Συγγενείς Παλαιστινίων που έχασαν τη ζωή τους σε ισραηλινές επιθέσεις τελούν νεκρική προσευχή μετά την παραλαβή των σορών από το νεκροτομείο του νοσοκομείου των Μαρτύρων του Αλ Άκσα στο Ντέιρ ελ Μπαλάχ, στο κέντρο της Γάζας. [Mustafa Hassona/Anadolu]

[Από Al Jazeera]

Areesha Lodhi

Εκεχειρία Ισραήλ-Χαμάς: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

Μετά από έξι και πλέον εβδομάδες μαχών που κατέστρεψαν εκτεταμένες περιοχές της Γάζας και προκάλεσαν τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων, το Ισραήλ και η παλαιστινιακή ένοπλη οργάνωση Χαμάς συμφώνησαν σε τετραήμερη εκεχειρία.

Από τις 7 Οκτωβρίου, όταν μαχητές της Χαμάς επιτέθηκαν στο νότιο Ισραήλ και σκότωσαν 1.200 ανθρώπους, ο ισραηλινός στρατός βομβαρδίζει ανελέητα τη Γάζα με αεροπορικές και χερσαίες επιθέσεις, σκοτώνοντας περισσότερους από 14.000 Παλαιστίνιους, κυρίως γυναίκες και παιδιά.

Υπολογίζεται ότι 1,5 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι έχουν εκτοπιστεί και έχουν αναγκαστεί από τον ισραηλινό στρατό να καταφύγουν στις νότιες περιοχές της Λωρίδας της Γάζας.

Ακολουθούν όσα πρέπει να γνωρίζετε για την εκεχειρία στην οποία συμφώνησε το Ισραήλ το πρωί της Τετάρτης:

Σε τι συμφώνησαν το Ισραήλ και η Χαμάς;

Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε τετραήμερη παύση των συγκρούσεων.

Σε αντάλλαγμα, η Χαμάς συμφώνησε να απελευθερώσει 50 άμαχους γυναίκες και παιδιά από τους 237 αιχμαλώτους που απήχθησαν από τις 7 Οκτωβρίου.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, το Ισραήλ συμφώνησε να απελευθερώσει 150 Παλαιστίνιες γυναίκες και παιδιά από τις φυλακές του.

Το Κατάρ δήλωσε ότι η συμφωνία θα επιτρέψει την αύξηση της ροής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.

Το Ισραήλ δήλωσε πρόθυμο να παρατείνει την παύση πέραν της τετραήμερης περιόδου, προσθέτοντας μια ημέρα για κάθε 10 επιπλέον ομήρους που απελευθερώνει η Χαμάς.

Δεν είναι σαφές εάν το Ισραήλ θα απελευθερώσει επιπλέον Παλαιστίνιους κρατούμενους εάν παραταθεί η εκεχειρία.

Πώς έγινε η εκεχειρία;

Η συμφωνία έγινε με τη μεσολάβηση του Κατάρ, το οποίο ηγείτο των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, ενώ συντονίστηκε με άλλες περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Αιγύπτου.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ευχαρίστησε τον εμίρη του Κατάρ σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ-Θάνι και τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ ελ-Σίσι για τον ρόλο τους στην επίτευξη της συμφωνίας.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δήλωσε ότι στηρίχθηκε στον Μπάιντεν για να εξασφαλίσει μια καλύτερη συμφωνία για το Ισραήλ και ευχαρίστησε τον Αμερικανό πρόεδρο για τις προσπάθειές του.

Ο Νετανιάχου ξεκαθάρισε επίσης ότι η χώρα δεν τερματίζει τον πόλεμο στη Γάζα και ότι η παύση των συγκρούσεων ήταν μόνο προσωρινή.

Είναι ήδη σε ισχύ η εκεχειρία;

Όχι. Από το πρωί της Τετάρτης, οι μάχες συνεχίζονταν μεταξύ των δύο πλευρών. Το Κατάρ δήλωσε ότι ο χρόνος έναρξης της εκεχειρίας θα ανακοινωθεί εντός 24 ωρών.

Πώς κατέληξε το Ισραήλ να εγκρίνει τη συμφωνία;

Μετά από εβδομάδες πυρετώδους διαπραγμάτευσης και πολλαπλές περιπτώσεις όπου μια συμφωνία φαινόταν στον ορίζοντα πριν καταρρεύσει, ο Νετανιάχου συγκάλεσε συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου την Τρίτη το βράδυ.

Αφού ο Ισραηλινός πρωθυπουργός παρουσίασε την προτεινόμενη συμφωνία στους υπουργούς του, μόνο τρία μέλη του υπουργικού του συμβουλίου αντιτάχθηκαν σε αυτήν – ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και δύο άλλα μέλη του ακροδεξιού πολιτικού του κόμματος.

Τι θα συμβεί αν κάποια από τις δύο πλευρές παραβιάσει την εκεχειρία;

Καμία από τις δύο πλευρές δεν πρόκειται να εμποδίσει την επανέναρξη των εχθροπραξιών εάν η άλλη παραβιάσει –ή θεωρηθεί ότι παραβίασε– οποιονδήποτε από τους όρους της συμφωνίας.

Το Ισραήλ δεν αποσύρει τους στρατιώτες του, τα τανκς, τα τεθωρακισμένα οχήματα και άλλες στρατιωτικές υποδομές από τη Γάζα, στην οποία εισήλθε στα τέλη Οκτωβρίου με χερσαία επίθεση.

Τι γνωρίζουμε για τους αιχμαλώτους που κρατούνται από τη Χαμάς;

Το Ισραήλ λέει ότι τουλάχιστον 237 άτομα αιχμαλωτίστηκαν κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται 33 παιδιά, σύμφωνα με την ισραηλινή κυβέρνηση.

Οι αιχμάλωτοι προέρχονται από περισσότερες από 40 χώρες, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 20 Ταϊλανδών εργατών γης.

Ορισμένοι από τους αιχμαλώτους είναι Ισραηλινοί στρατιώτες. Ένας Ισραηλινός στρατιώτης έχει ήδη διασωθεί.

Η Χαμάς έχει ήδη απελευθερώσει τέσσερα άτομα - δύο Ισραηλινούς πολίτες και δύο Αμερικανούς πολίτες.

Η Χαμάς δήλωσε ότι 50 αιχμάλωτοι έχουν σκοτωθεί σε ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας.

Το Ισραήλ δήλωσε επίσης ότι τα πτώματα δύο γυναικών αιχμαλώτων ανασύρθηκαν κοντά στο νοσοκομειακό συγκρότημα αλ-Σιφά.

Ο Μπάιντεν ανέφερε σε δήλωσή του ότι αναμένει οι Αμερικανοί να συμπεριληφθούν στους 50 αιχμαλώτους που απελευθερώνονται στο πλαίσιο της συμφωνίας.

Τι γνωρίζουμε για τους Παλαιστίνιους στις ισραηλινές φυλακές;

Πριν από τις 7 Οκτωβρίου, υπήρχαν περίπου 5.200 Παλαιστίνιοι στις ισραηλινές φυλακές.

Από τότε, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν συλλάβει τουλάχιστον 3.000 επιπλέον Παλαιστίνιους κατά τη διάρκεια καθημερινών επιδρομών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και την κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Τουλάχιστον 145 από αυτούς είναι παιδιά, σύμφωνα με ομάδες δικαιωμάτων και παρατηρητών.

Τουλάχιστον 95 είναι γυναίκες.

Τουλάχιστον 37 είναι δημοσιογράφοι.

Ποιο ήταν το χρονοδιάγραμμα της συμφωνίας;

Στις 15 Νοεμβρίου άρχισαν να εμφανίζονται αναφορές ότι οι διαμεσολαβητές του Κατάρ πλησίαζαν σε μια συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς για την απελευθέρωση 50 αιχμαλώτων στη Γάζα με αντάλλαγμα μια τριήμερη παύση.

Την Κυριακή, ο πρωθυπουργός του Κατάρ σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι δήλωσε ότι παραμένουν «μικρές» και «πιο υλικοτεχνικές» δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις της συμφωνίας, οι οποίες «περνούν από σκαμπανεβάσματα».

Το ισραηλινό Channel 12 μετέδωσε ότι το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο της χώρας συνεδρίασε την Κυριακή και συζήτησε ότι είναι έτοιμο να προχωρήσει τις διαπραγματεύσεις και να πει στο Κατάρ ότι είναι έτοιμο να καταλήξει σε συμφωνία.

Τη Δευτέρα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι πιστεύει ότι μια συμφωνία για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων είναι κοντά. Ο Λευκός Οίκος διευκρίνισε ότι οι όροι δεν είχαν οριστικοποιηθεί.

Την ίδια ημέρα, η πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού Μιριάνα Σπόλιαριτς συναντήθηκε με τον ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στη Ντόχα και είχε χωριστές συνομιλίες με τις αρχές του Κατάρ.

Την Τρίτη, ο αξιωματούχος της Χαμάς Ιζζάτ αλ Ρισκ δήλωσε στο Al Jazeera ότι μια συμφωνία αποτελούσε αντικείμενο συνομιλιών εδώ και εβδομάδες, αλλά ο Νετανιάχου κωλυσιεργούσε. Πρόσθεσε ότι όλες οι ταξιαρχίες της παλαιστινιακής αντίστασης συμφώνησαν στη συμφωνία μέσω τηλεφωνικής κλήσης και ότι η Χαμάς παρέδωσε την απάντησή της στους διαπραγματευτές του Κατάρ.

Το πρωί της Τετάρτης, το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο υποστήριξε τη συμφωνία μετά από συνομιλίες σχετικά με τη συμφωνία με τη μεσολάβηση του Κατάρ.

Αργότερα το πρωί της Τετάρτης, το Ισραήλ και η Χαμάς επιβεβαίωσαν ανεξάρτητα την παύση των συγκρούσεων.

Τι ακολουθεί;

Ο James Dorsey, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης, δήλωσε στο Al Jazeera ότι η προσωρινή εκεχειρία του Ισραήλ με τη Χαμάς είναι απλώς ένα πρώτο βήμα σε δύσκολες διαπραγματεύσεις, ενώ μια μόνιμη ειρήνη στη Γάζα απέχει ακόμη πολύ.

«Αυτό που δείχνει [η συμφωνία] είναι πόσο δύσκολα θα είναι τα πράγματα στο μέλλον. Μόλις φτάσουμε στο ζήτημα της απελευθέρωσης του ισραηλινού στρατιωτικού προσωπικού που κρατείται αιχμάλωτο από τη Χαμάς, αυτές οι διαπραγματεύσεις θα γίνουν πολύ πιο δύσκολες. Η αίσθησή μου είναι ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Από τη μία πλευρά η εσωτερική πίεση –που θέλει την απελευθέρωση των ομήρων και το θέλει τώρα– και, από την άλλη, η πίεση των ΗΠΑ να επιτρέψει την εκεχειρία».

Μετάφραση: elaliberta.gr

Areesha Lodhi, “Israel-Hamas truce: All that you need to know”, Al Jazeera, 22 Νοεμβρίου 2023, https://www.aljazeera.com/news/2023/11/22/israel-hamas-truce-all-you-need-to-know.