International Worker’s League
Ζήτω οι νικητές φοιτητές του Μπαγκλαντές! Εμπρός για τη βενγκαλέζικη επανάσταση!
Το απολυταρχικό βοναπαρτιστικό καθεστώς της Σεΐχ Χασίνα έπεσε! Αυτό είναι χωρίς αμφιβολία μια νίκη για το φοιτητικό κίνημα. Η νίκη επιτεύχθηκε με τον μαρτυρικό θάνατο περισσότερων από 300 (ίσως 500, σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες) φοιτητών και εργαζομένων, οι οποίοι έπεσαν θύματα της αστυνομικής και παραστρατιωτικής επιθετικότητας.
Το καθεστώς της Σεΐχ Χασίνα ήρθε στην εξουσία το 2008 μετά από εκλογές εκείνης της χρονιάς, κερδίζοντας μια δεύτερη θητεία στο τέλος της θητείας της υπηρεσιακής κυβέρνησης. Η ίδια και το κόμμα της, η Αουάμι Λιγκ, εδραίωναν σταδιακά τη θέση τους στην εξουσία από τότε.
Μέχρι τη στιγμή που η Αουάμι Λιγκ κέρδισε μια τέταρτη θητεία-ρεκόρ, σε εκλογές που ήταν σε μεγάλο βαθμό νόθες και μποϊκοταρισμένες από τα μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης, η εξουσία της είχε γίνει σχεδόν απόλυτη. Θεωρητικά, το Μπαγκλαντές ήταν μια κανονική αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία∙ στην πράξη είχε μετατραπεί σε μια απολυταρχία ενός κόμματος, γύρω από έναν ηγέτη, την Σεΐχ Χασίνα.
Κατά πολλούς τρόπους, το καθεστώς που είδαμε να ανατρέπεται σήμερα, ήταν μια αναβίωση του καθεστώτος BAKSAL που δημιούργησε ο πατέρας της Σεΐχ Χασίνα και πρώτος πρωθυπουργός του Μπαγκλαντές, ο Σεΐχ Μουτζιμπάρ Ραχμάν. Το νέο έθνος είχε δει τη νεοσύστατη δημοκρατική δομή του να διαβρώνεται και να μετατρέπεται σε ένα μονοκομματικό κράτος που κυβερνιόταν μέσω του κομματικού μηχανισμού που διοικούσε ένας παραστρατιωτικός μηχανισμός και ο στρατός. Το καθεστώς BAKSAL κατέρρευσε υπό την πίεση του στρατού, μετά από έναν καταστροφικό λιμό που σκότωσε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Η απολυταρχία του 21ου αιώνα της Σεΐχ Χασίνα κατέρρευσε μπροστά στη μαζική κινητοποίηση της νεολαίας και των εργαζομένων.
Χρονολόγιο των γεγονότων
Οι διαδηλώσεις των φοιτητών ξεκίνησαν για πρώτη φορά το 2018, όταν προτάθηκε για πρώτη φορά το νέο σύστημα ποσοστώσεων για την εκπαίδευση και τις κυβερνητικές θέσεις εργασίας. Το σύστημα ποσόστωσης προσφέρει το 30% των θέσεων στα πανεπιστήμια και ακόμη μεγαλύτερο μέρος των δημόσιων θέσεων εργασίας σε όσους είναι απόγονοι μαχητών της ελευθερίας, οι οποίοι είχαν πολεμήσει στον απελευθερωτικό πόλεμο του Μπαγκλαντές. Με άλλα λόγια, το σύστημα ευνοεί τους γιους και τα εγγόνια περίπου 300.000 στρατιωτών και κομματικών ακτιβιστών που είχαν πολεμήσει ενεργά στον απελευθερωτικό πόλεμο του 1971.
Με την Αουάμι Λιγκ στην εξουσία, αυτό μεταφράζεται σε έναν έμμεσο τρόπο εξασφάλισης της ηγεμονίας στις θέσεις εργασίας και στην εκπαίδευση, καθώς η Αουάμι Λιγκ ηγήθηκε σε μεγάλο βαθμό του πολέμου ανεξαρτησίας και του κινήματος ανεξαρτησίας. Πρέπει να το δει κανείς αυτό στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης διαφθοράς στο Μπανγκλαντές∙ γίνεται ένα εύκολο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιήσει η Αουάμι Λιγκ για να εξασφαλίσει τα μεγαλύτερα προνόμια για τα μέλη της.
Μετά τις πρώτες διαδηλώσεις, η κυβέρνηση απέσυρε την ποσόστωση, αλλά οι ποσοστώσεις επανήλθαν αφού η κυβέρνηση προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ντάκα. Η απόφαση εκδόθηκε στις 5 Ιουνίου 2024 και προκάλεσε τις φοιτητικές διαμαρτυρίες.
Ο τελευταίος γύρος φοιτητικών διαδηλώσεων συνέβη στο πλαίσιο μιας σοβαρής οικονομικής ύφεσης στο Μπανγκλαντές, εξαιτίας πρώτα της πανδημίας, η οποία επηρέασε την κλωστοϋφαντουργία της χώρας, και στη συνέχεια του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο οποίος επηρέασε τις εισαγωγές πετρελαίου και τροφίμων του Μπανγκλαντές. Οι απώλειες θέσεων εργασίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού ως αποτέλεσμα των διαταραχών στις εισαγωγές πετρελαίου και τροφίμων, δημιούργησαν διπλή πίεση στη νεολαία και τον εργαζόμενο πληθυσμό της χώρας.
Η κατάσταση έφθασε σε σημείο ένα μεγάλο τμήμα των εργαζομένων στην ένδυση να παραμένει άνεργο και να αμείβεται με μισθούς πείνας, ενώ έως και το 40% της νεολαίας δεν είχε ούτε ευκαιρίες εκπαίδευσης ούτε θέσεις εργασίας. Σε μια τέτοια κατάσταση, η Αουάμι Λιγκ αποφάσισε να επιβάλει ένα μέτρο που θα εξασφάλιζε ότι οι πιο ασφαλείς και αμειβόμενες θέσεις εργασίας, που υπάρχουν στον δημόσιο τομέα, θα πήγαιναν στα δικά της στελέχη, τα οποία θα είχαν επίσης τις καλύτερες εκπαιδευτικές ευκαιρίες.
Οι διαδηλώσεις των φοιτητών ήταν μεγάλες και γεμάτες πάθος, αλλά δεν θα είχαν ξεσπάσει αν δεν υπήρχε η ανάλγητη δήλωση της ίδιας της Σεΐχ Χασίνα, η οποία αποκάλεσε τους φοιτητές «ραζακάρ», παρομοιάζοντάς τους με τους αντιδραστικούς συνεργάτες του πακιστανικού στρατού κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού πολέμου. Οι φοιτητές, (πολλοί από τους οποίους ανήκαν στη μειονοτική κοινότητα των Ινδουιστών) προσβλήθηκαν δικαίως από αυτό και πολέμησαν με ακόμη μεγαλύτερο πάθος.
Σε απάντηση, η κυβέρνηση αποφάσισε να εξαπολύσει τις μισητές παραστρατιωτικές δυνάμεις της και τη βαριά στρατιωτικοποιημένη αστυνομία της∙ αυτό που ακολούθησε ήταν ένα λουτρό αίματος. Το Μπαγκλαντές διαθέτει μια παραστρατιωτική οργάνωση, διαβόητη για τις βίαιες τακτικές της και το υψηλό επίπεδο στρατιωτικοποίησης, το Τάγμα Άμεσης Δράσης ή RAB [Rapid Action Battalion]. Η αγριότητα των δυνάμεων επιβολής του νόμου του Μπαγκλαντές φάνηκε σε προηγούμενες διαδηλώσεις, όταν οι διαδηλωτές αντιμετωπίστηκαν με βία που μερικές φορές οδήγησε στο θάνατο.
Η καταστολή που αντιμετώπισαν οι εργάτες ένδυσης είναι ένα σαφές παράδειγμα αυτού του κατασταλτικού μηχανισμού του κράτους του Μπαγκλαντές. Η χειρότερη αστυνόμευση έπληξε τους διαδηλωτές φοιτητές και τη νεολαία, με την κυβέρνηση να απαντά στις ειρηνικές διαμαρτυρίες με βία. Η αστυνομική βία, και η αμυντική βία από τους διαδηλωτές, χαρακτήρισαν μεγάλο μέρος των διαδηλώσεων μέχρι τη Δευτέρα. Καθώς η καταστολή αυξανόταν, το ίδιο συνέβαινε και με τις διαδηλώσεις. Κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, οι διαδηλώσεις συνέχισαν να αναπτύσσονται, με την αντίδραση της κυβέρνησης να γίνεται όλο και πιο κατασταλτική.
Στην κορύφωσή τους, το Μπαγκλαντές υπέστη πανεθνική απαγόρευση κυκλοφορίας, διακοπή της πρόσβασης στο διαδίκτυο και ανεξέλεγκτους πυροβολισμούς της αστυνομίας. Έκτοτε εμφανίστηκαν βίντεο με ελεύθερους σκοπευτές της αστυνομίας να ανοίγουν αδιακρίτως πυρ εναντίον αθώων πολιτών, χωρίς να λυπούνται ούτε τα μικρά παιδιά.
Η απόφαση του Ανώτερου Δικαστηρίου σχετικά με το σύστημα ποσόστωσης προσβλήθηκε ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο επιφυλάχθηκε να εκδώσει την απόφασή του έως τις 21 Ιουλίου, οπότε το Δικαστήριο ακύρωσε την προτεινόμενη ποσόστωση και τη μείωσε σημαντικά. Παρά το γεγονός αυτό, οι διαδηλωτές δεν υποχώρησαν. Μέχρι την έκδοση της απόφασης, έως και 139 άνθρωποι είχαν δολοφονηθεί, όπως αναφέρουν οι κύριες ειδησεογραφικές πηγές. Ο πραγματικός αριθμός ενδέχεται να είναι υψηλότερος.
Πλέον, οι κινητοποιήσεις είχαν πάψει να αφορούν μόνο τις ποσοστώσεις και είχαν ως στόχο το ίδιο το καθεστώς της Αουάμι Λιγκ. Τη Δευτέρα, 5 Αυγούστου, επρόκειτο να γίνει η μεγάλη πορεία των φοιτητών για να απαιτήσουν την απόδοση ευθυνών για την καταστολή και δικαιοσύνη για όσους δολοφονήθηκαν από την αστυνομία και τους παραστρατιωτικούς. Αυτή ήταν η κορύφωση των διαδηλώσεων, και πιθανότατα θα είχαν καταφέρει να εισβάλουν στα κέντρα εξουσίας, αν η Σεΐχ Χασίνα δεν είχε επιλέξει να παραιτηθεί και να διαφύγει.
Αυτό έφερε το οριστικό τέλος στη 15ετή διακυβέρνηση της Αουάμι Λιγκ και της Σεΐχ Χασίνα, μια περίοδο που σημαδεύτηκε από τη μετατροπή του Μπανγκλαντές σε παγκόσμιο εργαστήριο εντατικής εκμετάλλευσης, το οποίο διοικούνταν από ένα αυταρχικό αφεντικό που είχε τη μορφή της Σεΐχ Χασίνα. Η «ιστορία της ανάπτυξης» έκανε τους δικούς της διαπλεκόμενους εξαιρετικά πλούσιους και ισχυρούς, ενώ άφησε τους περισσότερους ανθρώπους του Μπαγκλαντές μέσα στη φτώχεια.
Η αποχώρηση της Σεΐχ Χασίνα και οι διεθνείς αντιδράσεις
Το Μπανγκλαντές αποτελούσε πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο για πολλές από τις παγκόσμιες δυνάμεις, οι οποίες επεδίωκαν να εκμεταλλευτούν την αφθονία του σε φθηνό εργατικό δυναμικό, γεωργικούς πόρους και φυσικές πηγές. Για όλους εκείνους που είχαν επενδύσει στην εκμετάλλευση του Μπαγκλαντές, η συγκλονιστική πτώση της αυτοαποκαλούμενης επίδοξης Λι Κουάν Γέου δεν ήταν παρά ένα σοκ.
Η χώρα που επηρεάστηκε περισσότερο από αυτό ήταν η Ινδία, η οποία έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στο εμπόριο με το Μπαγκλαντές. Εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια έχουν επενδυθεί στην ενέργεια και τις υποδομές του Μπαγκλαντές από ινδικές εταιρείες, ενώ το Μπαγκλαντές είναι ένας από τους βασικούς εξαγωγικούς στόχους για τα ινδικά προϊόντα. Η Ινδία περιβάλλει το Μπαγκλαντές από τρεις πλευρές, με εξαίρεση τα σύνορα με τη Μιανμάρ, και ουσιαστικά ελέγχει τον κόλπο της Βεγγάλης με το τεράστιο ναυτικό της. Πρόκειται για μια άνιση σχέση την οποία οι διαδοχικές κυβερνήσεις του Μπαγκλαντές προσπάθησαν να βελτιώσουν, χρησιμοποιώντας την Κίνα ή το Πακιστάν ως αντίβαρο στην Ινδία.
Η κυβέρνηση της Χασίνα, ωστόσο, ενίσχυσε την ινδική επιρροή και ουσιαστικά συνέδεσε το Μπαγκλαντές οικονομικά και πολιτικά με την Ινδία. Η πραγματικότητα της βαθιάς σύνδεσής της με την Ινδία έγινε απολύτως σαφής όταν επέλεξε την Ινδία ως τον προτιμώμενο προορισμό για να διαφύγει. Εδώ της δόθηκε καταφύγιο από τον πρωθυπουργό Μόντι. Την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο, οι ΗΠΑ έχουν ανακαλέσει το διαβατήριό της και το Ηνωμένο Βασίλειο (όπου ζει ο γιος της) της έχει αρνηθεί το άσυλο.
Το Al Jazeera, το φερέφωνο της κυβέρνησης του Κατάρ, που συνήθως τείνει να κλίνει υπέρ των ισλαμιστικών κυβερνήσεων, χαιρέτισε την απομάκρυνση της Σεΐχ Χασίνα και εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στους πανηγυρισμούς που ακολούθησαν την απομάκρυνσή της, αγνοώντας την εκτροπή σε βία με στόχο τις ινδουιστικές μειονότητες. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα ινδικά κανάλια ενημέρωσης, τα οποία επικεντρώνονται αποκλειστικά στη βία κατά των ινδουιστών, ενώ αγνοούν ή υποβαθμίζουν σε μεγάλο βαθμό τη νίκη της εξέγερσης των φοιτητών και την καταστολή της ίδιας της κυβέρνησης κατά των μαζών.
Η αλληλουχία των γεγονότων υποδηλώνει ότι οι ινδικές υπηρεσίες εργάζονταν παρασκηνιακά, ή σε συντονισμό με τον στρατό του Μπαγκλαντές, για να εξασφαλίσουν τη ζωή της Σεΐκ Χασίνα. Η ίδια και ο γιος της θα μπορούσαν τότε να αποτελέσουν ένα μελλοντικό πλεονέκτημα με το οποίο η Ινδία θα επιβεβαίωνε εκ νέου την επιρροή της, αδιαφορώντας για το μίσος του λαού του Μπαγκλαντές απέναντί της. Μια πρόσφατη αποκάλυψη έδειξε ότι η Ινδία ήταν έτοιμη και πρόθυμη να επέμβει στρατιωτικά εναντίον του Μπαγκλαντές κατά τη διάρκεια της ανταρσίας των τυφεκιοφόρων του Μπαγκλαντές το 2009, η οποία τελικά εξασφάλισε την εξουσία της Σεΐχ Χασίνα και της έδωσε την αυτοπεποίθηση να εδραιωθεί και να οικοδομήσει μια δικτατορική κυβέρνηση στο Μπαγκλαντές.
Ένας τέτοιος ελιγμός δεν μπορεί να αποκλειστεί και αυτή τη φορά. Ωστόσο, η υπεράσπιση του κεφαλαίου είναι υψίστου ενδιαφέροντος, και με τη Χασίνα να έχει φύγει, οι επόμενες καλύτερες εναλλακτικές λύσεις για να διασφαλιστεί ότι το Μπαγκλαντές θα παραμείνει ένα παγκόσμιο εργοστάσιο εντατικής εκμετάλλευσης, που θα παράγει γρήγορη ρούχα μόδας για τις μεγαλύτερες μάρκες του κόσμου, θα ήταν οποιοσδήποτε από τους αστούς ηγέτες – είτε πρόκειται για τη Χαλέντα Ζία του BNP είτε για τον Μοχάμμεντ Γιούνους.
Οι ελιγμοί του στρατού
Ο στρατός του Μπανγκλαντές παρενέβη στο αποφασιστικό στάδιο των διαδηλώσεων και φέρεται να έδωσε τελεσίγραφο 45 ωρών στη Σεΐχ Χασίνα για να παραιτηθεί. Η απόφαση αυτή προέκυψε από απελπισία και φόβο, καθώς οι διαδηλώσεις εξαπλώνονταν και αυξάνονταν σε ένταση. Πριν ακόμη αρχίσει η μεγάλη πορεία, η Σεΐχ Χασίνα εθεάθη να φεύγει από την πρωθυπουργική κατοικία με στρατιωτικό ελικόπτερο. Η αεροπορική άδεια δόθηκε από την ινδική κυβέρνηση, μετά την οποία προσγειώθηκε στην πρωτεύουσα της Ινδίας, σηματοδοτώντας το τέλος της βασιλείας της και την αρχή μιας άλλης στρατιωτικής διακυβέρνησης.
Ο αρχηγός του στρατού Ουάκερ Ουζ Ζαμάν ανακοίνωσε την παραίτηση της πρωθυπουργού και την ανάληψη της κυβέρνησης από τον στρατό. Από σήμερα, 6 Αυγούστου, ο πρόεδρος διέλυσε το κοινοβούλιο. Ο στρατός έκανε ελιγμούς για να επωφεληθεί από την οργή των μαζών και ζήτησε συνομιλίες με όλα τα πολιτικά κόμματα και τους φορείς των φοιτητών, όπως αναφέρθηκε στα κυρίαρχα ΜΜΕ. Μια προσωρινή κυβέρνηση σχηματίστηκε τώρα, με τον Μοχάμμεντ Γιούνους, γνωστό από την τράπεζα Grameen, ως κύριο σύμβουλό της [ΣτΜ: Πρωθυπουργός].
Με την παραίτηση της Σεΐχ Χασίνα και τη διάλυση του κοινοβουλίου, η αστυνομία και οι παραστρατιωτικές δυνάμεις έχουν προφανώς αποχωρήσει από το προσκήνιο. Μεταξύ των πρώτων ενεργειών της νέας στρατιωτικής κυβέρνησης ήταν η απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένης της ηγέτιδας του BNL Χαλέντα Ζία και ηγετών του Τζαμάτ Ι Ισλάμι.
Αυτά τα δεξιά κόμματα προέρχονται από ένα φιλοπακιστανικό υπόβαθρο, με την Τζαμαάτ να προέρχεται από τις τάξεις των συνεργατών του Πακιστάν. Πρόκειται για ένα αντιδραστικό ισλαμιστικό κόμμα, το οποίο ήταν διαβόητο για τις λούμπεν μεθόδους του και την προσφυγή στη βία. Αμέσως μετά, οι φυλακές δέχθηκαν επιθέσεις και μια γενική κατάσταση ανομίας φαίνεται να επικρατεί στη χώρα. Έχουν προκύψει αναφορές για στελέχη της Αουάμι Λιγκ και της Τσάτρα Λιγκ (της πτέρυγας του φοιτητικού συλλόγου της Αουάμι Λιγκ) που διεξάγουν επιθέσεις εναντίον ινδουιστικών μειονοτήτων και των χώρων λατρείας τους, ως μέσο για να υποδαυλίσουν το κοινοτικό μίσος και να δυσφημίσουν το κίνημα. Σε αντίθεση με αυτό, φοιτητικές ενώσεις και εθελοντές πολίτες συγκεντρώθηκαν για να προστατεύσουν τις μειονότητες και τους χώρους λατρείας.
Από την εικόνα που διαμορφώνεται γίνεται σαφές ότι υπάρχει μια συντονισμένη στρατηγική για να παιχτεί ένα παιχνίδι διαίρει και βασίλευε. Η αποκατάσταση των αστικών δεξιών κομμάτων και των αντιδραστικών συμμάχων τους και η πρόσκληση ενός απαξιωμένου τραπεζίτη και υπέρμαχου του νεοφιλελευθερισμού να ηγηθεί της κυβέρνησης, αποτελεί μέρος της στρατηγικής του στρατού. Ο στόχος είναι να σπείρουν αρκετό χάος και αταξία ώστε να δικαιολογήσουν τελικά τη διατήρηση του στρατιωτικού ελέγχου, εξασφαλίζοντας ότι το καπιταλιστικό status quo θα παραμείνει αμετάβλητο και μετά την αποχώρηση της Σεΐχ Χασίνα.
Μακροπρόθεσμα, μπορεί να υπάρξει ακόμη και μια προσπάθεια υπό την καθοδήγηση της Ινδίας να αποκατασταθεί η Αουάμι Λιγκ και να ξαναγίνουν τα πράγματα όπως ήταν, υπονομεύοντας τη σκληρή δουλειά και τις θυσίες των φοιτητών και της νεολαίας.
Η τρέχουσα κατάσταση και η πορεία προς τα εμπρός
Η ηρεμία επιστρέφει σιγά-σιγά στην πρωτεύουσα Ντάκα, αλλά οι σκηνές βίας και ανομίας σε άλλα μέρη του Μπαγκλαντές εξακολουθούν να είναι συχνές. Επιθέσεις κατά μειονοτήτων από ακροδεξιούς λούμπεν και όσους συνδέονται με ομάδες υπέρ του Τζαμάατ έρχονται στην επιφάνεια. Φοιτητές και μέλη της κοινωνίας των πολιτών έχουν σχηματίσει επιτροπές υπεράσπισης ναών και σπιτιών ινδουιστών για να αποτρέψουν τις επιθέσεις κατά των μειονοτήτων. Τα ινδικά μέσα ενημέρωσης επικεντρώνονται κυρίως σε αυτό το ζήτημα, ενώ το δεξιό BJP και τα πληρωμένα τρολ του στο διαδίκτυο διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις για να επηρεάσουν την ινδική κοινή γνώμη κατά του Μπαγκλαντές. Δημιουργούνται συνθήκες στην Ινδία για να δικαιολογηθεί η επέμβαση ή για να χρησιμοποιηθεί αυτό το θέμα και να εξαπλωθεί το μίσος κατά των Ινδών μουσουλμάνων.
Η κατάσταση ανομίας στη χώρα είναι άμεσο αποτέλεσμα της τακτικής του στρατού και της Αουάμι Λιγκ, μαζί με τους διεθνείς υποστηρικτές της. Ωστόσο, είναι απίθανο αυτό να διαρκέσει για πολύ καιρό. Ο στρατός συμβάλλει στην αποκατάσταση κάποιας επίπλαστης τάξης για τα δικά του συμφέροντα, ενώ οι διαδηλωτές φοιτητές έχουν αναλάβει το ρόλο να διατηρήσουν την τάξη στους δρόμους και να παρέχουν προστασία από τους βανδαλισμούς. Η προσπάθεια διατήρησης της κοινοτικής ενότητας είναι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα των σημερινών διαδηλώσεων∙ αν δεν υπήρχε η ενότητα Ινδουιστών και Μουσουλμάνων στο Μπαγκλαντές, οι διαδηλώσεις δεν θα είχαν καταφέρει να ανατρέψουν το καθεστώς της Αουάμι Λιγκ. Οι φοιτητές επέδειξαν ένα βαθμό πολιτικής οξυδέρκειας παρεμβαίνοντας με αυτόν τον τρόπο και ματαιώνοντας τη στρατηγική του «διαίρει και βασίλευε». Ακόμα και η Τζαμάατ Ι Ισλαμί, γνωστή για το μίσος της για τις μη μουσουλμανικές μειονότητες και τη βία της, βγήκε και κάλεσε σε ηρεμία και υπεράσπιση των ινδουιστικών ναών. Αυτό δεν δείχνει καμία αλλαγή στον βασικό της χαρακτήρα, αλλά δείχνει την επιρροή των διαδηλωτών φοιτητών και την πίεση για τη διατήρηση της διακοινοτικής ενότητας.
Ο λαός του Μπαγκλαντές έδειξε ότι δεν θα συμβιβαζόταν με την κατάσταση πραγμάτων που επικρατούσε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ή το 2001, όταν το BNP κυβερνούσε τη χώρα. Ούτε θα δεχόταν τη συνέχιση της στρατιωτικής διακυβέρνησης∙ ο στρατός το γνωρίζει αυτό, γι’ αυτό και υποχώρησε απέναντι στους φοιτητές και απέφυγε οποιαδήποτε καταστολή.
Όπως έχουν τα πράγματα τώρα, η κατάσταση εξακολουθεί να είναι έντονα προεπαναστατική. Η εξουσία των μαζών υπερισχύει του κράτους, αλλά δεν υπάρχει κανένα ορατό όργανο δυαδικής εξουσίας στους δρόμους. Η κινητοποίηση προέκυψε ως φοιτητική διαμαρτυρία, με την υποστήριξη της εργατικής τάξης, και εξελίχθηκε σε ένα λαϊκό μαζικό κίνημα ενάντια σε ένα αυταρχικό καθεστώς, αλλά δεν καθοδηγήθηκε από οργανώσεις της εργατικής τάξης. Οι φοιτητές παρείχαν πολιτική κατεύθυνση, αλλά ελλείψει επαναστατικής προοπτικής ή οργανωμένης ηγεσίας, δεν μπόρεσε να αποτρέψει την ανομία που προέκυψε από την απελευθέρωση των φυλακισμένων και των δεξιών πολιτικών ηγετών.
Στον πυρήνα των διαδηλώσεων στο Μπαγκλαντές βρίσκεται η ανάγκη για ενότητα μεταξύ της εργατικής τάξης, της νεολαίας και της αγροτιάς, κάτω από ένα επαναστατικό πρόγραμμα. Στο πλαίσιο του Μπανγκλαντές, αυτό σημαίνει πρώτα απ’ όλα τον έλεγχο των κυρίαρχων τομέων της οικονομίας, την πλήρη εθνικοποίηση του τομέα της κλωστοϋφαντουργίας, την απόρριψη του εξωτερικού χρέους, εκτεταμένες αγροτικές μεταρρυθμίσεις και την οικοδόμηση ενός κοσμικού κράτους που μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας σε όλους.
Μια σημαντική δημοκρατική νίκη κατακτήθηκε στο Μπαγκλαντές με τη νίκη ενάντια στην αυταρχική κυβέρνηση της Σεΐχ Χασίνα και τις δυνάμεις του ινδικού κεφαλαίου. Η επόμενη νίκη πρέπει να κερδηθεί ενάντια στο στρατό, και τους αντιδραστικούς ισλαμιστές, για να διασφαλιστεί αυτή η επανάσταση. Ο λαός του Μπαγκλαντές πρέπει να διδαχθεί από την επαναστατική διαδικασία στη Σρι Λάνκα – η οποία απέτυχε. Απέτυχε επειδή δεν υπήρξε αρκετό θάρρος για να καταλάβουν την εξουσία και δεν είχαν καμία ατζέντα πέρα από τους άμεσους πολιτικούς στόχους. Το ίδιο δεν πρέπει να επαναληφθεί στο Μπαγκλαντές!
Μετάφραση: elaliberta.gr
International Worker’s League, “Long live the victorious students of Bangladesh! Onward to the Bengali revolution!”, Workers’ Voice/La Voz de los Trabajadores, 7 Αυγούστου 2024, https://workersvoiceus.org/2024/08/07/long-live-the-victorious-students-of-bangladesh-onward-to-the-bengali-revolution/. International Workers League – Fourth International, https://litci.org/en/long-live-the-victorious-students-of-bangladesh-onward-to-the-bengali-revolution/.
Liga Internacional de los Trabajadores, «¡Viva los estudiantes victoriosos de Bangladesh! ¡Adelante la revolución bengalí!», Workers’ Voice/La Voz de los Trabajadores, 7 Αυγούστου 2024, https://workersvoiceus.org/es/2024/08/07/long-live-the-victorious-students-of-bangladesh-onward-to-the-bengali-revolution/. LIT-CI (Liga Internacional de los Trabajadores - Cuarta Internacional), https://litci.org/es/viva-los-estudiantes-victoriosos-de-bangladesh-adelante-la-revolucion-bengali/.
Adhiraj Bose, «Viva os estudantes vitoriosos de Bangladesh! Adiante com a revolução bengali!», LIT-QI (Liga Internacional dos Trabalhadores - Quqarta International), 8 Αυγούστου 2024, https://litci.org/pt/2024/08/08/viva-os-estudantes-vitoriosos-de-bangladesh-adiante-com-a-revolucao-bengali/.
