Η δική μας γενοκτονία — Συνοπτική παρουσίαση
31 Ιουλίου 2025
ΠΗΓΗ: https://internationalviewpoint.org
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: elaliberta.gr
Το B’tselem είναι το παλαιότερο κέντρο πληροφόρησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Ισραήλ. Είναι μία από τις δύο οργανώσεις στο Ισραήλ (μαζί με τους Γιατρούς για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα) που έχουν πλέον αναγνωρίσει επίσημα τον πόλεμο του ισραηλινού κράτους κατά της Γάζας ως γενοκτονία. Ακολουθεί η περίληψη της έκθεσης του B’tselem με τίτλο «Η δική μας γενοκτονία». Μπορείτε επίσης να διαβάσετε την πλήρη έκθεση ΕΔΩ.
Από τον Οκτώβριο του 2023, το Ισραήλ έχει αλλάξει ριζικά την πολιτική του απέναντι στους Παλαιστινίους. Μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ ξεκίνησε μια εντατική στρατιωτική επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία συνεχίζεται ακόμη και 21 μήνες μετά. Η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα περιλαμβάνει μαζικές δολοφονίες, τόσο με άμεσες επιθέσεις όσο και με τη δημιουργία καταστροφικών συνθηκών που αυξάνουν τον τεράστιο αριθμό των θυμάτων, καθώς και τις σοβαρές σωματικές ή ψυχικές βλάβες σε ολόκληρο τον πληθυσμό της Λωρίδας, μεγάλης κλίμακας καταστροφή των υποδομών και των συνθηκών διαβίωσης, καταστροφή του κοινωνικού ιστού, συμπεριλαμβανομένων των παλαιστινιακών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και πολιτιστικών χώρων, μαζικές συλλήψεις και κακοποίηση κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές, οι οποίες έχουν μετατραπεί ουσιαστικά σε στρατόπεδα βασανιστηρίων για χιλιάδες Παλαιστινίους που κρατούνται χωρίς δίκη, μαζική αναγκαστική εκτόπιση, συμπεριλαμβανομένων προσπαθειών εθνοκάθαρσης των Παλαιστινίων στη Γάζα και καθιστώντας την τελευταία επίσημο στόχο πολέμου, και επίθεση στην παλαιστινιακή ταυτότητα μέσω της σκόπιμης καταστροφής προσφυγικών καταυλισμών και προσπαθειών υπονόμευσης της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA). Το αποτέλεσμα αυτής της συνολικής επίθεσης στη Λωρίδα της Γάζας είναι σοβαρό και, τουλάχιστον εν μέρει, ανεπανόρθωτο για περισσότερους από 2 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν στη Λωρίδα της Γάζας, ως μέρος του Παλαιστινιακού λαού.
Η εξέταση της πολιτικής του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας και των φρικτών αποτελεσμάτων της, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις ανώτερων Ισραηλινών πολιτικών και στρατιωτικών διοικητών σχετικά με τους στόχους της επίθεσης, οδηγεί στο αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα ότι το Ισραήλ έχει αναλάβει συντονισμένη, σκόπιμη δράση για την καταστροφή της Παλαιστινιακής κοινωνίας στη Λωρίδα της Γάζας. Με άλλα λόγια: το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία εναντίον των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο όρος γενοκτονία αναφέρεται σε ένα κοινωνικο-ιστορικό και πολιτικό φαινόμενο που έχει συμβεί καθ' όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας. Από την υπογραφή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Πρόληψη και την Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας το 1948 (η οποία τέθηκε σε ισχύ το 1951), η γενοκτονία έχει επίσης αναγνωριστεί ως ένα από τα σοβαρότερα εγκλήματα του διεθνούς δικαίου, που περιλαμβάνει πράξεις που διαπράττονται με πρόθεση την καταστροφή, εν όλω ή εν μέρει, μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας. Η γενοκτονία πραγματοποιείται μέσω πολλαπλών και παράλληλων πρακτικών στο χρόνο, με τη μαζική σωματική εξόντωση να αποτελεί μόνο μία από αυτές. Η καταστροφή των συνθηκών διαβίωσης, μερικές φορές σε ζώνες συγκέντρωσης ή στρατόπεδα, η συστηματική προσπάθεια αποτροπής των γεννήσεων, η ευρέως διαδεδομένη σεξουαλική βία κατά μελών της ομάδας ή η μαζική απέλασή τους, μπορούν να είναι — και έχουν υπάρξει κατά τη διάρκεια της ιστορίας — μεταξύ των μέσων που χρησιμοποιούν τα κράτη ή οι κυβερνώντες για να καταστρέψουν εθνοτικές, εθνικές, φυλετικές, θρησκευτικές και άλλες ομάδες. Κατά συνέπεια, οι γενοκτονικές πράξεις είναι διάφορες ενέργειες που αποσκοπούν στην καταστροφή μιας διακριτής ομάδας, ως μέρος μιας σκόπιμης, συντονισμένης προσπάθειας από μια κυβερνώσα αρχή. Τόσο από ηθική όσο και από νομική άποψη, η γενοκτονία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, συμπεριλαμβανόμενης της αυτοάμυνας.
Η γενοκτονία λαμβάνει πάντα χώρα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο: υπάρχουν συνθήκες που την καθιστούν δυνατή, γεγονότα που την πυροδοτούν και μια ιδεολογία που την καθοδηγεί. Η τρέχουσα επίθεση εναντίον του παλαιστινιακού λαού, συμπεριλαμβανομένης της Λωρίδας της Γάζας, πρέπει να κατανοηθεί στο πλαίσιο των εβδομήντα και πλέον ετών κατά τα οποία το Ισραήλ έχει επιβάλει ένα βίαιο καθεστώς διακρίσεων εναντίον των Παλαιστινίων, το οποίο λαμβάνει την πιο ακραία μορφή του εναντίον όσων ζουν στη Λωρίδα της Γάζας. Από την ίδρυση του Κράτους του Ισραήλ, το καθεστώς απαρτχάιντ και κατοχής έχει θεσμοθετήσει και χρησιμοποιεί συστηματικά μηχανισμούς βίαιου ελέγχου, δημογραφικής χειραγώγησης, διακρίσεων και κατακερματισμού της παλαιστινιακής κοινότητας. Αυτά τα θεμέλια που έθεσε το καθεστώς είναι αυτά που κατέστησαν δυνατή την έναρξη μιας γενοκτονικής επίθεσης εναντίον των Παλαιστινίων αμέσως μετά την επίθεση υπό την ηγεσία της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Η παρούσα έκθεση δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε τρία από αυτά τα θεμέλια: τη ζωή υπό ένα καθεστώς απαρτχάιντ που επιβάλλει διαχωρισμό, δημογραφική χειραγώγηση και εθνοκάθαρση, τη συστηματική και θεσμοθετημένη χρήση βίας εναντίον των Παλαιστινίων, ενώ οι δράστες απολαμβάνουν ατιμωρησία και τους θεσμοθετημένους μηχανισμούς αποανθρωποποίησης και χαρακτηρισμού των Παλαιστινίων ως υπαρξιακής απειλής.
Τέτοιες συνθήκες μπορούν να υπάρχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να εξελιχθούν σε γενοκτονική επίθεση. Συχνά, ένα βίαιο γεγονός που δημιουργεί μια αίσθηση υπαρξιακής απειλής από την ομάδα που το διαπράττει είναι το έναυσμα για το κυρίαρχο σύστημα να προχωρήσει σε γενοκτονία. Η επίθεση της Χαμάς και άλλων παλαιστινιακών ένοπλων ομάδων στις 7 Οκτωβρίου 2023 ήταν ένας καταλύτης αυτού του είδους. Η φρικτή επίθεση, που στόχευε κυρίως αμάχους, περιλάμβανε πολλά εγκλήματα πολέμου και πιθανόν και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Στοίχισε τη ζωή σε 1.218 Ισραηλινούς και αλλοδαπούς, εκ των οποίων 882 ήταν άμαχοι, συνοδεύτηκε από εκτεταμένες και σοβαρές πράξεις βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας, και είχε ως αποτέλεσμα δεκάδες χιλιάδες τραυματίες και την απαγωγή 252 ατόμων στη Λωρίδα της Γάζας — οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων γυναικών, ηλικιωμένων και παιδιών. Το νεότερο παιδί που απήχθη ήταν ένα μωρό εννέα μηνών, το οποίο σκοτώθηκε, μαζί με τον τριών ετών αδελφό του και τη μητέρα τους, ενώ κρατούνταν στη Γάζα. Για τους Ισραηλινούς, το ίδιο το γεγονός της επίθεσης, η έκτασή της και τα αποτελέσματά της, προκάλεσαν ανασφάλεια και ένα αίσθημα υπαρξιακής απειλής σε βαθμό που οδήγησε σε βαθιές κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές στην ισραηλινή κοινωνία. Αυτές προκάλεσαν μια αλλαγή στην ισραηλινή πολιτική απέναντι στους Παλαιστινίους στη Λωρίδα της Γάζας: από την καταστολή και τον έλεγχο στην καταστροφή και την εξόντωση.
Η επίθεση στη Γάζα δεν μπορεί να διαχωριστεί από την κλιμακούμενη βία που ασκείται, σε διάφορα επίπεδα και με διαφορετικές μορφές, εναντίον των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, και εντός του Ισραήλ. Σε αυτές τις περιοχές, όπως και στη Γάζα, διαπράττονται θανατηφόρα εγκλήματα εναντίον Παλαιστινίων, χωρίς να λογοδοτούν οι δράστες. Η βία και η καταστροφή σε αυτές τις περιοχές εντείνονται με την πάροδο του χρόνου, χωρίς να υπάρχει αποτελεσματικός εγχώριος ή διεθνής μηχανισμός που να ενεργεί για να τις σταματήσει. Ως αποτέλεσμα, αυτά τα εγκλήματα γίνονται η κανονικότητα στα μάτια των στρατιωτών, των διοικητών, των πολιτικών, των προσωπικοτήτων των μέσων ενημέρωσης και των Ισραηλινών γενικά. Προειδοποιούμε για τον σαφή και άμεσο κίνδυνο ότι η γενοκτονία δεν θα παραμείνει περιορισμένη στη Λωρίδα της Γάζας και ότι οι ενέργειες και η νοοτροπία που την υποκινεί μπορεί να επεκταθούν και σε άλλες περιοχές.
Η B'Tselem είναι μια Ισραηλινή οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα που καταγράφει και ερευνά τα δεινά που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι υπό το καθεστώς του απαρτχάιντ και της κατοχής από το Ισραήλ. Έχοντας ως αποστολή την προστασία των ανθρώπων, της ζωής τους, της αξιοπρέπειάς τους και των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων τους, η B'Tselem εργάζεται εδώ και πάνω από 35 χρόνια για να αποκαλύψει τις συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων από το Ισραήλ. Ως οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα που εργάζεται για να σταματήσει και να αποτρέψει τη συστηματική και εκτεταμένη κρατική βία κατά των Παλαιστινίων, είναι καθήκον μας να αναλύουμε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επί τόπου, μέσα στο πλαίσιο του καθεστώτος που τις διαπράττει και της υποκείμενης πολιτικής λογικής του.
Από τον Οκτώβριο του 2023, έχουμε συγκεντρώσει μαρτυρίες αυτόπτων μαρτύρων και έχουμε τεκμηριώσει εκατοντάδες περιστατικά που αφορούν άνευ προηγουμένου και ακραία βία εναντίον Παλαιστινίων αμάχων σε ολόκληρη την επικράτεια που ελέγχει το Ισραήλ, ενώ σημαντικοί πολιτικοί και στρατιωτικοί διοικητές έχουν δηλώσει ανοιχτά τις πολιτικές που εφαρμόζονται στην πράξη. Αμέτρητες αποδείξεις για τις συνέπειες αυτών των πολιτικών αντικατοπτρίζουν τη φρικτή μετάλλαξη ολόκληρου του ισραηλινού συστήματος όσον αφορά τη μεταχείριση των Παλαιστινίων.
Στο B'Tselem, Εβραίοι Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι από τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη, την Ανατολική Ιερουσαλήμ και το Ισραήλ εργάζονται δίπλα-δίπλα, καθοδηγούμενοι από την κοινή άποψη ότι η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι βασική ανθρώπινη και ηθική υποχρέωση. Ζούμε όλοι υπό ένα καθεστώς διακρίσεων και απαρτχάιντ που κατατάσσει μερικούς από εμάς ως προνομιούχους απλώς και μόνο επειδή είμαστε Εβραίοι, και άλλους ως ανάξιους οποιασδήποτε προστασίας απλώς και μόνο επειδή είμαστε Παλαιστίνιοι. Μαζί, αγωνιζόμαστε για το δικαίωμα που έχουμε όλοι να ζούμε μεταξύ της Μεσογείου και του Ιορδάνη ποταμού χωρίς διακρίσεις, βίαιη καταπίεση και εξόντωση.
Ακόμα και καθώς γράφουμε, το Ισραήλ εντείνει τη βίαιη και ανελέητη επίθεσή του εναντίον των Παλαιστινίων. Οι συστηματικές δολοφονίες και καταστροφές στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και η αυξανόμενη βία και ο αναγκαστικός εκτοπισμός δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων στη Δυτική Όχθη, δεν θα ήταν δυνατές χωρίς την αδιαφορία της διεθνούς κοινότητας απέναντι στην ασύλληπτη κλίμακα και σοβαρότητα αυτών των εγκλημάτων. Πολλοί ηγέτες κρατών, ιδίως στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, όχι μόνο απέφυγαν να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα για να σταματήσουν την εξόντωση και τη βία, αλλά επέτρεψαν τη συνέχισή τους — είτε μέσω δηλώσεων που επιβεβαίωναν το «δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα» είτε μέσω ενεργού υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένης της αποστολής όπλων και πυρομαχικών.
Ως κάτοικοι αυτής της γης και ως ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι καθήκον μας να καταθέσουμε μαρτυρία για την κατάσταση που εμείς και πολλοί άλλοι έχουμε τεκμηριώσει και διερευνήσει. Είναι καθήκον μας να ονομάσουμε την πραγματικότητα που βιώνουμε και ζούμε, να την αφηγηθούμε και να σταθούμε στο πλευρό των θυμάτων.
Η αναγνώριση ότι το Ισραηλινό καθεστώς διαπράττει γενοκτονία στη Λωρίδα της Γάζας και η βαθιά ανησυχία ότι αυτή μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές όπου οι Παλαιστίνιοι ζουν υπό ισραηλινή κυριαρχία, απαιτούν επείγουσα και αδιαμφισβήτητη δράση τόσο από την ισραηλινή κοινωνία όσο και από τη διεθνή κοινότητα, καθώς και τη χρήση κάθε διαθέσιμου μέσου στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου για να σταματήσει η γενοκτονία του Ισραήλ εναντίον του παλαιστινιακού λαού.
