Το σπίτι μιας οικογένειας που δέχτηκε άμεσο χτύπημα στο χωριό Τζαφτάλλακ Χατζ Χαμούντ [Ali Haj Suleiman/Al Jazeera]
Joseph Daher
Ο Άσαντ χτυπά το Ίντλιμπ, ενώ ο κόσμος κοιτάζει τη Γάζα
Ο Joseph Daher, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λωζάνης, μίλησε στην εφημερίδα L’Orient-Le Jour για την αύξηση των πληγμάτων στη βορειοδυτική Συρία.
Πρόκειται για την πιο βίαιη κλιμάκωση που έχει υπάρξει στη Συρία εδώ και τρία χρόνια. Μέσα σε ένα μήνα, περισσότεροι από 65 άμαχοι, μεταξύ των οποίων 20 παιδιά, σκοτώθηκαν σε επιθέσεις με στόχο το Ίντλιμπ, δήλωσαν τα Λευκά Κράνη, η συριακή πολιτική άμυνα που δραστηριοποιείται στη βορειοδυτική Συρία.
Ενώ όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στον πόλεμο στη Γάζα, οι δυνάμεις του συριακού καθεστώτος, υποστηριζόμενες από τον ρωσικό στρατό, σφυροκοπούν ανελέητα αυτό που θεωρείται το τελευταίο προπύργιο της αντιπολίτευσης. Το Ίντλιμπ ελέγχεται κυρίως από την τζιχαντιστική ομάδα Χαγιάτ Ταχρίρ ασ-Σαμ και άλλες παρατάξεις της αντιπολίτευσης που υποστηρίζονται από την Τουρκία, η οποία επιτίθεται η ίδια εναντίον κουρδικών περιοχών στα σύνορά της με τη Συρία.
Η συριακή κυβέρνηση ενέτεινε τις επιδρομές λίγους μήνες μετά την επιστροφή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο τον Μάιο, τερματίζοντας 12 χρόνια αναστολής. Μιλώντας στο L’Orient-Le Jour [στην Clara Hage], ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Λωζάνης Joseph Daher κάνει έναν απολογισμό της κατάστασης.
Clara Hage: Γιατί το συριακό καθεστώς και ο Ρώσος σύμμαχός του άρχισαν να εντείνουν τα χτυπήματά τους κατά της αντιπολίτευσης [αυτή τη στιγμή];
Joseph Daher: Οι βομβαρδισμοί της βορειοδυτικής περιοχής της Συρίας δεν σταμάτησαν ποτέ πραγματικά τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, υπήρξε μια εντατικοποίηση των βομβαρδισμών από τη Ρωσία και το συριακό καθεστώς από τις 5 Οκτωβρίου, μετά από μια επίθεση σε μια τελετή αποφοίτησης σε μια στρατιωτική ακαδημία στην πόλη Χομς, από την οποία σκοτώθηκαν έως και 120 άνθρωποι. Τα φορτωμένα με εκρηκτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη προέρχονταν πιθανότατα από γειτονική περιοχή που ελέγχεται από τις «ένοπλες ομάδες» της ισλαμιστικής αντιπολίτευσης που συνδέονται με το τουρκικό κράτος και τον Χαγιάτ Ταχρίρ ασ-Σαμ. Αυτό το πρώτο γεγονός λειτούργησε ως πρόσχημα για το συριακό καθεστώς και τον Ρώσο σύμμαχό του να αρχίσουν να εντείνουν τους βομβαρδισμούς, οι οποίοι συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα. Από τις αρχές Οκτωβρίου, περισσότεροι από 65 άμαχοι έχουν σκοτωθεί και περισσότεροι από 120.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί.
Σχεδόν την ίδια στιγμή, ο τουρκικός στρατός βομβάρδισε περιοχές που ελέγχονται από την Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας [υπό την ηγεσία κουρδικών δυνάμεων, συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών στον αγώνα τους κατά της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος], μετά από μια επίθεση αυτοκτονίας στις 2 Οκτωβρίου στην είσοδο του Υπουργείου Εσωτερικών στην τουρκική πρωτεύουσα Άγκυρα, στην οποία τραυματίστηκαν δύο αστυνομικοί και την ευθύνη για την οποία ανέλαβε ομάδα που πρόσκειται στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK).
Όμως η συνέχιση και η εντατικοποίηση των επιθέσεων βομβαρδισμού στις βόρειες περιοχές από αυτούς τους φορείς συνδέεται επίσης με την επιθυμία τους να επωφεληθούν από την τωρινή διεθνή προσοχή στη θανατηφόρα ένοπλη επίθεση του Ισραήλ κατά της Λωρίδας της Γάζας και την ατιμωρησία που διαθέτει η ισραηλινή κυβέρνηση για να το πράξει. Οι εν λόγω φορείς αισθάνονται επομένως ότι έχουν περισσότερα περιθώρια ελιγμών στο σημερινό πολιτικό πλαίσιο για να πραγματοποιήσουν αυτούς τους βομβαρδισμούς.
Clara Hage: Τι σημαίνει αυτό για τη σημερινή στρατηγική του καθεστώτος απέναντι σε αυτό το τελευταίο προπύργιο της αντιπολίτευσης, τη στιγμή που ο Μπασάρ αλ-Άσαντ απολαμβάνει έναν βαθμό αποκατάστασης στην περιοχή;
Joseph Daher: Η στρατηγική του συριακού καθεστώτος και του Ρώσου συμμάχου του είναι να εκμεταλλευτούν την τρέχουσα κατάσταση για να προκαλέσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ζημιά και να επιδεινώσουν την ανθρωπιστική τραγωδία στα βορειοδυτικά, προκειμένου να ασκήσουν περαιτέρω πίεση στην Τουρκία με σκοπό τον αναγκαστικό εκτοπισμό των ανθρώπων που διαφεύγουν από τους βομβαρδισμούς. Εν τω μεταξύ, η Άγκυρα απελαύνει και επιδιώκει να απελάσει πολλούς Σύριους από την Τουρκία (η επιστροφή των Σύριων προσφύγων στη χώρα τους ήταν στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας στη χώρα τον Μάιο). Αυτοί οι βομβαρδισμοί έχουν ως στόχο να ωθήσουν την Τουρκία να λάβει περαιτέρω υπόψη τα συμφέροντα της κυβέρνησης της Δαμασκού και να ενθαρρύνουν την Άγκυρα να συνεργαστεί στενότερα μαζί τους. Ωστόσο, για την Άγκυρα, μια επιταχυνόμενη εξομάλυνση των σχέσεων με τη Δαμασκό αποκλείεται λόγω της αδυναμίας του συριακού καθεστώτος –λόγω της πολιτικής, στρατιωτικής και οικονομικής αδυναμίας του– να εγγυηθεί τα συμφέροντα της τουρκικής κυβέρνησης σε δύο θεμελιώδη σημεία: την «κουρδική απειλή» στα βορειοανατολικά και την υποδοχή και διαχείριση των Σύριων προσφύγων που εκδιώχθηκαν από την Τουρκία.
Clara Hage: Ποιες συνέπειες μπορεί να έχει αυτό για την ισορροπία δυνάμεων στη Συρία, δεδομένων των άλλων εμπλεκόμενων φορέων;
Joseph Daher: Η ισορροπία δυνάμεων στα βορειοδυτικά δεν θα μεταβληθεί από αυτούς τους βομβαρδισμούς βραχυπρόθεσμα, αλλά θα μπορούσαν αναμφίβολα να ενισχύσουν μορφές συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων παικτών, ιδίως της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας, στο βορειοδυτικό ζήτημα, καθώς και στο βορειοανατολικό, έστω και αν πρέπει να ληφθούν υπόψη και άλλοι περιφερειακοί (πόλεμος στη Γάζα) και διεθνείς (Ρωσία και Ουκρανία) παράγοντες για οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή στη δυναμική στη βόρεια Συρία.
Το βορειοδυτικό έδαφος της Συρίας έχει καταστεί αναπόσπαστο μέρος του πλαισίου ασφάλειας των συνόρων του τουρκικού κράτους, και έτσι το μέλλον του εξαρτάται κυρίως από τις εκτιμήσεις της Άγκυρας για την ασφάλεια. Γενικότερα, δεδομένης της απουσίας οποιασδήποτε προοπτικής πολιτικής μετάβασης και της αδυναμίας του συριακού καθεστώτος που το εμποδίζει να ανακαταλάβει το βορειοδυτικό έδαφος με τα δικά του μέσα, η τύχη των κατοίκων της περιοχής αυτής εξαρτάται κυρίως από τις διαπραγματεύσεις και τις συζητήσεις μεταξύ της Τουρκίας, της Ρωσίας και του Ιράν.
Μετάφραση: elaliberta.gr
Joseph Daher, « En Syrie, le régime “ profite de la situation pour faire le plus de dégâts possibles ” », L’Orient-Le Jour, 2 Νοεμβρίου 2023, https://www.lorientlejour.com/article/1355893/en-syrie-le-regime-profite-de-la-situation-pour-faire-le-plus-de-degats-possibles-.html?_gl=1*1ffxsxv*_gcl_au*MTUzODc0MDI4MS4xNjk4MjIyODI2#:~:text=Orient%20%2D%20ENTRETIEN%20EXPRESS-,En%20Syrie%2C%20le%20r%C3%A9gime%20%C2.
Joseph Daher, “Assad strikes Idlib as world looks to Gaza”, L’Orient Today, 6 Νοεμβρίου 2023, https://today.lorientlejour.com/article/1356329/assad-strikes-idlib-as-world-looks-to-gaza.html, Μετάφραση Joelle El Khoury. Αναδημοσίευση: Europe Solidaire Sans Frontières, http://www.europe-solidaire.org/spip.php?article68576
