ιστορικές στιγμές στη σύγχρονη ιστορία του Κασμίρ, διάφορες πολιτικές αντιδράσεις στην βίαιη κυριαρχία της Ινδίας στην περιοχή και τον αντίκτυπο του αγώνα κατά της ινδικής κατοχής στην ταυτότητα, τον πολιτισμό και τη ζωή του Κασμίρ.
Αυτό το δεύτερο μέρος της συνέντευξης αναλύει τρεις διαφορετικές περιόδους αναταραχής και πολιτικής αλλαγής στο Κασμίρ: το καθεστώς μαριονέτα του Μπακσί Γουλάμ Μουχάμμαντ από το 1953-63, την ένοπλη εξέγερση της δεκαετίας του 1990 και τη διακυβέρνηση του Ναρέντρα Μόντι, ιδίως μετά την κατάργηση του άρθρου 370 του ινδικού Συντάγματος. Θα τονιστεί ο συγκεκριμένος οργανωμένος αγώνας για αυτοδιάθεση του λαού του Κασμίρ ενάντια στο ινδικό κράτος, ο ρόλος της λογοκρισίας, η πολιτιστική αντίσταση του Κασμίρ και οι ευρύτερες γεωπολιτικές συνδέσεις, ιδιαίτερα όσον αφορά το ουκρανικό και το παλαιστινιακό ζήτημα.
Η Hafsa Kanjwal είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορίας της Νότιας Ασίας στο Lafayette College (Easton, Pennsylvania) και συγγραφέας του βιβλίου Colonizing Kashmir: State-Building Under Indian Occupation (Stanford University Press, 2023). Το έργο της προσφέρει στους αναγνώστες μια ιστοριογραφική περιγραφή και ενδελεχή ανάλυση των πρακτικών της Ινδίας για την αποικιοκρατία και την οικοδόμηση κρατών κατά τη δεκαετία 1950-1960 στο Κασμίρ. Η συνέντευξη πραγματοποιείται από τον Salik Basharat Geelani, διδακτορικό φοιτητή στο Κασμίρ στο Τμήμα Αγγλικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ των ΗΠΑ, και την Yuliia Kulish, διδακτορική φοιτήτρια στο Τμήμα Λογοτεχνίας της Ακαδημίας Κίεβο-Μοχίλα.
Πρόσφατα δημοσιεύσατε ένα βιβλίο με τίτλο Η Αποικιοποίηση του Κασμίρ: Οικοδόμηση κράτους υπό ινδική κατοχή [Colonizing Kashmir: State-building under Indian Occupation], το οποίο παρακολουθεί τα σημαντικότερα πολιτικά, νομικά και πολιτιστικά γεγονότα της περιόδου 1953-1963 στο Κασμίρ υπό τη διακυβέρνηση του Μπακσί Γουλάμ Μοχάμμαντ. Θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα λόγια για το βιβλίο σας και το αντικείμενο μελέτης του;
Όταν βρισκόμουν στο πεδίο και έκανα την αρχειακή μου εργασία, ήμουν πολύ περίεργη για τις δεκαετίες μεταξύ της διχοτόμησης, που συνέβη το 1947 και όπου υπάρχει πολύ υλικό που γράφτηκε για την ιστορία του Κασμίρ, και της δεκαετίας του 1980/90, κατά τη διάρκεια της οποίας έλαβαν χώρα και μελετήθηκαν η ένοπλη εξέγερση, η στρατιωτικοποίηση και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ένιωσα ότι υπήρχε ένα μεγάλο κενό όσον αφορά την ιστορία των δεκαετιών του ’50, του ’60 και του ’70 στο Κασμίρ και ήθελα να επικεντρωθώ σε αυτό.
Αλλά ο λόγος για τον οποίο επικεντρώθηκα ιδιαίτερα στη βασιλεία του Μπακσί Γουλάμ Μοχάμμαντ, η οποία διήρκεσε από το 1953 έως το 1963, είναι ότι στις προφορικές συνεντεύξεις μου με ανθρώπους στο Κασμίρ, ήμουν πολύ περίεργη για τον τρόπο με τον οποίο απεικονιζόταν η βασιλεία του συγκεκριμένα. Από τη μία πλευρά, απεικονιζόταν ως κάποιος που ήταν προδότης επειδή είχε ευθυγραμμιστεί με το ινδικό κράτος και είχε ηγηθεί πραξικοπήματος κατά του Σεΐχ Αμπντουλλάχ, του πρώτου πολιτικού-πελάτη, και έτσι θεωρήθηκε ως κάποιος που είχε εδραιώσει ακόμη περισσότερο την ινδική κατοχή στο Κασμίρ. Επί των ημερών του, το Κοινοβούλιο του Κασμίρ είχε επικυρώσει το Σύνταγμα για το κράτος, το οποίο επιβεβαίωνε την προσχώρηση του Κασμίρ στην Ινδία. Από την άλλη πλευρά, πολλοί άνθρωποι του απέδωσαν τα εύσημα για την ανάπτυξη του Κασμίρ και ειδικότερα για την ενίσχυση των μουσουλμάνων του Κασμίρ, παρέχοντάς τους θέσεις εργασίας και εκπαίδευση και την προοπτική κοινωνικής κινητικότητας προς τα πάνω. Με ενδιέφερε πραγματικά το παράδοξο αυτού του ατόμου.
Ένα από τα πράγματα που υποστηρίζω στο βιβλίο είναι ότι η αποικιοκρατική κατοχή της Ινδίας πραγματοποιήθηκε στο Κασμίρ μέσω της εγκατάστασης πελατειακών καθεστώτων όπως αυτό του Μπακσί και μέσω των ιδιαίτερων μορφών οικοδόμησης κράτους και ανάπτυξης που τα καθεστώτα αυτά βοήθησαν να εφαρμοστούν. Τα δεσποτικά κράτη συχνά διαχειρίζονται τις πολιτικές φιλοδοξίες ή αναπτύσσουν ορισμένους τρόπους ελέγχου σε αποικιοκρατικά ή εποικιστικά αποικιοκρατικά πλαίσια μέσω ενός είδους άμεσης έκδηλης βίας που ασκούν ή μέσω νεκροπολιτικών μορφών βίας που εφαρμόζουν τα κράτη. Ενώ η άμεση και η νεκροπολιτική βία είναι στο προσκήνιο ακόμη και στο Κασμίρ, ένα από τα πράγματα που νομίζω ότι αυτή η χρονική περίοδος στην ιστορία του Κασμίρ δείχνει είναι ότι η ρητορική της «ανάπτυξης» ή αυτό που ονομάζω πολιτική της ζωής[1] μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στην εμπέδωση της αποικιοκρατικής κατοχής. Και έτσι, παρόλο που σε αυτή τη χρονική περίοδο η κατοχή της Ινδίας έμοιαζε πολύ διαφορετική από αυτό που θα συνέβαινε αργότερα με τη στρατιωτικοποίηση και την ένοπλη εξέγερση, εξακολουθούσε να αποσκοπεί στην υποταγή των πολιτικών προσδοκιών των Κασμίριων.
Όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η βασιλεία και η εξουσία του Μπάκσι μεταμορφώνει το κράτος του Κασμίρ και τη σχέση του με την Ινδική Δημοκρατία, εστιάζω στο πώς η κυριαρχία του εδραίωσε πλήρως τις νομικές, πολιτιστικές, πολιτικές, οικονομικές, χρηματοπιστωτικές και εκπαιδευτικές σφαίρες της ζωής του Κασμίρ στην Ινδική Ένωση, ακόμη και αν δεν κατάφερε να ενσωματώσει συναισθηματικά τους Κασμίριους στην Ινδία – μια δεκαετία μετά το τέλος της κυριαρχίας του Μπάκσι, υπάρχουν και πάλι μαζικές κινητοποιήσεις για αυτοδιάθεση στο Κασμίρ.
Ένα από τα κύρια γεγονότα της περιόδου που μελετώ στο βιβλίο, και η ΕΣΣΔ παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό, είναι η υψηλού προφίλ επίσκεψη στο Κασμίρ το 1956 των σοβιετικών πρωθυπουργών Χρουστσόφ και Μπουλγκάνιν. Ο Χρουστσόφ και ο Μπουλγκάνιν επισκέφθηκαν επίσημα το Κασμίρ για να δουν την «ανάπτυξη» που συμβαίνει στο κράτος, και διασκέδασαν και τους οδήγησαν σε διάφορα κρατικά έργα και τουριστικές τοποθεσίες. Στο τέλος της επίσκεψής τους ανακοίνωσαν ότι τους φαίνεται ότι το Κασμίρ έχει επιλέξει να ενωθεί με την Ινδία! Ισχυρίστηκαν επίσης ότι το έκαναν αυτό για το καλό του λαού του Κασμίρ. Έτσι, στη διεθνή σκηνή, η Σοβιετική Ένωση έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε μεταγενέστερα ψηφίσματα που θα προέκυπταν για το Κασμίρ και με πολλούς τρόπους συνέβαλε στο να καταστεί συνηθισμένο αυτό που κατά τα άλλα εξακολουθούσε να θεωρείται διεθνής διαμάχη.
Ο πρωθυπουργός του Τζαμού και Κασμίρ Μπακσί Γουλάμ Μοχάμμαντ ταΐζει τον Χρουστσόφ με γκουστάμπα, μια λιχουδιά του Κασμίρ από κρέας. Η «διπλωματία της γκουστάμπα» χρησιμοποιήθηκε αργότερα για να περιγράψει τους τρόπους με τους οποίους τα πελατειακά καθεστώτα του Κασμίρ χρησιμοποιούσαν πτυχές του πολιτισμού του Κασμίρ για να επιτύχουν τους στόχους τους ή να κανονικοποιήσουν την κατοχή της Ινδίας.
Η ένοπλη εξέγερση της δεκαετίας του 1990 είναι ίσως η πιο σημαντική περίοδος (και σύμβολο) της αντίστασης του Κασμίρ στην τυραννία και την καταπίεση του ινδικού κράτους. Θα μπορούσατε να εξηγήσετε μερικούς από τους μηχανισμούς και τα μέσα της κρατικής καταπίεσης (όπως τα κέντρα βασανιστηρίων, οι επιχειρήσεις αποκλεισμού και έρευνας, οι μαζικές δολοφονίες, οι βιασμοί από τον στρατό, οι εξαφανίσεις, οι τάφοι χωρίς σήμανση και η εξαφάνιση των πτωμάτων) που χρησιμοποιήθηκαν τη δεκαετία του ’90 στο Κασμίρ;
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι Κασμίριοι πήραν τα όπλα και αναπτύχθηκαν σημαντικές μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια στην κυριαρχία της Ινδίας στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και του ’90. Η εστίαση στον τρόπο με τον οποίο το ινδικό κράτος διαχειρίζεται αυτή την εξέγερση μετατοπίζεται προς πιο νεκροπολιτικές μορφές διακυβέρνησης. Διαδηλώσεις μεγάλης απήχησης χαρακτηρίζουν τις αρχές της δεκαετίας του ’90 στο Κασμίρ, που επεκτείνονται σε διάφορες πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά. Σε απάντηση, ο ινδικός στρατός κατέφυγε σε χρήση αληθινών πυρών εναντίον του πλήθους, με αποτέλεσμα μια σειρά από πολύ γνωστές σφαγές. Η ιδέα ήταν να γίνει πολύ δύσκολη η αντίσταση του ευρύτερου πληθυσμού, να τιμωρηθούν τόσο για την αντίσταση όσο και για την υποστήριξη της ένοπλης εξέγερσης και να γίνει το κόστος αυτής της αντίστασης εξαιρετικά υψηλό. Κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής, οι ιστορίες νεαρών ανδρών που συνελήφθησαν ή εξαφανίστηκαν ως ύποπτοι για συμμετοχή σε μαχητικές οργανώσεις είναι άφθονες. Ο στρατός απέκλειε ολόκληρες περιοχές, συγκεντρώνοντας όλες τις δυνάμεις σε μια ζώνη, και έμπαινε στα σπίτια των ανθρώπων. Έψαχναν όλα τα υπάρχοντα, επιθεωρούσαν ακόμη και δοχεία με ρύζι, χύνοντας το περιεχόμενο για να ελέγξουν για κρυμμένα όπλα ή άλλα κρυμμένα αντικείμενα, όπως έχω ακούσει από αφηγήσεις εκείνης της εποχής.
Επιπλέον, υπήρχε μια πρακτική με την οποία ανάγκαζαν τους ανθρώπους να συγκεντρώνονται στα τοπικά πάρκα. Οι πληροφοριοδότες διαδραμάτιζαν καθοριστικό ρόλο στον εντοπισμό όσων θεωρούνταν ότι σχετίζονταν με μαχητικές και παρόμοιες δραστηριότητες. Αυτή είναι επίσης μια εποχή κατά την οποία χρησιμοποιήθηκε ξανά η σεξουαλική βία και οι βιασμοί, όχι μόνο κατά των Κασμίριων γυναικών αλλά και κατά των Κασμίριων ανδρών. Χιλιάδες από αυτούς φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν. Υπήρχαν κέντρα βασανιστηρίων όπως το Πάπα Ι και το Πάπα ΙΙ∙ σπίτια πρώην γραφειοκρατών, καθώς και σχολεία, εξυπηρετούσαν επίσης αυτόν τον σκοπό. Περίπου 10.000 άτομα εξαφανίστηκαν, ενώ πολλά από αυτά πιθανότατα κατέληξαν σε ομαδικούς τάφους που ανακαλύφθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Εμφανίστηκε ακόμη και μια κατηγορία που ονομάζεται «μισή χήρα». Πρόκειται για γυναίκες που δεν γνώριζαν αν ο σύζυγός τους ήταν νεκρός ή ζωντανός, το δικαίωμά τους για νέο γάμο και ουσιαστικά η οικογενειακή τους κατάσταση ήταν ασαφής. Ο όρος αυτός ουσιαστικά αντιπροσωπεύει το είδος της εκκρεμότητας που αντιμετώπιζαν πολλές γυναίκες. Οι εξωδικαστικές δολοφονίες και οι δολοφονίες ηγετών και διανοουμένων υψηλού προφίλ του Κασμίρι ήταν ανεξέλεγκτες. Ήταν μια απίστευτα βίαιη εποχή, στρατηγικά σχεδιασμένη για να εξαντλήσει τους ανθρώπους από το να θέλουν να αντισταθούν και να τονίσει ότι το κόστος της αντίστασης ήταν απλά πολύ υψηλό.
Εκτός από την ένοπλη αντίσταση, ποιες άλλες μορφές αντίστασης και άρνησης χρησιμοποίησαν οι κάτοικοι του Κασμίρ τη δεκαετία του 1990;
Οι Κασμίριοι χρησιμοποίησαν σταθερά διάφορες μορφές πολιτικής ανυπακοής, συμπεριλαμβανομένων των απεργιών που είναι γνωστές ως «Χαρτάαλ». Ιδιαίτερα μετά από περιστατικά όπως δολοφονίες ή σφαγές, έκλειναν επιχειρήσεις, καταστήματα και σχολεία και σταματούσαν τις μεταφορές για μέρες ή και μήνες. Παρά το γεγονός ότι αντιμετώπιζαν οικονομικές και χρηματοπιστωτικές δυσκολίες, οι άνθρωποι θυσιάστηκαν για να διατηρήσουν τη δυναμική του κινήματος. Υπήρχαν και απαγορεύσεις κυκλοφορίας που είχαν επιβληθεί από την κυβέρνηση. Θυμάμαι ότι μάθαινα για διαδηλώσεις όπου εκατοντάδες χιλιάδες συγκεντρώνονταν μπροστά από το γραφείο των Ηνωμένων Εθνών στο Σριναγκάρ, καταθέτοντας υπομνήματα και επιστολές που προέτρεπαν τα Ηνωμένα Έθνη να δράσουν και να δώσουν προσοχή στην κατάσταση. Αν και δεν επιτεύχθηκαν πολλά, επιχείρησαν τόσο τοπικές μορφές αντίστασης όσο και έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα. Επιπλέον, οι φωτογράφοι και οι δημοσιογράφοι του Κασμίρι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην καταγραφή της έκτασης της βίας. Επέδειξαν αξιοσημείωτες δημοσιογραφικές ικανότητες, διακινδυνεύοντας τη ζωή τους. Η τεκμηρίωση αυτή επεκτάθηκε πολύ πέραν της δεκαετίας του 1990. Νομίζω ότι αυτό είναι σημαντικό, διότι μέρος αυτού στο οποίο στηρίζεται το ινδικό κράτος είναι αυτή η αφήγηση της κανονικοποίησης ή ότι όλα είναι καλά ή ότι τα πράγματα είναι φυσιολογικά. Για τους ανθρώπους το να είναι πραγματικά μάρτυρες όσων υπέστησαν οι Κασμίριοι ήταν μια πολύ σημαντική μορφή αντίστασης και άρνησης.
Σήμερα, η λογοκρισία και η βίαιη καταστολή της διαφωνίας φαίνεται να είναι τα κύρια σημεία της προσέγγισης του ινδικού κράτους στο Κασμίρ. Επιπλέον, η βία του ινδικού κράτους συχνά καλύπτεται από μια ρητορική προόδου που αποσκοπεί στην παρουσίαση μιας ψευδαίσθησης κανονικότητας στο ευρύ εθνικό και διεθνές περιβάλλον. Μπορείτε να μας μιλήσετε για τη λειτουργία του μηχανισμού προπαγάνδας της Ινδίας και για το πώς αυτός αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια των δεκαετιών για να διατηρήσει αυτές τις ψευδαισθήσεις τάξης στο Κασμίρ; Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη τον συνεχώς συρρικνούμενο χώρο διαφωνίας στο Κασμίρ, πώς έχουν προσαρμοστεί και αντιδράσει οι διαφωνούντες σε αυτές τις προκλήσεις που εγείρονται κατά της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης;
Θα έλεγα ότι όλες οι μορφές της ινδικής κοινωνίας συνάδουν σε αυτό το ένα σημείο, τονίζοντας τη σημασία της κατοχής τους στο Κασμίρ. Είτε πρόκειται για πολιτικούς, είτε για την κοινωνία των πολιτών, είτε για την ακαδημαϊκή κοινότητα, είτε για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όλοι συμφωνούν ότι το Κασμίρ αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της Ινδίας, ότι οι κάτοικοί του είναι ευχαριστημένοι με την Ινδία και ότι μόνο η τρομοκρατία που υποστηρίζεται από το Πακιστάν προκαλεί προβλήματα. Οι κάτοικοι του Κασμίρ στερούνται ουσιαστικά κάθε δικής τους πολιτικής δράσης. Το σκεπτικό που παρουσιάζεται για τη στρατιωτική παρουσία και τις δράσεις της Ινδίας στο Κασμίρ βασίζεται στην ανάγκη να υπάρχει ένα στιβαρό χέρι για την προστασία του Κασμίρ από το Πακιστάν.
Όσον αφορά τον μηχανισμό προπαγάνδας, είναι πολύ ισχυρός. Για παράδειγμα, ο ρόλος του ινδικού κινηματογράφου στη διαμόρφωση των αντιλήψεων για το Κασμίρ κατά τη διάρκεια των δεκαετιών. Ο τουρισμός, επίσης, παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την αφήγηση. Διάφορα θεάματα πολιτιστικών εκδηλώσεων καθίστανται καθοριστικά. Ας πάρουμε για παράδειγμα την Ημέρα της Δημοκρατίας, όπου επιχειρείται να καλλιεργηθεί η συναίνεση επί τόπου. Ο ινδικός στρατός συμμετέχει επίσης σε αυτές τις εκδηλώσεις, συμβάλλοντας σε πολιτιστικά και αναπτυξιακά έργα με στόχο να επηρεάσει τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων.
Πιστεύω ότι ένα πρόσφατο περιστατικό νωρίτερα φέτος καταδεικνύει ανάγλυφα το πόσο παράλογα είναι τα πράγματα στην πράξη όσον αφορά τη συρρίκνωση του χώρου της διαφωνίας. Οποιαδήποτε μορφή πολιτικού λόγου ή γραπτού λόγου που τεκμηριώνει άμεσα την κατάσταση στο Κασμίρ ή ασκεί κριτική στο ινδικό κράτος έχει ποινικοποιηθεί. Υπάρχει τεράστια αυτολογοκρισία στο Κασμίρ, ειδικά από το 2019 και μετά. Νωρίτερα φέτος, πραγματοποιήθηκε στο Κασμίρ συνάντηση των G20, σηματοδοτώντας την πρώτη διεθνή εκδήλωση με εκπροσώπους από όλο τον κόσμο μετά την κατάργηση [του άρθρου 370 του Ινδικού Συντάγματος]. Η Ινδία τη φιλοξένησε στο Κασμίρ για να κάνει επίδειξη ελέγχου και κανονικότητας στη διεθνή κοινότητα. Σε απάντηση, οι νέοι στο Κασμίρ χρησιμοποίησαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χρησιμοποιώντας χιούμορ και μιμίδια για να αμφισβητήσουν αυτή την αφήγηση της κανονικότητας. Για παράδειγμα, το κράτος ισχυρίστηκε ότι το Σριναγκάρ ήταν μια έξυπνη πόλη με συνεχή ανάπτυξη, και σε απάντηση, τα νεαρά αυτά άτομα δημοσίευσαν φωτογραφίες διαφόρων παγκόσμιων ορόσημων, όπως το Big Ben στο Λονδίνο, σε αντιπαράθεση με μια λεζάντα που υποδηλώνει την κατασκευή από την Ινδία του δικού της Πύργου Ρολογιού στο Κασμίρ. Αυτό χρησίμευσε ως μια εκλεπτυσμένη κριτική στην αφήγηση της κανονικοποίησης και της ανάπτυξης. Και όμως, ακόμη και αυτή η μορφή έκφρασης δεν επιτρεπόταν. Μέσα σε λίγες ώρες από την ανάρτηση, πολλές από αυτές τις εικόνες κατέβηκαν, αποκαλύπτοντας τις εκτεταμένες δυνατότητες παρακολούθησης του κράτους για τον εντοπισμό και την καταγραφή των δημιουργών του περιεχομένου. Έτσι, ο κόσμος αισθάνθηκε ότι απειλείται και τις κατέβασε. Προς το παρόν, φαίνεται αδύνατο να εντοπιστούν χώροι όπου οι Κασμίριοι μπορούν να ασκήσουν ακόμη και διακριτικές μορφές κριτικής, καθώς ο διαθέσιμος χώρος για μια τέτοια έκφραση έχει περιοριστεί.
Yuliia: Εκτός από το να φύγει κανείς από το Κασμίρ και να κάνει κάτι από το εξωτερικό.
Ακριβώς. Αυτό δημιουργεί επίσης προκλήσεις, διότι, από πολλές απόψεις, σημαίνει ότι πιθανότατα ούτε θα τους επιτρέψουν να επιστρέψουν. Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν επίσης να φύγουν επειδή τους έχουν επιβληθεί ταξιδιωτικές απαγορεύσεις ή τα διαβατήριά τους έχουν ακυρωθεί. Εάν κάποιοι καταλήξουν να φύγουν, οι οικογένειές τους απειλούνται πίσω στο Κασμίρ. Όλοι πρέπει να σκεφτούν δύο φορές τις συνέπειες για τις οικογένειές τους.
Οι κοινωνίες των πολιτών διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη και προβολή των καταχρήσεων του ινδικού κράτους. Θα μπορούσατε να εξηγήσετε την ιστορία της Ένωσης Γονέων Εξαφανισμένων Ατόμων [Association of Parents of Disappeared Persons – APDP] καθώς και του Συνασπισμού των Κοινωνιών των Πολιτών του Τζαμού και Κασμίρ, οι οποίες βρίσκονται σήμερα υπό συνεχή παρακολούθηση και απειλή;
Αυτές οι δύο οργανώσεις έχουν συμβάλει καθοριστικά στην τεκμηρίωση διαφόρων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τις τελευταίες δεκαετίες. Η Παρβίνα Αχανγκέρ, η ίδια η ιδρύτρια του APDP, βίωσε την εξαφάνιση του γιου της τη δεκαετία του ’90. Έκανε τα πάντα, απευθύνθηκε σε διάφορα νομικά πρόσωπα για να ανακαλύψει τουλάχιστον τι του είχε συμβεί. Συνδέθηκε με άλλους ανθρώπους των οποίων οι συγγενείς είχαν επίσης εξαφανιστεί. Μαζί, δημιούργησαν ένα δίκτυο οικογενειών που έχουν πληγεί από εξαφανίσεις και ανέλαβαν την κρίσιμη τεκμηρίωση. Πριν από το 2019, διοργάνωναν τακτικά μηνιαίες διαμαρτυρίες, συγκεντρώνονταν σε ένα πάρκο με φωτογραφίες των μελών των οικογενειών τους, συμμετέχοντας σε μια διαδήλωση για να απαιτήσουν λογοδοσία από το κράτος. Ο Συνασπισμός της Κοινωνίας των Πολιτών του Τζαμού Κασμίρ [Jammu Kashmir Coalition of Civil Society – JKCCS], με επικεφαλής τους Χουρράμ Περβέζ και Παρβέζ Ιμρόζ, έπαιξε επίσης καθοριστικό ρόλο. Ο Χουρράμ είναι επί του παρόντος υπό κράτηση με κατηγορίες που σχετίζονται με τρομοκρατία ή υποκίνηση τρομοκρατίας. Το έργο του JKCCS, κρίσιμο για την τεκμηρίωση διαφόρων παραβιάσεων, όπως τα βασανιστήρια, ο νόμος περί ειδικών εξουσιών των ενόπλων δυνάμεων (AFSPA – Armed Forces Special Powers Act), η ατιμωρησία των Ινδών στρατιωτών και η περιβαλλοντική καταστροφή που προκαλείται από το ινδικό κράτος. Δυστυχώς, από το 2019, έχουν γίνει ένας σημαντικός στόχος της κρατικής καταστολής. Μεγάλο μέρος αυτού του έργου έχει σταματήσει, καθώς τόσο οι ομάδες όσο και τα άτομα που συνδέονται με αυτές έχουν στοχοποιηθεί συστηματικά. Και αυτό είναι αρκετά τρομακτικό, διότι οτιδήποτε μέτρα λαμβάνει η Ινδία στο Κασμίρ, δεν τεκμηριώνονται και δεν υπάρχει καν τρόπος να διεξαχθεί αυτού του είδους η εργασία. Τι θα συμβεί τα επόμενα 5-10 χρόνια; Πολλοί και πολλές από εμάς ανησυχούμε για το πώς θα είμαστε σε θέση να παρακολουθούμε αυτές τις εξελίξεις.
Από την κατάργηση του άρθρου 370 του Ινδικού Συντάγματος το 2019 έως τις ακροάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου για το θέμα, πολλά φαίνεται να έχουν αλλάξει νομοθετικά στο Κασμίρ τα τελευταία χρόνια. Λαμβάνοντας υπόψη τη φύση του νομοθετικού συστήματος στην Ινδία και τα δεδικασμένα αποφάσεων ενάντια στις επιθυμίες του πληθυσμού του Κασμίρ, τι μπορεί ρεαλιστικά να περιμένει ένας Κασμίριος από το ινδικό νομικό σύστημα;
Δυστυχώς, το ινδικό νομικό σύστημα έχει παίξει ρόλο στην εδραίωση αυτής της κατάστασης, από το ίδιο το Σύνταγμα μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο και τα κατώτερα δικαστήρια. Ένα σημαντικό παράδειγμα που μπορώ να μοιραστώ μαζί σας είναι από το 2013, που αφορά την εκτέλεση του Αφζάλ Γκουρού από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ινδίας. Είχε κατηγορηθεί ψευδώς για συμμετοχή στην επίθεση στο Κοινοβούλιο το 2001 στο Δελχί. Παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, το κράτος επέμεινε στην εκτέλεσή του, επικαλούμενο την ανάγκη να ικανοποιηθεί η συλλογική συνείδηση του ινδικού κοινού για την εξιλέωση της επίθεσης. Αυτό καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο το ινδικό νομικό σύστημα αντιμετωπίζει τους Κασμίριους. Επιπλέον, νόμοι όπως ο νόμος περί δημόσιας ασφάλειας, ο νόμος περί πρόληψης παράνομων δραστηριοτήτων και ο νόμος περί ειδικών εξουσιών των ενόπλων δυνάμεων (PSA, UAPA και AFSPA) επιτρέπουν στο κράτος να φυλακίζει ανθρώπους για χρόνια χωρίς να τους απαγγέλλονται κατηγορίες και επιτρέπουν ακόμη περισσότερο τις καταχρήσεις του ινδικού κράτους αντί να τις περιορίζουν.
Μπορείτε να περιγράψετε το πορτρέτο ενός τυπικού σύγχρονου υποστηρικτή του κινήματος για την ελευθερία του Κασμίρ; Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των ατόμων που υποστηρίζουν αυτόν τον αγώνα; Υπήρξε κάποια αλλαγή στην αντίληψη ενός Κασμίριου και στην ανταπόκρισή του στις μορφές αντίστασης;
Είναι δύσκολο να σκιαγραφήσω ένα πορτρέτο, καθώς δεν βγαίνουν πολλές πληροφορίες προς τα έξω. Όμως οι τρόποι με τους οποίους οι Κασμίριοι εκφράζουν την αντίστασή τους, δεδομένου του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής των παραδοσιακών δραστηριοτήτων αντίστασης, περιλαμβάνουν στοιχεία ενσωματωμένα στην καθημερινή τους ζωή. Αυτό μπορεί να εκδηλώνεται μέσα από ανεπαίσθητες ενέργειες ή επικοινωνίες, όπως ένα κοινό βλέμμα κατά τη διέλευση από ένα καταφύγιο του στρατού. Ένας από τους συναδέλφους μου, ο Μοχάμμαντ Τζουναΐντ, διερευνά πώς ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο οι Κασμίριοι περπατούν στην πόλη επηρεάζεται από την αντίστασή τους στο βλέμμα των στρατιωτών. Αυτή η σωματοποιημένη αντίσταση είναι βαθιά ριζωμένη στους περισσότερους ανθρώπους, αν και, δυστυχώς, υπάρχουν άτομα που ανήκουν στην τάξη των συνεργατών ή των κομπραδόρων που έχουν επωφεληθεί από την κατοχή. Κατά συνέπεια, δεν βλέπουν τους εαυτούς τους ως μέρος του κινήματος, καθώς η κοινωνική τους θέση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την παρουσία της Ινδίας. Ωστόσο, επικρατεί η αίσθηση της σωματοπιημένης αντίστασης, αλλά η έκφραση αυτής της αντίστασης έχει γίνει πιο δύσκολη λόγω του αυξημένου φόβου. Ο αυξημένος αριθμός πληροφοριοδοτών, τοπικών κατασκόπων, έχει κάνει τους ανθρώπους επιφυλακτικούς στο να συζητούν τις απόψεις τους. Οι άνθρωποι είναι τόσο αγχωμένοι που δεν μπορούν να μιλήσουν ακόμη και με τους ίδιους τους φίλους τους για το τι κάνουν οι ίδιοι ή ακόμη και μέλη της οικογένειάς τους, επειδή δεν ξέρουν αν μπορούν να τους εμπιστευτούν.
Το πρόγραμμα αυτό, με τίτλο «Διάλογοι της περιφέρειας», επικεντρώνεται σε περιοχές όπως το Κασμίρ που βρίσκονται διαχρονικά σε πολιτική, οικονομική και πολιτιστική περιθωριοποίηση και καταπίεση. Μπορούμε να κάνουμε παραλληλισμούς μεταξύ του Κασμίρ και άλλων περιοχών, όπως η Παλαιστίνη, το Ιράν, οι Κούρδοι, ορισμένα ρωσικά εδάφη που έχουν το δικό τους όραμα για το πολιτικό μέλλον, ορισμένα κράτη της Λατινικής Αμερικής και η Ουκρανία, μεταξύ άλλων. Ωστόσο, η αφήγηση του Κασμίρ φαίνεται να είναι λιγότερο σημαντική στην παγκόσμια σκηνή. Γιατί πιστεύετε ότι η ιστορία του Κασμίρ συχνά παραβλέπεται, ενώ οι αφηγήσεις της Παλαιστίνης και της Ουκρανίας λαμβάνουν μεγαλύτερη προσοχή διεθνώς;
Στο βιβλίο, εξετάζω τη διεθνοποίηση του ζητήματος του Κασμίρ στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, το οποίο αργότερα έγινε το συνηθσμένο, εκλαμβανόμενο απλώς ως μια διαμάχη μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν – μια διακρατική διαμάχη. Δεν αναγνωρίστηκε ότι επρόκειτο επίσης για ένα αντιαποικιακό κίνημα ή για έναν λαϊκό αγώνα για ελευθερία. Αυτή η έλλειψη κατανόησης προήλθε από τη σύνδεσή του με τη διακρατική διαμάχη, όπου η εστίαση ήταν στα εδάφη και τις δύο χώρες και όχι σε αυτό που ήθελε ο λαός. Επίσης, η ιδέα της Ινδίας ως αποικιακής δύναμης ήταν δύσκολο να κατανοηθεί από πολλούς, δεδομένου του σημαντικού της ρόλου στα παγκόσμια αντιαποικιακά κινήματα. Η Ινδία είχε μια αξιόλογη ιστορία αντίστασης εναντίον των Βρετανών, τοποθετώντας τον εαυτό της στην ηγεσία του ανένταχτου κόσμου και του Τρίτου Κόσμου. Το γεγονός ότι μια χώρα υπέρμαχος άλλων απελευθερωτικών αγώνων ήταν τώρα η ίδια μια κατοχική χώρα ήταν δύσκολο να το κατανοήσει ο κόσμος. Η παράβλεψη αυτής της ιστορίας δεν οφείλεται μόνο στη Δύση, με γνώμονα τα συμφέροντά της στην περιοχή και τις επιχειρηματικές συμφωνίες με την Ινδία, αλλά και στην ευρύτερη δυναμική του Ψυχρού Πολέμου με την Κίνα. Η Ινδία, η οποία θεωρείται αντίπαλος της Κίνας, γίνεται αντιληπτή ως πιο ασφαλής σύμμαχος. Επιπλέον, οι χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία, εκτός από το Πακιστάν, ιστορικά δεν έχουν πει πολλά για το θέμα, επειδή επωφελούνται από αυτούς τους στενούς δεσμούς με την Ινδία.
Ποιο ρόλο παίζει η ινδική προπαγάνδα στη διαμόρφωση της αφήγησης για το Κασμίρ σε παγκόσμιο επίπεδο και πώς αυτό επηρεάζει τις αντιλήψεις και τις εμπειρίες των Κασμίριων που ζουν/εργάζονται στην Ινδία;
Η Ινδία διαθέτει σημαντική ήπια ισχύ λόγω του τρόπου με τον οποίο γίνεται αντιληπτή στη Δύση και ιστορικά γίνεται αντιληπτή ως ένας πολιτισμικά πλούσιος και αινιγματικός τόπος. Η γοητεία πηγάζει από την ινδική πνευματικότητα, που προσελκύει πολλούς από τη Δύση, από πρόσωπα όπως ο Γκάντι, από τους θετικούς συσχετισμούς με το Bollywood, τον κινηματογράφο και τη γιόγκα. Αυτή η θετική εικόνα καθιστά δύσκολο για τον κόσμο να δει την Ινδία να ασκεί αποικιοκρατική κυριαρχία. Επιπλέον, η σημαντική ινδική διασπορά στις επιχειρήσεις, την τεχνολογία, την ακαδημαϊκή κοινότητα και τα μέσα ενημέρωσης παίζει ρόλο στη διαμόρφωση της αφήγησης στην παγκόσμια σκηνή, συμβάλλοντας στη διάδοση ορισμένων ιδεών. Όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο αυτό επηρεάζει τις αντιλήψεις, δεν έχω ζήσει και δεν έχω εργαστεί στην Ινδία ως Κασμίρια, αλλά μπορώ να μοιραστώ τις εμπειρίες των φίλων μου. Έχουμε συζητήσει πώς ορισμένα αριστερά τμήματα τους βλέπουν ως θύματα, αλλά γενικά υπάρχουν τεράστιες διακρίσεις. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης περιπτώσεις διακρίσεων, η ταυτότητα των Κασμίριων μουσουλμάνων θεωρείται απειλή, ενισχύοντας την ευρύτερη λογική του πολέμου κατά της τρομοκρατίας.
Salik: Ναι, και θα ήθελα να προσθέσω ότι η σεξουαλικοποίηση των Κασμίριων, ιδιαίτερα των γυναικών του Κασμίρ (που συγκρίνονται με μήλα και νεράιδες) είναι ένα επίμονο μοτίβο στην πολιτιστική φαντασία της Ινδίας. Αυτή η συμβολική αλληλεπίδραση, μεταξύ της τυποποίησης των Κασμίριων ως βίαιων απειλών για το έθνος και στη συνέχεια ταυτόχρονα ως ερωτικά φορτισμένων σωμάτων που πρέπει να κατακτηθούν, αποσαφηνίζει και συγχέει την εικόνα του Κασμίρ, χειραγωγώντας τη συνολική αντίληψη του ντόπιου ινδικού πληθυσμού καθώς και της διεθνούς κοινής γνώμης για το Κασμίρ. Με άλλα λόγια, οι Κασμίριοι, όπως τους θέλει ο Ινδός Άλλος, διαγράφουν έμπρακτα τους ίδιους τους Κασμίριους.
Η άνιση κατανομή της παγκόσμιας προσοχής στους πολέμους και τις μακροχρόνιες συγκρούσεις έχει οδηγήσει σε μια ιδιαίτερη τάση. Αντί να αναπτύσσονται στρατηγικές συλλογικής δράσης κατά της παγκόσμιας αυτοκρατορικής δύναμης, υπάρχει η τάση να σταματούν οι συζητήσεις όταν αναδεικνύονται άτομα ή ομάδες που μπορεί να θεωρηθούν ως πιο προνομιούχοι μεταξύ των καταπιεσμένων. Για παράδειγμα, μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτό το φαινόμενο στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, όπου υπάρχει μια αυξανόμενη δυσαρέσκεια προς ορισμένες ομάδες, όπως οι Ουκρανοί, που λαμβάνουν μεγαλύτερη διεθνή υποστήριξη από τη Δύση σε σύγκριση με άλλες, όπως οι Σύριοι. Αντίστοιχα, μπορεί κανείς να υποθέσει ότι μια παρόμοια κατάσταση ισχύει και για τους Κασμίριους, οι οποίοι λαμβάνουν ακόμη λιγότερη παγκόσμια προσοχή. Ενώ η αναγνώριση αυτών των ανισοτήτων είναι μια κρίσιμη πτυχή της κοινωνικής κριτικής, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία διαιρέσεων.
Ποιες θέσεις πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση της ενότητας μεταξύ αυτών των κοινοτήτων; Πάνω σε ποιες κοινές αρχές θα πρέπει να οικοδομηθεί η αλληλεγγύη;
Προσπαθώ να είμαι θετική, αλλά βρίσκω δύσκολο να φανταστώ την ενότητα ή τις κοινές αρχές στην τρέχουσα παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Δεν έχει να κάνει μόνο με την προσοχή που δίνεται σε συγκεκριμένους αγώνες· μάλλον, έχει τις ρίζες του στην άνιση υποστήριξη που λαμβάνουν ορισμένες κοινότητες από τη Δύση, δημιουργώντας διαιρέσεις. Οι πολιορκημένες κοινότητες πρέπει συχνά να δέχονται υποστήριξη από κάθε διαθέσιμη πηγή, αλλά όταν αυτές οι χώρες που υποστηρίζουν συμβάλλουν στην καταπίεση αλλού, η οικοδόμηση αλληλεγγύης γίνεται εξαιρετικά δύσκολη. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι η σημερινή κατάσταση με την Ουκρανία και την Παλαιστίνη. Η υποστήριξη που εξέφρασε ο πρόεδρος [της Ουκρανίας] προς το Ισραήλ έδωσε στο ευρύτερο κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη την ευκαιρία να αναστείλει την επέκταση της υποστήριξης προς την Ουκρανία. Μέρος του προβλήματος είναι ότι οι εξαρτήσεις από τα κράτη, στις οποίες βασίζονται οι κατεχόμενες κοινότητες σε όλο τον κόσμο, είναι αυτές ακριβώς οι εξαρτήσεις που ενεργοποιούν αυτές τις εντάσεις. Ίσως, θα πρέπει να σκεφτούμε να δημιουργήσουμε μια ηθική της αλληλεγγύης που θα διαλύει τις κρατοκεντρικές εξαρτήσεις και θα εστιάζει στην κοινή ιστορία της αποικιοκρατίας ή της αδυναμίας άσκησης κυριαρχίας. Ωστόσο, αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να συμβεί μέχρι να αμφισβητήσουμε ριζικά τόσο τη σύγχρονη φιλελεύθερη διεθνή τάξη όσο και την ίδια τη μορφή του έθνους-κράτους.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία προκάλεσε μια συζήτηση σχετικά με τους μη δυτικούς ιμπεριαλισμούς. Πώς βλέπετε τον ρόλο της Ρωσίας, της Κίνας και της Ινδίας στον σύγχρονο κόσμο από την οπτική γωνία του Κασμίρ;
Πιστεύω ότι ορισμένα άτομα εξακολουθούν να διαμορφώνουν τις πολιτικές τους απόψεις με βάση την πολιτική των εθνών-κρατών, θεωρώντας την ως διέξοδο από την τωρινή τους κατάσταση. Ένα παράδειγμα είναι το γεγονός ότι, λόγω της αντιπαλότητας της Κίνας με την Ινδία, ορισμένοι Κασμίριοι μπορεί να επιθυμούν έναν μεγαλύτερο ρόλο της Κίνας στη διεθνή σκηνή, πιστεύοντας ότι θα μπορούσε να αντισταθμίσει τη δύναμη της Ινδίας, παρά την ισλαμοφοβία της Κίνας και τη δικιά της αποικία στο Ανατολικό Τουρκιστάν, με τους Ουιγούρους. Δυστυχώς, αυτές οι κρατικοκεντρικές εξαρτήσεις είναι αυτό με το οποίο είναι μερικές φορές δεμένες οι αποικιοκρατούμενες κοινότητες. Όταν αντιμετωπίζουμε τους μεγαλύτερους δυτικούς ιμπεριαλισμούς, ακόμη και μέσα στα αριστερά κινήματα, υπάρχει η τάση να εξειδανικεύουμε χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία, φανταζόμενοι τον πιθανό ρόλο τους στη δημιουργία ενός πιο πολυπολικού κόσμου. Νομίζω όμως ότι είναι ζωτικής σημασίας να αντισταθούμε σε αυτό, καθώς πιστεύω θεμελιωδώς ότι τα έθνη-κράτη δεν θα μας σώσουν. Οι πολιορκημένες κοινότητες παγκοσμίως καταλήγουν συχνά σε σακούλες με πτώματα σε ψυχρούς πολέμους. Έτσι, είναι σημαντικό να οραματιστούμε νέες δυνατότητες και αλληλεγγύη πέρα από αυτούς τους διαφορετικούς ιμπεριαλισμούς.
Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου κατά του Ισραήλ και η γενοκτονία στη Γάζα με την οποία απάντησε το ισραηλινό κράτος οδήγησε στο θάνατο περίπου 28.000 Παλαιστινίων (~70% των οποίων είναι γυναίκες και παιδιά) και περίπου 1.500 Ισραηλινών, καθώς και στον εκτοπισμό 1,4 εκατομμυρίων Παλαιστινίων. Αρκετά κράτη, όπως η Βολιβία, η Χιλή, η Κολομβία, η Τουρκία, το Μπαχρέιν, η Ιορδανία και άλλα, είτε διέκοψαν τους διπλωματικούς δεσμούς είτε απέσυραν τους αντιπροσώπους τους από το Ισραήλ, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι παγκοσμίως έχουν καταγράψει διαμαρτυρίες κατά των εγκλημάτων πολέμου του Ισραήλ, γεγονός που δείχνει τη βαρύτητα των ακροτήτων που πραγματοποιούνται σε βάρος των ζωών των Παλαιστινίων. Ωστόσο, παρά τις αυξανόμενες διεθνείς πιέσεις, το ισραηλινό κράτος φαίνεται να συνεχίζει την κατάφωρη περιφρόνηση των διεθνών ανθρωπιστικών νόμων. Πώς αντιλαμβάνεστε και οραματίζεστε τον ρόλο ενός παγκόσμιου νομικού και πολιτικού συστήματος σε αυτή την ιστορική στιγμή, όταν έθνη-κράτη όπως το Ισραήλ ή η Ρωσία ή η Ινδία φαίνεται να εφαρμόζουν, με αυξανόμενη αίσθηση ατιμωρησίας, σκόπιμες δημογραφικές αλλαγές, εποικιστική-αποικιοκρατία και γενοκτονία;
Πιστεύω ότι αυτό το πρόσφατο παράδειγμα των ενεργειών του Ισραήλ στη Γάζα, αυτό που έκανε η Ρωσία στην Ουκρανία ή οι ενέργειες της Ινδίας στο Κασμίρ το 2019, υπογραμμίζει την αποτυχία του σημερινού παγκόσμιου νομικού και πολιτικού συστήματος. Είναι προφανές ότι αυτή η τάξη καθιερώθηκε αποκλειστικά και μόνο για να διασφαλίσει τα συμφέροντα των ισχυρών κυβερνήσεων, και αυτοί οι νόμοι και οι κανόνες επιβάλλονται επιλεκτικά σε χώρες που αμφισβητούν αυτή την τάξη. Αυτό που με ανησυχεί είναι το αυξανόμενο ζήτημα της ατιμωρησίας, όπου μια χώρα μπορεί να παραβιάζει κατάφωρα τους υφιστάμενους διεθνείς νόμους και να της δίνεται λευκή επιταγή για να το κάνει. Φοβάμαι πώς αυτή η ατιμωρησία θα μπορούσε να ενθαρρύνει ακόμη περισσότερο μια χώρα όπως η Ινδία, η οποία είχε ήδη γίνει πιο αποφασιστική μετά την πλήρη προσάρτηση του Κασμίρ το 2019 με μικρή διεθνή κατακραυγή και σήμερα επιδίδεται σε τεράστιες διώξεις μουσουλμάνων. Ανησυχώ για τα πιθανά τολμηρά βήματα που μπορεί να κάνει η Ινδία στη συνέχεια. Ωστόσο, είναι επίσης ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε το ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι λαοί και τα κινήματα αλληλεγγύης σε παγκόσμιο επίπεδο στο να θέσουν τις χώρες τους προ των ευθυνών τους και να οικοδομήσουν δεσμούς σε διαφορετικά πλαίσια. Βλέποντας κάποιους από αυτούς τους δεσμούς παίρνω ελπίδα, αλλά το επίπεδο της ατιμωρησίας που επιδεικνύουν αυτές οι κυβερνήσεις είναι τρομακτικό. Φοβάμαι ότι η Γάζα μπορεί να γίνει μια δοκιμαστική περίπτωση για πολλά άλλα μέρη του κόσμου.
Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον της αντίστασης του Κασμίρι;
Είναι δύσκολο να απαντήσω, λαμβάνοντας υπόψη τους διεθνείς παράγοντες και την εξέλιξη του οικιστικού-αποικιοκρατικού σχεδίου της Ινδίας στο Κασμίρ. Ο βαθμός στον οποίο οι άνθρωποι μπορούν να ξεπεράσουν την αυτολογοκρισία και να κατανοήσουν τις συνέπειες θα διαμορφώσει την κατάσταση. Ιστορικά, τα κινήματα αντίστασης και οι κινητοποιήσεις αυξάνονται και υποχωρούν, παίρνοντας διαφορετικές μορφές. Το σημερινό υψηλό επίπεδο καταστολής και οι προσπάθειες να εξασφαλιστεί η συναίνεση για την τελευταία εποικιστική-αποικιοκρατική προσπάθεια της Ινδίας δημιουργούν αβεβαιότητα και πρέπει να περιμένουμε και να δούμε. Θέλω να παραμείνω αισιόδοξη για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και αλληλεγγύη προς το Κασμίρ. Όπως βλέπουμε σήμερα με τη Γάζα, οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πρέπει να κινητοποιηθούν για να διαταράξουν αυτές τις αποικιοκρατικές οντότητες και να εργαστούν για να τερματίσουν τη συνενοχή του δικού τους κράτους.
Μετάφραση: elaliberta.gr
“‘Israel’s Actions in Gaza, Russia’s in Ukraine, or India’s in Kashmir, Underscore the Failure of the Current Global System.’ Interview with Kashmiri Historian, Hafsa Kanjwal”, Спільне / Common, Μαρτίου 2024, https://commons.com.ua/en/intervyu-z-kashmirskoyu-istorikineyu-gafsoyu-kandzhval-druga-chastina/.
«“Дії Ізраїлю в Газі, Росії – в Україні або Індії – в Кашмірі підкреслюють неспроможність нинішньої глобальної системи”. Інтерв’ю з кашмірською історикинею Гафсою Канджвал», Спільне / Common, Μαρτίου 2024, https://commons.com.ua/ru/intervyu-z-kashmirskoyu-istorikineyu-gafsoyu-kandzhval-druga-chastina/.
Σημειώσεις
[1] Ένας όρος δανεισμένος από τον Neve Gordon.
