Οι εργαζόμενοι στον πετρελαϊκό τομέα πραγματοποιούν συγκέντρωση μπροστά από τα γραφεία της εταιρείας γεωτρήσεων για να διαμαρτυρηθούν για τις κακές συνθήκες εργασίας, Άχβαζ, 2 Ιουνίου 2024.
Nima Sabouri
Ιράν: Από τον «κυβερνητικό ρεαλισμό» στον ρεαλισμό των καταπιεσμένων
Το πρωί της 6ης Αυγούστου, ο Ρεζά Ρασαέι, ένας 34χρονος Κούρδος πολιτικός κρατούμενος και ένας από τους συλληφθέντες της εξέγερσης της Ζίνα, εκτελέστηκε μετά από πολύμηνη φυλάκιση και βασανιστήρια. Αυτή η κρατική δολοφονία, μαζί με την εκτέλεση άλλων 23 κρατουμένων κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας, συνέβη σε μια περίοδο κατά την οποία η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν βρίσκεται εν μέσω των πιο οξυμένων εξωτερικών πολιτικοστρατιωτικών εντάσεων, ιδίως μετά τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη.
Η πραγματοποίηση αυτών των εκτελέσεων αυτή τη στιγμή, εκτός από την έκδοση της θανατικής καταδίκης για δύο γυναίκες πολιτικές κρατούμενες (Σαριφέχ Μοχαμμαντί και Παχσάν Αζίζι), εντάσσεται σε μια εκστρατεία μαζικών δολοφονιών, στο πλαίσιο της οποίας έχουν εκτελεστεί περισσότεροι από 200 άλλοι κρατούμενοι μόνο από τις 21 Μαρτίου 2024 (πρώτη ημέρα του ιρανικού ημερολογίου). Το 2023 εκτελέστηκαν τουλάχιστον 853 άτομα[1], περίπου 300 περισσότερα από ό,τι το 2022. Αυτή η επιταχυνόμενη εκστρατεία κρατικών δολοφονιών δείχνει ότι για τους ηγέτες της Ισλαμικής Δημοκρατίας, το κύριο πεδίο μάχης είναι το εσωτερικό της χώρας, όπου το καθεστώς βρίσκεται αντιμέτωπο με μια τεράστια μάζα καταπιεσμένων και οργισμένων ανθρώπων. Οι εκτελέσεις κρατουμένων, είτε πολιτικών είτε «μη πολιτικών», είναι στην πραγματικότητα ένα εργαλείο εκφοβισμού και τρομοκράτησης αυτού του «επικίνδυνου πλήθους».
Μια ημέρα μετά την εκτέλεση του Ρασάει, 29 άλλοι κρατούμενοι εκτελέστηκαν σε δύο φυλακές στο Κάρατζ, μια πόλη στο βόρειο-κεντρικό Ιράν. Την ίδια ημέρα, στο γυναικείο τμήμα της φυλακής Εβίν στην Τεχεράνη, οι κρατούμενες που πραγματοποίησαν καθιστική διαμαρτυρία για την εκτέλεση του Ρασαέι δέχθηκαν βίαιη επίθεση. Κάποιες τραυματίστηκαν σωματικά τόσο σοβαρά από τους δεσμοφύλακες (ανάμεσά τους και η βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης Ναργκές Μοχαμμαντί) που χρειάστηκε να νοσηλευτούν στο νοσοκομείο.
Ενώ η Ισλαμική Δημοκρατία, παρά τον ντόρο, αντιμετωπίζει τους ξένους αντιπάλους της όπως πάντα με τεράστια επιφυλακτικότητα (σε τέτοιο βαθμό που τους ενημερώνει ακόμη και εκ των προτέρων και λεπτομερώς για τα θεατρικά στρατιωτικά της χτυπήματα), δεν αναγνωρίζει κανένα περιορισμό ή προβληματισμό όταν αντιμετωπίζει πραγματικούς και πιθανούς αντιπάλους στο εσωτερικό της χώρας. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ηγέτες του καθεστώτος θεωρούν ότι η ισορροπία δυνάμεων στο εσωτερικό της χώρας είναι υπέρ τους (σε αντίθεση με το εξωτερικό), και επίσης επειδή, με βάση τη μακρά εμπειρία τους στη διεθνή πολιτική, γνωρίζουν πάρα πολύ καλά ότι δεν θα λογοδοτήσουν σε κανένα όργανο σε διεθνές επίπεδο ακόμη και για τις πιο αποτρόπαιες δολοφονίες και θηριωδίες που διαπράττουν στο εσωτερικό της χώρας. Αυτή η ατιμωρησία στηρίζεται σε μια βασική αρχή του διεθνούς συστήματος εξουσίας – ένα άγραφο έθιμο που υπαγορεύει τη μη ανάμειξη των κυβερνήσεων στις «εσωτερικές υποθέσεις» μιας άλλης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ηγέτες του Ιράν και άλλων δικτατορικών καθεστώτων να έχουν το πράσινο φως να επιχειρούν την πλήρη καταστολή των δικών τους «πολιτών», κάτι που θα αποτελούσε επίσης μια «βέλτιστη» λύση για τις παγκόσμιες δυνάμεις να αναθέσουν τη διατήρηση της κυρίαρχης τάξης πραγμάτων στα δικτατορικά καθεστώτα.
Στο εσωτερικό πεδίο, το καθεστώς ελπίζει επίσης ότι η μακροχρόνια πρακτική του να πνίγει τις φωνές μέσω της μέγιστης καταστολής θα εξακολουθεί να λειτουργεί, οπότε προσπαθεί να ελέγξει τις συνέπειες της καταπίεσης και της καταστολής με περισσότερη καταπίεση και καταστολή, με εκφοβισμό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια, ξεκινάμε τα πρωινά μας κάθε μέρα με ειδήσεις για νέες εκτελέσεις.
Ωστόσο, η κατάσταση που περιγράφεται παραπάνω δεν είναι τόσο στατική όσο φαίνεται. Κάτω από το κέλυφος της καταστολής, υπάρχει ένα ρεύμα αντίστασης. Οι συνεχείς εκτελέσεις είναι στην πραγματικότητα ένα κρατικό εργαλείο εκφοβισμού για την ανάσχεση αυτών των αντιστάσεων. Μερικά ορατά παραδείγματα αυτού του ρεύματος αντίστασης (παρά την εντατικοποίηση της κρατικής καταστολής) είναι: η διαμαρτυρία των αιτούντων δικαιοσύνη (οικογένειες όσων σκοτώθηκαν από το κράτος), η καθημερινή και πολιτική αντίσταση των γυναικών, οι συχνές απεργίες και κινητοποιήσεις των εργαζομένων (συμπεριλαμβανομένων των συνταξιούχων, των δασκάλων, των νοσηλευτών, των βιομηχανικών εργατών, των εργαζομένων στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο κ.λπ.), η αντίσταση των περιθωριοποιημένων και καταπιεσμένων εθνικοτήτων (Κούρδων, Μπαλούχων, Αχβάζι και άλλων), οι περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες, καθώς επίσης και η συνέχιση της αντίστασης των κρατουμένων σε δεκάδες φυλακές σε όλο το Ιράν. Το αξιοσημείωτο είναι ότι, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, η λειτουργία του εκφοβισμού με την αύξηση των εκτελέσεων δεν ήταν τόσο αποτελεσματική όσο περίμεναν οι ηγέτες. Για παράδειγμα, παράλληλα με την αύξηση των εκτελέσεων, το εύρος των κρατουμένων που συμμετέχουν στην απεργία πείνας της καμπάνιας «Τρίτες του Όχι στην εκτέλεση» στις ιρανικές φυλακές έχει διευρυνθεί (καθώς γράφω, διανύουμε την εικοστή όγδοη εβδομάδα αυτής της καμπάνιας).
Επιπλέον, ακόμη και αν οι ηγέτες του ισλαμικού συστήματος του Ιράν έχουν ξεχάσει τη μοίρα των πρώην πολιτικών συγγενών τους, όπως ο Ομάρ αλ-Μπασίρ (του Σουδάν), βλέπουν τώρα με φόβο ότι η οργή και η αποφασιστικότητα των καταπιεσμένων στο Μπαγκλαντές σηματοδότησε την ταπεινωτική μοίρα ενός άλλου πολιτικού συγγενή τους.
Για όλους αυτούς τους λόγους, για τους ηγέτες της Ισλαμικής Δημοκρατίας, το κύριο πεδίο μάχης ήταν πάντα το εσωτερικό της χώρας, δηλαδή ο «κύριος εχθρός» τους ή το κύριο εμπόδιο στην επέκταση της απόλυτης εξουσίας τους ήταν οι καταπιεσμένες, οργισμένες και απελπισμένες μάζες. Η σιγουριά των ηγετών στην αναγνώριση αυτού του κύριου εχθρού και η αδίστακτη αποφασιστικότητά τους στη διεξαγωγή αυτής της μοιραίας μάχης οφείλεται στη γνώση που έχουν, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, για το βάθος των πολλαπλών κρίσεων που έχουν δημιουργήσει κατά τη διάρκεια της ζωής του σκοτεινού πολιτικού τους συστήματος. Αυτές οι κρίσεις είναι τόσο βαθιές που ακόμα και αν (υποτίθεται) το θέλουν, δεν μπορούν να προσφέρουν κανένα φάρμακο για να μειώσουν τον πόνο και την οργή των μαζών. Επιπλέον, τα διαδοχικά κύματα μαζικών εξεγέρσεων στο Ιράν από τον Δεκέμβριο του 2017 έχουν αποκαλύψει το μέγεθος του χάσματος και του ανταγωνισμού μεταξύ του κράτους και των καταπιεσμένων.
Ως εκ τούτου, η επίγνωση του μη αναστρέψιμου του δρόμου που έχουν ακολουθήσει οι Ιρανοί ηγέτες είναι το κύριο θέμα του «πολιτικού ρεαλισμού» τους. Αυτός ο «κυβερνητικός ρεαλισμός» έχει καθορίσει την κύρια στρατηγική της διακυβέρνησής τους πέρα από τα ιδεολογικά και θρησκευτικά ιζήματα του παρελθόντος. Με βάση αυτή τη «ρεαλιστική» στρατηγική, ο κύριος στόχος της Ισλαμικής Δημοκρατίας δεν είναι άλλος από τη διατήρηση της επιβίωσης του πολιτικού της συστήματος, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και με οποιοδήποτε κόστος. Αυτός ο στόχος εξηγεί εν μέρει γιατί η Ισλαμική Δημοκρατία αγκαλιάζει όλο και περισσότερο τον μιλιταρισμό, ιδίως τις τελευταίες δύο δεκαετίες, και έχει αναμείξει τόσο στενά την καπιταλιστική οικονομία, την εσωτερική πολιτική και την εξωτερική πολιτική της με τον μιλιταρισμό.
Δεδομένου ότι ο καπιταλισμός, παρά την ποικιλομορφία των τοπικών και περιφερειακών τέκνων του, είναι ένα παγκόσμιο σύστημα, οι ιμπεριαλιστικοί μηχανισμοί που υποστηρίζουν αυτό το σύστημα λειτουργούν επίσης σε παγκόσμια κλίμακα. Έτσι –για παράδειγμα– η ένδοξη επανάσταση των λαών του Σουδάν, ελλείψει παγκόσμιας αλληλεγγύης, έχει περικυκλωθεί από παγκόσμιες και περιφερειακές δυνάμεις και έχει παγιδευτεί σε έναν «πόλεμο των στρατηγών», με στόχο να καταστρέψουν ό,τι έμεινε από την επανάσταση με πείνα, μαζικές εκτοπίσεις και μαζικές δολοφονίες.
Η σημερινή και εξελισσόμενη πολιτική επανάσταση στο Μπαγκλαντές μας υπενθυμίζει, ωστόσο, για άλλη μια φορά, ότι η επανάσταση είναι μια εκδήλωση του «ρεαλισμού των καταπιεσμένων» – ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος προς την ελευθερία. Αυτός είναι, από μόνος του, ένας χειραφετητικός ρεαλισμός, αν και η μετασχηματιστική του δύναμη μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσω της εμβάθυνσης της επανάστασης και της αλληλεγγύης των καταπιεσμένων σε παγκόσμια κλίμακα.
Μετάφραση: elaliberta.gr
Nima Sabouri, “From the ‘ruling realism’ to the realism of the oppressed”, World Without Prisons, 15 Αυγούστου 2024, https://www.worldwithoutprisons.org/2024/08/15/from-the-ruling-realism-to-the-realism-of-the-oppressed/. Αναδημοσίευση: Anti-Capitalist Resistance, 16 Αυγούστου 2024, https://anticapitalistresistance.org/from-the-ruling-realism-to-the-realism-of-the-oppressed/.
Σημειώσεις
[1] “Death sentences and executions in 2023”, Amnesty International, 29 Μαΐου 2024, https://www.amnesty.org/en/documents/act50/7952/2024/en/#:~:text=Amnesty%20International's%20monitoring%20of%20the,31%%20from%20883%20in%202022..
