Μια μεγάλη αφίσα που απεικονίζει τους ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας, της Συρίας, του Ομάν και του Λιβάνου μαζί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου βρίσκεται σε ταμπλό διαφημίσεων στο Τελ Αβίβ του Ισραήλ για να τονίσει την προώθηση των διπλωματικών σχέσεων.
Το μέλλον της Συρίας δεν θα διασφαλιστεί μέσω της εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ
ΠΗΓΗ: https://internationalviewpoint.org
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: https://www.elaliberta.gr
Καθώς ο Aλ-Σαράα οδηγεί τη Συρία προς την ομαλοποίηση σχέσεων με το Ισραήλ, ο Τζόζεφ Νταχέρ υποστηρίζει ότι η ευθυγράμμιση με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους δεν θα φέρει βιώσιμη σταθερότητα.
Από την πτώση του καθεστώτος Άσαντ τον Δεκέμβριο, οι νέες συριακές αρχές υπό την ηγεσία της Χαγιάτ Ταχρίρ Σαμ (HTS) κατευθύνουν τη Συρία προς τον άξονα των ΗΠΑ, προκειμένου να εδραιώσουν την εξουσία τους. Αυτό θα συμπεριλάβει και κάποια μορφή εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ, είτε άμεση είτε έμμεση. Ωστόσο, όταν ένοπλες ομάδες που συνδέονται με τη Δαμασκό εξαπέλυσαν πρόσφατα στρατιωτική επίθεση στη νότια επαρχία Σουέιντα, οι εντάσεις μεταξύ Δαμασκού και Τελ Αβίβ εντάθηκαν.
Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στη Συρία που πραγματοποιήθηκαν στα μέσα Ιουλίου φέρεται να ήταν αποτέλεσμα παρεξήγησης μετά από συζητήσεις μεταξύ εκπροσώπων της Συρίας και του Ισραήλ [1]. Οι ηγέτες της Συρίας φέρεται να ζήτησαν την έγκριση του Ισραήλ για την επανενσωμάτωση της Σουέιντα. Ωστόσο, ενώ το Ισραήλ εξέφρασε ανοιχτή στάση απέναντι σε μια περιορισμένη επανενσωμάτωση —δηλαδή την αποκατάσταση των κρατικών υπηρεσιών και την ανάπτυξη περιορισμένων τοπικών δυνάμεων ασφαλείας— η Δαμασκός το ερμήνευσε ως έγκριση για μια πλήρη στρατιωτική επιχείρηση.
Ανεξάρτητα από τις λεπτομέρειες, αυτό αποκάλυψε μια επίμονη τακτική των συριακών αρχών να βασίζονται σε εξωτερική έγκριση και υποστήριξη για να δικαιολογήσουν ορισμένες πολιτικές, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων εξαναγκασμού κατά του τοπικού τους πληθυσμού.
Λίγες ημέρες μετά τις επιθέσεις στη Δαμασκό, η Ουάσιγκτον άσκησε πίεση στο Ισραήλ να σταματήσει τις επιθέσεις του και να συνάψει εκεχειρία.
Ανώτεροι αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και τη Συρία (συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών της Συρίας Ασαντ Αλ-Σιμπάνι) συναντήθηκαν στις 24 Ιουλίου με στόχο να εξετάσουν την κατάσταση της ασφάλειας στη νότια Συρία και να αποτρέψουν περαιτέρω κρίσεις. Αν και η συνάντηση δεν κατέληξε σε τελικές συμφωνίες, οι συνομιλίες αναμένεται να συνεχιστούν.
Ωστόσο, μετά τα γεγονότα στη Σουέιντα, ευρύτερα τμήματα του πληθυσμού της νότιας επαρχίας ζητούν την παρέμβαση του Ισραήλ [2]. Αν και ο Σύριος πρόεδρος Αχμέντ αλ-Σαράα απάντησε σωστά λέγοντας ότι οι ενέργειες του Ισραήλ υπονομεύουν την ενότητα της Συρίας και αποδυναμώνουν το κράτος, είναι οι δικές του ενέργειες που οδήγησαν σε αυτό το σημείο. Πράγματι, οι αυταρχικές πολιτικές και οι πολιτικές αποκλεισμού που εφαρμόζει η ηγεσία του άνοιξαν τον δρόμο για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά των Δρούζικων κοινοτήτων και, ως εκ τούτου, η επιθυμία για παρέμβαση με σκοπό την «προστασία» έχει αυξηθεί στη Σουέιντα.
Αυτό το συναίσθημα έχει ενισχυθεί λόγω της έλλειψης μαζικών εθνικών και δημοκρατικών εναλλακτικών λύσεων.
Καμία απειλή για το Ισραήλ
Οι «σκληρές δηλώσεις» του Αλ-Σαράα προς το Ισραήλ έχουν αποδυναμωθεί σημαντικά μετά την είδηση ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας συναντήθηκε με ισραηλινή αντιπροσωπεία (συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Στρατηγικών Υποθέσεων Ρον Ντέρμερ) στο Παρίσι [3] πριν από λίγες ημέρες για να συζητήσουν την αποκλιμάκωση και την ασφάλεια στην περιοχή. Επιπλέον, για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, η συνάντηση ανακοινώθηκε επίσημα από το Συριακό Αραβικό Πρακτορείο Ειδήσεων (SANA) σε μια σαφή προσπάθεια να κατευνάσει το Τελ Αβίβ.
Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένου ότι ο πρόεδρος έχει επαναλάβει σε πολλές περιπτώσεις από την αρχή του έτους ότι η διακυβέρνησή του δεν αποτελεί απειλή για το Ισραήλ και, όπως φαίνεται, δήλωσε επίσης στον πρόεδρο Τραμπ την προθυμία του να προσχωρήσει στις Συμφωνίες του Αβραάμ υπό τις «σωστές συνθήκες» [4].
Επιπλέον, επιβεβαίωσε την ύπαρξη έμμεσων διαπραγματεύσεων με το Ισραήλ, με το οποίο, όπως είπε, η Συρία μοιράζεται «κοινούς εχθρούς» (Ιράν και Χεζμπολάχ). Και, σε σχέση με αυτό, ότι η Συρία μπορεί «να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην περιφερειακή ασφάλεια» [5].
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Δαμασκός δεν καταδίκασε τις μαζικές ισραηλινές επιθέσεις κατά του Ιράν, καθώς θεωρεί θετική οποιαδήποτε αποδυνάμωση της Ισλαμικής Δημοκρατίας (και της Χεζμπολάχ στο Λίβανο). Η θέση αυτή δεν συνδέεται μόνο με τον βίαιο ρόλο του Ιράν στην υποστήριξη του Άσαντ κατά τη διάρκεια της συριακής εξέγερσης, αλλά αντανακλά επίσης τον πολιτικό προσανατολισμό της νέας κυβερνώσας ελίτ, η οποία ευθυγραμμίζεται με τις πολιτικές των ΗΠΑ.
Η Συρία έχει ακόμη αυξήσει τον έλεγχο των συνόρων της με τον Λίβανο, όπου πλέον κατάσχονται τακτικά όπλα που προορίζονται για τη Χεζμπολάχ.
Τελικά, όλα τα σημάδια δείχνουν προς την ομαλοποίηση των σχέσεων της Συρίας με το Ισραήλ...
Αν και δεν έχουν υπάρξει επίσημες αλλαγές όσον αφορά την άρση των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Συρίας, είναι σαφές ότι αυτό έγινε δυνατό μόνο μετά από διαπραγματεύσεις και παραχωρήσεις σχετικά με τον έλεγχο των παλαιστινιακών πολιτικών και ένοπλων οργανώσεων και την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ. Στην πραγματικότητα, αρκετοί Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι στη Συρία έχουν ήδη συλληφθεί, μεταξύ των οποίων μέλη του κινήματος Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ [6] και ο ηγέτης του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης – Γενική Διοίκηση, ο οποίος ήταν σύμμαχος του πρώην καθεστώτος Άσαντ. Ορισμένοι ηγέτες των παλαιστινιακών ένοπλων ομάδων, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν σχέσεις με το πρώην συριακό καθεστώς, αναγκάστηκαν επίσης να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Αξιωματούχοι και από τις δύο χώρες έχουν πραγματοποιήσει άμεσες συνομιλίες, οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, διευκολύνθηκαν από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα [7], τα οποία δημιούργησαν ένα παράλληλο κανάλι επικοινωνίας. Πρόσφατα, ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ δήλωσε δημοσίως ότι είναι ανοιχτός σε διπλωματικές σχέσεις με τη Συρία [8], παράλληλα με τον Λίβανο, αποφεύγοντας σαφώς οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με τα Υψώματα του Γκολάν, τα οποία το Ισραήλ κατέχει από το 1967.
Για να χειροτερέψει τα πράγματα, σε μια σαφή επίδειξη προώθησης της ομαλοποίησης, ο πρώην διευθυντής νοσοκομείου στο Χαλέπι και παλιός υποστηρικτής της ομαλοποίησης Σαντί Μαρτίνι ταξίδεψε στο Ισραήλ απευθείας από τη Συρία τον Ιούλιο για να συμμετάσχει σε μια συνεδρίαση στην Κνέσετ. Πριν από το ταξίδι του, ο Μαρτίνι είχε συναντηθεί με τον Αλ-Σαράα, ο οποίος, όπως είπε, είχε περιγράψει το γεγονός ως «ευκαιρία που παρουσιάζεται μια φορά στον αιώνα για τη Μέση Ανατολή» [9].
Καμία εγγύηση για το μέλλον της Συρίας
Η εδραίωση της νέας Συρίας σε μια ισχυρή συμμαχία με τον άξονα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ (και τους περιφερειακούς συμμάχους του) εξυπηρετεί επίσης τον σκοπό της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, οι οποίες έχουν ήδη πολλαπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες, ιδίως από επενδυτές του Κόλπου. Αυτό αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης πολιτικής για την περαιτέρω απελευθέρωση της οικονομίας, μεταξύ άλλων μέσω της ιδιωτικοποίησης των κρατικών περιουσιακών στοιχείων και της εφαρμογής μέτρων λιτότητας.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τη ρητορική της νέας κυβερνώσας εξουσίας και των υποστηρικτών της κατεύθυνσής της, δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι η συμμαχία με τις δυτικές δυνάμεις και η ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ θα βελτιώσουν την οικονομική και πολιτική κατάσταση της χώρας.
Αρκεί να κοιτάξουμε την εξέλιξη της Αιγύπτου μετά τη συμφωνία ειρήνης με το Ισραήλ το 1981. Παρά τη μέση χρηματοδοτική βοήθεια ύψους περίπου 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων από τις ΗΠΑ από τότε, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση επιδεινώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες. Το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών έχει διευρυνθεί σημαντικά, ενώ η φτώχεια έχει αυξηθεί συνεχώς, φτάνοντας να πλήττει πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού το 2024.
Στις αρχές του έτους, οι αιγυπτιακές αρχές απέκλεισαν εκατομμύρια ανθρώπους από την πρόσβαση στο εθνικό πρόγραμμα επιδοτήσεων για το ψωμί και στο εθνικό σύστημα διανομής τροφίμων [10], ενώ αύξησαν την τιμή του επιδοτούμενου ψωμιού προκειμένου να «ελαφρύνουν» τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτά τα τελευταία μέτρα λιτότητας ήρθαν μετά από επανειλημμένες υποτιμήσεις του αιγυπτιακού εθνικού νομίσματος [11] και ριζική περικοπή των επιδοτήσεων για την ηλεκτρική ενέργεια, τα καύσιμα και το πόσιμο νερό [12]. Η κατάσταση έχει προκαλέσει αυξανόμενη απογοήτευση και κριτική μεταξύ των αιγυπτιακών λαϊκών τάξεων, οι οποίες αναγκάζονται να πληρώσουν το τίμημα.
Γενικότερα, η αιγυπτιακή οικονομία βρίσκεται σε βαθιά κρίση, με το εξωτερικό χρέος να έχει αυξηθεί από 55,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2016 σε 164,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, τροφοδοτούμενο από την εξάρτηση από ξένα δάνεια και υψηλά επιτόκια [13].
Ταυτόχρονα, η Αίγυπτος έχασε ολοένα και περισσότερο την εθνική κυριαρχία της υπέρ των συμφερόντων των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Αυτό αποδείχθηκε από τον ρόλο της στον αποκλεισμό της κατεχόμενης Λωρίδας της Γάζας (ειδικά κατά τη διάρκεια της πρόσφατης γενοκτονίας), καθώς και από τη βίαιη καταστολή των υποστηρικτών και των διαδηλωτών που έδειξαν αλληλεγγύη προς την Παλαιστίνη κατά τη διάρκεια του March of Gaza [14].
Αν αυτό είναι όλο που περιμένει τη «νέα Συρία», η πορεία που έχει χαράξει η σημερινή ηγεσία υπό την ηγεσία του HTS είναι βαθιά ανησυχητική.
Φαίνεται εύκολο να το πούμε, αλλά ένα πολιτικό και οικονομικό μοντέλο βασισμένο στη δημοκρατία, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη, και σε αλληλεγγύη με τον παλαιστινιακό λαό και άλλους πληθυσμούς της περιοχής ενάντια σε όλες τις μορφές καταπίεσης, θα πρέπει να είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί. Οποιαδήποτε άλλη παραχώρηση δεν θα σώσει τον λαό από τη φτώχεια και την καταστολή που του επιβάλλονται εδώ και καιρό. Με τα λόγια ενός Σύριου επαναστάτη που έγραψε το καλοκαίρι του 2014 από τα κατεχόμενα από το Ισραήλ υψώματα του Γκολάν: «Ελευθερία – ένα κοινό πεπρωμένο: Γάζα, Γιαρμούκ και Γκολάν».
The New Arab 21/8/ 2025
https://internationalviewpoint.org/spip.php?article9141
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] https://x.com/SyriaTransition/status/1945812690464633291
[2] https://www.newarab.com/news/protesters-syrias-suweida-demand-right-self-determination
[3] https://www.reuters.com/world/middle-east/syrian-minister-met-israels-dermer-talks-regional-stability-sources-say-2025-08-19
[4] https://www.middleeasteye.net/news/syria-willing-normalise-ties-israel-under-right-conditions-leader-says
[5] https://today.lorientlejour.com/article/1462909/al-sharaa-in-jewish-journal-with-israel-we-have-common-enemies.html
[6] https://syrianobserver.com/foreign-actors/syria-arrests-two-palestinian-jihad-leaders-amid-pressure-to-expel-militants.html
[7] https://www.aljazeera.com/news/2025/7/1/will-syria-normalise-relations-with-israel
[8] https://www.reuters.com/world/middle-east/israel-interested-establishing-diplomatic-ties-with-syria-lebanon-foreign-2025-06-30
[9] https://syrianobserver.com/foreign-actors/saudi-journalist-and-syrian-activist-visit-the-knesset-a-push-for-normalisation.html
[10] https://www.newarab.com/news/egypts-bread-subsidy-system-reforms-hit-poor-hardest
[11] https://english.ahram.org.eg/News/519335.aspx#:~:text=November%202016%3A%20Prime%20Minister%20Sherif,16%20against%20the%20dollar.
[12] https://www.reuters.com/world/africa/egypt-hikes-electricity-prices-households-by-up-50-sources-say-2024-08-19
[13] https://www.riotimesonline.com/egypts-debt-crisis-over-50-of-budget-goes-to-repayments
[14] https://www.hrw.org/news/2025/01/16/egypt-repression-rising-poverty-sisis-second-decade