Το βράδυ της 20ής Ιουλίου, ο Σαχιντούλ Αλάμ κοινοποίησε ένα μήνυμα από τη Ντάκα μέσω WhatsApp στο SAAG και σε άλλους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης, παρακάμπτοντας για λίγο την διακοπή του διαδικτύου, για να ζητήσει να κοινοποιηθεί ευρέως η κλίμακα της βάναυσης βίας κατά των φοιτητικών διαδηλώσεων στο Μπαγκλαντές. Το κείμενο αυτό συνοδευόταν από το περικομμένο μήνυμα: «Εκατοντάδες νεκροί. Πρόκειται για σφαγή».
Σημείωση του διαχειριστή:
Το παρακάτω είναι ένα μήνυμα από τη Ντάκα του διάσημου φωτορεπόρτερ, εκπαιδευτικού και ακτιβιστή των πολιτικών δικαιωμάτων του Μπαγκλαντές Σαχιντούλ Αλάμ, το οποίο έστειλε στο SAAG και σε άλλους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης μέσω WhatsApp στις 20 Ιουλίου, καθώς κατάφερε για λίγο να ξεπεράσει τη διακοπή του διαδικτύου. «Η σφαγή συνεχίζεται. 100 νεκροί. Σας παρακαλώ, βγάλτε την ιστορία προς τα έξω», ανέφερε ο Αλάμ λιτά.
Το Μπαγκλαντές βιώνει τις μεγαλύτερες πολιτικές διαδηλώσεις -και την πιο θανατηφόρα κρατική καταστολή κατά των πολιτικών διαφωνούντων- στην πρόσφατη ιστορία του. Από τις αρχές Ιουλίου του 2024, φοιτητές πανεπιστημίων σε όλη τη χώρα οργανώνονται αντιδρώντας σε μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου που ανέτρεψε μια προηγούμενη απαγόρευση της βαθιά διχαστικής πολιτικής των ποσοστώσεων στις θέσεις εργασίας του δημόσιου τομέα και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με την απόφαση αυτή, το Μπαγκλαντές ήταν έτοιμο να επιστρέψει σε ένα σύστημα ποσοστώσεων που επιφύλασσε το 30% ή και περισσότερο των κρατικών θέσεων εργασίας και των εισακτέων στα πανεπιστήμια για τους απογόνους των 180.000 επίσημα καταγεγραμμένων μαχητών της ελευθερίας, μια ασφαλή εκλογική περιφέρεια του κυβερνώντος κόμματος Αουάμι Λιγκ, το οποίο ηγήθηκε της απελευθέρωσης του Μπαγκλαντές το 1971. Σε απάντηση, η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Σεΐχ Χασίνα εξαπέλυσε μια συστηματική εκστρατεία αστυνομικής βίας κατά φοιτητών ακτιβιστών, επέβαλε πανεθνική απαγόρευση κυκλοφορίας, ανέπτυξε τον στρατό και ξεκίνησε σχεδόν πλήρη διακοπή της λειτουργίας του διαδικτύου. Ο αριθμός των νεκρών και των τραυματιών έχει αυξηθεί∙ τουλάχιστον 67 διαδηλωτές σκοτώθηκαν μόνο στις 19 Ιουλίου.
Η ενημέρωση του Αλάμ δίνει μια εικόνα της συγκλονιστικής βίας των τελευταίων ημερών, αλλά και μιας ευρύτερης κοινωνικής κρίσης που κυοφορείται στο Μπαγκλαντές της Σεΐχ Χασίνα. Πρόκειται για έναν κόσμο καθημερινών βασανιστηρίων, εξωδικαστικών δολοφονιών, παρακολούθησης μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, γκανγκστεροποίησης της φοιτητικής πολιτικής και πολιτικής διαφθοράς μεγάλης κλίμακας, όλα αυτά σε ωμή αντίθεση με τους τίτλους των πρωτοσέλιδων για την αλματώδη μακροοικονομική ανάπτυξη. Έχοντας συλληφθεί και φυλακιστεί επειδή άσκησε κριτική στην πρωθυπουργό, ο Αλάμ είναι εξοικειωμένος με την ικανότητα του κράτους για αυθαίρετη βία. Για να διατηρηθεί ο επείγων τόνος του, το άρθρο έχει υποστεί ελαφρά μόνο επεξεργασία.
Shubhanga Pandey
Shahidul Alam
Επείγουσα ενημέρωση από τη Ντάκα
Θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι πρόκειται απλώς για ένα αίτημα για περισσότερες θέσεις εργασίας. Το κίνημα για τις ποσοστώσεις, όσο δικαιολογημένο και αν είναι, είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Μια αχαλίνωτη κυβέρνηση, η οποία για τόσο πολύ καιρό αδικεί τον λαό της, έχει οδηγήσει σε ακραία δυσαρέσκεια. Το θέμα της ποσόστωσης έχει απλώς ανάψει το φυτίλι σε αυτήν την πυριτιδαποθήκη. Καθώς οι πολίτες μετρούσαν τους νεκρούς και τους τραυματίες, η πρωθυπουργός χαζολογούσε, συμβουλεύοντας τους συμμετέχοντες σε ένα συνέδριο υδατοκαλλιέργειας και θαλασσινών για τις προοπτικές του τουρισμού στο Κοξ Μπαζάρ.
Η αρχική ποσόστωση είχε σχεδιαστεί λίγο μετά την ανεξαρτησία το 1972 ως μια προσωρινή ρύθμιση για να αναγνωριστεί η συμβολή των μαχητών της ελευθερίας που αποτελούσαν λιγότερο από το 0,25 % του πληθυσμού. Δεδομένου ότι μια κυβέρνηση που είναι γνωστό ότι είναι απίστευτα διεφθαρμένη είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία της λίστας των μαχητών της ελευθερίας, πάνω από 50 χρόνια αργότερα, η 120πλάσια κατανομή μέσω μιας ποσόστωσης 30% έχει γίνει μια εύκολη κερκόπορτα για τα στελέχη του κόμματος για την πολυπόθητη κυβερνητική απασχόληση. Η επιβεβαίωση ήρθε μέσω ανώτερων στελεχών της Αουάμι Λιγκ, τα οποία είπαν: «Απλά περάστε από τον αρχικό έλεγχο και θα σας περάσουμε στην προφορική εξέταση» και ταυτόχρονα ότι «οι κυβερνητικές θέσεις εργασίας θα πάνε μόνο σε ανθρώπους του κόμματος».
Η δυσαρέσκεια είχε οδηγήσει σε διαμαρτυρίες το 2008 και το 2013, αλλά το 2018 πήρε διαστάσεις. Όταν τα κατασταλτικά μέτρα απέτυχαν να καταπνίξουν αυτή την αναταραχή, η πρωθυπουργός, σε μια στιγμή οργής, υπερέβη την εξουσία της και ακύρωσε ολόκληρο το σύστημα. Αυτό δεν αποτελούσε ποτέ αίτημα των διαδηλωτών, οι οποίοι αναγνώριζαν την ανάγκη θετικών διακρίσεων για τις μειονεκτούσες κοινότητες. Υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι για την αναταραχή. Οι τιμές των βασικών αγαθών έχουν εκτοξευθεί στα ύψη με την πάροδο των ετών και οι άνθρωποι βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο. Εν τω μεταξύ, η ίδια η πρωθυπουργός ανακοινώνει δημοσίως ότι ο υπηρέτης της έχει συγκεντρώσει 40 εκατομμύρια δολάρια και ταξιδεύει μόνο με ελικόπτερο. Ο υπηρέτης της δεν είναι ο μόνος που ταξιδεύει με ελικόπτερο. Χθες εστάλησαν ελικόπτερα για τη διάσωση αστυνομικών που είχαν παγιδευτεί σε ταράτσα από εξαγριωμένους διαδηλωτές.
15 Ιουλίου 2024
Θύμιζε το 2018. Το βαν της αστυνομίας με τα κανόνια νερού και η μεγάλη ουρά των αστυνομικών που στέκονταν στη γωνία Νιλχέτ τη Δευτέρα έκαναν απολύτως σαφές ότι ήταν προετοιμασμένοι. Για ποιο πράγμα ήταν προετοιμασμένοι; Σίγουρα όχι για την υπεράσπιση άοπλων φοιτητών ή του πληθυσμού. Απέτυχαν να κουνήσουν το δαχτυλάκι τους όταν οι φοιτητές δέχονταν επίθεση. Οι ένοπλοι μπράβοι της Τσάτρα Λιγκ (CL / Chhatra League, η φοιτητική οργάνωση του κυβερνώντος κόμματος) είχαν έρθει με λεωφορεία το προηγούμενο βράδυ μαζί με, προφανώς, συμμορίες νέων και αρχηγούς επί πληρωμή. Οι ηγέτες τους είχαν απειλήσει ανοιχτά τους φοιτητές που διαδήλωναν. Η CL ήταν ξεκάθαρα αυτή που η αστυνομία ήταν σε ετοιμότητα για να την προστατεύσει. Η CL ήταν αυτή για την οποία είχαν σχεδιαστεί οι πίσω πόρτες της ποσόστωσης για να την ευνοήσουν.
Όπως αποδείχτηκε, οι άοπλοι φοιτητές δεν μπορούσαν να κάνουν και πολλά απέναντι στις κρανοφόρες, οπλισμένες, φιλοκυβερνητικές δυνάμεις που εξαπολύθηκαν. Η αστυνομία αρκέστηκε να αφήσει το χάος να συνεχιστεί, επεμβαίνοντας μόνο όταν η σφοδρότητα της λαϊκής δύναμης αιφνιδίασε τους μπράβους. Περάσαμε μπροστά από αίματα και πεταμένα σανδάλια στους δρόμους. Άνθρωποι μας σταμάτησαν για να μας πουν ότι οι τραυματίες είχαν μεταφερθεί στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών του Ιατρικού Κολλεγίου της Ντάκα.
Οι μπράβοι της CL πήραν θέσεις γύρω από τον θάλαμο όπου νοσηλεύονταν κάποιοι από τους τραυματίες, ενώ άλλοι έκαναν πορεία γύρω από τους θαλάμους με τα όπλα στα χέρια, και η αστυνομία έμεινε σκοπίμως μακριά. Συνέχισαν να κοιτάζουν αλλού όταν τα μέλη της CL μπήκαν μέσα στον θάλαμο για να χτυπήσουν τραυματισμένους φοιτητές.
Δεν υπήρχε λόγος να παρέμβουν. Η CL δεν κινδύνευε. Το έθνος κινδύνευε. Η δημοκρατία κινδύνευε. Η κοινή αξιοπρέπεια. Ο κόσμος διέτρεχε σοβαρό κίνδυνο, αλλά αυτό δεν τους απασχολούσε. Το γεγονός ότι η προστασία των πολιτών ήταν το πρωταρχικό τους καθήκον δεν ήταν ποτέ μέρος της εξίσωσης. Πολλοί σκοτώθηκαν σε όλη τη χώρα εκείνη την ημέρα.
«Η δικαιοσύνη θα πάρει το δρόμο της» είναι μια συνηθισμένη φράση του υπουργού Δικαιοσύνης. Ο διαχωρισμός της δικαστικής από την εκτελεστική εξουσία δεν υπήρξε ποτέ στο Μπαγκλαντές. Με αυτή την κυβέρνηση, συγχωνεύτηκαν σε ένα. Χρησιμοποιείται κάθε φορά που η κυβέρνηση θέλει να παίξει τον καλό/κακό μπάτσο. Το δικαστήριο θεσπίζει τις κυβερνητικές οδηγίες. Η κυβέρνηση παίρνει τα εύσημα. Την ευθύνη φέρει το δικαστήριο. Το δράμα των ποσοστώσεων δεν αποτελεί εξαίρεση.
Κελιά βασανιστηρίων στα δημόσια πανεπιστήμια. Καταστολή κάθε μορφής διαφωνίας. Φυλάκιση ακτιβιστών της αντιπολίτευσης. Οι εξωδικαστικές δολοφονίες, οι εξαφανίσεις. Η Ινδία έχει λάβει τεράστιες παραχωρήσεις και σε αντάλλαγμα έχει βοηθήσει να στηριχθεί αυτό το παράνομο καθεστώς με πολλούς τρόπους, οι οποίοι προκαλούν οργή. Ο Αμπράρ Φαχάντ, ο ευφυής φοιτητής του Πανεπιστημίου Μηχανολογίας και Τεχνολογίας του Μπαγκλαντές (BUET) που είχε ασκήσει κριτική στην ινδική ηγεμονία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου στην πανεπιστημιούπολη από στελέχη του κόμματος. Τα ίδια στελέχη στα οποία οι ποσοστώσεις θα παρείχαν πόρτες ευκαιρείας. Μια ολόκληρη γενιά Μπαγκλαντεσιανών μεγαλώνει μισώντας την Ινδία. Η εκστρατεία για το μποϊκοτάζ της Ινδίας κερδίζει έδαφος. Η Χασίνα γίνεται βάρος, ακόμη και για τον «φιλικό» μας γείτονα.
16 Ιουλίου 2024
Σε μια πρόσφατη δήλωσή του στο Facebook, ο Αμπού Σαγίντ, ο άοπλος φοιτητής του Πανεπιστημίου Μπεγκούμ Ροκέγια τον οποίο η αστυνομία πυροβόλησε με τέσσερις σφαίρες από καουτσούκ, είχε γράψει μια ωδή στον αγαπημένο του καθηγητή Μοχάμμαντ Σαμσουτζοχά, καθηγητή χημείας στο Πανεπιστήμιο Ρατζσαχί, ο οποίος είχε πεθάνει στα χέρια του πακιστανικού στρατού το 1971, ενώ προσπαθούσε να σώσει τις ζωές των φοιτητών του.
«Ναι, θα πεθάνετε κι εσείς, αλλά όσο είστε ζωντανοί, μην είστε δειλοί. Υποστηρίξτε δίκαιους σκοπούς. Βγείτε στους δρόμους. Γίνετε ασπίδα για τους φοιτητές. Τότε είναι που θα σας σέβονται και θα σας τιμούν. Μην εξαφανιστείτε μέσα στον χρόνο με τον θάνατό σας. Μείνετε ζωντανοί για πάντα. Μείνε Σαμσουτζοχά». Κανένα ελικόπτερο δεν έφτασε, ούτε έγινε κάποια προσπάθεια διάσωσης του άτυχου φοιτητή. Έγινε Σαμσουτζοχά.
Η δολοφονία που μεταδόθηκε από την τηλεόραση είναι ένα κατηγορητήριο για μια κυβέρνηση που έχει χάσει προ πολλού το δικαίωμά της να κυβερνά. Τα προκλητικά απλωμένα χέρια του νεαρού άνδρα, μια τηλεοπτική δολοφονία που θα μείνει χαραγμένη στη δημόσια μνήμη. Το σώμα του τρέμει μετά την πρώτη σφαίρα, αλλά στέκεται προκλητικά. Μετά άλλη μια σφαίρα, και άλλη μια, και άλλη μια. Όλες από κοντινή απόσταση. Το σώμα του σκύβει, μετά σωριάζεται και διπλώνει. Τα τεντωμένα χέρια του, καθώς αντιμετώπιζε την αστυνομία, θα γίνουν η στιγμή της πλατείας Τιενανμέν στην ιστορία του Μπαγκλαντές.
17 Ιουλίου 2024
Οι συνοριοφύλακες του Μπανγκλαντές, ανίκανοι να προστατεύσουν τους πολίτες τους από το να πέσουν θύματα της τακτικής εξάσκησης σε στόχους από τις ινδικές δυνάμεις συνοριακής ασφάλειας, φαίνεται να είναι ευχαριστημένοι που στρέφουν τα δικά τους όπλα εναντίον άοπλων φοιτητών. Η αστυνομία έλεγε ξεκάθαρα ψέματα όταν ισχυριζόταν ότι έριξε χειροβομβίδες για να προσπαθήσει να ελέγξει τους απείθαρχους φοιτητές. Υπήρχαν μόνο τέσσερις φοιτητές στο Ρατζού Μπασκόρτζο. Οι μόνοι που κατάφεραν να περάσουν τον αστυνομικό κλοιό. Ήθελαν να τελέσουν την κηδεία του Αμπού Σαγίντ και άλλων σκοτωμένων φίλων. Όταν η αστυνομία άρχισε να τους απομακρύνει, ξάπλωσαν στο έδαφος σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ήταν περικυκλωμένοι από δημοσιογράφους. Η αστυνομία πέταξε μια χειροβομβίδα κρότου που ανάγκασε τόσο τους δημοσιογράφους όσο και τους φοιτητές να απομακρυνθούν. Στη συνέχεια εκτόξευσαν και άλλες χειροβομβίδες εναντίον των δημοσιογράφων και των παρευρισκομένων που είχαν μείνει όρθιοι. Τότε ήταν που τραυματίστηκε ο συνάδελφός μου. Η αστυνομία ήταν η μόνη που ασκούσε βία. Ο χώρος ήταν περικυκλωμένος από εκατοντάδες ένοπλους αστυνομικούς. Υπήρχαν θωρακισμένα οχήματα. Φορτηγά με κανόνια νερού και ακόμη και ένα φορτηγάκι φυλακής. Αναρωτιέμαι ποια χώρα έχει προμηθεύσει την αστυνομία μας με τις χειροβομβίδες κρότου των 48 χιλιοστών (NF24. NENF24BP. MFG: 2022. Bangladesh Police/ BP). Η χειροβομβίδα εκτοξεύτηκε απευθείας στον συνάδελφό μου. Ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχε σε διαδήλωση. Τουλάχιστον είδε πόσο γενναία είναι η αστυνομική μας δύναμη.
18 Ιουλίου 2024
Μια ομάδα φεμινιστριών που είχε προγραμματίσει να συγκεντρωθεί στο Σαχμπάγκ για να εκφράσει την αλληλεγγύη της στους διαδηλωτές για τις ποσοστώσεις δεν θα έπρεπε να αποτελεί σημαντική απειλή. Η αστυνομία και οι μπράβοι της κυβέρνησης δεν τους επέτρεψαν να συγκεντρωθούν, οπότε ανασυντάχθηκαν έξω από το γραφείο Ναριπόκχο στο Ντανμοντί. Και αυτές δέχθηκαν επίθεση. Η Σαφία Αζίμ τραυματίστηκε, αλλά δεν χρειάστηκε νοσηλεία. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, γνωστός για τα ψέματά του, δήλωσε νωρίτερα στο BBC ότι οι διαδηλωτές ήταν αυτοί που υποκίνησαν τη βία. Εν τω μεταξύ, ο κρατικός τηλεοπτικός σταθμός BTV, ο εθνικός τηλεοπτικός σταθμός, είχε πυρποληθεί. Τα δεδομένα κινητής τηλεφωνίας είχαν μπλοκαριστεί. Η κατάσταση κλιμακωνόταν. Εκείνη τη νύχτα το Διαδίκτυο έπεσε εντελώς. Οι φήμες εξαπλώθηκαν σχετικά με την επέλαση του στρατού, εν μέρει τροφοδοτούμενες από την εμφάνιση μιας φάλαγγας με οχήματα στους δρόμους. Άλλες εμφανίσεις 15 ελικοπτέρων που απογειώθηκαν από την επίσημη κατοικία της πρωθυπουργού έδωσαν τροφή στις φήμες ότι η πρωθυπουργός προσπαθούσε να διαφύγει. Ο ήχος των βομβαρδισμών και των πυροβολισμών ακουγόταν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.
19 Ιουλίου 2024
Το διαδίκτυο δεν λειτουργούσε, όπως και ο εθνικός τηλεοπτικός σταθμός BTV. Πάνω από 50 άτομα φέρονται να έχουν σκοτωθεί. Τα φιλοκυβερνητικά ειδησεογραφικά πρακτορεία περιγράφουν τους διαδηλωτές φοιτητές ως «κακοποιούς». Μια επαναφορά του όρου που χρησιμοποιούσε ο πακιστανικός στρατός το 1971.
Υπάρχουν και άλλες ομοιότητες. Ένας τύραννος που παραπαίει για να επιβιώσει ξεσπάει εναντίον ενός εξαγριωμένου πλήθους που έχει απαλλαγεί από το φόβο του για ένα καταπιεστικό καθεστώς. Η προσπάθεια να διαλυθεί η πρωινή διαδήλωση έξω από το κτίριο του Κοινοβουλίου στη μνήμη του Αμπού Σαγίντ απέτυχε. Είχαν συγκεντρωθεί πάρα πολλοί διαδηλωτές. Το Διαδίκτυο είχε αποκατασταθεί εν μέρει, αλλά όχι το BTV.
Τότε ήταν που άρχισαν να καταφθάνουν τα νέα για επιθέσεις σε όλη τη χώρα. Ο αριστερός ηγέτης Ζοναγιέντ Σακί και άλλα μέλη του κόμματος είχαν ξυλοκοπηθεί άσχημα στην Πουράνα Παλτάν. Οι υποστηριζόμενοι από την αστυνομία αυτόκλητοι εκδικητές προσπαθούσαν απεγνωσμένα να καταστείλουν τους όλο και πιο εξαγριωμένους διαδηλωτές. Μια απελπισμένη κυβέρνηση πρότεινε μια συμφωνία. Το δικαστήριο θα συγκληθεί την Κυριακή και ήταν έτοιμη να ξεκινήσει διάλογο. «Όχι πάνω σε χυμένο αίμα», απάντησαν οι φοιτητές. Νέες φήμες έκαναν την εμφάνισή τους ότι ο στρατός είχε λάβει δικαστικές εξουσίες και του ζητήθηκε να παρέμβει «προς ενίσχυση της πολιτικής εξουσίας». Ειρωνεία.
Ο λαός μίλησε. Το τέλος πλησιάζει.
Μετάφραση: elaliberta.gr
Shahidul Alam, Shubhanga Pandey, “Bangladesh: Urgent Dispatch from Dhaka”, SAAG, 20 Ιουλίου 2024, https://www.saaganthology.com/article/urgent-dispatch-from-dhaka?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR35VN64W0iVNlzZtSEeBgJddcgy_w5adQ0tol8mHi5hjxe6gy86pUWYkMg_aem_La-HB1dyroS8O4Gs2lSARw&sfnsn=mo. Αναδημοσίευση: Europe Solidaire Sans Frontières, 22 Ιουλίου 2024, http://www.europe-solidaire.org/spip.php?article71480.
